پژوهشهای تازه نشان میدهد که هوش مصنوعی هرچند سرعت کار را افزایش میدهد، اما درحال تضعیف مهارتهای بنیادین انسانی است.
آناستازیا بِرگ هشدار میدهد کارکنان تازهکار که از نخستین روز شغلی به ابزارهای هوشمند وابسته میشوند، توان یادگیری مستقل را از دست میدهند.
مطالعات علمی نشان دادهاند وابستگی به هوش مصنوعی عمق یادگیری، تفکر انتقادی و خلاقیت را کاهش میدهد.
استفاده غیرکاری از ابزارهای هوشمند نیز توان شناختی افراد در زندگی روزمره را تضعیف میکند. به این ترتیب، بهرهوری ظاهری ممکن است نیروی کار را در بلندمدت بیمهارت و ناتوان کند.
مقاله Business Insider – منتشرشده در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۵
نویسنده: تیبُو اسپیرله (Thibault Spirlet)
منبع: بیزنس اینسایدر (Business Insider)
مدیران تصور میکنند هوش مصنوعی بهرهوری را افزایش میدهد، اما یک استاد هشدار میدهد این فناوری درحال «بیمهارتسازی» کارکنان است
شبکه اطلاعرسانی روابطعمومی ایران (شارا) || هوش مصنوعی سرعت کار را بالا برده است، اما یک استاد فلسفه هشدار میدهد این فناوری در سکوت، کارکنان را از مهارتهای اصلیشان تهی میکند. او میگوید کارمندان تازهکار با اتکای بیشازحد به ابزارهای هوش مصنوعی، در معرض «بیفایده شدن» هستند.
این هشدار در شرایطی مطرح میشود که شرکتها بهسرعت در حال پذیرش ابزارهای هوش مصنوعیاند و باور دارند که این ابزارها بهرهوری را «سوپرشارژ» میکنند. اما تحقیقات جدید تصویر دیگری نشان میدهد.
اتکای شدید به هوش مصنوعی = فرسایش مهارتها
آناستازیا بِرگ (Anastasia Berg)، استادیار فلسفه در دانشگاه کالیفرنیا، ایرواین (University of California, Irvine)، گفت:
«دادههای تجربی بسیار زیادی درباره موضوع زوال مهارت وجود دارد.»
او در پادکست «فیلسوف» (The Philosopher) توضیح داد که درباره کسب مهارت زیاد صحبت میکنیم، اما حفظ مهارت نیز مهم است — و هوش مصنوعی جلوی آن را میگیرد.
مطالعات منتشرشده توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد (Oxford University Press) و ژورنالهایی مانند اسپرینگر (Springer) و امدیپیآی (MDPI) نشان میدهد که هوش مصنوعی سرعت و درگیری ذهنی را افزایش میدهد، اما معمولاً به قیمت عمق یادگیری، تفکر انتقادی، خلاقیت و توسعه مهارتهای بلندمدت.
کارکنان تازهکار بیشترین آسیب را میبینند
بِرگ هشدار میدهد که آسیبپذیرترین گروه، کارکنان تازهکار هستند.
او میگوید این مسئله فقط مربوط به علوم انسانی نیست؛ اساتید علوم کامپیوتر میگویند که دانشجویان و برنامهنویسان تازهکار آنقدر به ابزارهای هوش مصنوعی تکیه میکنند که دیگر یاد نمیگیرند چگونه خودشان کد بنویسند یا اشکالزدایی کنند.
«استفاده یک برنامهنویس ارشد از هوش مصنوعی یک چیز است؛ اما افراد تازهکار بیفایده میشوند، چون نمیتوانند دست از اتکا به آن بردارند.»
وقتی استفاده از هوش مصنوعی از روز اول شروع شود، افراد هرگز دانش پایهای لازم برای فهم آنچه هوش مصنوعی انجام میدهد — چه برسد به اصلاح آن — را کسب نمیکنند.
اتکای غیرکاری به هوش مصنوعی نیز نگرانکننده است
بِرگ میگوید وابستگی به هوش مصنوعی فقط محدود به محیط کار نیست. بزرگسالان برای حمایت عاطفی، تصمیمگیری روزمره و حتی «دوستیهای عجیب» به چتباتها مراجعه میکنند.
طبق مطالعه مشترک پژوهشگران OpenAI، دانشگاه دوک (Duke University) و دانشگاه هاروارد (Harvard University)، بررسی ۱٫۵۸ میلیون مکالمه در ChatGPT نشان داد که تا ژوئن ۲۰۲۵، ۷۳٪ پیامهای کاربران بزرگسال، غیرکاری بوده است.
بِرگ میگوید این نوع اتکا، توانایی شناختی موردنیاز برای انجام کارهای تخصصی و حتی زندگی مستقل را تضعیف میکند.
بحران درحال شکلگیری «کاهش صلاحیت»
به گفته بِرگ، خطر اصلی این است که هوش مصنوعی فقط کارها را خودکار نمیکند؛ بلکه فرآیندهای رشد مهارت را نیز خودکار میکند.
وقتی کارکنان وابسته میشوند:
- اصطکاک ذهنی که به تفکر و حل مسئله کمک میکند حذف میشود،
- مهارتهای پایهای تحلیل و تصمیمگیری تضعیف میشود،
- و در سطوح بالاتر، توانایی حرفهای بهطور جدی تهدید میشود.
او میگوید:
«ما شاهد تضعیف ابتداییترین سطوح توانایی افراد هستیم.»
اگر شرکتها همچنان بهنام «کارایی»، هوش مصنوعی را در همه فرایندها تزریق کنند، ممکن است نسلی از کارکنان ایجاد شود که روی کاغذ پربازدهاند اما در عمل قادر به فعالیت مستقل نیستند.
به بیان ساده: هوش مصنوعی شاید نیروی کار را تقویت نکند — ممکن است آرامآرام آن را تضعیف کند.
Spirlet, T. (2025, November 29). Bosses think AI will boost productivity — but it’s actually deskilling workers, a professor says. Business Insider.
با کلیک روی لینک زیر به کانال تلگرام ما بپیوندید:
برای اطلاعات بیشتر درباره روابط عمومی و اخبار سازمانهای مختلف، میتوانید به وبسایت شارا مراجعه کنید.
انتهای پیام/