تحلیل رسانه‌ای: وقتی راستی‌آزمایان به ابزار روابط‌عمومی سیاسی تبدیل می‌شوند
سوگیری رسانه‌ای در راستی‌آزمایی‌ها، اعتماد عمومی را تضعیف کرده و نشان می‌دهد «بی‌طرفی خبری» گاهی پوششی برای روابط‌عمومی جناحی است.

تیم گراهام در یادداشتی تحلیلی، از عملکرد جانبدارانه وب‌سایت PolitiFact انتقاد می‌کند که بخش عمده‌ای از راستی‌آزمایی‌های خود را به دونالد ترامپ و جمهوری‌خواهان اختصاص داده است.

آمار نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۵، ۸۵ درصد از بررسی‌های مربوط به جمهوری‌خواهان با برچسب «نادرست» منتشر شده است. در مقابل، دموکرات‌ها تنها در ۳۹ درصد موارد نادرست ارزیابی شده‌اند.

گراهام معتقد است این روند به‌روشنی بیانگر سوگیری سیاسی در انتخاب سوژه‌ها و نحوه داوری است. او نتیجه می‌گیرد که راستی‌آزمایی‌ها در برخی رسانه‌ها، دیگر ابزار بی‌طرفی نیستند، بلکه شکلی از روابط‌عمومی سیاسی و جهت‌دار شده‌اند.


نویسنده: تیم گراهام (Tim Graham)
تاریخ انتشار: ۲۷ اکتبر ۲۰۲۵
منبع: بخش سرمقاله و یادداشت‌ها


شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی‌ ایران (شارا) || گاهی پایگاه‌های موسوم به «راستی‌آزما» (Fact-Checkers) خود، موضوع بررسی و انتقاد می‌شوند. وب‌سایت PolitiFact گاهی دیدگاه‌های خوانندگانش را منتشر می‌کند، و یکی از این نظرات اخیراً توجه بسیاری را جلب کرد:
«به نظر می‌رسد سایت شما همیشه درباره ترامپ می‌نویسد. کمی کمتر درباره ترامپ و بیشتر درباره دیگر دروغ‌ها بنویسید!»

الن هاین (Ellen Hine)، مدیر مخاطبان پولیتifact، اذعان کرده که این وب‌سایت تاکنون بیش از ۱,۰۰۰ بار درباره اظهارات رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، دونالد ترامپ، راستی‌آزمایی منتشر کرده است — دقیق‌تر بگوییم ۱,۱۲۴ مورد. با این حال، او مدعی است که این انتخاب‌ها «غیرجناحی» هستند و گفت:
«ما بدون درنظر گرفتن شمارش، تلاش می‌کنیم از تمام جناح‌های سیاسی سوژه انتخاب کنیم. در عین حال، معمولاً حزب یا افرادی را بررسی می‌کنیم که در قدرت‌اند یا بیش از دیگران اظهارات جنجالی و گمراه‌کننده دارند.»

اما گراهام می‌گوید همین عبارت «بدون درنظر گرفتن شمارش» نشانه گریز از واقعیت است، چون با یک نگاه ساده به آمار، سوگیری سیاسی آشکار می‌شود.


📊 آمارها چه می‌گویند؟

در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۵، پولیتی‌فکت ۶۸ راستی‌آزمایی درباره جمهوری‌خواهان و تنها ۲۳ مورد درباره دموکرات‌ها انجام داده است.

در این میان، جمهوری‌خواهان در ۸۵ درصد موارد «اکثراً نادرست»، «نادرست» یا «آتش‌دروغ (Pants on Fire)» ارزیابی شده‌اند؛ در حالی که دموکرات‌ها فقط در ۳۹ درصد موارد در سمت نادرست قرار گرفته‌اند.

از ابتدای ژانویه تا ۲۲ اکتبر ۲۰۲۵، ترامپ در ۵۰ مورد از ۵۴ بررسی «دروغگو» یا «کاملاً نادرست» ارزیابی شده (۹۲/۵٪). در چهار مورد دیگر «نیمه‌درست» شناخته شده و هیچ‌گاه «درست» یا «اکثراً درست» نبوده است. آخرین بار که ترامپ رتبه «اکثراً درست» گرفت، ۱۸ اکتبر ۲۰۲۴ بود.

در سال جاری، پولیتی‌فکت ۱۳ بار برچسب «Pants on Fire» را به ترامپ داده است — یعنی در ۲۴ درصد از بررسی‌های مربوط به او. از سال ۲۰۰۷ تاکنون، ۲۱۷ بار چنین برچسبی به ترامپ داده شده، در مقابل تنها ۷ بار به جو بایدن.

در مقایسه، در سال ۲۰۲۱ بایدن در ۳۴ مورد بررسی شد که تنها در ۱۴ مورد (۴۱٪) نادرست شناخته شد و در ۱۰ مورد «درست» یا «اکثراً درست» بود.


🔎 جهت‌گیری آشکار در هدف‌گیری

در سال ۲۰۲۵، هر موردی که با برچسب «Pants on Fire» منتشر شده و مربوط به فردی (نه شبکه اجتماعی) بوده، متعلق به جناح راست بوده است — از جمله ترامپ، پام بوندی، رابرت اف. کندی جونیور، ایلان ماسک، سناتور مایک لی، بنیامین نتانیاهو، جوزف لاداپو (جراح کل فلوریدا)، کوین اُلری از برنامه «شارک تنک» و الکس جونز از InfoWars.

گراهام تصریح می‌کند: «البته برخی از این بررسی‌ها به‌درستی موارد نادرست را شناسایی می‌کنند، اما حجم و شدت تمرکز، آشکارا جناحی است. جناح راست تقریباً همیشه اشتباه می‌کند، در حالی که جناح چپ فقط گاه‌به‌گاه لغزش دارد.»

به گفته او، ترامپ حتی زمانی که رقیب انتخاباتی نیویورکی زهران ممدانی را «کمونیست» خواند، به‌عنوان «نادرست» رتبه گرفت — در حالی که ممدانی تاکنون هرگز راستی‌آزمایی نشده است. یا وقتی ترامپ کامالا هریس را «کمونیست» خواند، «آتش‌دروغ» گرفت، اما دموکرات‌ها هر روز او را «فاشیست» می‌نامند و کسی این اتهامات را بررسی نمی‌کند.


از نگاه نویسنده، این دیگر راستی‌آزمایی مستقل نیست، بلکه نوعی روابط‌ عمومی جناحی و سیاسی است که در پوشش بی‌طرفی، روایت مطلوب یک جناح را تقویت می‌کند.

با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرام ما بپیوندید:

https://telegram.me/sharaPR

برای اطلاعات بیشتر درباره روابط عمومی و اخبار سازمان‌های مختلف، می‌توانید به وبسایت شارا مراجعه کنید.

…………… شارا را در لینکدین، اینستاگرام، فیسبوک و تلگرام دنبال کنید ……………

انتهای شارا/