منبع: جام جم
یکی از مهم‌ترین رویدادهای سیاسی قرن حاضر در ایران اسلامی در حال وقوع است، ولی متاسفانه برای پوشش خبری این رویداد مهم تاکنون تدارکی دیده شده است. هرچند هنوز هم اندکی فرصت باقی است تا با برگزاری دوره‌هایی فشرده و کوتاه‌مدت، خبرنگاران ایرانی و خارجی شرکت‌کننده دراین رویداد بزرگ را تا حدودی برای انعکاس درست اخبار، آماده کرد.
فراموش نکنیم بیش از نیمی از اعضای سازمان ملل(دوسوم اعضا) برای شرکت دراین کنفرانس 5روزه، در تهران مهمان ما خواهند بود و این مدت فرصت مناسبی است تا مردم ایران و دنیا از مواضع کشورهایی که به شرق و غرب «نه» گفته‌اند، آشنا شوند و خبرنگاران بتوانند برخی ابهامات و تردیدها را با گزارش‌ها، مصاحبه‌ها، تحلیل و خبر برطرف کنند.
نخستین نکته مهم در انعکاس اخبار کنفرانس، تفکیک نوع کاری است که در فضای رسانه‌ای کشور اتفاق خواهد افتاد. باید بین نوشتارهای روابط عمومی، رادیو، تلویزیون، مطبوعات و وب‌نویسی تفاوت قائل شد. متاسفانه تجربه رویدادهای قبلی نشان داده است روابط عمومی این کنفرانس هم بی‌رغبت نیست که همه اخبار و اطلاعات از کانال مشخصی عبور کند و این یعنی حذف خلاقیت و تنوع در کار اطلا‌ع‌رسانی.
البته تردیدی نیست که اخبار و اطلاعات رسمی را باید روابط عمومی به اطلاع خبرنگاران و عموم مردم برساند، اما برای پوشش سخنرانی‌ها، حواشی و انجام مصاحبه‌ها، خبرنگاران به کمک و مساعدت روابط‌عمومی چشم دارند. مشکل دیگر گرته‌برداری یا رونویسی مطبوعات از وب‌نوشته‌هاست که به دلیل لحن غیررسمی‌شان اغلب با استقبال مخاطبان روبه‌رو می‌شوند. همچنین خبرنگاران ما هنوز هم بین اخبار وگزارش‌های رادیو تلویزیونی با مطبوعات چندان فرقی را قائل نیستند و همین مشکل باعث تکراری و یکنواخت شدن مطالب مطبوعات و رسانه‌ها می‌شود که نتیجه آن هم ریزش مخاطبان است.
دومین نکته رعایت اصول اخلاقی و حرفه‌ای در چنین رویداد بزرگی است. هر خبرنگاری قبل از ارسال خبر و مطلب باید از خود بپرسد: «انتشار این مطلب چقدر با موازین اخلاقی وحرفه‌ای روزنامه‌نگاری منطبق است؟» دوستی دارم که هنگام ارسال خروجی صفحه‌بندی روزنامه به چاپخانه از من می‌پرسید «نامه اعمالت در دست چپ است یا راست ؟» او با کنایه‌ای شیرین ما را در محضر خداوند و روز جزا مجسم می‌کرد و این‌که نامه اعمال ما در کدام دستمان قرارداده خواهدشد؟ فراموش نکنیم افکار عمومی مردم دنیا درباره مطالب ما قضاوت خواهد کرد و مهم‌ترین قضاوت به امتیازات اخلاقی پوشش خبری ما بستگی خواهد داشت.
سومین نکته آن است که معمولا در روزنامه‌نگاری، پوشش خبری سخنرانی‌ها، کنفرانس‌ها و تجمع‌ها (میتینگ) را با هم به خبرنگاران آموزش می‌دهند. اولین درس این‌گونه آموزش‌ها، پاسخ به این پرسش است که خبرنگاران قبل از ورود به مکان رویداد چقدر درباره آن رویداد، اشخاص سخنران و سوابق‌شان آگاهی دارند؟ بدیهی است خبرنگاری که بدون اطلاع وارد یک محیط خبری شود نمی‌تواند با دست پر از آنجا بیرون بیاید. در پوشش خبری کنفرانس، خبرنگار باید با آرامش و دقت به سخنرانی‌ها گوش کرده و تندنویسی کند و سپس سوالاتی که مخاطبانش از سخنران دارند، مطرح کند. فراموش نکنیم خبرنگاران مدیا و واسطه بین منبع خبر و خوانندگان، شنوندگان و بینندگان رسانه‌ها هستند و معمولا پرسش‌های شخصی از مسئولان ندارند.
در حین سخنرانی باید به دنبال نکات مهم بود و از یادداشت نکات تکراری، کلیشه‌ای و تعارفات خودداری کرد. در حین سخنرانی، خبرنگار باید به نکاتی که راهنمای او برای پرسیدن یا تحلیل سخنان است، بیشتر متمرکز شود.
استفاده از آمار و ارقام گویا، عکس و فیلم و اینفوگرافیک (اطلاع‌‌نگاری) می‌تواند در پوشش خبری مناسب به خبرنگاران کمک کند.
بگذارید قبل از اشاره به مطلب پایانی این نوشتار به یکی از ضعف‌های خبرنگاران ایرانی هم اشاره کنم وآن هم ناآشنایی به زبان‌های زنده دنیاست. البته می‌شود این ضعف را با همراه داشتن مترجمانی که در ایام کنفرانس در محل حضوردارند (با همکاری روابط عمومی کنفرانس) برطرف کرد. اما کمتر خبرنگاری است که به این نکته توجه داشته باشد! دراین صورت می‌توانیم به صحنه‌های جالبی از مکالمات زبان ـ بدنی (ارتباطات غیرکلامی) خبرنگاران و میهمانان خارجی در طول کنفرانس بیندیشیم.
و اما مطلب پایانی، معمولا پوشش خبری کنفرانس باید دربرگیرنده اطلاعات زیر باشد:
ـ تعداد مخاطبان در داخل و خارج کشور، مخاطب‌شناسی. نیازهای مخاطب را به یاد بیاورید و مطلب را تنظیم کنید.
ـ معرفی مکانی که سخنرانی در آن انجام می‌شود. لازم است درباره ایران اسلامی در پیشینه خبر پاراگرافی افزود.
ـ دلایل سخنرانی. استدلال‌های سخنران چیست؟
ـ برجسته‌سازی سخنرانی با تاکید بر گفته‌های مهم آن.
ـ گزارش واکنش مخاطبان حاضر در محل سخنرانی بویژه نکات جالب و تاثیرگذار در خلال سخنرانی. ( مثل پاره‌کردن منشور سازمان ملل به دست سرهنگ قذافی هنگام سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل که بسیار بیشتر از پرت و پلاهایی که گفت ارزش خبری داشت).
ـ پرداختن به آنچه خبرنگاران در کنفرانس می‌بینند ولی مخاطبان از دیدن آنها محرومند.
برای خبرنگاران ایرانی در پوشش خبری کنفرانس، آرزوی موفقیت دارم.
|
||||
