روز خبرنگار: از شهادت محمود صارمی تا تاریخچه جهانی روزنامه‌نگاری و چالش‌های عصر دیجیتال

مروری جامع بر روز خبرنگار در ایران، تاریخچه جهانی روزنامه‌نگاری، نقش خبرنگاران و چالش‌های پیش‌رو در دنیای امروز.

مقدمه: نبض حقیقت و رسالت خبرنگاری
هفدهم مردادماه در تقویم ملی ایران به عنوان «روز خبرنگار» نام‌گذاری شده است. این مناسبت نه تنها فرصتی برای ارج نهادن به زحمات بی‌وقفه و شجاعانه فعالان عرصه خبر و اطلاع‌رسانی است، بلکه بهانه‌ای برای بازنگری نقش حیاتی رسانه‌ها و خبرنگاران در پیشبرد توسعه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی جوامع محسوب می‌شود. حرفه خبرنگاری، فراتر از یک شغل صرف، یک رسالت تاریخی و اجتماعی عمیق است که ریشه در نیاز بشر به آگاهی، شفافیت و حقیقت‌جویی دارد. خبرنگاران به مثابه نبض تپنده تاریخ و روح پرسشگر جوامع بشری عمل می‌کنند؛ آن‌ها در تشخیص سره از ناسره، پرده‌برداری از حقایق پنهان و تبیین چالش‌ها و راهکارهای پیش رو، نقشی محوری و بی‌بدیل ایفا می‌کنند.

نام‌گذاری روز خبرنگار در ایران، یک تاریخ تقویمی ساده نیست؛ بلکه نمادی عمیق از ایثار و فداکاری در راه حقیقت است. این نام‌گذاری، پیوندی ناگسستنی با مفهوم شهادت و از خودگذشتگی در مسیر اطلاع‌رسانی دارد. این پیوند، وزن اخلاقی و معنوی ویژه‌ای به این روز می‌بخشد و خطرات ذاتی این حرفه و بهای گزافی که گاهی برای تعهد به اطلاع‌رسانی پرداخت می‌شود را به یاد می‌آورد. این امر خبرنگاری را از یک حرفه صرف، به یک وظیفه مقدس، به‌ویژه در بستر فرهنگی ایران، ارتقا می‌دهد. علاوه بر این، خبرنگاری نه تنها یک شغل فردی، بلکه یک جریان پایدار و یک “شخصیت حقوقی” است. این چارچوب فکری نشان می‌دهد که تاثیر و میراث روزنامه‌نگاری فراتر از هر فردی است که آن را انجام می‌دهد و به طور مداوم به روایت تاریخی جوامع کمک کرده و گفتمان عمومی را در طول نسل‌ها شکل می‌دهد.

۱۷ مرداد: روز خبرنگار در ایران
هفدهم مردادماه در ایران به مناسبت شهادت محمود صارمی، خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)، در مزارشریف افغانستان نام‌گذاری شده است. در تاریخ ۱۷ مرداد ۱۳۷۷، محمود صارمی در جریان حمله گروه طالبان به کنسولگری ایران در مزارشریف، به همراه هشت دیپلمات ایرانی دیگر به شهادت رسید. آخرین پیام ناتمام شهید صارمی که از مزارشریف به دفتر مرکزی ایرنا در تهران ارسال شد، نمادی از تعهد بی‌قید و شرط او به رسالت خبری‌اش تا آخرین لحظات عمر است: «مزارشریف سقوط کرد، هفدهم مرداد ماه ۱۳۷۷، اینجا محل کنسولگری ایران در مزارشریف است، من “محمود صارمی” خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران هستم، گروه طالبان چند ساعت پیش وارد مزارشریف شدند، خبر فوری، فوری، مزارشریف به دست طالبان سقوط کرد، عده‌ای از افراد طالبان در محوطه کنسولگری دیده می‌شوند به من بگویید که چه وظیفه‌ای…».

