از «اتوژورنالیست» تا خوابیدن با چشم باز

مدیران ارتباطات ایران‌خودرو و خودروسازی راین عصر روز سه‌شنبه در نمایشگاه مطبوعات بودند. این میزبانی پس از برگزاری نشست رسانه و خودرو بود. در این نشست که به بررسی مسائل و مشکلات روز صنعت خودرو با حضور فعالان این صنعت و خبرنگاران این حوزه برگزار شد، علی مصریان، مدیر روابط عمومی ایران‌خودرو از برگزاری نشست‌های آموزشی در گروه صنعتی ایران‌خودرو با عنوان «اتوژورنالیست» خبر داد.

4 Ways to Go Beyond the Press Release in a Post Panda World image panda bear 1113tm pic 106 300x199


 

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا) مدیران ارتباطات ایران‌خودرو و خودروسازی راین عصر روز سه‌شنبه در نمایشگاه مطبوعات بودند. این میزبانی پس از برگزاری نشست رسانه و خودرو بود. در این نشست که به بررسی مسائل و مشکلات روز صنعت خودرو با حضور فعالان این صنعت و خبرنگاران این حوزه برگزار شد، علی مصریان، مدیر روابط عمومی ایران‌خودرو از برگزاری نشست‌های آموزشی در گروه صنعتی ایران‌خودرو با عنوان «اتوژورنالیست» خبر داد.

بی‌شک در فضای فعلی که انواع هجمه‌ها به این صنعت اشتغالزا وارد است و از روی ناآگاهی اظهارات غیرکارشناسی در این حوزه مطرح می‌شود، آگاهی خبرنگاران از وضعیت فعلی این صنعت می‌تواند مانع از هرگونه اظهارنظر نادرست شود. در پایان، سخنرانان این نشست میهمان غرفه صمت بودند و دکتر بزرگمهر، مدیرمسئول روزنامه با بیان خاطراتی بر صمیمیت جمع افزود. او از خاطرات خود در زمانی که مجری یکی از برنامه‌های زنده جام‌جم بود گفت و در پاسخ به سوال دوستان که دکتر خسته نمی‌شوید با این حجم کار؟

اظهار کرد که شاید بتوان من را جزو معدود کسانی دانست که با چشم باز هم می‌خوابم که نمونه آن دریک برنامه زنده تلویزیونی اتفاق افتاد. در ادامه نیز درباره آمار پیش‌ثبت‌نام و همچنین ثبت‌نام قطعی خودرو با وام ۲۵میلیون تومانی صحبت شد که تا زمان این نشست بیش از ۲۴هزار خودرو در گروه صنعتی ایران‌خودرو ثبت‌نام شده بود.

در ادامه نیز مواردی درباره انباشت خودروها در پارکینگ خودروسازی‌ها مطرح شد. همچنین مدیر ارتباطات گروه صنعتی ایران‌خودرو با تاکید بر اینکه میانگین انباشت در پارکینگ خودروسازان در حدود ۳۰هزار خودرو است، انباشت فعلی این گروه صنعتی را معادل همین عدد اعلام کرد.

امیدرضا طالشیان، مدیر ارتباطات خودروسازی راین نیز در این جمع صمیمی توضیحاتی درباره وضعیت خودروهای تولیدی این گروه اعلام کرد و از برنامه‌های جدید راین برای ورود پررنگ‌تر به بازار خبر داد. این گروه که درحال‌حاضر خودروهای ولکس را روانه بازار می‌کند در حال افزایش سهم خود از بازار ایران است که بر همین اساس ۲ مدل از این گروه نیز مشمول وام ۲۵میلیون تومانی خودرو شده است که به نظر می‌رسد با این روند به زودی باید شاهد افزایش تولیدات این گروه خودروسازی در خیابان‌های شهر باشیم.

دیگر مهمان خودرویی صمت در روز سه‌شنبه رییس انجمن صنایع نیرومحرکه و قطعات خودرویی کشور بود. رضا پاشایی که به‌تازگی به این سمت منصوب شده یک فعال صنعتی به تمام معناست. او رییس انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعات خودرو استان آذربایجان‌شرقی و نایب‌رییس خانه صنعت، معدن و تجارت استان نیز هست. او در گفت‌وگو با صمت راهکارهایی برای تقویت صنعت قطعه‌سازی ارائه کرد و با بیان مثال‌هایی درباره کشورهای همسایه، موفقیت این کشورها را مرهون حمایت دولت آنها دانست.

وی همچنین ارائه وام ۲۵میلیون تومانی خودرو را یکی از راهکارهای فعالان این حوزه برای رونق صنعت قطعه و خودرو دانست و تاکید کرد که برای بهبود وضعیت فعلی بدون شک تنها راهکار موثر ارائه تسهیلات با کارمزدهای ۴درصدی است. هیچ رسانه‌ای بدون صداقت نمی‌تواند زنده بماند آزادی مطبوعات با اتکا به مسئولیت آن تعریف می‌شود.

