جشنواره بیستم انتشارات روابط‌عمومی؛ از بازتعریف ویژه‌نامه‌ها تا جهش دیجیتال با هوش مصنوعی
جشنواره بیستم، نقطه عطفی در حرکت روابط‌عمومی‌ها به‌سوی حرفه‌ای‌گری، تحول دیجیتال و هم‌افزایی میان تجربه انسانی و فناوری نوین بود.

شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی‌ ایران (شارا) || بیستمین جشنواره ملی انتشارات روابط‌عمومی، روز چهارشنبه ۷ آبان ۱۴۰۴ به همت انجمن متخصصان روابط‌عمومی و مؤسسه کارگزار روابط‌عمومی در مرکز همایش‌های بین‌المللی سازمان مدیریت صنعتی برگزار شد.

به گزارش شارا، در حاشیه این رویداد، نشست تخصصی با عنوان «تحلیل علمی آثار انتشارات روابط‌عمومی: نقاط قوت، نقاط ضعف و راهکارهای پیشنهادی» برگزار گردید. در این نشست، جمعی از داوران جشنواره از جمله محمود مختاریان، پیشکسوت و روزنامه‌نگار نام‌آشنا، دکتر مریم سلیمی، مدرس دانشگاه و پژوهشگر ارتباطات تصویری، و عادل میرشاهی، مدرس و پژوهشگر حوزه روابط‌عمومی و هوش مصنوعی، به بررسی و تحلیل علمی آثار ارائه‌شده در جشنواره پرداختند.

نایب‌رئیس انجمن متخصصان روابط‌عمومی بر «تعمیق کیفیت» و «رویکرد پژوهشی» در تولید محتوا تأکید کرد

دکتر قربانعلی تنگ‌شیر دبیر نشست تخصصی بیستمین جشنواره ملی انتشارات روابط‌عمومی، ضمن تبیین جایگاه انتشارات در ارتقای سرمایه دانشی کشور، بر ضرورت نگاه پژوهشی، تولید محتوای هدفمند و همسویی آثار با نیازهای واقعی حرفه روابط‌عمومی در عصر دیجیتال تأکید کرد.

وی با بیان اینکه «انتشار کتاب در روابط‌عمومی‌ها یکی از کارآمدترین ابزارهای انتقال تجربه و تقویت هویت سازمانی است»، گفت: «کتاب‌های سازمانی، چه آموزشی و چه عملکردی، زمانی اثربخش خواهند بود که بر پایه تجربه‌های واقعی، تحلیل علمی و مستندسازی فعالیت‌های ارتباطی تدوین شوند. چنین آثاری باید بتوانند میان نظریه و عمل ارتباطی پیوند برقرار کنند و به منبعی الهام‌بخش برای ذی‌نفعان تبدیل شوند.»

نایب‌رئیس انجمن متخصصان روابط‌عمومی در ارزیابی آثار امسال افزود: «در جشنواره بیستم، شاهد رشد نسبی در بخش کتاب بودیم. بسیاری از روابط‌عمومی‌ها با رویکرد علمی‌تر و تحلیلی‌تر به تولید محتوا روی آورده‌اند و برخی آثار منتشرشده از بلوغ فکری و حرفه‌ای در این حوزه حکایت دارد.»

او با وجود این، بر کمبود کتاب‌های کاربردی، مسئله‌محور، آموزشی و روایی در حوزه روابط‌عمومی تأکید کرد و گفت: «روابط‌عمومی امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند آثاری است که بر پایه پژوهش‌های عمیق، تحلیل‌های میان‌رشته‌ای و تجربه‌محوری شکل گرفته باشند. با تغییر نسل مخاطبان و دگرگونی الگوهای ارتباطی در عصر دیجیتال، کتاب باید به زبان مخاطب امروز سخن بگوید؛ زبانی علمی، روان، الهام‌بخش و در عین حال کاربردی که بتواند میان دانش ارتباطی، تجربه سازمانی و عمل حرفه‌ای توازن برقرار کند و مسیر یادگیری نسل جدید روابط‌عمومی‌ها را روشن‌تر سازد.»