پس از این واقعه تلخ و دردناک، شورای فرهنگ عمومی کشور با تصویب خود، این روز را به عنوان «روز خبرنگار» اعلام کرد تا یاد و خاطره این شهید و تمامی خبرنگارانی که در راه حقیقت‌جویی و اطلاع‌رسانی صادقانه جان خود را از دست داده‌اند، گرامی داشته شود. این تصمیم، یک واقعه فردی را به نمادی ملی برای کل جامعه رسانه‌ای ایران تبدیل کرد. این اقدام، ارزش‌های شجاعت، فداکاری و تعهد بی‌دریغ به حقیقت را نهادینه کرد و صارمی را به نمادی ماندگار از خطرات ذاتی این حرفه و مسئولیت‌های عمیق آن در ایران بدل ساخت. این رویداد، روایتی قدرتمند از هویت ملی را با مفهوم یکپارچگی رسانه‌ای پیوند زد.

تاریخچه جهانی روزنامه‌نگاری: از الواح باستانی تا عصر دیجیتال
ریشه‌های روزنامه‌نگاری را می‌توان در تمدن‌های باستانی مانند بین‌النهرین، مصر و چین جستجو کرد، جایی که اشکال اولیه ارتباطات و مستندسازی ظهور یافت. در روم باستان، «اکتا دیورنا» (Acta Diurna) که قدمت آن به قبل از ۵۹ پیش از میلاد می‌رسد، به عنوان اولین محصول روزنامه‌نگاری شناخته می‌شود. این الواح رویدادهای مهم روزانه از جمله سخنرانی‌های عمومی را ثبت می‌کردند و روزانه منتشر و در مکان‌های برجسته آویزان می‌شدند. در چین، در دوران سلسله تانگ، یک نشریه درباری به نام «بائو» (bao) یا «گزارش» برای مقامات دولتی منتشر می‌شد که تا پایان سلسله چینگ در سال ۱۹۱۱ به اشکال مختلف ادامه داشت. این اشکال اولیه اطلاع‌رسانی عمدتاً در خدمت فرمان‌های رسمی یا نخبگان حاکم بودند و نشان‌دهنده ماهیت متمرکز و کنترل‌شده اخبار در آن زمان است.

انقلاب چاپ توسط یوهانس گوتنبرگ در قرن ۱۵ میلادی، انتشار اطلاعات را متحول کرد و امکان تولید انبوه روزنامه‌ها و جزوات را فراهم آورد. این اختراع، نقطه عطفی بود که زمینه را برای ظهور روزنامه‌نگاری مدرن فراهم کرد. اولین روزنامه‌های چاپی منظم در شهرهای آلمان و آنتورپ حدود سال ۱۶۰۹ میلادی ظاهر شدند. اولین روزنامه انگلیسی، «ویکلی نیوز» (Weekly Newes) در سال ۱۶۲۲ منتشر شد و یکی از اولین روزنامه‌های روزانه، «دیلی کورانت» (The Daily Courant) در سال ۱۷۰۲ به چاپ رسید. در قرن ۱۸، با گسترش سواد و معرفی ماشین‌های چاپ بخار و سپس برقی، تیراژ روزنامه‌ها از هزاران به صدها هزار و در نهایت به میلیون‌ها نسخه افزایش یافت. این دوره شاهد رهایی نسبی روزنامه‌ها از محدودیت‌های دولتی و رشد استقلال آن‌ها بود. اختراع تلگراف در قرن ۱۹، سرعت و به‌موقع بودن فعالیت‌های روزنامه‌نگاری را به شدت افزایش داد و بسترهای جدیدی برای انتشار اخبار فراهم کرد. این تحولات تکنولوژیک، روزنامه‌نگاری را به یک صنعت قدرتمند و مستقل‌تر تبدیل کرد.

