شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا) || فشار دولت آینده بر رسانه‌ها باعث شده بسیاری از مدیران و مالکان نشریات و کانال‌های خبری، راهبرد انتقادی پیشین را کنار بگذارند و از ترس پیامدهای احتمالی، با رئیس‌جمهور سابق ابراز نزدیکی کنند.
پیش‌تر، رسانه‌های مطرح به‌طور جدی شیوههای ترامپ را زیر سؤال می‌بردند، اما حالا در پی اطمینان از منافع اقتصادی و دور ماندن از خشم ناشی از اقدامات قانونی، تمایل دارند لحن صلح‌جویانه‌تری اتخاذ کنند. هرچند این تغییر موضع می‌تواند برای بخشی از مخاطبان ناخوشایند باشد، اما مدیران رسانه‌ها باور دارند که به دلیل چالش‌های تجاری، ناگزیرند اولویت‌های مالی را بر دیدگاه‌های شخصی مقدم بدارند.
برخی نمونه‌ها نشان می‌دهد مدیرانی که پیشینه حامی دموکرات‌ها دارند، اکنون به دیدار ترامپ می‌روند یا در باشگاه شخصی او، مار-ا-لاگو (Mar-a-Lago)، جلسه برگزار می‌کنند. در گذشته چنین رویکردی عجیب بود، اما حالا نوعی مصالحه محسوب می‌شود تا مانع دشمنی یا توبیخ از سوی کاخ سفید آینده شوند. حتی کسانی که به تندی با ترامپ مخالفت داشتند، مانند مجریان یک برنامه معروف صبحگاهی، مدتی پیش با او ملاقات کردند. این ملاقات‌ها خشم برخی از بینندگان را برانگیخت، اما نشان داد جهت وزش باد تغییر کرده است.
نشریه‌ای مانند تایم (Time) که سال‌ها به‌طور مستقل فعالیت می‌کرد، اکنون پررنگ‌تر به رئیس‌جمهور سابق می‌پردازد. نمونه‌های دیگر نشان می‌دهد شرکت‌های بزرگ رسانه‌ای اسپانیایی‌زبان هم تلاشی برای نزدیک شدن به ترامپ داشته‌اند. یکی از شرکت‌های بزرگ لاتین که در گذشته لحنی منتقدانه داشت، پس از انتخابات، دو تن از مدیرانش را به فلوریدا فرستاد تا مستقیماً به او تبریک بگویند. روزنامه مهم لس‌آنجلس تایمز (LA Times – ال ای تایمز) نیز قصد دارد هیئت تحریریه خود را متعادل‌تر کند تا محافظه‌کاران احساس کنند صدایشان شنیده می‌شود. بعضی ایده‌ها درباره افزودن یک «شاخص سوگیری» به ستون‌های نظرات یا سرمقاله‌ها مطرح شده تا مخاطب بفهمد مقاله بیشتر به کدام طیف فکری گرایش دارد.
واشنگتن پست (The Washington Post) که در گذشته مقالات تندی علیه ترامپ منتشر می‌کرد و بخشی از شهرت کنونی‌اش را مدیون همین شیوه انتقادی است، اکنون نشانه‌هایی از تعامل مثبت‌تر با رئیس‌جمهور پیشین نشان می‌دهد. مالک آن که خودش در گردهمایی‌های رسانه‌ای گفته تمایل دارد با فضای جدید همکاری کند، از بسیاری از حمله‌های مستقیم اجتناب می‌کند و می‌گوید در دور بعدی اوضاع متفاوت خواهد بود. این روند همگی حاکی از آن است که دوره جدیدی از رویکرد محافظه‌کارانه و مصلحت‌اندیشی در رسانه‌ها آغاز شده که بسیاری آن را برآمده از دل نگرانی‌های مالی می‌دانند.
رسانه‌ها اکنون در موقعیتی قرار گرفته‌اند که باید به دو موضوع پاسخ دهند. نخست اینکه ترامپ همچنان میان بخش مهمی از رأی‌دهندگان، هواداران پرشوری دارد و نادیده گرفتن او می‌تواند بخش وسیعی از مخاطب را از دست بدهد. دوم اینکه شرکت‌های رسانه‌ای پس از انتخابات با کاهش اعتماد عمومی مواجه‌اند و هر تغییری در خط‌مشی تحریریه می‌تواند باعث دور شدن گروهی از دنبال‌کنندگان شود. افزون بر این، نگرانی‌های مرتبط با پرونده‌های قضایی و امکان شکایت از سوی ترامپ، رسانه‌ها را بیش از پیش محتاط ساخته است.