دکتر تنگ‌شیر در پایان با اشاره به نقش فناوری‌های نوین در آینده این حرفه اظهار داشت: «در عصر هوش مصنوعی، آینده این حوزه متعلق به متخصصانی است که بتوانند میان فناوری، محتوای انسانی و ارزش‌های ارتباطی پیوندی پایدار و هوشمندانه ایجاد کنند.»

ویژه‌نامه‌ها؛ ابزار مهم اما مغفول در انتشارات روابط‌عمومی‌ها

در ادامه، محمود مختاریان، روزنامه‌نگار باسابقه و استاد حوزه ارتباطات، در این نشست تخصصی به تحلیل و ارزیابی ویژه‌نامه‌های ارسالی به جشنواره پرداخت و ضمن اشاره به اهمیت این قالب ارتباطی در مستندسازی فعالیت‌های روابط‌عمومی، به بررسی نقاط قوت و ضعف آثار ارائه‌شده در این بخش پرداخت.

مختاریان با اشاره به اهمیت این قالب ارتباطی گفت: «ویژه‌نامه‌ها از مؤثرترین ابزارهای مستندسازی و روایت فعالیت‌های روابط‌عمومی‌ها هستند. این قالب می‌تواند تصویری جامع از عملکرد سازمان ارائه دهد و پلی میان اطلاع‌رسانی، تحلیل و هویت سازمانی باشد. اما برای تحقق این هدف، شناخت دقیق از مفهوم و ساختار ویژه‌نامه ضروری است.»

وی با نقد عملکرد امسال روابط‌عمومی‌ها در این بخش افزود: «متأسفانه در جشنواره امسال، ویژه‌نامه‌ها از نظر محتوایی و ساختاری با ضعف‌ها و چالش‌های جدی روبه‌رو بودند؛ به‌گونه‌ای که انتخاب آثار برتر، به جز در یکی دو مورد، کار دشواری بود. نقطه‌ضعف اصلی، ناآشنایی با تعریف و معیارهای واقعی ویژه‌نامه بود؛ چرا که بیش از ۹۹ درصد آثار ارسالی اساساً در قالب ویژه‌نامه قرار نمی‌گرفتند.»

این روزنامه‌نگار پیشکسوت خاطرنشان کرد: «ویژه‌نامه زمانی معنا دارد که یک شماره از نشریه یا خبرنامه به موضوع خاصی اختصاص یابد و با رویکردی تحلیلی، جامع و هدفمند تدوین شود. در حالی که بخش عمده آثار ارسال‌شده صرفاً مجموعه‌ای از اخبار و گزارش‌های پراکنده بودند و فاقد انسجام محتوایی، طراحی هدفمند و روایت ارتباطی بودند.»

مختاریان در پایان تأکید کرد: «اگر روابط‌عمومی‌ها به نقش واقعی ویژه‌نامه‌ها در بازتاب دستاوردها، تحلیل رویدادها و تقویت هویت سازمانی توجه کنند و با نگاه حرفه‌ای‌تری به طراحی، نگارش و تصویرسازی بپردازند، این قالب می‌تواند به یکی از شاخص‌ترین ابزارهای اثرگذار در روابط‌عمومی نوین تبدیل شود.»

دکتر مریم سلیمی شاخص‌های حرفه‌ای تولید اینفوگرافیک را در بیستمین جشنواره ملی انتشارات روابط‌عمومی تشریح کرد

همچنین در این نشست، دکتر مریم سلیمی، داور بخش اینفوگرافیک جشنواره، طی سخنانی تخصصی بر ضرورت رعایت حداقل ۱۳ شاخص در تولید آثار اینفوگرافیک تأکید کرد.