در ایران نیز، اولین روزنامه چاپی، «کاغذ اخبار»، در دوره محمد شاه قاجار در سال ۱۲۱۶ هجری خورشیدی (۱۸۳۷ میلادی) توسط میرزا صالح شیرازی در تهران تأسیس شد. پس از آن «وقایع اتفاقیه» (۱۲۶۷ قمری) به همت میرزا تقی‌خان امیرکبیر منتشر شد که بسیاری آن را اولین روزنامه ایران به سبک و شکل امروزی می‌دانند. هدف امیرکبیر از انتشار این روزنامه، افزایش آگاهی عمومی و نظارت بر حکومت بود. این سیر تاریخی نشان می‌دهد که روزنامه‌نگاری از ابتدا با پیشرفت‌های تکنولوژیک ارتباط تنگاتنگی داشته است. هر جهش تکنولوژیک نه تنها سرعت و گستره انتشار اخبار را تغییر داده، بلکه ماهیت عمل روزنامه‌نگاری، حرفه‌ای شدن آن و ارتباطش با مخاطب را نیز به طور اساسی دگرگون کرده است. این تکامل مداوم نشان می‌دهد که خبرنگاران باید دائماً ابزارها و پلتفرم‌های جدید را برای حفظ ارتباط و کارایی خود به کار گیرند.

پخش رادیویی در دهه ۱۹۲۰ آغاز شد و در دهه‌های ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ به اوج خود رسید. تلویزیون در اواخر دهه ۱۹۴۰ عملیاتی شد و در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ گسترش یافت. این رسانه‌ها سرعت و گستره اطلاع‌رسانی را به طرز چشمگیری افزایش دادند و مخاطبان جدیدی را به دنیای خبر آوردند. در اواخر قرن ۲۰، ماهواره‌ها و سپس اینترنت برای انتقال اطلاعات روزنامه‌نگاری در فواصل دور استفاده شدند. اینترنت، دستگاه‌های تلفن همراه و رسانه‌های اجتماعی، تحول واقعی در دنیای خبرنگاری و روزنامه‌نگاری را به همراه آوردند. رشد ۹۰ درصدی استفاده از اینترنت در آمریکا بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ و افزایش مالکیت تلفن هوشمند، خبرنگاران را مجبور کرد تا در دنیای آنلاین پررنگ شوند و محتوای خود را از طریق وب‌سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و رسانه‌های اجتماعی منتشر کنند. این سیر از انحصار دولتی به سمت عمومی‌سازی و استقلال نسبی حرکت کرده است. این پیشرفت از اخبار تحت کنترل دولت یا نخبگان (مانند اکتا دیورنا و نشریات اولیه قاجار) به سمت روزنامه‌های مستقل و با تیراژ بالا در قرون ۱۸ و ۱۹، بازتابی از تغییر گسترده‌تر اجتماعی به سوی گفتمان عمومی و آرمان‌های دموکراتیک است. این مسیر تاریخی، مبارزه مداوم برای آزادی مطبوعات در برابر کنترل‌های دولتی و سایر اشکال محدودیت را برجسته می‌کند.

روز خبرنگار در جهان: تنوع و وحدت در گرامیداشت
در کنار روزهای ملی خبرنگار در کشورهای مختلف، «روز جهانی آزادی مطبوعات» در تاریخ ۳ می (۱۳ اردیبهشت) توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در دسامبر ۱۹۹۳، به دنبال توصیه کنفرانس عمومی یونسکو، اعلام شد. این روز سالگرد «اعلامیه ویندهوک» (Windhoek Declaration) است، سندی که در سال ۱۹۹۱ توسط گروهی از روزنامه‌نگاران آفریقایی ایجاد شد و شالوده مطبوعاتی آزاد، مستقل و کثرت‌گرا را پی‌ریزی کرد. ۳ می یادآوری مهمی به دولت‌ها برای احترام به تعهدشان به آزادی مطبوعات و فرصتی برای تأمل متخصصان رسانه در مورد مسائل آزادی مطبوعات و اخلاق حرفه‌ای است. این روز همچنین به خبرنگارانی که در انجام حرفه خود جان خود را از دست داده‌اند، ادای احترام می‌کند.