آیتم دیگری که به چشم می‌خورد، چالش حقوقی پیش روی رسانه‌هاست. برخی شبکه‌ها و نشریات در ماجراهای افترا و پرونده‌های حقوقی با ترامپ درگیر شدند و هزینه‌های گزافی برای دفاع قانونی پرداخته‌اند. نتیجه اینکه بسیاری از مدیران تصمیم گرفته‌اند رویکرد مصالحه‌آمیزی اتخاذ کنند تا هم از کشمکش‌های پرهزینه دور بمانند و هم مخاطبان حامی ترامپ را از دست ندهند. یکی از نمونه‌ها، توافق پرسروصدای یک شبکه خبری است که ظاهراً می‌توانست در پرونده افترا پیروز شود، اما ترجیح داد با مبلغی کلان پرونده را خاتمه دهد. کارشناسان حقوقی حدس می‌زنند این رویکرد برای اجتناب از نگاه تهاجمی رئیس‌جمهور سابق و هوادارانش در آینده بوده است.
سکوی بعدی این ماجرا به شرکت‌های بزرگ فناوری مربوط می‌شود که پیوندشان با رسانه‌ها بیشتر از قبل مهم شده است. شرکت‌های فناوری بزرگ (بیگ تک – Big Tech)، مانند متا (Meta)، آمازون (Amazon) و اوپن اِی‌آی (OpenAI)، در شرایطی هستند که دستگاه‌های قانون‌گذار با جدیت، رفتار انحصاری و شیوههای کسب‌وکارشان را زیر نظر دارند.
با اینکه بخش بزرگی از جامعه نخبگان فناوری در مقطع پیشین، انتقاد شدیدی به سیاست‌های ترامپ داشتند، بسیاری اکنون تلاش می‌کنند با او روابط دوستانه‌تری داشته باشند تا در بحران‌های حقوقی و رگولاتوری دچار مشکل نشوند. گزارش‌ها حاکی از آن است که مدیران عامل چندین شرکت مهم که در گذشته موضعی متفاوت داشتند، پس از انتخابات برای دیدار با ترامپ به مار-ا-لاگو رفته‌اند. گفته می‌شود تیک‌تاک (TikTok – تیک تاک) که با احتمال ممنوعیت در خاک آمریکا مواجه است و دیگر غول‌های سیلیکون‌ولی، هر یک به شکلی در پی آن‌اند که فضای خصمانه‌ای شکل نگیرد.
گوگل (Google – گوگل) نیز با یک پرونده ضدانحصار بزرگ مواجه است که می‌تواند تجارت تبلیغاتش را چند پاره کند و ساختار این شرکت بزرگ را به هم بریزد. وزارت دادگستری ایالات متحده و چندین ایالت، رفتار گوگل در زمینه تبلیغات و جایگاه جستجو را به چالش کشیده‌اند. در صورت محکومیت، عواقبی مانند جدا کردن سرویس‌های گوگل از یکدیگر مطرح می‌شود که برای سهام‌داران و مدیرانش نگران‌کننده است.
قرار است در این دوران، مشاهده کنیم که چگونه رسانه‌هایی که زمانی بسیار مشتاق انتقاد از ترامپ بودند، حال به سمت مصالحه گرایش می‌یابند. برخی رسانه‌ها، به‌ویژه آن‌هایی که پس از روی کار آمدن ترامپ در دوره اول، رشد چشمگیری داشتند، اکنون ممکن است در تلاش باشند تا پایگاه مخاطبان را نگه دارند یا حتی در میان طرفداران ترامپ نفوذ کنند. یکی از سردبیران شبکه‌ای اشاره کرده که تصور اولیه درباره «رسانه‌های مقاومت» بعد از انتخابات 2016، دیگر رنگ باخته است و مؤسسات خبری می‌خواهند منافع مالی خود را حفظ کنند و با شرایط جدید مواجه شوند.
در کنار این چرخش، پرسشی هم درباره اعتماد عمومی به رسانه‌ها مطرح است. مردم همواره نسبت به رسانه‌ها حساس‌تر شده‌اند و آمارها بیانگر رکوردشکنی بی‌اعتمادی است. اگر رسانه‌ای ناگهان سیاست تحریریه خود را تغییر دهد و رویکردی دوستانه نسبت به دولتی بگیرد که تا دیروز به آن انتقاد داشت، بخشی از مخاطبان احساس می‌کنند فریب خورده‌اند. با این حال، سردبیران و مدیران می‌گویند گرفتاری‌های اقتصادی، افت درآمد تبلیغاتی و کاهش مشترکان دیجیتال آن‌ها را وادار کرده به سوی این تغییر سوق پیدا کنند.
پس از ماجرای توییت‌های اعتراضی و نقدهای تند شبکه‌ها به ترامپ که در دوره قبلی انتخابات جنجال به پا می‌کرد، رسانه‌های بزرگ در موقعیتی قرار گرفتند که اگر بخواهند همان شیوه را ادامه دهند، ممکن است هدف حملات ترامپ قرار گیرند. از طرفی اگر اصلاً به موضوعات او نپردازند، ترافیک وب و کاربران کنجکاو را از دست می‌دهند. بنابراین تلاش می‌کنند راهی میانه برگزینند که به‌طور کامل مقابل ترامپ نایستند، اما کارهای او را هم پوشش دهند.