مسئولیت‌پذیری یکی از عامل‌های اصلی در اخلاق رسانه‌ای است. بررسی‌ها نشان داده که رسانه‌ها تاثیر چشمگیری در شکل‌دهی افکار، نظرها، تلقی‌ها و برداشت‌های مردم در جوامع دارد. این تاثیرگذاری می‌تواند مثبت یا منفی باشد.

محمدعلی وکیلی، مدیرمسئول روزنامه ابتکار درباره لزوم اخلاق رسانه‌ای می‌گوید: به‌طور قطع هر رسانه‌ای رسالت‌اش به صداقت است و هیچ رسانه‌ای بدون صداقت نمی‌تواند کار کند؛ چراکه رسانه بدون اعتماد رسانه نیست و صداقت رسانه است که باعث می‌شود مخاطب به آن رسانه اعتماد کند. وی افزود: در قرآن کریم از تعدادی گناه با عنوان گناه کبیره یادشده که نخستین گناه دروغ است و اگر دروغ بگوییم دچار گناه کبیره شده‌ایم؛ بنابراین کسی هم که در امر خبر کار می‌کند به‌طور قطع اگر مسلمان باشد باید پیرو قرآن باشد و صداقت داشته باشد نباید دروغ بگوید.

وکیلی ادامه می‌دهد: هر رسانه‌ای که صداقت داشته باشد به‌طور قطع مردم به آن اعتماد می‌کنند و پس از آن برای خودش اعتبار کسب می‌کند. اخلاق رسانه‌ای شامل مبحثی گسترده از اخلاق حرفه‌ای، که ازیک سو متشکل از موضوعاتی مانند آزادی بیان، آزادی مطبوعات، قانون مطبوعات، مسائل و معاهده‌های بین‌المللی حق چاپ، قانون حق چاپ، سرقت ادبی، مسئولیت روزنامه‌نگار، آگاهی نویسنده و مانند آنها که دارای متون مکتوب و مدارک مشخص و قابل استنادی است، می‌شود و ازسوی دیگر متشکل است از موضوعات متعدد دیگری که مکتوب و مشخص نیست. اما هر روزنامه‌نگار در جامعه خود، آنها را می‌شناسد.

وی در پایان تاکید کرد: گرچه اخلاق رسانه‌ای، جهان‌شمول است، اما نسبت به اینکه خبرنگار در کدام رسانه، کدام کشور، با کدام مخاطبان و چه کسانی سروکار دارد، فرق می‌کند. ازجانب دیگر، اخلاق رسانه‌ای ارتباطی تنگاتنگ با میزان معاش، رقابت رسانه‌ای، فرهنگ مسلط روزنامه‌نگاری و… دار؛ بدین معنی که معاش ناکافی در بسیاری شرایط خبرنگار را وامی‌دارد که اصول اخلاقی خبرنگاری را نادیده بگیرد. بنابراین خبرنگار به هراندازه که از نگاه امکانات مالی بهتر تامین باشد، به اخلاق رسانه‌ای بیشتر پایبند خواهد بود.

خبرنگاری؛ کوله‌ای که بر دوش می‌کشیم یک جمله معروف میان خبرنگاران وجود دارد که می‌گویند: «باید همواره کوله‌پشتی بر دوش آماده برای رفتن باشی چراکه مشخص نیست فردا در همان رسانه‌ای که کار می‌کنی مشغول فعالیت باشی یا خیر؟» این جمله از نبود امنیت شغلی میان خبرنگاران حکایت دارد. قصه‌ای که تازه نیست و بارها به بهانه‌های مختلف از جمله روز خبرنگار یا نمایشگاه مطبوعات به آن اشاره شده است.

دیدن خبرنگاری که حرفه دوم‌اش حضور در بازار یا شرکت حسابداری و حتی مسافرکشی است به امری عادی بدل شده که دیگر حتی دلی را هم به درد نمی‌آورد. در این میان هم هستند خبرنگارانی که چند سالی از این حرفه دور می‌شوند و باز دلتنگی‌شان برای روزنامه نگاری آنها را به این حرفه می‌کشاند. در صنعت ارتباطات هیچ‌چیز مهم‌تر از کسب اعتماد مخاطبان و ایجاد اعتماد نسبت به رسانه‌ها نیست.

اگر سازمان‌ها و موسسات ارائه‌کننده اطلاعات و آرا و حتی سازمان‌های عرضه‌کننده تفریح‌ها و سرگرمی‌ها، باورپذیری نداشته باشند یا نتوانند اعتماد و حمایت توده مردم را به‌دست آورند، ادامه بقای‌شان با دشواری مواجه خواهد شد.