وی در نشست تخصصی نقد آثار این دوره از جشنواره گفت: «در تولید آثار اینفوگرافیک، چه درون‌سازمانی و چه برون‌سپاری‌شده، لازم است حداقل ۱۳ معیار اساسی مبنای کار قرار گیرد تا آثار نهایی هم از نظر محتوایی و هم از نظر بصری به سطح استاندارد نزدیک شوند.»

او با بیان اینکه «اولین منتقد آثار خودتان باشید»، شاخص‌های ارزیابی آثار را چنین برشمرد: برخورداری از همه ارکان اینفوگرافیک، اصالت و منحصر به فرد بودن، دقت اطلاعات، جذابیت بصری، کیفیت طراحی، ساختار گرافیکی مناسب، خلاقیت و نوآوری، وضوح و شفافیت در انتقال اطلاعات، استفاده از ابزارهای بصری مناسب، جامع و مانع بودن، بهره‌گیری از عناصر ملی و بومی، تناسب با موضوع، و انسجام اجزای مختلف.

دکتر سلیمی با اشاره به رویکرد انگیزه‌محور در داوری آثار گفت: «هدف ما از ارزیابی، ارتقای سواد بصری و گرافیکی فعالان روابط‌عمومی است. با وجود پیشرفت‌ها، هنوز فاصله‌ای تا سطح حرفه‌ای وجود دارد که با آموزش و تمرین قابل جبران است.»

او در ادامه به نقد عمومی آثار اینفوگرافیک پرداخت و افزود: «بسیاری از آثار از ارکان کامل اینفوگرافیک برخوردار نبودند؛ برخی بیش از حد متن‌محور بودند یا در انتخاب رنگ، فونت و مدیریت فضای طراحی ضعف داشتند. در حالی‌که در هر اثر باید بین گرافیک و اطلاعات تعادل برقرار باشد.»

سلیمی همچنین درباره اهداف تولید آثار اینفوگرافیک توضیح داد: «اینفوگرافیک‌ها می‌توانند برای اطلاع‌رسانی، آموزش، هشداردهی، گزارش عملکرد یا معرفی دستاوردها مورد استفاده قرار گیرند. بررسی آثار این دوره نشان داد که اغلب آثار با اهدافی چون ارائه گزارش عملکرد، معرفی طرح‌ها، گزارش مسئولیت اجتماعی و اطلاع‌رسانی در مناسبت‌های ملی و مذهبی تولید شده‌اند.»

وی در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: «هر همنشینی تصویر و متن را نباید اینفوگرافیک نامید؛ زیرا تولید آثار اینفوگرافیک مستلزم رعایت قوانین خاص طراحی اطلاعات و استفاده از ابزارهای بصری متناسب با محتواست.»

او در پایان به راهکارهای ارتقای آثار اینفوگرافیک اشاره کرد و گفت: «ارتقای سواد بصری، توجه به مبانی هنرهای تجسمی، استفاده از تجارب متخصصان، پرهیز از قالب‌های آماده، دریافت بازخورد و حضور در رقابت‌های سازنده می‌تواند به بهبود کیفیت آثار کمک کند. مهم‌تر از همه، آموزش کلید اصلی رشد و حرفه‌ای شدن در این حوزه است.»

گفتنی است دکتر مریم سلیمی دارای دکترای علوم ارتباطات اجتماعی و کارشناسی ارشد گرافیک و روزنامه‌نگاری است. وی مؤلف کتاب «گرافیک خبری و اطلاع‌رسان» و مترجم کتاب «گرافیک اطلاع‌رسان ۲» بوده و بیش از ۱۵ سال در سراسر کشور به آموزش اینفوگرافیک و گرافیک خبری مشغول است. او از سال ۱۳۹۹ داور بخش اینفوگرافیک جشنواره انتشارات روابط‌عمومی است.

