شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا) || روابط‌عمومی همواره به عنوان ابزاری حیاتی در ارتباطات شناخته می‌شود. اما آنچه که دکتر حمید نطقی، بنیان‌گذار روابط‌عمومی نوین ایران، بر آن تأکید داشت این است که روابط‌عمومی نباید در حاشیه مدیریت قرار گیرد. در واقع، روابط‌عمومی باید در متن مدیریت باشد و از این رو به عنوان جزئی غیرقابل جدا از استراتژی‌های کلان سازمانی در نظر گرفته شود. این رویکرد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و به وضوح نشان می‌دهد که روابط‌عمومی باید به‌عنوان یک عنصر محوری در تمام فرآیندهای تصمیم‌سازی، سیاست‌گذاری و ارتباطی یک سازمان حضور فعال و مؤثر داشته باشد.
اهمیت روابط‌عمومی در سازمان
دکتر نطقی به‌طور صریح بر این باور بود که «روابط‌عمومی در متن است نه در حاشیه»، عبارتی که به وضوح جایگاه این بخش را در سازمان‌ها نشان می‌دهد. به‌عبارت دیگر، روابط‌عمومی دیگر نباید به‌عنوان یک بخش جانبی و تزئینی در نظر گرفته شود، بلکه باید به عنوان یک ابزار استراتژیک در خدمت اهداف کلان سازمانی قرار گیرد. این تفکر در پویش «روابط عمومی در متن مدیریت است، نه در حاشیه» به‌طور کامل بازتاب می‌یابد.
لزوم هم‌راستایی روابط‌عمومی و مدیریت
در تبیین اندیشه‌های دکتر نطقی، اهمیت هم‌راستایی روابط‌عمومی و مدیریت به وضوح نمایان است. وی معتقد بود که هیچ سازمانی نمی‌تواند بدون توجه به روابط‌عمومی مؤثر، به اهداف بلندمدت خود دست یابد. روابط‌عمومی از یک‌سو باید از طریق تعامل با مردم و رسانه‌ها به‌عنوان مدافع سازمان عمل کند و از سوی دیگر در ارتباط با مدیران، نقش مدعی‌العموم را ایفا نماید. این دیدگاه بیانگر آن است که روابط‌عمومی باید به‌عنوان یک بخش کلیدی در مدیریت سازمان شناخته شود و نه به‌عنوان یک فعالیت جنبی یا لوکس.
فلسفه دکتر نطقی در روابط‌عمومی
یکی از مهم‌ترین اصولی که دکتر نطقی در نظریه روابط‌عمومی خود بر آن تأکید داشت، فلسفه مدیریت نوین و پیوستگی آن با روابط‌عمومی بود. وی بر این باور بود که روابط‌عمومی به‌عنوان یک عمل مدیریتی باید در خدمت منافع عمومی قرار گیرد و بر پایه اصول اخلاقی و شفافیت عمل کند. از دیدگاه او، روابط‌عمومی باید هم‌زمان با فلسفه مدیریت نو، بر انعطاف‌پذیری، شفافیت و پاسخگویی تأکید کند.
ضرورت شفافیت و صداقت در روابط‌عمومی
یکی از ویژگی‌های بارز در نظریه روابط‌عمومی دکتر نطقی، تأکید بر «راست‌گویی» و «شفافیت» در فعالیت‌های روابط‌عمومی بود. وی معتقد بود که «راست‌گویی هیچ‌گاه ضرر نمی‌رساند»، و در این راستا تلاش داشت که روابط‌عمومی‌ها به سمت فریب یا تحریف اطلاعات حرکت نکنند. شفافیت و صداقت در ارائه اطلاعات، ایجاد اعتماد و تفاهم میان سازمان‌ها و مخاطبان‌شان را ممکن می‌سازد. روابط‌عمومی‌ای که از شفافیت برخوردار باشد، نه تنها اعتبار سازمان را حفظ می‌کند بلکه می‌تواند جایگاه آن را در ذهن مخاطبان تقویت نماید.
تأثیر روابط‌عمومی بر منافع سازمان و کارکنان
دکتر نطقی همچنین بر این باور بود که روابط‌عمومی باید به گونه‌ای عمل کند که منافع کارکنان و سازمان به هم پیوند خورده و کارکنان حس کنند که موفقیت و شکست سازمان، مستقیماً بر زندگی شخصی آن‌ها تأثیر می‌گذارد. این دیدگاه منجر به ایجاد محیطی می‌شود که در آن کارکنان هم‌راستا با اهداف سازمانی عمل کرده و در جهت تحقق آن‌ها تلاش می‌کنند.
نقش روابط‌عمومی در بحران‌ها و چالش‌ها
در موقعیت‌های بحرانی و چالش‌برانگیز، روابط‌عمومی نقشی حیاتی در ایجاد تعاملات مؤثر میان سازمان و ذینفعان آن ایفا می‌کند. از آنجایی که روابط‌عمومی باید در ارتباطات با مدیران و مردم نقش فعال و استراتژیک داشته باشد، در مواقع بحران این توانایی را دارد که از طریق مدیریت صحیح ارتباطات، به کاهش آسیب‌ها و حتی بازسازی اعتبار سازمان کمک کند. بنابراین، حضور روابط‌عمومی در قلب مدیریت سازمان نه تنها در فعالیت‌های روزمره بلکه در مواجهه با بحران‌ها نیز حیاتی است.
پویش «روابط‌عمومی در متن مدیریت است، نه در حاشیه» تنها یک شعار نیست بلکه اصولی است که دکتر نطقی در طول سال‌ها فعالیت خود در زمینه روابط‌عمومی و مدیریت به‌طور مستمر به آن پرداخته است. روابط‌عمومی به‌عنوان ابزاری استراتژیک باید در قلب فرآیندهای مدیریتی قرار گیرد تا نه تنها به ارتقای سازمان کمک کند، بلکه نقش مهمی در ارتقای شفافیت، صداقت و تعامل مثبت میان سازمان و مخاطبان آن ایفا نماید. این رویکرد همچنان در دنیای معاصر به‌عنوان یک راهکار مؤثر برای دستیابی به موفقیت‌های پایدار در روابط‌عمومی و مدیریت شناخته می‌شود.
منابع
نطقی، حمید. (۱۳۵۰) مدیریت و روابط‌عمومی. تهران: انتشارات دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی.
امینی، رضا. (۱۳۵۰) روابط‌عمومی. تهران: انتشارات دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی.
کهن، گوئیل. (۱۳۵۸) مردم‌داری (روابط‌عمومی). تهران: انتشارات دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی.