معرفی کتاب: قدرت سخنوری

سخنور باید شجاعت آن را داشته باشد که بارها در برابر مخاطب تسلیم شود و با استفاده از روش ساده‌ی خودتلقینی، زمینه‌ی دستیابی به قدرت شخصی خود را فراهم آورد؛ قدرتی که از دایره‌ی ناخودآگاه احضار می‌شود و با تمرین آگاهانه و مداوم، به قدرت واقعی تبدیل می‌گردد.

معرفی کتاب: قدرت سخنوری
نویسنده: آشیم نوواک
مترجم: کیوان لطفی (دانش‌آموخته‌ی دکتری علوم ارتباطات)

شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی‌ ایران (شارا) || سخنوری از نیازهای اساسی زندگی اجتماعی است و بشر از دیرباز کوشیده است ــ به تعبیر زنده‌یاد محمدعلی فروغی در کتاب بی‌نظیر آیین سخنوری ــ «به‌وسیله‌ی آن، شنونده را به سخن خود اقناع و بر منظور خویش ترغیب کند». در این راه، سخنور باید از هر دانشی بهره‌مند باشد و به تعبیری، دانشمند باشد. به زبان یونانی، دانشمند یعنی سوفیست؛ اما از زمانی که سوفیست‌ها برای نفع شخصی، جانب حق و عدالت را نگرفتند، بازار مغلطه و عوام‌فریبی رواج یافت و سوفیست‌ها مغلطه‌کار شناخته شدند. سقراط و سپس شاگرد او افلاطون، نخستین تلاش‌ها را برای مبارزه با این کج‌روی سامان دادند و در نهایت این کوشش‌ها با آثار ارسطو، در قالب فن خطابه و سخنوری ــ که بابی از منطق محسوب می‌شود ــ به شکلی منسجم درآمد.

از آن زمان تاکنون، بسیاری کوشیده‌اند با نگارش کتاب‌ها و متون گوناگون، مسیر یادگیری سخنوری را هموار کرده و چراغی فراروی علاقه‌مندان بیفروزند.
کتاب حاضر برخلاف بسیاری از کتاب‌های آموزش سخنوری، صرفاً بر مهارت‌های صوری و فنی تکیه ندارد، بلکه آن‌ها را به‌عنوان ابزاری در خدمت «ارتباط» و «سیالیت» معرفی می‌کند. نویسنده، بخش نخست کتاب را با عنوان «هنر مهارت» آغاز کرده و سپس به «هنر ارتباط» و «هنر سیالیت» می‌پردازد. او سخنوری را میل به در آغوش گرفتن مهارت‌ها و سپس رها کردن آن‌ها می‌داند؛ درواقع، مهارت‌ها را ظرف‌هایی می‌داند برای هموار ساختن مسیر الهام‌بخشی سخنور. نوواک معتقد است سخن گفتن، تجربه‌ای تازه است و سخنور باید با اعتماد به منطق و شهودی که حین آن آشکار می‌شود، با مخاطب «مغازله» کند.

سخنور باید شجاعت آن را داشته باشد که بارها در برابر مخاطب تسلیم شود و با استفاده از روش ساده‌ی خودتلقینی، زمینه‌ی دستیابی به قدرت شخصی خود را فراهم آورد؛ قدرتی که از دایره‌ی ناخودآگاه احضار می‌شود و با تمرین آگاهانه و مداوم، به قدرت واقعی تبدیل می‌گردد.

آشیم نوواک در این کتاب، سخنور را همانند بازیگری می‌بیند که میان «کسی که هست» و «کسی که تصور می‌کند می‌خواهد باشد» تحت فشار قرار می‌گیرد. اما این فشار، نعمتی است؛ چرا که باعث می‌شود سخنور حالت‌های گوناگون «بودن» را تجربه کرده و از این مسیر به کشف وجوه شخصیتی خود دست یابد. نوواک، قدرت سخنور را در درون او می‌داند و مهارت‌ها را پشتیبان ابراز ماهرانه‌ی آن درونِ صیقل‌خورده معرفی می‌کند.

از نظر او، سخنوری موفق زمانی محقق می‌شود که شیوه‌ی سخن گفتن فرد با شخصیت واقعی‌اش درآمیخته باشد و تنها در نقش‌پردازی‌های نمایشی باقی نماند. زیرا با دور شدن از خود واقعی، تبدیل به شبحی از سخنران می‌شود. به باور نوواک، تفاوت میان سخنوران باید گرامی داشته شود؛ چرا که جوهره‌ی شخصیتی هر فرد هدیه‌ای است که باید به مخاطب تقدیم شود.

او راه رسیدن به سخنوری قدرتمند را «فرو ریختن مرزها» می‌داند. هنگامی که موانع درونی و بیرونی سخنور از میان برداشته شود، نور درون او بی‌محابا فوران می‌کند.

نویسنده، با تأکید بر هنر ارتباط، سخنور را ملزم به یافتن هدف می‌داند و با دعوت به گفت‌وگو با مخاطب، از او می‌خواهد که ارزش‌های شخصی خود را بشناسد و آن‌ها را در زندگی شخصی و حرفه‌ای فعال کرده و در مسیر تحقق بیانیه‌ی اصول شخصی خود گام بردارد.

از وجوه تمایز این اثر با سایر آثار مشابه، ورود نویسنده به عرصه‌ی «سیالیت» است؛ جایی که خودآگاهی محو می‌شود و شهود و الهام درونی به‌طور کامل تجلی می‌یابد. نوواک، سیالیت را وضعیتی لذت‌بخش می‌داند که با تحریک ناخودآگاه ایجاد می‌شود. او از سخنور می‌خواهد با کنار گذاشتن قالب‌های پیشینی، ناشناخته‌های درونی خود را کشف کند و با نقش خود «بازی» کند؛ همچون صخره‌نورد یا آهنگسازی که مدام در حال تجربه‌ی وضعیت سیالیت است و در مسیر «طراحی و کشف» حرکت می‌کند.

سخنور باید از متن دست بکشد، در دام دشمن بداهه‌گویی ــ یعنی کمال‌گرایی ــ نیفتد و با شجاعت با متغیرهای محیطی مواجه شود. موضوعی که کنت بورک نیز آن را در بلاغت جدید، با عنوان «شناسایی» یاد می‌کند. شناسایی همان زمینه‌ی مشترک میان سخنور و مخاطب است و به شناخت ویژگی‌های فیزیکی، استعدادها، شغل، تجربیات، شخصیت، باورها و نگرش‌ها مربوط می‌شود؛ که در نهایت به «هم‌پسندی» و «هم‌ماهیتی» میان آن دو منجر خواهد شد.

نویسنده، با تأکید بر فرضیه‌ی اصلی کتاب که می‌گوید: «مخاطب به این‌که چه کسی هستیم پاسخ می‌دهد، نه به آنچه می‌گوییم»، سخنور را ملزم به بازگشت به اصل وجود خود می‌داند؛ یعنی آنچه هست. او از خواننده می‌خواهد در الگوهای روانی و فکری خود غوطه‌ور شود و هر تکنیکی را با رنگ و شکل شخصیت خود تطبیق دهد.

یکی دیگر از نقاط قوت این کتاب، ارائه‌ی تمرین‌های کاربردی است. نوواک با تأکید بر ضرورت انجام همه‌ی تمرین‌ها توسط خواننده، از او می‌خواهد که دست به کار شود، تمام تلاش خود را به‌کار بندد و نترسد. او نوید می‌دهد که وقتی مهارت‌ها نهادینه شوند، تلاش به‌تدریج محو می‌شود و سخنور به‌گونه‌ای با شخصیت خود یکی می‌شود که دیگر اجرا و اجراکننده از هم تفکیک‌ناپذیرند. در این مرحله است که می‌توان از فرصت به اشتراک‌گذاری صدا و اندیشه با جهان، لذت واقعی برد.

انتشارات: خط تیره
چاپ اول: 1402
چاپ دوم: 1403

انتهای پیام/