شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا) || دکتر حمید نطقی، بنیانگذار روابط‌عمومی در ایران، روابط‌عمومی را نه یک ابزار تبلیغاتی، بلکه روشی علمی و اخلاقی برای تنظیم ارتباطات انسانی، اجتماعی و سازمانی می‌دانست. او بر این باور بود که روابط‌عمومی مسئول ساختن پلی میان مردم و سازمان‌هاست؛ پلی که بر پایه صداقت، دانش و درک متقابل بنا می‌شود. از نظر نطقی، روابط‌عمومی در ذات خود حامل حقیقت، مسئولیت و توسعه است و نقش آن در هدایت افکار عمومی، حفظ سرمایه اجتماعی و پایداری سازمان، حیاتی و بنیادین است.
روابط‌عمومی، علم ارتباط با مردم
در اندیشه دکتر نطقی، روابط‌عمومی فعالیتی مردمی و مرد‌م‌گرا بود. او معتقد بود که این حوزه نباید صرفاً در خدمت مدیران و ساختارهای قدرت باشد، بلکه باید زبان گویای مردم در سازمان و صدای رسای سازمان برای مردم باشد. این دوطرفه بودن ارتباط از نگاه او اصل جدانشدنی روابط‌عمومی حرفه‌ای بود. سازمانی که می‌خواهد در جامعه بماند، باید بتواند افکار عمومی را نه فقط مدیریت، بلکه فهم و احترام کند.
روابط‌عمومی، شریک راهبردی مدیریت سازمان
دکتر نطقی بارها تأکید می‌کرد که روابط‌عمومی نباید در حاشیه مدیریت قرار گیرد. در نگاه او، روابط عمومی یک بازوی تصمیم‌سازی است و باید در تدوین استراتژی‌های کلان سازمان نقش فعال و محوری داشته باشد. او بر این باور بود که هرجا که اندیشه و تصمیم‌گیری وجود دارد، روابط‌عمومی نیز باید حضور داشته باشد. این حضور نباید صرفاً در اجرای تشریفات خلاصه شود، بلکه باید در سطوح راهبردی و برنامه‌ریزی مشارکت کند.
دانش‌محوری و تخصص‌گرایی در روابط‌عمومی
از اصول کلیدی مورد تأکید دکتر نطقی، ضرورت برخورد علمی با روابط‌عمومی بود. او این حوزه را نیازمند بهره‌گیری از دانش‌های میان‌رشته‌ای همچون جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، فلسفه، زبان‌شناسی و ارتباطات می‌دانست. از نگاه او، متخصص روابط‌عمومی باید به ابزارهای تحلیل اجتماعی، رفتارشناسی مخاطب و زبان ارتباطی مجهز باشد. بدون این دانش‌ها، روابط‌عمومی به تبلیغات سطحی یا مدیریت بحران‌های مقطعی تقلیل پیدا می‌کند.
صداقت، اخلاق و مسئولیت‌پذیری حرفه‌ای
در منظومه فکری نطقی، اخلاق پایه روابط‌عمومی بود. او بارها هشدار می‌داد که اگر روابط‌عمومی به ابزار فریب، پنهان‌کاری یا تحریف تبدیل شود، نه‌تنها اعتماد مردم را از دست می‌دهد، بلکه به بحران درونی سازمان نیز دامن می‌زند. از نظر او، صداقت، شفافیت و تعهد اخلاقی سه پایه‌ی اصلی کار یک متخصص روابط‌عمومی هستند. روابط‌عمومی باید اخلاق‌مدار، پاسخگو و مسئول باشد و به عنوان وجدان بیدار سازمان عمل کند.
اهمیت آموزش و پرورش نیروی انسانی متخصص
دکتر نطقی باور داشت که یکی از دلایل عقب‌ماندگی روابط‌عمومی در ایران، کم‌توجهی به آموزش آکادمیک و مهارتی این حرفه است. او در جایگاه مدرس، پژوهشگر و بنیانگذار آموزش دانشگاهی روابط‌عمومی، به ضرورت تربیت نیروی انسانی متخصص، اندیشمند و متعهد تأکید داشت. به اعتقاد او، توسعه روابط‌عمومی با آموزش آغاز می‌شود و تنها با انتقال تجربه و دانش می‌توان جایگاه واقعی این حرفه را در جامعه تثبیت کرد.
پیوند روابط‌عمومی با فرهنگ ملی و بومی
نطقی روابط‌عمومی را پدیده‌ای فرهنگی می‌دانست و معتقد بود که نباید به شکل صرفاً وارداتی یا تقلیدی به آن نگریست. او تأکید داشت که روابط‌عمومی در ایران باید بر پایه ویژگی‌های فرهنگی، تاریخی و اجتماعی این سرزمین بازتعریف شود. بر اساس این دیدگاه، الگوهای موفق جهانی تنها در صورتی مفید خواهند بود که با زمینه فرهنگی ایران هم‌خوانی داشته باشند. از این رو، بومی‌سازی علم روابط‌عمومی، یکی از مأموریت‌های محوری این حرفه است.
روابط‌عمومی به مثابه سرمایه‌گذار اجتماعی
در دیدگاه نطقی، روابط‌عمومی نقش یک سرمایه‌گذار اجتماعی را ایفا می‌کند. یعنی باید در ایجاد اعتماد عمومی، تقویت سرمایه اجتماعی، و بهبود گفت‌وگوی بین مردم و نهادها نقش‌آفرین باشد. این نقش تنها با ارتباطات صادقانه، پاسخگویی فعال، و مشارکت در حل مسائل عمومی قابل تحقق است. روابط‌عمومی اگر در خدمت توسعه اجتماعی قرار گیرد، می‌تواند نقش مؤثری در پایداری نهادها و اعتماد عمومی ایفا کند.
سخن پایانی
دکتر حمید نطقی، نه‌تنها بنیانگذار روابط‌عمومی در ایران، بلکه معمار فکری آن بود. او این حرفه را عرصه‌ای برای صداقت، فرهنگ‌سازی و مشارکت عمومی می‌دانست. نگاه ژرف و مسئولانه او به روابط‌عمومی، همچنان منبع الهام نسل‌های تازه در این حوزه است. اندیشه نطقی ما را فرا می‌خواند که روابط‌عمومی را نه به‌عنوان ابزار، که به‌عنوان اندیشه، مسئولیت و گفت‌وگو بازتعریف کنیم؛ تا این حرفه بتواند همچون گذشته، نه در حاشیه، بلکه در متن مدیریت جامعه بدرخشد.
به‌کوشش مهدی باقریان | منبع: مؤسسه کارگزار روابط‌عمومی
انتهای پیام/