بسیاری از کشورها روزهای ملی خود را برای گرامیداشت خبرنگاران دارند که دلایل نامگذاری متفاوتی دارند. این تفاوت در دلایل نام‌گذاری، در عین حال وحدت در هدف را نشان می‌دهد. در حالی که روز خبرنگار در ایران به شهادت یک خبرنگار گره خورده است، در کشورهای دیگر اغلب به تاسیس اولین روزنامه یا نهادینه شدن این حرفه مرتبط است. با این حال، هدف زیربنایی در همه این گرامیداشت‌ها یکسان است: قدردانی از نقش حیاتی روزنامه‌نگاری، دفاع از آزادی مطبوعات و ارج نهادن به کسانی که در این حرفه مشارکت می‌کنند یا به خاطر آن رنج می‌برند. این تنوع در بزرگداشت‌ها، تاریخ‌ها و اولویت‌های ملی متفاوت را منعکس می‌کند، اما در نهایت به یک قدردانی جهانی از تلاش‌های روزنامه‌نگاری می‌رسد.

در ادامه به نمونه‌هایی از روزهای خبرنگار در کشورهای مختلف و دلایل نامگذاری آن‌ها اشاره می‌شود:

جدول ۱: روزهای خبرنگار و آزادی مطبوعات در ایران و جهان

۵ آوریل

این مناسبت‌ها صرفاً جنبه تشریفاتی ندارند؛ آن‌ها به عنوان بسترهای مهمی برای خبرنگاران و جامعه مدنی عمل می‌کنند تا وضعیت حرفه‌ای روزنامه‌نگاری را تثبیت کرده، خواستار حمایت‌های قانونی شوند و از آزادی مطبوعات دفاع کنند. آن‌ها یک تاریخ یادبود را به فرصتی سالانه برای اقدام جمعی و یادآوری حقوق و مسئولیت‌های اساسی مرتبط با مطبوعات آزاد تبدیل می‌کنند. این موضوع بعد سیاسی و حمایتی نهفته در این بزرگداشت‌ها را نشان می‌دهد.

نقش و چالش‌های خبرنگاران در طول تاریخ و جوامع
خبرنگاران شریان‌های حیاتی اخبار، احساسات و انتظارات مردمی هستند که با چشم حرفه‌ای به واقعیات جاری نگریسته و زمینه اطلاع‌رسانی و آگاهی جامعه و فرهنگ‌سازی عمومی را فراهم می‌سازند. آن‌ها منادیان عدالت‌خواهی در جامعه و ناظرانی منصف بین مردم و مسئولان هستند. نقش نظارتی و پاسخگویی رسانه‌ها از اهمیت‌های روز خبرنگار است. خبرنگار مدافع حقوق مردم و تصویرگر روایات زندگی و تحولات سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی است. امانت‌داری و صداقت در نوشتار و رعایت ملاحظات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی و مصالح کشور از خصوصیات بارز کار خبرنگاری است.

با وجود این نقش حیاتی، خبرنگاری شغلی پرمخاطره است که همواره با پیامدهای زیان‌بار برای خبرنگاران و رسانه‌ها همراه بوده است. در کشورهای مختلف، خبرنگاران با چالش‌های جدی در زمینه آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات مواجه هستند، از جمله محدودیت‌های رسانه‌ای و فشارهای دولتی که منجر به افزایش سانسور و تهدید علیه خبرنگاران می‌شود. جنگ‌ها و بحران‌ها، مانند جنگ غزه، دوره‌های مرگبار برای روزنامه‌نگاران هستند؛ تاکنون بیش از ۱۰۰ خبرنگار از زمان آغاز جنگ در هفتم اکتبر سال گذشته توسط رژیم اسرائیل کشته شده‌اند.