در این گیرودار، خبرنگارانی هستند که شیوههای قدیمی را ترک نکرده‌اند و همچنان مطالبه‌گرانه رفتار می‌کنند. اما رویکردهای مؤسسه‌ای و تصمیم‌گیری‌های مدیریتی می‌گویند بهتر است نسبت به این رئیس‌جمهور سابق محتاط باشیم. بعضی رسانه‌های ملی، از جمله آن‌هایی که تیراژ چاپی وسیعی داشتند اما اکنون به دیجیتال مهاجرت کرده‌اند، می‌خواهند هر طور شده جلوی سقوط مخاطبانشان را بگیرند. نمونه آن نشریاتی هستند که تلاش می‌کنند بخش‌هایی از مخالفان یا طرفداران ترامپ را جذب کنند و در عین حال، گروهی دیگر از خوانندگان را هم راضی نگه دارند.
جلوه دیگری از تغییر وضعیت به سرمایه‌گذاری‌های کلان در برنامه‌های تحریریه برمی‌گردد. برخی از شبکه‌ها و روزنامه‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که باید بیش از پیش دقت کنند چگونه درباره ترامپ می‌نویسند یا او را دعوت می‌کنند تا در مصاحبه‌ها حضور داشته باشد. چون اگر این کار را نکنند، خطر بی‌اهمیت شدن محتوا وجود دارد و اگر زیاده‌روی کنند، ممکن است بخشی از مخاطبان را از خود برانند.
این وضعیت برای همه شبکه‌ها صدق نمی‌کند. گروهی از مخاطبان رسانه‌های کوچک و مستقل ترجیح می‌دهند رسانه موضعی شفاف داشته باشد. اما حتی روزنامه‌های کوچک در ایالت‌های سرنوشت‌ساز هم زیر فشارند که با ترامپ روابط حسنه داشته باشند. دلیل آن عمدتاً نگرانی از تبلیغات دولتی و مجوزهایی است که اگر دولت بخواهد می‌تواند محدود کند. در فضای امروز، چنین نگرانی‌هایی دیگر صرفاً فرضیه نیست.
علاوه بر این، ماجراهایی چون تسویه‌های کلان مالی که رسانه‌ها با ترامپ داشته‌اند، نشان می‌دهد شرکت‌های بزرگ خبری نمی‌خواهند وارد درگیری‌های حقوقی پرهزینه شوند. وکلای ترامپ در چنین پرونده‌هایی، ثابت کرده‌اند می‌توانند شرایط پیچیده‌ای ایجاد کنند و حتی اگر رسانه در نهایت پیروز شود، زمان و پول بسیار صرف دادگاه می‌شود. همین مسئله برخی مدیران را به این نتیجه می‌رساند که توافق و سازش زودهنگام، شاید گزینه امن‌تری باشد.
نکته نهایی، پیوند میان سیاست و رسانه در دوران ترامپ است که دوباره پدیدار شده. اگرچه پس از 2016، گروهی از رسانه‌ها تصور کردند با موضع تقابلی و نقد جدی، می‌توانند توجه بیشتری جلب کنند، اکنون که او دوباره به قدرت نزدیک می‌شود، همان رسانه‌ها می‌کوشند هزینه‌های برخوردهای احتمالی را کاهش دهند. در این شرایط، بخشی از جامعه مطبوعاتی و روزنامه‌نگاران حرفه‌ای به این تغییر رویّه نگاه انتقادی دارند، چون معتقدند رسالت رسانه حفظ استقلال و بیان حقیقت است، فارغ از اینکه چه کسی در رأس قدرت باشد. اما مدیران رسانه به محدودیت‌های مالی و حقوقی اشاره می‌کنند و تلاش دارند راهی برای دوام کسب‌وکار خود پیدا کنند.
در نهایت، آنچه در مرحله بعد باید نظاره کرد، رفتار رسانه‌ها در مصاحبه‌ها و پوشش‌های خبری رسمی خواهد بود. آیا شاهد نرمش بیشتر در مواجهه با ترامپ هستیم، یا این تغییرات تنها به ملاقات‌ها و حمایت‌های پشت‌پرده محدود می‌شود. پرسش دیگر، واکنش مخاطبانی است که از رسانه‌ها انتظار بی‌طرفی یا شفافیت دارند. اگر چنین تغییری به تزلزل اعتماد عمومی بینجامد، شرکت‌های رسانه‌ای احتمالاً با ریزش مخاطب روبه‌رو خواهند شد. بنابراین راهبرد فعلی، شاید ریسک بیشتری از آنچه تصور می‌شود به همراه داشته باشد.
نویسنده: سارا فیشر و دیو لاولر
تاریخ انتشار: 8 ساعت پیش
منبع انگلیسی: آکسیوس (Axios)
منبع فارسی: شارا
انتهای پیام/