شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران(شارا)- وجود دو چالش عمده ساختاری و رفتاری در رابطه با روابط عمومی سازمانها و دستگاههای دولتی، بزرگترین خدمترسانی به روابط عمومیها با تصویب آییننامه نحوه فعالیت، وظایف و اختیارات روابط عمومی دستگاههای اجرایی توسط هیأت وزیران در دولت نهم، ضرورت پیدا کردن مدل روابط عمومی اسلامی- ایرانی در افق 30 ساله سند چشمانداز و بسنده شدن روابط فراملی روابط عمومیها به افزودن عبارت بینالملل به نامه خود از جمله نکاتی بود که مدیر کل روابط عمومی وزارت نفت به توضیح آنها پرداخت.
حسین پرسان فومنی در گفت و گو با خبرنگار ما، با تأکید بر این که برای اولین بار در دولت نهم با تصویب آییننامه جامع کارکرد روابط عمومی در سطح هیأت وزیران ضمن تعریف اختیارات و وظایف، روابط عمومیهای دارای هویت رسمی شدند، این تصمیم را بزرگترین خدمت به روابط عمومیها از ابتدای انقلاب تاکنون دانست و اظهار کرد: در قالب این آییننامه که در سال 1386 به تصویب رسید، علاوه بر مسائل بودجهای و ساختاری که برای روابط عمومیها دیده شده، بر لزوم آموزش و توانمندسازی مدیران روابط عمومی و کارکنان آن تأکید شده است.
وی با اشاره به این که بر اساس این آییننامه مدیر روابط عمومی باید توسط بالاترین مقام مسئول هر سازمان انتخاب شود و زیر نظر او کار کند، افزود: مروری بر تاریخچه روابط عمومی از ابتدای انقلاب تاکنون نشان میدهد که پیش از دولت نهم، بخشنامهها و آییننامههایی که در ارتباط با توسعه و پیشرفت روابط عمومی در دستگاههای دولتی صادر شده باشد، بسیار اندک بوده است. به گفته او تصویب این آییننامه به دنبال فرمایشهای مقام معظم رهبری در ارتباط با عدم اطلاعرسانی فعالیتهای سازنده دولت بیان شد که متعاقب این ابراز نگرانی و کدورت خاطر به زبان آورده شد و نگاهها به سمت روابط عمومیهای سازمانها معطوف شد و در نهایت این آییننامه به تصویب رسید.
پرسان با تأکید بر این که هم اکنون روابط عمومیها با داشتن نقشه راه و آشنا شدن با اختیارات و وظایف خود میتوانند بهتر از گذشته در مسیر خود پیش روند، خاطر نشان کرد: هم اکنون یک روابط عمومی باید اختیاراتی را که از سوی هیأت وزیران به او داده شده از دستگاه اجرایی مطالبه و برای انجام مطلوب امور عملیاتی کند. در این راستا باید موانع بازدارنده را برطرف کند که به منظور اجرای درست این آییننامه، دبیرخانه شورای اطلاعرسانی هیأت دولت نیز متولی رسیدگی به امور روابط عمومیهاست.
وی با تأکید بر این که به طور کلی با تصویب این آییننامه روح تازهای به کالبد روابط عمومیهای کشور دمیده شد، توضیح داد: بنابراین در حال حاضر مشکلات روابط عمومیهای کشور دمیده شد، توضیح داد: بنابراین در حال حاضر مشکلات روابط عمومیها از جنس دیگری است و به همین دلیل تأکید میکنم خدمتی که دولت نهم با تصویب این آییننامه به روابط عمومیها کرد، هیچ دوره و هیچ دولتی انجام نداده است.
او افزود: هم اکنون مشخص است که اگر نکات تصویب شده در آییننامه در یک سازمان جاری است، ولی روابط عمومی نمیتواند آن را اجرا کند، باید روابط عمومی آن سازمان سرزنش شود. همچنین اگر در برخی وزارتخانهها و سازمانها این دستورات عملیاتی نشده باید آن وزارتخانه یا سازمان را برای عملیاتی نشدن آییننامه سرزنش کرد.
