شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا) || مهندس رضا قطبی پسردایی فرح پهلوی، پرسابقه‌ترین مدیر رادیو تلویزیون ایران (۱۳۴۲ تا ۲۵ شهریور ۱۳۵۷) در روز ۶ شهریور ۱۴۰۳ در سن ۸۶ سالگی و در شهر پاریس از دنیا رفت.
مهندس قطبی یکی از مرموزترین و تاثیرگذارترین کارگزاران دوره ۳۷ ساله سلطنت محمدرضاشاه بود. وی با بهره گیری از رانت فامیلی نزدیکش با شهبانوی سابق ایران در اداره رادیو و تلویزیون مدیریت مقتدرانه‌ای را اعمال می‌کرد. حتی پرویز ثابتی نفر دوم ساواک هم با برخی از برنامه‌های قطبی در ساختمان جام جم مخالف بود اما چون قطبی در خانواده سلطنتی از مزیت خویشاوندی با خانم نایب السلطنه (فرح) برخوردار بود نسبت به تمام مدیران دوره پهلوی دوم از آزادی عمل ویژه‌ای برخوردار بود. بطوری که ناصر تقوایی کارگردان شهیر تلویزیون و سینما می‌گوید ما وقتی برای ساخت برنامه‌ای طرح را به قطبی ارائه می‌دادیم به فاصله ۴۸ ساعت بعد برای ساختن برنامه تلویزیونی راهی ماموریت می‌شدیم.
مخالفان قطبی از وی یک چهره چپ و نزدیک به اردوگاه مارکسیسم ترسیم کرده‌اند.
بسیاری از وفاداران به سلطنت مشاوره‌های وی را به منزله سم مهلکی برای شخص شاه می‌دانند. یکی از اقدامات قطبی در تلویزیون که هیچگاه حامیان شاه آن‌را فراموش نمی‌کنند برگزاری پخش مستقیم دادگاه خسرو گلسرخی در سال ۱۳۵۲ بود.
البته در مورد این واقعه برخی مورخین معتقدند که خسرو گلسرخی و کرامت الله دانشیان ساواک را گول زدند. آن‌ها وقتی تریبون پخش مستقیم دادگاه از تلویزیون را بدست آوردند نه تنها برخلاف انتظار ساواک از شاه عذر خواهی نکردند بلکه بی‌محابا بر دربار و شاه تاختند.
امروز بعد از ۵۱ سال از آن واقعه پخش تلویزیونی، آن محاکمه تاریخی را حاصل تفکر چپ زده رضا قطبی می‌دانند. البته برخی هم بر این عقیده‌اند که قطبی و ساواک در این معرکه مشترکا مغلوب گلسرخی و دانشیان شدند.
اما از نگاه سلطنت طلبان گناه نابخشودنی رضا قطبی به نگارش متن سخنرانی معروف شاه در ۱۴ آبان ۱۳۵۷ (صدای انقلاب مردم ایران را شنیدم) در فاصله سه ماه تا سقوط سلطنت محمد رضا پهلوی برمی‌گردد.
بسیاری معتقدند که نویسنده این نامه رضا قطبی بوده است.
خبرنگار رادیو فردا یک روز پیش و ۲۴ ساعت بعد از فوت قطبی از خانم فرح پهلوی در مصاحبه‌ای پرسید آیا نویسنده متن سخنرانی معروف شاه بوده است؟
شهبانوی سابق ایران تکذیب نکرد و گفت آن روزها آنقدر وضعیت کشور بهم ریخته بود که هرکسی اقدامی می‌کرد و …
متن سخنرانی معروف شاه منتسب به رئیس اسبق رادیو و تلویزیون است و هرگز در ۴۶ سال گذشته از سوی رضا قطبی هم تکذیب نشد!
قطبی در این متن به ظاهر زیبا و صادقانه پایان سلطنت شاه را اعلام کرد.
امیراصلان افشار از کارکنان دفتر شاه در خصوص واقعه نطق ۱۴ آبان۵۷ چنین می‌گوید:
«شاه بعد از اتمام سخنرانی متن سخنرانی را پرت کرد و با عصبانیت گفت این چه مزخرفاتی بود که من از رویش خواندم؟»
امیر طاهری سردبیر کیهان در زمان شاه هم رضا قطبی را مخالف شاه می‌داند و معتقد است که وی با نوشتن آن سخنرانی معروف ضربه مهلکی به دستگاه سلطنت زد!
برخی دیگر از سیاسیون بر این عقیده‌اند که سیاستمدارانی چون سیدحسین نصر و رضا قطبی زیر چتر فرح به‌ویژه در سال‌های پایانی حکومت شاه بیشترین آسیب را به سامانه سلطنتی زدند!
نگارنده بعنوان یک مورخ می‌گوید: ای کاش مهندس قطبی در دوران حیاتش در خصوص نگارش متن آن سخنرانیِ تاریخی لب به سخن می‌گشود. اما چنین نشد و رضا قطبی گنجینه اسرارش را به گور برد!
اینک که قطبی دار فانی را وداع گفته است عده‌ای براین باورند که او به مثابه ماری بود که شاه در آستینش پرورانده است.
حامیان شاه با بغض و غیظ می گویند این سخنرانی شاه متحدین غربی حکومت پهلوی را مجاب کرد که ۷۲ روز بعد در ۲۶ دی ماه ۱۳۵۷ در گوادلوپ جمع شوند و برای دوران «پساشاه» در ایران به جمع‌بندی واحدی رسیدند.
البته برخی از انقلابیون سال ۵۷ نظیر مرحوم دکتر ابراهیم یزدی معتقد بود این سخنرانی معروف شاه شتاب اضمحلال دستگاه سلطنتی را سرعت بخشید.
این قضاوت برعهده آیندگان است که دریابند رضا قطبی خیر خواه شاه بوده است یا خائن به آخرین پادشاه سلسله پهلوی بوده است؟
منبع: mostaghelonline
انتهای پیام/
با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرام ما بپیوندید:
|
|||