تلگرام؛ نقطه عطفی در آزادی بیان پس از دستگیری بنیان‌گذار آن

نویسندگان: آدام ساتریانو، پل موزور، اورلین بریدن – پاول دوروف ایجاد تلگرام را به عنوان پاسخی به فشارهای سرویس‌های امنیتی روسیه در نظر می‌گیرد که به گفته او برای وادار کردن او به حذف مطالب سیاسی مخالفان، وارد آپارتمانش شدند. او پس از ترک روسیه، به کشورهای مختلفی از جمله برلین، سان‌فرانسیسکو، لندن و سنگاپور سفر کرد و نهایتاً دبی را به عنوان مقر اصلی تلگرام انتخاب کرد.

شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی‌ ایران (شارا) || تلگرام، یکی از بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین پلتفرم‌های ارتباطی در جهان، در سال 2013 توسط پاول دوروف، کارآفرین روسی، تأسیس شد و از همان زمان به یک ابزار کلیدی در ارتباطات روزمره مردم در کشورهایی مانند روسیه، اوکراین و هند تبدیل شد. این اپلیکیشن که بیش از 900 میلیون کاربر فعال دارد، به دلیل تعهد به آزادی بیان و حداقل نظارت بر محتوای کاربران، به ویژه در کشورهایی با حکومت‌های استبدادی، محبوبیت زیادی پیدا کرده است. اما این رویکرد همچنین تلگرام را به بهشتی برای انتشار اطلاعات نادرست، افراط‌گرایی راست‌گرایانه و دیگر محتوای مضر تبدیل کرده است.

 دستگیری پاول دوروف و واکنش‌ها

روز شنبه، گزارش‌هایی مبنی بر دستگیری پاول دوروف در فرانسه به اتهام انتشار محتوای غیرقانونی منتشر شد که شوک زیادی را در سراسر جهان به همراه داشت. به سرعت خبر این دستگیری در فضای مجازی پخش شد و بسیاری این رویداد را نقطه عطفی در بحث‌های پیرامون آزادی بیان در اینترنت دانستند.

ایلان ماسک، صاحب X (توئیتر سابق)، یکی از اولین افرادی بود که به این خبر واکنش نشان داد و در حساب X خود نوشت: «#FreePavel» (پاول را آزاد کنید). او همچنین در پستی دیگر اضافه کرد: «سال 2030 در اروپا است و شما به خاطر دوست داشتن یک میم اعدام می‌شوید.»

لئونید ولکوف، مشاور ارشد سابق الکسی ناوالنی، رهبر مخالفان روسیه که سال گذشته در زندان درگذشت، در تلگرام نوشت که هرچند تلگرام به ابزاری مفید برای جنایتکاران تبدیل شده است، اما پاول دوروف نباید به دلیل اقدامات کاربرانش مجازات شود. او تأکید کرد که دوروف در جنایات کاربران تلگرام «همدست» نیست.

 فشارهای جهانی و نگرانی‌های آزادی بیان

واکنش‌ها به این دستگیری نشان‌دهنده نگرانی‌های فزاینده درباره آزادی بیان، سانسور و نظارت دولت‌ها بر محتوای آنلاین است. در حالی که نظارت بر گفتار و محتوای آنلاین در سراسر جهان به‌ویژه در اتحادیه اروپا افزایش یافته، دولت‌ها فشار بیشتری بر شرکت‌ها وارد کرده‌اند تا با اطلاعات نادرست، افراط‌گرایی آنلاین، ایمنی کودکان و انتشار محتوای غیرقانونی مقابله کنند.

تلگرام از دیرباز در رادار سازمان‌های مجری قانون در سراسر جهان قرار داشته است. این پلتفرم به دلیل استفاده سازمان‌های تروریستی، فروشندگان مواد مخدر و گروه‌های افراطی راست‌گرایانه برای ارتباطات و سازماندهی، تحت نظارت شدید قرار دارد.

به گزارش رسانه‌های فرانسه، پاول دوروف 39 ساله پس از فرود آمدن هواپیمای شخصی‌اش از آذربایجان در فرودگاه لو بورژه نزدیک پاریس دستگیر شد. مقامات پلیس و وزارت کشور فرانسه از اظهار نظر در این باره خودداری کرده و اعلام کردند که تحقیقات در این باره همچنان ادامه دارد.

 واکنش تلگرام به دستگیری دوروف

تلگرام در بیانیه‌ای که روز یکشنبه منتشر شد، اعلام کرد: «تلگرام از قوانین اتحادیه اروپا پیروی می‌کند و پاول دوروف، مدیرعامل تلگرام، هیچ چیزی برای پنهان کردن ندارد.» جورج لوبوشکین، سخنگوی سابق پاول دوروف، در مصاحبه‌ای با تلگرام اظهار داشت که این دستگیری یک حمله شدید به آزادی بیان در سراسر جهان است.

دستگیری پاول دوروف می‌تواند تنش‌ها با روسیه را تشدید کند. سفارت روسیه در فرانسه روز یکشنبه خواستار توضیحات از مقامات فرانسوی درباره این دستگیری شد. ولادیسلاو داوانکوف، معاون رئیس دومای دولتی روسیه، نیز خواستار آزادی فوری دوروف شد و اظهار داشت که این دستگیری ممکن است تلاشی برای دسترسی به اطلاعاتی باشد که تلگرام در اختیار دارد و نباید اجازه چنین چیزی داده شود.

 گذشته و اقدامات دوروف

پاول دوروف که دارایی خالص او بیش از 9 میلیارد دلار تخمین زده شده است، تاکنون از دید عموم دور بوده و کمتر در رسانه‌ها ظاهر شده است. او برخلاف دیگر مدیران ارشد پلتفرم‌های بزرگ مانند ایلان ماسک، مارک زاکربرگ، و ساندار پیچای، کمتر در معرض توجه عمومی قرار گرفته است.