چالشهای سازمانی و رفتاری؛ گرههای روابط عمومی
مدیر کل روابط عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر این که هم اکنون روابط عمومیها از دو مشکل اساسی رنج میبرند، توضیح داد: به طور کلی دو چالش عمده در روابط عمومیها در سطوح مختلف شرکتی، سازمانی یا یک وزارتخانه وجود دارد که شامل مشکل ساختار و همچنین مشکل رفتار در مجموعه روابط عمومی کشور است.
به گفته او چالش ساختار در مجموعه روابط عمومیهای کشور به نبود تفسیر و تعریف قانونمند و نظامند از روابط عمومی برمیگردد که موجب شده مدیران براساس نگاه، توقعات، انتظارات، دانش و فهم خود، روابط عمومی را تعریف کرده و انتظارات خود را پایهریزی کنند.
وی خاطر نشان کرد: برای نمونه اگر از یک تعداد مشخص از مدیران ارشد، پرسیده شود که روابط عمومی چیست؟ قطعاً جوابهای متفاوتی از آنها دریافت میکنیم که به نسبت این تفاوتها، عملکرد روابط عمومیهای آنها نیز با یکدیگر فرق خواهد داشت؛ مثلا گاهی روابط عمومی به معنای ارتباط فعال با رسانهها تعریف میشود، گاهی به معنای تبلیغگر مناسب، گاهی به عنوان زینتالمجالس یعنی روابط عمومی موفق نامیده میشود که صحنهگردان و جلسه آرای خوبی باشد.
او افزود: در خصوص چالش ساختاری، روابط عمومیها مقصر نیستند و باید در مشکل ساختاری به رفع چالشها در نگاه مدیران اجرایی پرداخت.
پرسان با تاکید بر این که از سوی دیگر در مشکل رفتاری در روابط عمومیها باید به استاندارد نبودن مدیران روابط عمومی و کارکنان آنها نسبت به ماموریتها و وظایف محوله اشاره کرد، گفت: برخی مواقع مدیران روابط عمومی و کارکنان آنها از دانش، تجربه، آموختهها و یافتههای لازم برای تصدیگری این مسئولیت برخوردار نیستند و نمیدانند به عنوان یک روابط عمومی باید چگونه با مشتریان و ذینفعان خود رفتار کنند.
وی با توضیح این که به نظر میرسد روابط عمومی دو کارکرد درون سازمانی و برون سازمانی دارد، اظهار کرد: یعنی یک بخش از مشتریان و ذینفعان آنها در درون سازمان و بخشی در بیرون سازمان هستند که اگر روابط عمومی از قابلیت کافی برخوردار نباشد، در رابطه با این دو بخش ناقص عمل خواهد کرد.
به گفته او سازمانها از نظر رویکرد به این دو چالش در چهار دسته تقسیم میشود. سازمانی که مشکل ساختاری ندارد، ولی مشکل رفتاری دارد؛ یعنی مدیر آگاه به وظایف و اختیارات روابط عمومی است ولی روابط عمومی آگاهی ندارد. سازمانی که مشکل ساختاری دارد ولی مشکل رفتاری ندارد. گاهی هر دو مشکل در یک سازمان وجود دارد و در بعضی موارد نیز هر دو بخش آگاه به وظایف خود هستند که در نتیجه با یک سازمان پویا و فعال مواجه خواهیم بود.
روابط عمومیها آغوش خود را به روی رسانهها باز کنند
پرسان با تاکید بر لزوم دقت و اهتمام روابط عمومیها به نقش رسانهها برای هموارسازی کارهای یک سازمان توضیح داد: یکی از مشکلات روابط عمومیها، عدم شناخت و آگاهی آنها از ظرفیتهای مناسب رسانهها برای انجام وظایف ذاتی است. اگر روابط عمومیهای سازمانها تعامل مناسب با رسانه به معنای عام نداشته باشند و نتوانند با رفتار بهینه از این ظرفیت استفاده کنند، این فرصت بیبدیل و ممتاز را از دست خواهند داد.
او با اشاره به این که رسانهها ظرفیت مناسب و ممتازی برای بهبود کارکرد روابط عمومیها هستند، تصریح کرد: اگر روابط عمومی آغوش خود را به سمت رسانههای منصف و غیر معارض باز کند، میتواند به کارکرد خود سرعت و شتاب بیشتری دهد زیرا یکی از وظایف روابط عمومیها اطلاعرسانی است.