صعود چشمگیر کیفیت آثار با محوریت هوش مصنوعی

دکتر عادل میرشاهی، داور بخش رسانه‌های دیجیتال در این نشست، ضمن تأکید بر تحول مثبت این دوره، اظهار داشت: «در ارزیابی آثار امسال، نشانه‌های بلوغ تازه و قابل توجهی مشاهده شد. بر خلاف سال‌های گذشته که حجم آثار ضعیف و خیلی ضعیف بالا بود، در بیستمین دوره، غالب آثار در سطح متوسط و قوی قرار داشتند که این موضوع حاکی از افزایش کیفیت و کمیت اقدامات این حوزه است.»

وی با اشاره به چالش‌های داوری در فضای دیجیتال، افزود: «ارزیابی رسانه‌های دیجیتال بر اساس شاخص‌های متعددی نظیر سئو، محتوا، قالب و فاکتورهای فنی صورت می‌گیرد. آثار برگزیده توانستند در چندین شاخص کلیدی جایگاه مطلوبی کسب کنند، هرچند برخی آثار نیز به دلیل خلاقیت برجسته در یک جنبه خاص، شایسته تقدیر ویژه بودند.»

بخش ویژه بیستمین جشنواره ملی انتشارات روابط عمومی به معرفی سازمان‌هایی اختصاص یافت که با رویکردی نوآورانه از ابزارهای هوش مصنوعی در تولید محتوای روابط عمومی استفاده کرده بودند؛ این پیشتازان شامل گروه صنعتی پارس ساختار برای بهره‌گیری از هوش مصنوعی لوکال، بانک سینا برای تولیدات هدفمند مبتنی بر هوش مصنوعی مولد در راستای کمپین‌ها، شهرداری اصفهان برای اجرای کمپین‌های روایت‌گری با کمک ابزارهای هوش مصنوعی، شرکت دود فام برای نمایش خلاقیت در کارهای گرافیکی تلفیقی هوش مصنوعی و گرافیک کامپیوتری، و راه‌آهن برای تولید محتوای سرگرم‌کننده با حفظ هویت بصری یکپارچه برند بودند.

تمرکز برترین اقدامات دیجیتال سازمان‌ها در بخش سایت و رسانه‌های دیجیتال بر محتوای تخصصی و دسترسی‌پذیری بوده است؛ به طوری که با تمرکز بر محتوای غنی و تجربه کاربری متمایز شدند. این اقدامات شامل تمرکز بانک سامان بر تولید محتوای ارزشمند (مانند آموزش گام‌به‌گام و دانشنامه تخصصی) و انتشار منظم گزارش‌های تحلیلی، ارتقای شرکت توزیع نیروی برق تهران به سایت کاملاً ریسپانسیو و بهینه برای موبایل، تولید حرفه‌ای پادکست و داستان‌سرایی توسط هلدینگ دکا، ارائه مؤثر خدمات آنلاین و آمارهای دقیق در بستر دیجیتال توسط راهداری کشور و کرمانشاه، و سازماندهی اصطلاحات تخصصی و تولید تصاویر با کیفیت بالا توسط شرکت فولاد سیرجان است.

میرشاهی در پایان، به لزوم رفع یک ضعف عمومی در آثار اشاره کرد: «عدم درج اطلاعات تماس یا QR کد برای هدایت مخاطب و ارتباط مستقیم، در بسیاری از آثار مشاهده شد که لازم است در دوره‌های آتی توسط همکاران روابط عمومی اصلاح شود.»

وی در خاتمه از تمامی فعالان حوزه روابط عمومی اینترنتی و هوش مصنوعی قدردانی کرد و برای آنها در این مسیر تحولی آرزوی موفقیت نمود.

با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرام ما بپیوندید:

https://telegram.me/sharaPR

برای اطلاعات بیشتر درباره روابط عمومی و اخبار سازمان‌های مختلف، می‌توانید به وبسایت شارا مراجعه کنید.

انتهای پیام/