سال ۲۰۲۶ زمان شکل‌گیری سه روند کلیدی در هوش مصنوعی است: تمرکز سرمایه‌گذاران بر شرکت‌های بالغ و مقاوم، حرکت استارتاپ‌ها به‌سمت مدل‌های تخصصی و داده‌محور، و رشد چشمگیر ادغام‌ها و تملک‌های استراتژیک.
استارتاپ‌هایی که صرفاً پلتفرم‌های عمومی ارائه می‌دهند در حال از دست‌دادن جایگاه هستند و سرمایه‌گذاران به‌دنبال راه‌حل‌های هدفمند با ارزش افزوده واقعی‌اند. بازار سرمایه نیز به‌جای عرضه اولیه سهام، نقدینگی را از طریق معاملات ثانویه و M&A فراهم خواهد کرد.
این روندها نشان می‌دهد آینده هوش مصنوعی به استحکام قانونی، طراحی راهکارهای تخصصی و آمادگی مالی وابسته است. شرکت‌هایی که از امروز زیرساخت درست بسازند، در رقابت آینده پیش خواهند افتاد.
نویسندگان: لوئیس لهوت، ناتاشا آلن فولی و لاردنر ال‌ال‌پی – فولی ایگنایت
تاریخ انتشار: پنجشنبه، ۶ نوامبر ۲۰۲۵
منبع: Foley & Lardner LLP (https://www.foley.com/
۱. تغییر مداوم در تمرکز سرمایه‌گذاران
سرمایه‌ای که امروز در مقیاسی تاریخی به شرکت‌های هوش مصنوعی وارد می‌شود، به‌طور یکنواخت توزیع نمی‌گردد و این روند در سال ۲۰۲۶ نیز ادامه خواهد داشت. بخش عمده بودجه‌ها به سمت شرکت‌های بالغ‌تر و اثبات‌شده هدایت می‌شود. سرمایه‌گذاران دیگر تمایلی به تأمین مالی پروژه‌های آزمایشی و تجربی ندارند؛ بلکه ترجیح می‌دهند سرمایه خود را در اختیار شرکت‌هایی قرار دهند که ظرفیت رشد، مقیاس‌پذیری و تاب‌آوری در برابر چالش‌های قانونی و نظارتی را دارند.
در چنین شرایطی، بنیان‌گذاران استارتاپ‌های هوش مصنوعی باید از همان ابتدا زیرساخت‌هایی ایجاد کنند که علاوه بر پشتیبانی از رشد فنی، از نظر حقوقی و مقرراتی نیز استحکام لازم را داشته باشد. این رویکرد شامل مدیریت صحیح حقوق مرتبط با داده‌ها و همچنین رعایت ساختارهای پیچیده قانونی در سطح ملی و بین‌المللی است.
۲. تحول در استارتاپ‌های افقی هوش مصنوعی
پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۶، استارتاپ‌های هوش مصنوعی که فاقد تخصص عمودی یا قابلیت‌های عامل‌محور هستند، با جهشی چشمگیر روبه‌رو شوند. این روند نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران به‌دنبال شرکت‌هایی هستند که بتوانند مسائل مشخص هر حوزه را با استفاده از داده‌های اختصاصی و خروجی‌های قابل اجرا حل کنند.
به بیان دیگر، ما در حال گذر از دوران پلتفرم‌های عمومی هوش مصنوعی به دوره‌ای تخصصی‌تر هستیم؛ دوره‌ای که در آن شرکت‌ها باید راه‌حل‌های هدفمند و با ارزش افزوده بالا برای صنایع مختلف ارائه دهند. عصر پلتفرم‌های بدون تمایز به پایان رسیده است و اکنون تمرکز بر استارتاپ‌هایی قرار دارد که می‌توانند بر اساس نیازهای دقیق بازارهای ویژه، راهکارهای عملی و کاربردی ارائه کنند.
۳. افزایش چشمگیر ادغام و تملک (M&A)
با توجه به شرایط موجود، بازارهای سرمایه در حال طی مسیر تحول هستند. اگرچه پنجره عرضه اولیه سهام (IPO) با احتیاط باز شده است، اما احتمالاً نخستین مسیر نقدینگی برای شرکت‌های تحت حمایت سرمایه‌گذاری خطرپذیر نخواهد بود.
بر اساس پیش‌بینی‌ها، در سال ۲۰۲۶ شاهد رشد قابل توجهی در ادغام‌ها و اکتساب‌های استراتژیک (M&A) و همچنین معاملات ثانویه خواهیم بود. این معاملات، علاوه بر بازگرداندن نقدینگی به سرمایه‌گذاران، موجب تقویت ترازنامه شرکت‌ها پیش از عرضه اولیه سهام می‌شود.
این روند «پیش از خروج»، به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا از نقدینگی برای رشد استفاده کنند و در عین حال استحکام مالی خود را برای مواجهه با چالش‌های آینده حفظ نمایند.
نتیجه‌گیری
سال ۲۰۲۶ را می‌توان سالی سرنوشت‌ساز و تحول‌آفرین برای هوش مصنوعی دانست. این تغییرات تنها به توسعه ابزارهای پیشرفته هوش مصنوعی محدود نمی‌شود، بلکه ساختارهای تجاری، حقوقی و نظارتی را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد. چنین تحولاتی مسیر شکل‌گیری کسب‌وکارهایی را هموار می‌کند که بتوانند در مقیاس وسیع فعالیت کنند و در برابر چالش‌های مختلف دوام بیاورند.
سرمایه‌گذاران و بنیان‌گذاران باید به‌سوی راه‌حل‌هایی حرکت کنند که هدفمند، پایدار و مقاوم در برابر چالش‌های قانونی و نظارتی باشند تا بتوانند در چشم‌انداز پیچیده آینده هوش مصنوعی به موفقیت برسند.