روابط عمومی بدون تعامل با رسانه یک واحد افلیج و علیل است
به گفته وی روابط عمومی به جز ارتباط سازنده با رسانهها نمیتواند اخبار خود را با سرعت زیاد، بهای کم و در شعاع و دامنه گسترده پراکنده کند. بنابراین روابط عمومی بدون تعامل با رسانه یک واحد افلیج و علیل است که توصیه میشود تعامل دو جانبه و سازنده با رسانههای کشور ایجاد کنند. از طرف دیگر روابط عمومیها به شدت نیازمند آموزش هستند و تنها آموزش است که میتواند آنها را برای ایفای نقش خود، توانمند کند.
ضرورت تعریف مدل روابط عمومی اسلامی- ایرانی در افق 1404
مدیر کل روابط عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت به ضرورت تعریف مدل روابط عمومی اسلامی- ایرانی در راستای سند چشمانداز اشاره و اظهار کرد: در حال حاضر روابط عمومی برگرفته از تعریف Public Relations است که یک فرآورده وارداتی از دیار غرب محسوب میشود ولی باید در افق 20 ساله سند چشمانداز توسعه به سمت دست یابی تعریفی اسلامی- ایرانی از این مقوله رویم. در حال حاضر فاقد چنین تعریف و کارکردی هستیم و قالب کارکردهای روابط عمومی از مدلهایی تبعیت میکند که از کتابهای ترجمه شده به دست آمده است. او با اشاره به فرهنگ و شرایط ویژه انقلاب و پیشینه تاریخی ایران تصریح کرد: نیازمند باز تعریف روابط عمومی و کارکرد آن هستیم و امیدواریم تا روابط عمومیهای کشور در وزارتخانهها و دبیرخانه شورای اطلاعرسانی دولت به این سمت روند که مدل اسلامی- ایرانی را تعریف و عملیاتی کنند.
وی با تاکید بر این که به نظر میرسد با توجه به فرهنگ غنی کشور ما که برخلاف برخی کشورهای پیرامون آن که کل قدمت آنها به چند دهه نمیرسد، پیشینه چند هزار ساله داریم و همچنین با توجه به آمیختگی تمدن ایرانی با فرهنگ اسلامی، لازم است روابط عمومیای متناسب با پیشینه کهن و فرهنگ اسلامی تعریف شود.
پرسان در خصوص شاخصهای روابط عمومی اسلامی- ایرانی تاکید کرد: تصور میشود این شاخصها را میتوانیم با مطالعه دقیق و استفاده از نظر کارشناسان و صاحبنظران حوزه ارتباطات تعریف کنیم. در این رابطه هر چه زمان بیشتر بگذرد، فرصتسوزی شده است.
روابط عمومیها در رویکرد فراملی نقص دارند
وی در خصوص تاثیر روابط عمومیها در جهانی شدن گفت: یکی از نقایص روابط عمومیها که سال گذشته رئیس جمهور نیز در نشست با مدیران کل روابط عمومی رفع آن را توصیه کرد، کارکرد روابط عمومی در ابعاد بینالمللی و جهانی است که به نظر میرسد این بخش مورد غفلت قرار گرفته و روابط عمومیها در مجموعه سازمانها و دستگاهها بیشتر یک رویکرد درون کشوری دارند تا کارکرد فراملی و جهانی.
به گفته او این نقص بزرگی است که در حال حاضر به ندرت میتوان روابط عمومی را با کارکردهای قابل قبول بینالمللی یافت. بنابراین باید این نقص به عنوان یک نقطه ضعف در روابط عمومیها پذیرفته شود. در این زمینه همچنین سال گذشته رئیس جمهور تاکید کرد تا در قالب فراخوانی نسبت به تغییر نام «روابط عمومی» اقدام شود تا کارکردهای مورد نظر خود را در قالب مدل جدید روابط عمومی با نام جدید طراحی کنیم.
وی تصریح کرد به منظور توسعه فعالیتهای روابط عمومیها از کارکرد داخلی به بینالمللی طی سالهای قبل در برخی وزارتخانهها و سازمانها، عنوان بینالملل به نام روابط عمومی اضافه شد که به نظر میرسد گرهگشا نبوده و عملاً تغییری در کارکرد روابط عمومیها اتفاق نیفتاده است.
|
||||
