شارا– روابط عمومی ( public- ReIation ) در اوایل قرن گذشته و همزمان با توسعه سازمان های اداری و بازرگانی و صنعتی پدید آمد. اولین دفتر روابط عمومی در سال 1906 توسط « ایوی لی » در نیویورک تأسیس شد، او « بیانیه اصول » روابط عمومی را منتشر کرده و آنرا برای همه سردبیران مطبوعات فرستاد.
بخشی از این بیانیه او اینچنین است: « دفتر مطبوعات ما یک دفتر سری نیست همه کارهای ما آشکارا و علنی صورت می گیرد. هدف ما این است که اخبار موثق و معتبر در اختیار مردم بگذاریم. کار ما تبلیغات تجاری نیست و اگر شما تشخیص دادید که بعضی از کارهای ما جنبه تبلیغ تجاری دارد از بکار بردن آن در روزنامه خودداری کنید.
هرمطلبی که برای شما می فرستیم از روی کمال دقت و صحت تنظیم می گردد و هرگاه طالب جزئیات و تفصیلات بیشتر باشید خواسته شما را به سرعت برآورده خواهیم نمود. هر سردبیری که بخواهد در نوشته ها و گفته های ما تحقیق کند ما با کمال خرسندی و گشاده رویی به او کمک خواهیم کرد. خلاصه کار ما این است که اطلاعات و مطالب صحیح و دقیقی درباره مؤسسه خودمان که برای مردم و مطبوعات دارای ارزش بوده و جالب می باشد در اختیار مردم و مطبوعات بگذاریم و همچنین عقاید و نظرات و طرز فکر مردم را برای مؤسسه خود روشن نمائیم ».
این بیانیه تعریفی از روابط عمومی ارائه کرده است که بعد از گذشت بیش از یک قرن هنوز تازه است. با گسترش روابط عمومی و بسط آن در سازمان دولتی و خصوصی در مورد روش ها و اصول آن کتاب های زیادی نوشته شده و به صورت یکی از موضوعات دانشگاهی درآمد.
شاید بتوان گفت که ایجاد ارتباط دوسویه میان سازمان و جامعه هسته اساسی تعریف روابط عمومی است که « ایوی لی » نیز به آن اشاره کرده است.
روابط عمومی در ایران
با گذر اقتصاد ایران از پیشه وری و کشاورزی به « صنعت » و تولید و پیدایش سازمان های دولتی مرتبط با اقتصاد نوین، ضرورت پیدایش روابط عمومی در ایران نیز احساس شد. امروزه کمتر سازمانی را در ایران می توان یافت که از بخشی به نام روابط عمومی برخوردار نباشد. وجود استادان نامدار روابط عمومی در ایران و مجلات و سایت های اینترنتی، علاقمندان را برای آشنا شدن با این حرفه از بیگانگان بی نیازکرده است.
در کنار روابط عمومی های فعال شرکت های خصوصی، شاهد شکل گیری مجامعی از روابط عمومی های سازمان های مشابه نظیر بانک ها، وزارت خانه ها و مؤسسات هستیم. این مجامع سبب می شود که اطلاعات و تجربه ها در میان دست اندرکاران این حرفه رد و بدل شده و جهتی تکاملی داشته باشد.
روابط عمومی در اسلام
حدود 14 قرن پیش زمانی که بسیاری از سرزمین های غربی – مدعیان مردم سالاری امروز – هنوز کشف نشده و عضوی از جامعه جهانی نبودند، خورشید تابان علم و عمل و عدالت، در مشرق زمین می درخشید و از خانه ای گلین و در نهایت بی پیرایگی نورافشانی می کرد. او کسی نبود جز علی ابن ابیطالب ( ع) و او بود که در عصر رواج ظلم حاکمان و خفت رعیت ها، منشور حکومت عدالت گستر خویش را به رشته تحریر درآورد و در آن منشور که خطاب به جناب مالک اشتر استاندار خود درمصر نگاشته شده، ارزشمندترین و کاملترین الگوی حکومت اسلامی و بشری را ارائه کرده است. هرچند، توجه اخیر و دیرهنگام سازمان ملل متحد به این گنجینه ماندگار، ذره ای بر اعتبار آن نمی افزاید ولی ثابت می کند هر تلاشی برای پنهان کردن نور خورشید بی نتیجه خواهد بود.