در عصر دیجیتال، سرعت انتشار اطلاعات و نیاز به شفافیت، دقت و پاسخگویی، چالش‌های جدیدی را ایجاد کرده است. پدیده اخبار جعلی (Fake News) و اطلاعات نادرست، اعتماد عمومی به رسانه‌ها را به شدت کاهش داده است. برخی مطالعات نشان می‌دهند اعتماد به رسانه‌ها در آمریکا از ۷۲٪ در سال ۱۹۷۲ به ۲۳٪ در سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است. اخبار جعلی می‌تواند افکار عمومی را قطبی کرده، افراط‌گرایی خشونت‌آمیز و سخنان نفرت‌پراکنانه را ترویج دهد و در نهایت دموکراسی‌ها را تضعیف کند. برخی سیاستمداران از مفهوم «اخبار جعلی» برای حمله به رسانه‌های معتبر استفاده می‌کنند. این امر منجر به این بحث شده که آیا روزنامه‌نگاری قربانی پساحقیقت است یا شریک آن. ظهور «روزنامه‌نگاری شهروندی» (Citizen Journalism) نیز سوالاتی را در مورد پاسخگویی و پایبندی به استانداردهای روزنامه‌نگاری مطرح کرده است، زیرا غیرحرفه‌ای‌ها اغلب فاقد آموزش و راهنمایی اخلاقی خبرنگاران حرفه‌ای هستند.

پدیده «اخبار جعلی» صرفاً یک چالش درستی محتوا نیست؛ بلکه تهدیدی وجودی برای اعتبار و مشروعیت روزنامه‌نگاری سنتی است. این پدیده، بازنگری ارزش‌های روزنامه‌نگاری مانند عینیت و دقت را ضروری می‌سازد و حرفه را وادار می‌کند تا به طور فعال نقش اجتماعی خود را دوباره تثبیت کند. استفاده عمدی از برچسب «اخبار جعلی» توسط بازیگران سیاسی این وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند و یک مشکل محتوایی را به یک مشکل سیاسی تبدیل می‌کند که به شدت توانایی مردم برای تشخیص منابع معتبر را تضعیف کرده و به طور بالقوه منجر به عصر «پساحقیقت» می‌شود. انقلاب دیجیتال، در حالی که دسترسی بی‌سابقه‌ای را فراهم کرده، چالش‌های موجود را تشدید و چالش‌های جدیدی را معرفی کرده است. تقاضا برای اخبار فوری اغلب دقت را به خطر می‌اندازد و تکثیر تولیدکنندگان محتوا (خبرنگاران شهروندی، اینفلوئنسرها) مرزهای پاسخگویی و استانداردهای حرفه‌ای را مخدوش می‌کند. این نشان می‌دهد که فضای دیجیتال، در حالی که اطلاعات را دموکراتیک می‌کند، همزمان یک محیط اطلاعاتی آشفته‌تر و کمتر قابل اعتماد ایجاد می‌کند و بار بیشتری را بر دوش خبرنگاران حرفه‌ای برای رعایت دستورالعمل‌های اخلاقی و تأیید دقیق اطلاعات می‌گذارد.

آینده روزنامه‌نگاری: فرصت‌ها و تهدیدات فناوری‌های نوین
تأثیر هوش مصنوعی و رسانه‌های اجتماعی بر حرفه خبرنگاری قابل توجه است. هوش مصنوعی ظرفیت بالایی برای تغییر و ارتقای روزنامه‌نگاری دارد، از جمله در تولید محتوا، روزنامه‌نگاری داده‌محور و شخصی‌سازی محتوا. رسانه‌های اجتماعی (مانند ایکس/توییتر و یوتیوب) بستر جدیدی برای توزیع خبری ایجاد کرده‌اند که امکان دسترسی سریع به اخبار را فراهم می‌کند. این پلتفرم‌ها فرصتی برای تولید محتوای بصری نامحدود و گزارش‌های مردمی (روزنامه‌نگاری شهروندی) فراهم آورده‌اند. حضور خبرنگاران در شبکه‌های اجتماعی متن‌محور برای انتشار اخبار بهتر، برقراری ارتباط با مخاطبان و جلب توجه بیشتر آن‌ها اهمیت دارد.

