پدیده سواد مصنوعی "الگوی جدید نادانی" و مصائب آن

کارل تارو ژورنالیست معروف ژاپنی می‌گوید: هر وقت هر کسی از هر چیزی سخن می‌گوید ما وانمود می‌کنیم که دربارۀ آن می‌دانیم، مثلاً زمانی که همکارانمان دربارۀ فیلم، کتاب، قیمت ارز، حمله نظامی آمریکا صحبت می‌کنند ما با بالا و پایین بردن سرمان، به همه می‌فهمانیم که من هم دربارۀ آن می‌دانم.

این در صورتی است که آن‌ها دربارۀ آن موضوع فقط نظرات کس دیگری را که در یک شبکه اجتماعی خوانده‌اند، بازگو می‌کنند. البته باید بدانیم که ما به شکلی خطرناک به نوعی *کپی برداری* از دانایی نزدیک می‌شویم، که در واقع الگوی جدید *نادانی* است، که باید به آن‌ *سواد مصنوعی* بگوییم.

در این میان رسانه‌های مجازی باعث شده‌اند به سرعت برق و باد در معرض اخبار و تحلیل خبر قرار بگیریم، که سه مسأله این موضوع را تشدید می‌کند:

۱. حجم بالای اخبار و تحلیل‌ها. اطلاعات بیشتر یعنی فرصت کمتر برای بررسی دقیق‌تر آن‌ها.

۲. سبک زندگی شتابان: زندگی امروزی نسبت به ۲۰۰ سال پیش بسیار چگالی‌تر شده است. یعنی میزان رخدادهای کاری و ارتباطاتی در واحد زمان بیشتر شده است.

۳. سواد مصنوعی: نظرات ما از پرسه‌زدن در شبکه‌های اجتماعی سرچشمه می‌گیرند، نه مطالعۀ کتاب‌ها! *که این کپی برداری از دانایی، در واقع الگوی جدید نادانی است.*

به همین خاطر است که اخبار درست، غلط، شایعه و حقیقت در فضای مجازی تقریبا هم ارزش‌اند. چرا؟!

چون ما فرصت نمی‌کنیم که درستی آن چه را که دریافت می‌کنیم، بررسی کنیم. بلافاصله آن را می‌خوانیم و احتمالا هم آن را برای دیگران ارسال می‌کنیم و در گفتگوهای خانوادگی یا دوستانه یا کاری‌مان از آن اطلاعات استفاده می‌کنیم که نشان دهیم از زمانه عقب نیستیم.