ارتباطات، همانند رفتار انسانی در یک جامعه مدنی، باید صلاحیت و شایستگی‌های لازم را داشته باشد تا مردم بتوانند برای آن ارزش قائل شوند. حتی اگر قوانین رسانه‌ها به اندازه کافی گویا باشند، رعایت برخی از اصول اخلاقی از سوی رسانه‌ها همچنان ضرورت دارد. نه حقوق می‌تواند جای اخلاق را بگیرد و نه اخلاق قادر است بر جایگاه حقوق بنشیند؛ این دو مکمل یکدیگرند. نظام حقوقی به‌طور معمول پس از وقوع جرم دخالت می‌کند و پیش از آن نقش اخطاردهنده دارد ولی اخلاق به صورت یک نیروی ارادی و خودآگاه در درون خود افراد عمل می‌کند.

برخی معتقدند که نمی‌توان از اخلاق رسانه‌ها سخن گفت، به عبارت دیگر «اخلاق رسانه‌ها» آن قدر مبهم و مشکل‌زاست که نمی‌توان به سلامت از این بحث خارج شد ولی حداقل می‌توان گفت که رسانه‌ها به مسائل عمومی مردم می‌پردازند و با مخاطب عام و انبوه سروکار دارند و از این رو نیاز دارند که اعتماد آنها را به خود جلب کنند. اما نباید از یاد برد که بدون اتخاذ یک روش سازگار و روشن در برخوردها و بیان واقعیات جلب اعتماد مخاطبان ممکن نیست.

در سال‌های اخیر آمد و رفت‌های بسیار در حرفه روزنامه‌نگاری موجب شده این شغل برای بسیاری از اهالی رسانه به محلی برای ارضای علایق شخصی در بازه‌ای زمانی بدل شود و کمتر روزنامه‌نگاری به تک‌شغلی بودن در این عالم رسانه‌ای اکتفا کند. البته مهدی رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق می‌گوید: چند شغله بودن تنها خاص خبرنگاران نیست و به دلیل کمبود درآمد، بسیاری از مردم دو یا چندشغله هستند اما چند شغله بودن خبرنگاران بیشتر به ناامنی شغلی بازمی‌گردد.

خبرنگار نمی‌داند فردا در همان مجموعه باقی خواهد ماند یا خیر؟ وی در گفت‌وگو با صمت ادامه می‌دهد: با تامین امنیت شغلی، خبرنگاری می‌تواند از نظر درآمد و پرستیژ اجتماعی یک حرفه به شمار می‌رود. البته خبرنگاران مدت‌هاست به طور طبیعی مشکلات را تحمل می‌کنند اما بحث امنیت شغلی دراز دامن است. این مسئله تنها به کارفرما بازنمی‌گردد بلکه باید به آن در ابعادی ملی توجه شود. مسئولان کشور باید رسانه‌ها را بپذیرند و به آنها به عنوان رسانه‌ای برای کمک نگاه کنند.

اگر با توقیف‌های ناگهانی مواجه نشویم و امنیت کلی در حوزه رسانه ایجاد شود، اوضاع شغلی هم در دنیای رسانه بهبود می‌یابد. این روزنامه‌نگار باسابقه با اشاره به ناامنی نسبی موجود در شغل خبرنگاری تاکید می‌کند: خبرنگاران که منتظر پاداش نیستند باید شرایط به گونه‌ای باشد که حداقل منتظر عقوبت هم نباشند. اگر این رویکرد در رسانه وجود داشته باشد، می‌توانیم مشکلات را برطرف شده تصور کنیم و خبرنگاران به شرایط امن شغلی برسند.

رحمانیان ۲ عامل را در تاخیر حقوق پرداختی به خبرنگاران موثر می‌داند و می‌گوید: این پدیده ۲ دلیل دارد؛ ناامنی که در رسانه‌ها حاکم بوده باعث نرسیدن آنها به درآمد مورد نیاز شده است و به همین دلیل برخی رسانه‌ها با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند. از سوی دیگر، برخی مدیران رسانه‌ها از خبرنگاران سوءاستفاده می‌کنند و با وجود اینکه هزینه تامین حقوق نیروی انسانی خود را در اختیار دارند، بی‌دلیل پرداخت حقوق خبرنگاران خود را به تاخیر می‌اندازند.