دستگیری گزارش شده دوروف سابقه زیادی ندارد. در حالی که اتحادیه اروپا و دولت ایالات متحده رهبران سایر شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی را احضار کرده و از آنها بازجویی کرده‌اند، به ندرت یکی از رهبران بزرگ فناوری به خاطر آنچه در پلتفرم‌هایشان رخ می‌دهد، دستگیر شده است. در سال 2016، مقامات برزیلی یکی از مدیران ارشد فیس‌بوک را به دلیل عدم ارائه اطلاعات از واتس‌اپ به عنوان بخشی از تحقیقات قاچاق مواد مخدر دستگیر کردند.

 

پس از گزارش دستگیری دوروف در فرانسه، برخی تحلیل‌گران معتقدند که مقامات فرانسوی ممکن است به دنبال دریافت اطلاعاتی از کانال‌های مجرمانه در تلگرام باشند که برای فروش سلاح یا هماهنگی حملات تروریستی استفاده می‌شود. چنین اقداماتی می‌تواند ادعای تلگرام مبنی بر حفاظت از اطلاعات کاربرانش را به چالش بکشد.

پاول دوروف که یک تبعه روسی است، در سال 2014 پس از از دست دادن کنترل Vkontakte، رقیب روسی فیس‌بوک، روسیه را ترک کرد. یک سال پیش از آن، او تلگرام را تأسیس کرده بود و آن را به عنوان راهی بدون سانسور و مخفیانه برای ارتباطات معرفی کرد. اکنون تلگرام در دبی، امارات متحده عربی مستقر است و دوروف تابعیت فرانسه و امارات را دارد.

 ویژگی‌ها و محبوبیت تلگرام

تلگرام به عنوان یک برنامه پیام‌رسان استاندارد مانند iMessage یا WhatsApp عمل می‌کند، اما کانال‌ها و گروه‌هایی را نیز میزبانی می‌کند که در آن تعداد زیادی از افراد می‌توانند ایده‌های خود را به اشتراک بگذارند و با هم ارتباط برقرار کنند.

محبوبیت تلگرام تا حدی به دلیل توانایی‌اش در میزبانی از گروه‌های چت بزرگ تا 200000 نفر بوده است، به ویژه در زمانی که رسانه‌های اجتماعی دیگر مانند واتس‌اپ اقداماتی را برای محدود کردن اندازه گروه‌ها به منظور مقابله با اطلاعات نادرست انجام می‌دادند. ویژگی‌های دیگری مانند اشتراک‌گذاری فایل‌های بزرگ، اشتراک‌گذاری لینک‌ها بدون محدودیت و ربات‌هایی که می‌توانند با کاربران در کانال‌ها تعامل کنند، تلگرام را به ابزاری قدرتمند برای سازماندهی اجتماعی و هماهنگی تبدیل کرده است.

این قابلیت‌ها، همراه با حداقل تعدیل محتوای برنامه، تلگرام را به پناهگاهی برای افرادی تبدیل کرده است که از پلتفرم‌های دیگری مانند توییتر و فیس‌بوک منع شده‌اند.

تلگرام از طریق خریدهای درون‌برنامه‌ای، تبلیغات، و اشتراک‌ها درآمد کسب می‌کند. در ماه مارس، پاول دوروف به فایننشال تایمز اعلام کرد که تلگرام در آستانه سوددهی قرار دارد و در حال بررسی عرضه اولیه عمومی است.

گزارش‌های مربوط به دستگیری پاول دوروف بلافاصله با انتقاد طرفداران تلگرام مواجه شد که این اقدام را به عنوان نمونه‌ای از تلاش دولت‌ها برای سانسور آزادی بیان در اینترنت قلمداد کردند. پاول دوروف که معمولاً خود را از رسانه‌ها دور نگه می‌دارد، به تازگی در کانال تلگرام شخصی خود درباره سبک زندگی زاهدانه‌اش، کشورهایی که به آن‌ها سفر کرده، و چگونگی تبدیل شدن به یک اهدا کننده اسپرم که اکنون بیش از 100 فرزند بیولوژیک دارد، صحبت کرده است. او همچنین هر از گاهی عکس‌هایی از خود بدون پیراهن در اینستاگرام منتشر می‌کند.

اگرچه دوروف خود را به عنوان مدافع آزادی بیان معرفی می‌کند، بسیاری از کارشناسان امنیتی معتقدند که تلگرام به اندازه کافی امن نیست. تحلیلگران اطلاعات نادرست نیز بر این باورند که رویکرد ضعیف تلگرام در مدیریت محتوا، آن را به یکی از عوامل اصلی گسترش تبلیغات تروریستی و افراط‌گرایی راست‌گرایانه تبدیل کرده است.

 جمع‌بندی

پاول دوروف ایجاد تلگرام را به عنوان پاسخی به فشارهای سرویس‌های امنیتی روسیه در نظر می‌گیرد که به گفته او برای وادار کردن او به حذف مطالب سیاسی مخالفان، وارد آپارتمانش شدند. او پس از ترک روسیه، به کشورهای مختلفی از جمله برلین، سان‌فرانسیسکو، لندن و سنگاپور سفر کرد و نهایتاً دبی را به عنوان مقر اصلی تلگرام انتخاب کرد.

 

منتشر شده در: 25 آگوست 2024

 

منبع انگلیسی: نیویورک تایمز

منبع فارسی: شارا

 

انتهای پیام/

 

 


 

 

با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرام ما بپیوندید:

 

https://telegram.me/sharaPR