هوش مصنوعی و شبکه‌های اجتماعی مانند شمشیری دو لبه برای روزنامه‌نگاری عمل می‌کنند. در حالی که این فناوری‌ها فرصت‌های بی‌سابقه‌ای برای کارایی، شخصی‌سازی و دسترسی فراهم می‌کنند، تهدیدات قابل توجهی نیز به همراه دارند. سهولت تولید و انتشار محتوا می‌تواند منجر به بارگذاری بیش از حد اطلاعات، گسترش اطلاعات نادرست و فرسایش نقش سنتی روزنامه‌نگاری به عنوان دروازه‌بان حقیقت شود. نکته اصلی این است که فناوری به تنهایی راه حل نیست؛ مزایای آن مشروط به توانایی خبرنگاران برای تطبیق مهارت‌های خود (تحلیل داده‌ها، تولید چندرسانه‌ای) و در عین حال رعایت دقیق اصول اخلاقی (دقت، شفافیت، اعتماد) برای حرکت در یک محیط اطلاعاتی پیچیده و اغلب آشفته دیجیتال است.

با پیشرفت تکنولوژی و ظهور رسانه‌های دیجیتال، خبرنگاران باید با مفاهیمی همچون داده‌نگاری، تحلیل داده‌ها، مدیریت شبکه‌های اجتماعی و تولید محتوای چندرسانه‌ای آشنا باشند. توانایی تولید و ویرایش ویدئو، پادکست و محتوای تعاملی ضروری است. آینده پایدار و مطلوب برای روزنامه‌نگاری تنها از طریق ترکیب فناوری با ارزش‌های انسانی قابل تحقق است. اصول اخلاقی، شفافیت، اعتماد مخاطبان و نقش نظارتی رسانه‌ها از ثوابت مهم در آینده روزنامه‌نگاری هستند که حتی با ورود فناوری‌های پیشرفته نیز تغییر نخواهند کرد. حفظ بی‌طرفی در شرایط پیچیده و مقابله با استرس ناشی از مواجهه با رویدادهای دشوار از چالش‌های این حرفه است.

آینده روزنامه‌نگاری نیازمند تغییر اساسی در ویژگی‌های خبرنگار است. دیگر کافی نیست که صرفاً یک نویسنده یا گزارشگر ماهر بود. خبرنگار مدرن باید یک حرفه‌ای چندمهارتی باشد که در استفاده از ابزارهای دیجیتال و پلتفرم‌ها مهارت دارد. به طور حیاتی، این مهارت تکنولوژیکی باید با تعهد بی‌دریغ به اخلاق اصلی روزنامه‌نگاری همراه باشد. این تحول نشان می‌دهد که حرفه به سمت مدلی پیش می‌رود که در آن تسلط بر فناوری یک پیش‌نیاز است، اما قضاوت انسانی، یکپارچگی اخلاقی و توانایی ایجاد اعتماد، همچنان تمایزدهنده‌های نهایی در یک چشم‌انداز اطلاعاتی که به طور فزاینده‌ای خودکار و بی‌اعتماد است، باقی می‌مانند.

نتیجه‌گیری: رسالت بی‌زمان و بی‌مکان خبرنگار
حرفه خبرنگاری، با وجود چالش‌های متعدد و تحولات مداوم در بستر تکنولوژی و جامعه، همچنان یکی از ارکان اساسی جوامع دموکراتیک و آزاد باقی می‌ماند. خبرنگاران، چه در خط مقدم جنگ‌ها و بحران‌ها و چه در آرامش، همواره در راستای تکالیف حرفه‌ای خویش حضور یافته و نقش‌آفرین هستند. این پایداری رسالت در برابر تغییرات محیطی، نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری قابل توجه و ضرورت پایدار روزنامه‌نگاری است. در حالی که روش‌ها و پلتفرم‌های ارائه اخبار به طور چشمگیری دگرگون شده‌اند، ماموریت اساسی خبرنگار به عنوان ارائه‌دهنده حقیقت و نگهبان منافع عمومی، پابرجا مانده است. این امر نشان می‌دهد که روزنامه‌نگاری صرفاً یک حرفه گذرا نیست، بلکه یک کارکرد اساسی اجتماعی است که با محیط تکنولوژیکی یا سیاسی خود سازگار می‌شود، اما توسط آن تعریف نمی‌شود. تاکید از چگونگی ارائه اخبار به چرایی آن تغییر می‌کند.