به شخصه شاهد مواردی بوده‌ام که مدیرمسئول پول در اختیار داشته و نمی‌خواسته به موقع حقوق خبرنگار خود را پرداخت کند و به راحتی از پرداخت حقوق ماهانه آنها تا ۴ ماه طفره رفته است. شکایت‌ها هم در این زمینه چندان نتیجه‌بخش نیست و گاه خبرنگار از خیر دستمزد خود می‌گذرد چرا که پیگیری حقوقی این مسئله شر بزرگی را به دنبال خواهد داشت. »

رحمانیان با اشاره به شعار امسال جشنواره مطبوعات و تاکید بر اخلاق رسانه‌ای، این مهم را بهترین گواهی برای نبود فضای رقابت می‌داند و می‌گوید: رابطه حقوق و اخلاق در همه عرصه‌ها، و از جمله در زمینه فعالیت رسانه‌ها، از قدیمی‌ترین موضوع‌هایی است که ذهن معماران زندگی اجتماعی را به خود مشغول کرده است. گرچه به این پرسش، پاسخ‌های گوناگونی داده‌اند، اما آنچه به دور از مناقشه‌های طولانی و پیچیده می‌توان گفت نیاز آن دو به یکدیگر برای تکمیل کارکرد و تحقق اهداف هر یک از آنهاست.

وی در ادامه با اشاره به برخورد قهرآمیز با رسانه‌ها می‌گوید: درشتی و انعطاف‌ناپذیری قانون باید با نرمی و لطافت اخلاق همراه شود تا برای فرزندان آدم جاذبه داشته باشد؛ همان‌گونه که توصیه‌های دلنشین اخلاقی به تنهایی و بدون دستورهای الزام‌آور قانونی نمی‌تواند همه آدمیان را به کُرنش در برابر حقوق دیگران وادار کند. به تعبیر دیگر، قانون و اخلاق دو نیروی ارزشمندی هستند که با یکدیگر معنا و تکمیل می‌شوند و با عمل به هر دو است که جامعه بشری طعم شیرین سعادت و رستگاری را خواهد چشید؛ هیچ مردمی بدون آراسته شدن به فضیلت‌های اخلاقی و تنها به اتکای دستورهای قانونی به مقصود نرسیده‌اند؛ همان‌گونه که موعظه‌های اخلاقی به تنهایی نتوانسته و نمی‌تواند همه زیاده‌خواهان را از تجاوز به حقوق‌دیگران بازدارد.

الیاس حضرتی، مدیرمسئول روزنامه اعتماد درباره نگاه نمایشگاه امسال مطبوعات به مقوله اخلاق اظهار کرد: مسئله صداقت یک موضوع اخلاقی است. قبلا هم بسیاری از رسانه‌ها شعار می‌دادند که باید واقعیات را در خبررسانی بیان کنیم اما درحال‌حاضر به نظر می‌رسد که این شعار از نظر مخاطبان خیلی قابل پذیرش نیست.

وی با بیان اینکه هر رسانه‌ای یک هدف، رسالت و برنامه‌ای برای بسیج افکار عمومی دارد، تاکید کرد: در همین نمایشگاه مطبوعات می‌توان چندین رسانه مختلف را در نحوه ارائه و برجسته کردن خبر، مصاحبه‌ها، گزارش‌ها و… پیدا کرد که جهت‌گیری‌های مختلف آنها قابل تامل است. این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی افزود: باید به این نکته توجه کرد که هیچ واقعیتی را نمی‌توان صد درصد به مخاطب انتقال داد. از این جهت می‌گویم که رسانه‌ها نه‌تنها توانایی این کار را ندارند بلکه خودشان نیز علاقه‌ای به انجام آن ندارند.

حضرتی با اشاره به اخلاق رسانه‌ای و کار حرفه‌ای اظهار کرد: اخلاق رسانه‌ای به ما روزنامه‌نگاران توصیه می‌کند تا آنجا که امکان دارد اخبار را همان‌طور که اتفاق افتاده است، انتقال دهیم؛ گرچه این موضوع به اهداف رسانه، زاویه‌های فکری، پس‌زمینه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و همچنین مجموعه تفکرات آن رسانه بستگی دارد که این موضوع هیچ ارتباطی به دروغگویی و راستگویی یک رسانه ندارد بلکه لازمه کار حرفه‌ای و رسانه‌ای است.

او بر تشابه بین خبر و کالا تاکید کرد و گفت: رسانه‌ها باید بتوانند این کالاها را به مردم عرضه کنند و به همین منظور باید مخاطبان و نیازهای‌شان را به خوبی بشناسند. اگر در انجام این کار موفق باشند، می‌توانند اعتماد مخاطبان و به دنبال آن اعتبار رسانه را به‌دست آورند. وی در انتها با بیان اینکه به‌دست آوردن اعتبار، هدف اصلی بسیاری از رسانه‌هاست، افزود: اگر رسانه‌ای اعتبار نداشته باشد، درواقع هویت ندارد و این اساس کار حرفه‌ای در حوزه رسانه و ارتباطات است.

 

مرجع : روزنامه گسترش صمت