با موفقیت ماموریت فضایی Blue Origin که به رهبری جف بزوس (Jeff Bezos) در تاریخ 14 آوریل 2025 به پرواز درآمد، این رویداد یادآوری دیگری بود که سفرهای فضایی دیگر مختص فضانوردان نیست. اکنون، میلیاردرها، برندها و استراتژی‌های روابط عمومی جسورانه هم به این حوزه وارد شده‌اند. در این شرایط این سوال پیش می‌آید که آیا صنعت تبلیغات وارد فضای تجاری خواهد شد؟
صنعت تبلیغات که پیش از این تمامی صفحه‌نمایش‌ها و آسمان‌های زمین را پوشانده بود، اکنون به نظر می‌رسد که نگاه خود را به مدار زمین معطوف کرده است. فضا ممکن است مرز نهایی برای تبلیغات تجاری باشد. این ایده شاید در ابتدا دور از ذهن به نظر برسد، اما در واقع این حوزه به‌طور کامل نادیده گرفته نشده است.
برای مثال، در سال 1996، برند پپسی مبلغ 5 میلیون دلار به دولت روسیه پرداخت کرد تا یک قوطی پپسی در خارج از ایستگاه فضایی میر به نمایش گذاشته شود. در سال 2019، این شرکت مجدداً قصد داشت با استارتاپ روسی استارت راکت (StartRocket)، بیلبورد فضایی راه‌اندازی کند، اما به دنبال واکنش‌های منفی عمومی، پپسی اعلام کرد که هیچ برنامه‌ای برای ادامه این پروژه ندارد.
ولاد سیتنیکوف (Vlad Sitnikov)، بنیان‌گذار استارتاپ استارت راکت، معتقد است که بیلبوردی در مدار فضا در طول زندگی او عملی خواهد شد. او می‌گوید: “تمامی زیرساخت‌ها از نظر مهندسی آماده است، ما فقط به بودجه نیاز داریم تا ماهواره را بسازیم و پرتاب کنیم. اگر پول لازم را تأمین کنیم، در مدت یک سال و نیم می‌توانیم تیم خود را جمع کنیم و کار را آغاز کنیم.” سیتنیکوف افزود که تیم او تاکنون از چندین برند درخواست‌های تبلیغاتی دریافت کرده است که برخی از آنها موفق و برخی دیگر ناکام بوده‌اند.
در حال حاضر تبلیغات در فضا به شکل‌های کوچک‌تر در حال انجام است. برای مثال، تسلا در سال 2018 خودروی رودستر الکتریکی (Roadster EV) را به فضا پرتاب کرد یا فضانوردان با لوگوهای شرکتی در ایستگاه فضایی بین‌المللی عکس گرفتند. اما در مورد بیلبوردهای عظیم که از زمین قابل مشاهده باشند، هنوز این پروژه‌ها در مرحله “شاید روزی” قرار دارند.
دکتر رابرت اوربان (Dr. Robert Urban)، مشاور بازاریابی باتجربه که اداره‌کننده یک آژانس بازاریابی فضایی به نام پِیپر بوت مدیا (Paper Boat Media) است، معتقد است که در صورتی که بحث اسپانسری ماموریت‌های فضایی یا درج نام برندها روی ماهواره‌ها باشد، تقاضای واقعی وجود دارد. او می‌گوید: “شرکت‌هایی مانند اسپیس ایکس (SpaceX) و ناسا (NASA) از قبل با شرکت‌های خصوصی همکاری دارند، اما اگر صحبت از تبلیغات در آسمان‌ها باشد، تقاضا هنوز روشن نیست. چالش‌های اخلاقی و لجستیکی زیادی وجود دارد و احتمال واکنش منفی از سوی مردم وجود دارد.”
اخیراً، اخترشناسان خواستار ممنوعیت جهانی تبلیغات در فضا شده‌اند، زیرا نگرانی دارند که این تبلیغات به زیبایی طبیعی آسمان شب آسیب برسانند و تحقیقات علمی در زمینه نجوم را مختل کنند. به عنوان مثال، استارلینک (Starlink)، مجموعه ماهواره‌ای اینترنتی اسپیس ایکس، باعث اختلال در مشاهدات تلسکوپ‌ها شده است و اگر لوگوهای درخشان نیز به این مجموعه اضافه شوند، مشکلات بیشتری به وجود خواهد آمد.
اما یک آژانس فضایی بازاریابی به نام Sent Into Space (سنت اینتو اسپیس) معتقد است که راه‌حلی برای این مشکل پیدا کرده است. این آژانس که در سال 2011 تأسیس شد، تاکنون بیش از 1000 پرواز به لایه بالایی استراتوسفر انجام داده است و تنها به نواحی نزدیک فضا (Near Space) می‌رود که مزایای زیادی دارد. یکی از این مزایا این است که پروازها فقط چند ساعت طول می‌کشد و پس از ضبط تصاویر فضایی، فضاپیماها با چتر به زمین برمی‌گردند. همچنین این پروازها به قدری کوچک هستند که هیچ تأثیری بر آسمان شب ندارند.
مایک بول (Mike Bull)، مدیر بازاریابی سنت اینتو اسپیس، می‌گوید: “ما هیچ زباله فضایی به جا نمی‌گذاریم. نه تنها فضاپیماهای ما به مدار نمی‌روند، بلکه تمام پروازها با امنیت به زمین بازمی‌گردند و هیچ‌گونه آسیبی به محیط‌زیست یا فضا وارد نمی‌کنند.” این آژانس توانسته است اقلام مختلفی مانند پیتزا و نugget مرغ را به فضا بفرستد و همچنین با اینفلوئنسرهایی مانند لوگان پل (Logan Paul) برای پرتاب مجموعه عکس‌های پلی‌اکریلیک 99 Originals همکاری کرده است. این نوع تبلیغات فضایی که عمدتاً به عنوان شوخی‌های تبلیغاتی انجام می‌شود، در حال محبوب شدن است.
بازاریابی فضایی هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد، اما سنت اینتو اسپیس در تلاش است تا این وضعیت را تغییر دهد. بول می‌گوید: “هدف ما این است که نشان دهیم چگونه تبلیغات فضایی می‌تواند مؤثر باشد و چگونه این نوع تبلیغات برای برندهایی با هر نوع بودجه‌ای در دسترس است.”
در نهایت، برای برندهایی که می‌خواهند وارد تبلیغات فضایی شوند، سنجش بازگشت سرمایه (ROI) و ارزیابی ریسک‌ها مسئله‌ای مهم است. بول می‌گوید: “معمولاً بازگشت سرمایه از طریق تعاملات در رسانه‌های اجتماعی اندازه‌گیری می‌شود، زیرا تصاویر و ویدیوهای کمپین‌های ما به طور قابل‌توجهی باعث افزایش مشارکت مشتریان می‌شود.”
همچنین، سیتنیکوف می‌گوید که در تبلیغات مداری، تمرکز بر هزینه به ازای هزار نمایش است که می‌تواند تا 10 دلار باشد، که برای بسیاری از کاربران قابل پرداخت است. او تأکید می‌کند: “هیچ چیزی مهم‌تر از داستان‌هایی نیست که از طریق دهان به دهان منتقل می‌شود.”
نویسنده: متیو کیگان (Matthew Keegan)
تاریخ انتشار: 15 آوریل 2025
منبع انگلیسی: Newswire
منبع فارسی: شارا
انتهای پیام/