امام علی (ع) در این نامه منحصر بفرد، مفاهیمی همچون ارتباط مستقیم و بدون واسطه مدیران با مردم، تکریم ارباب رجوع، اطلاع رسانی و تنویر افکار عمومی، مخاطب شناسی، توجه به کرامت انسان ها و حقوق بشر واقعی را مطرح فرموده که قبل از هر کسی مسلمین و حاکمان کشورهای اسلامی باید آن را آویزه ی گوش و الگوی عمل خود قرار دهند.
ذیلاٌ به پاره ای از مطالب این نامه که الگوی درخشانی برای اصحاب روابط عمومی می باشد، اشاره می شود:
1. توجه به افکار عمومی: « مردم دقت می کنند در رفتار تو همانند توجه و دقت تو در رفتار حکمرانان پیش از خودت و آنچه را که تو درباره آنان می گفتی و یا انتظار داشتی، دیگران نیز از تو انتظار دارند و یا در باره تو می گویند ».
2. ارتباط مستقیم مدیران با مردم: «و پاره ای از وقت خود را به نیازمندان اختصاص ده که با شخص تو بطور مستقیم ارتباط برقرارکنند و جهت آنان ملاقات ترتیب ده و برای خدائی که تو را آفریده با این نشست، فروتنی و تواضع کن و در این ملاقات از ممانعت نگهبانان و پاسداران جلوگیری کن تا گوینده و سخنران آنان بدون لکنت زبان و هراس و نگرانی با تو سخن گوید و مطلب خود را در میان بگذارد ».
و در فرازی دیگر می فرماید: « مبادا خود را برای مدت طولانی از ملت و مردم بپوشانی زیرا اختفای زمامداران از مردم، موجب نوعی فشار و کم اطلاعی از امور حیاتی و اجتماعی آنان می گردد، دوری مسئولان از ملت و مردم باعث جدا شدن مسئولان است از مسائل جاری مملکتی در درون جامعه که از آنان پوشیده است و در نتیجه، مسئله بزرگ نزد آنان کوچک و کوچک بزرگ و زیبا زشت و زشت زیبا جلوه می کند و حق با باطل آمیخته می شود ».
3. اطلاع رسانی و تنویر افکار عمومی « و چنانچه مردم ترا به تعدی متهم کردند و درباره تو بدگمان شدند، عذر خود را برای آنان آشکار کن و توضیح ده و با آن توضیح بدگمانی های آنان را از خود برگردان ».
4. طبقه بندی مخاطب و توجه به نیازهای هر طبقه: «و بدان که مردم از طبقات و گروههای مختلف تشکیل و سازماندهی یافته اند، زندگی گروهی از آنان تأمین نمی گردد مگر با کمک و همکاری گروه دیگر و هرگز نمی توان با اکتفا به گروهی از گروه دیگر بی نیاز گشت ».
روابط عمومی در سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی
تقابل نظام جمهوری اسلامی ایران با نظام سلطه طلبانه غرب موجب آن شده است که قدرت های اقتصادی جهان دست به تحریم هایی علیه ایران بزنند. این حرکت در کنار مقابله فرهنگی و سیاسی، شرایط ویژه ای را در کشورمان پدید آورده است.
شرایط پدیدآمده در ایران نه تنها موجب تضعیف نظام و مردم مقاوم ما نشد بلکه سبب شد تا اقتصاد مقاومتی شکل گرفته و کشورمان راه خود را برای دستیابی به عرصه های نوینی از فناوری و استقلال اقتصادی پیدا کند.
هنگامی که رهبر معظم انقلاب، سال 1392 را با عنوان سال « حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی » نامید همگان دانستند که باید شاهد حرکت های چشمگیری باشیم که موجب دلسردی دشمنان و سرفرازی مردم ایران خواهد شد.
در این سال روابط عمومی ها باید در یک حرکت همسو و هماهنگ تلاش کنند تا روح حماسی و غیرت اسلامی و ملی را در مردم مقاوم ایران بیدار سازند. باید بکوشند تا تلاش دشمن را در بزرگنمایی نقطه ضعف ها و اختلافات خنثی سازند و با ایجاد جو همدلی مسیر کشور را برای برون رفت از این شرایط هموار کنند.
مسئولیت روابط عمومی ها را در این شرایط می توان در سه محور زمینه سازی فرهنگی برای تقویت اقتصاد و تولید داخلی، ایجاد روحیه وحدت و همدلی و نشان دادن عملکرد مثبت نظام در جهت ایجاد نظام صنعتی و اقتصادی اجتماعی بارور و روبه رشد خلاصه کرد.
|
||||