ضرورت توجه به نقش، اهمیت، جایگاه و خدمات موثر و بی‌شائبه خبرنگاران، از اصول پذیرفته شده در جهان رسانه و در قوانین کشورهای مختلف می‌باشد. باید سلامت و کرامت اخلاقی، انسانی و حرفه‌ای خبرنگاران در همه کشورها تامین و مورد احترام قرار گیرد و نظام حقوقی و قانونی حمایت از آنها به‌روزرسانی شود. در نهایت، رسالت خبرنگار، جستجوی بی‌وقفه حقیقت، آگاهی‌بخشی به جامعه و حفظ شفافیت است، وظیفه‌ای که در تمام زمان‌ها و زبان‌ها، از الواح باستانی تا شبکه‌های اجتماعی، حیاتی بوده و خواهد بود. چالش‌هایی که خبرنگاران با آن روبرو هستند (سانسور، تهدیدها، اخبار جعلی) صرفاً خطرات حرفه‌ای نیستند، بلکه تهدیدات مستقیمی برای فرآیندهای دموکراتیک و اعتماد عمومی محسوب می‌شوند. بنابراین، درخواست برای حمایت سیستماتیک قانونی و اخلاقی از خبرنگاران، تنها به معنای حفاظت از افراد نیست، بلکه به معنای حفاظت از سلامت جوامع دموکراتیک است. این امر مسئولیت مشترکی را بین دولت‌ها، سازمان‌های رسانه‌ای و عموم مردم برای تضمین پایداری و یکپارچگی روزنامه‌نگاری مستقل به عنوان سنگ بنای حکمرانی آگاهانه نشان می‌دهد.

منابع

امامی، م. (۱۴۰۲، مرداد ۱۳). روز خبرنگار ۱۴۰۲ + علت نام‌گذاری، تاریخ، تعریف و انواع خبرنگار. ایمنا. https://www.imna.ir/news/680373/
خبرگزاری آنا. (۱۴۰۲، اردیبهشت). سانسور جهانی/ وقتی مدعیان آزادی بیان مانع انتشار حقایق می‌شوند. https://www.ana.ir/news/624915/
خبرگزاری ایسنا. (۱۴۰۰، مرداد ۱۷). “خبرنگار”؛ نبض تپنده تاریخ و روح پرسشگر جوامع بشری. https://www.isna.ir/news/1400051712217/
خبرگزاری حوزه. (۱۴۰۱، اسفند ۲۵). آینده آموزش خبرنگاری؛ آمادگی برای جهان دیجیتال. https://hawzahnews.com/fa/news/1070267/
خبرگزاری ایرنا. (۱۴۰۱، آذر ۲۱). تأثیر هوش مصنوعی بر محتوای رسانه‌ای و آینده روزنامه‌نگاری. https://www.irna.ir/news/84966952/
خبرگزاری ایرنا. (۱۴۰۰، مرداد ۱۷). روزی به نام “محمود”. https://www.irna.ir/news/84433100/
خبرگزاری مهر. (۱۴۰۰، مرداد ۱۷). ۱۷ مرداد روز خبرنگار | تاریخچه + علت نام گذاری. قلم آبی. https://ghalamabi.ir/17-مرداد-روز-خبرنگار-تاریخچه-علت-نام-گذاری/
شهرآرانیوز. (۱۴۰۱، مرداد ۱۷). مروری بر خبرنگاری بحران در ایران | نور شجاعت، ایثار و تعهد در دل تاریکی. https://shahraranews.ir/fa/news/92661/
فارس نیوز. (۱۴۰۲، مرداد ۱۷). روز خبرنگار ۱۴۰۴ چه روزی است؟ + علت نام‌گذاری و تاریخ دقیق. اصفهان امروز. https://esfahanemrooz.ir/news/41981
ویکی‌پدیا. (۱۴۰۲، تیر ۳۰). محمود صارمی. https://fa.wikipedia.org/wiki/محمود_صارمی
ویکی‌پدیا. (۱۴۰۲، خرداد ۱۴). روزنامه‌نگاری در ایران. https://fa.wikipedia.org/wiki/روزنامه‌نگاری_در_ایران