رابطان ناپیدا؛ بحران نادیده‌گرفتن روابط‌عمومی‌های استانی در نظام ارتباطات کشور
بهنام اخوت پور- کارشناس روابط عمومی و ارتباطات صندوق بازنشستگی کشوری

شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی‌ ایران (شارا) || در ساختار سازمانی بسیاری از دستگاه‌های ملی، فعالیت‌های روابط‌ عمومی در استان‌ها به‌واسطه «رابطان روابط عمومی» انجام می‌شود؛ کارشناسانی که گاه از سر علاقه و دلسوزی، و گاه صرفاً به‌دلیل نبود نیروی تخصصی، بار پرزحمت ارتباط با ذی‌نفعان، افکار عمومی، رسانه‌ها و جامعه محلی را بر دوش می‌کشند.

این کارشناسان، اگرچه رسماً در چارت سازمانی به‌عنوان مسئول روابط عمومی تعریف نشده‌اند، اما عملاً در موقعیت “صف سازمانی” قرار دارند؛ جایی که بیشترین میزان مواجهه با ارباب‌رجوع، بازنشستگان، مراجعان، رسانه‌های محلی و حتی مدیران سیاسی استان رخ می‌دهد. آن‌ها ویترین دستگاه در استان هستند، اما در نظام رسمی ارتباطات سازمانی، کمتر دیده می‌شوند.

از منظر جامعه‌شناسی سازمانی، می‌توان آن‌ها را در زمره «کنشگران محیطی» دانست؛ نیروهایی که در خط مقدم تعاملات انسانی قرار دارند اما در نظام پاداش‌دهی و بازنمایی سازمانی، جایی ندارند. نه در نمایشگاه‌های ملی دیده می‌شوند، نه به همایش‌های تخصصی دعوت می‌شوند، و نه در نظام انگیزشی رسمی، پاداشی متناسب با فشار کاری خود دریافت می‌کنند. اگر بسیار خوش‌شانس باشند، شاید تقدیرنامه‌ای سالانه یا پاداشی اندک نصیب‌شان شود؛ اما نه دیده می‌شوند، نه شنیده می‌شوند و نه رشد می‌کنند.

در حقیقت، ما با نوعی «نظام نابرابر ارتباطی» در درون سازمان‌های کشور مواجهیم؛ جایی که تهران و مرکز، سهم دیده‌شدن و سیاست‌گذاری را دارد، و استان‌ها و رابطان، سهم عمل‌گرایی بی‌نام و نشان را.

این شکاف، نه‌تنها به تضعیف روحیه کارشناسان استانی منجر می‌شود، بلکه باعث می‌شود سازمان‌ها به‌تدریج سرمایه انسانی توانمند در حوزه ارتباطات را از دست بدهند یا فرصت رشد آن‌ها را نادیده بگیرند. این در حالی است که بسیاری از بحران‌های رسانه‌ای یا چالش‌های اعتماد عمومی، ابتدا در سطح استان و در مواجهه با ارباب‌رجوع محلی شکل می‌گیرد و اگر همانجا به‌درستی مدیریت نشود، به سطح ملی و حتی رسانه‌های جمعی کشیده می‌شود.

بنابراین، ضروری است که نظام روابط عمومی کشور، به‌ویژه در سطح سازمان‌ها و نهادهای ملی، برای کارشناسان و رابطان روابط عمومی در استان‌ها، یک نظام‌نامه حمایتی و انگیزشی تعریف کند.

نظامی که شامل مواردی چون، تعریف جایگاه رسمی برای نقش‌های ارتباطی در استان‌ها و درج عنوان رابط یا کارشناس روابط عمومی در چارت استانی، اختصاص سهمیه حضور در همایش‌ها، آموزش‌های تخصصی و نمایشگاه‌ها، ایجاد بانک استعدادهای استانی در حوزه روابط عمومی، نظام ارزشیابی عادلانه و حرفه‌ای و در نهایت ایجاد سازوکار تشویق مالی و رتبه‌بندی عملکرد ارتباطی در سطح استان‌ها باشد.

تا زمانی که صدای این رابطان شنیده نشود، تصویر واقعی سازمان‌ها در سطح ملی نیز ناقص خواهد ماند. آن‌ها همان آیینه‌هایی هستند که جامعه محلی در آن‌ها سازمان را می‌بیند؛ و اگر این آیینه‌ها ترک بردارند، چهره سازمان در ذهن مردم نیز مخدوش خواهد شد.

انتهای پیام/