برگزاری نشست تخصصی ارتباطات و محیط زیست؛ از حفاظت تا مشارکت در پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار سازمان با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست
شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا) || نشست علمی تخصصی ارتباطات و محیط زیست؛ از حفاظت تا مشارکت با حضور شینا انصاری، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و هادی خانیکی، استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار سازمان برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی سازمان حفاظت محیط‌زیست، هادی خانیکی، استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی، با اشاره به جایگاه مهم ارتباطات در حل مسائل زیست‌محیطی کشور گفت:ورود سازمان حفاظت محیط زیست به عرصه‌های عینی و ملموس زیست‌محیطی، چه در بعد نظری و چه در عرصه عملی، نشانه درک این واقعیت است که این سازمان به تنهایی قادر به حل چالش‌های گسترده محیط زیست کشور نیست. سازمان باید گوش شنوا داشته باشد و به مسائل و صداهای مختلف گوش دهد. حضور رئیس سازمان در مراسم تشییع پیکر شهید دیده‌بان نمونه‌ای از این رویکرد ارتباطی و مردم‌محور است.
خانیکی تأکید کرد: مسائل محیط زیست بدون نقش مردم حل نخواهد شد. ارتباطات محیط زیست حلقه مفقوده‌ای بین نهاد علم و عرصه اجراست و ما نیازمند بازتعریف این پیوند هستیم. محیط زیست در ایران بین دو مفهوم طنزگونه “محیط ایست” و “محیط نازیست” گرفتار شده است؛ جایی که از یک سو صنایع و از سوی دیگر جامعه مدنی ایستاده‌اند. این وضعیت نیازمند رسیدن به تعادل از طریق گفتگو و مشارکت است.
وی افزود: ارتباطات محیط زیست با بحران گفتگو مواجه است. این بحران، هم یک مسأله است و هم راه حل. ما در کشور راه‌های گفتگو را نمی‌شناسیم و ابزارهای آن را بلد نیستیم. ولی در عین حال، تنها راه عبور از بحران‌های پیچیده محیط زیستی، گفتگو و ایجاد توافق‌های اجتماعی است.
خانیکی در ادامه گفت: افزایش حساسیت و برجسته‌سازی بحران‌ها همیشه به حل مسأله منجر نمی‌شود و گاهی منجر به کرختی اجتماعی و انفعال عمومی می‌شود. از زاینده‌رود گرفته تا غبار خوزستان و آتش‌سوزی زاگرس، بحران‌هایی هستند که ما به آن‌ها نگاه صرفاً فنی داریم، در حالی که منشأ بسیاری از آن‌ها شکاف‌های فرهنگی و اجتماعی است.
وی با اشاره به نیاز به گفت‌وگوی ملی گفت: ما با بحران روایت و فهم مشترک مواجه‌ایم. جامعه مدنی باید بتواند این بحران گفتگویی را حل کند. کنش نمادین و مشارکت فرهنگی می‌تواند آغازی بر حل بحران‌های پیچیده باشد.
خانیکی در تشریح راهبردهای گذار از حفاظت صرف به مشارکت فعال، به هفت راهبرد کلیدی اشاره کرد و گفت:آموزش فراگیر اول است و این محدود به تربیت متخصص نیست. باز افرینش نقش رسانه ؛ نهادینه سازی مشارکت با شفافیت و پاسخگویی ممکن است. بهره گیری از ظرفیت جهانی و دیپلماسی رسانه ای است. بازسازی روایت به مفهوم داشتن داستان و قصه از مساله راهبرد بعدی است و این شنونده فعال است که قلمرو فهم مشترک را گسترش می دهد. در روایت نباید لکنت وجود داشته باشد.
وی افزود:محوریت عدالت محیط زیستی ششمین راهبرد است که باید نگاه ملی و فراقومی داشته باشیم. راهبرد نهایی، راهبرد آینده نگری و پیشگیری است. به قدری مسایل ما در هم تنیده است که درگیر حل عاجل هستیم و در حالیکه با اینده نگری می توانیم به جای واکنش به بحران به جلب مشارکت توجه کرد.
وی همچنین گفت: «نباید در مواجهه با مسائل محیط زیستی نگاه امنیتی داشته باشیم. این حوزه، عرصه بازسازی اعتماد عمومی است نه صرفاً حفاظت فیزیکی از منابع و باید از ظرفیت فرهنگ و هنر برای ارتقاء فهم عمومی بهره گرفت.
در پایان، خانیکی تصریح کرد: محیط زیست مهم‌ترین میدان برای بازسازی سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی است. اگر حاکمیت به دنبال ترمیم این اعتماد است، باید گفتگویی فراگیر درباره آینده مشترک شکل بگیرد. بدون ارتباطات، محیط زیست نمی‌تواند کارکرد داشته باشد. در دنیای رسانه‌ای شده امروز، اگر ارتباطات را جدی می‌گیریم، باید ارتباطات محیط زیستی را نیز جدی بگیریم.
انتهای پیام/