شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا) || در تابستان ۲۰۲۰، پریسیلا چان با چشمانی اشک‌آلود در جمع کارکنان ابتکار چان زاکربرگ (CZI) ظاهر شد. اعتراضات گسترده جنبش Black Lives Matter در سراسر آمریکا جریان داشت و چان ـ هم‌بنیان‌گذار CZI و همسر مدیرعامل متا، مارک زاکربرگ ـ تصمیم گرفت محور جلسه هفتگی را به این موضوع اختصاص دهد. او با صدایی لرزان گفت: «حس نمی‌کنم درست باشد که بدون توجه به این بحران مزمن و حاد نژادی، جلسه را پیش ببریم.» او ادامه داد: «می‌دانم که هنوز راه زیادی تا پیشرفت داریم. ما کامل نیستیم، کارمان بی‌نقص نیست، اما در کنار جامعه سیاه‌پوستان ایستاده‌ایم.»
چهار سال و نیم بعد، چان بار دیگر ناچار شد در برابر کارکنانش اشک بریزد؛ این بار موضوع، حضور او و زاکربرگ در مراسم تحلیف دوم دونالد ترامپ بود. طبق گفته حاضران، چان به تیم توصیه کرد که نسبت به ریاست‌جمهوری ترامپ خوش‌بین بمانند و منتظر بمانند تا ببینند چه پیش می‌آید. یکی از کارکنان با اشاره به بی‌توجهی چان به شورش چهار سال پیش گفت: «مردم شوکه شده بودند و می‌پرسیدند: واقعاً چه خبر است؟»
ابتکار چان زاکربرگ، خیریه‌ای با بودجه شش میلیارد دلاری، زمانی به‌عنوان سازمانی مترقی شناخته می‌شد که از مهاجرت و اصلاح عدالت کیفری حمایت می‌کرد و متعهد به آینده‌ای عادلانه‌تر، فراگیرتر و پرامید برای همه بود. اما از زمانی که چان و زاکربرگ در کنار سناتورهای آمریکایی در کنگره نشستند، CZI دستخوش تغییرات اساسی شده است: حذف تیم‌های داخلی تنوع، عدالت و شمول (DEI)، توقف بودجه مدرسه‌ای برای کودکان کم‌درآمد در شرق پالو آلتو و پایان رسمی تمام فعالیت‌های حمایتی. این تغییرات، سؤالاتی را درباره چرایی این چرخش سریع و شدید، و واکنش‌های تند نهادها و جوامعی که به این کمک‌ها وابسته بودند، برانگیخته است.
افراد مرتبط با CZI می‌گویند این رویکردهای مبتنی بر سیاست از ابتدای تأسیس آن وجود داشت. مصاحبه با ده‌ها کارمند و پژوهشگر فعلی و پیشین نشان می‌دهد سازمانی که به ظاهر جاه‌طلب و فعال است، در واقع همواره تلاش می‌کرده زیر سایه بنیان‌گذار میلیاردر و شرکتش باقی نماند و بیش از آنکه به حمایت اجتماعی بپردازد، به مدیریت بحران و کنترل پیام مشغول بوده است.
سخنگوی CZI در بیانیه‌ای گفت: «ما سرمایه‌گذاری‌های بزرگی در علم، فناوری و آموزش داشته‌ایم و هرگز از چالش‌های مهم سیاسی فرار نکرده‌ایم. CZI و متا سازمان‌هایی مستقل هستند و تصمیمات برنامه‌ای ما صرفاً براساس بیشترین تأثیرگذاری اتخاذ می‌شود.»
برخی کارکنان فعلی و سابق می‌گویند از حمایت زاکربرگ و چان از دولت ترامپ، حتی در زمانی که سیاست‌های آن دولت مخالف آرمان‌های قبلی آنها بود، تعجب نکرده‌اند. ریموند هولگادو، از کارکنان اولیه بخش عدالت و فرصت CZI، که بعدها شکایت تبعیض نژادی مطرح کرد (ادعایی که سخنگو آن را بی‌اساس دانست) گفت: «همیشه قرار بود مارک و پریسیلا طبق مصلحت سیاسی و منافع فیسبوک تصمیم بگیرند.»
ریشه‌های بنیاد CZI و محدودیت‌های داخلی
چان و زاکربرگ در ۲۰۱۵ و همزمان با تولد نخستین فرزندشان، CZI را در دوران پساآباما با وعده واگذاری ۹۹ درصد از ثروتشان به خیریه و سه هدف بزرگ (پیشرفت پزشکی، بهبود آموزش، ترویج برابری) تأسیس کردند. چان با انگیزه تجربه دوران کودکی دشوار و زاکربرگ با ستایش داستان زندگی همسرش، امید به انجام کار خیر داشتند.
کارکنان اولیه جذب وعده‌های بزرگ، دستمزد بالا و همکاری با نخبگان شدند. یکی از آنان گفت: «قرار بود این مدل جدید خیریه باشد، راه را به درستی بروند و ما قهرمان باشیم.» اما به‌زودی متوجه محدودیت‌ها شدند: مهم‌ترین دغدغه مدیران، پرهیز از هر خبری بود که ممکن است به زاکربرگ یا فیسبوک لطمه بزند.
سه کارمند سابق به قدرت بی‌سابقه تیم ارتباطات CZI اشاره کردند که حتی واژه‌هایی مانند «یادگیری اجتماعی و عاطفی» را ممنوع و بعضی کمک‌ها را فقط به‌دلیل حساسیت سیاسی حذف می‌کرد. به گفته یکی از کارکنان: «اگر مؤسسه‌ای بدون ارتباط با زاکربرگ این کمک را می‌کرد، بی‌سر و صدا می‌گذشت، اما ما هر اقدامی می‌کردیم فوراً تبدیل به جنجال رسانه‌ای می‌شد.»
برای همین، سازمان همواره بر بی‌طرفی سیاسی تأکید داشت و حتی برای حفظ تعادل میان بودجه اختصاص‌یافته به گروه‌های لیبرال و محافظه‌کار تلاش می‌کرد. هولگادو یادآوری می‌کند که ملزم به ترسیم نمودار سیاسی همه گروه‌های مورد حمایت بود تا مطمئن شوند حمایت بیش از حد از لیبرال‌ها نمی‌شود.
سخنگوی CZI تأکید کرد: «همواره غیرحزبی عمل کرده‌ایم و تیم ارتباطات صرفاً در خدمت اهداف برنامه‌ای بوده است.»
تناقضات عملی و بحران‌های پی‌درپی
با وجود این تلاش‌ها، CZI نتوانست از حواشی دور بماند. در ۲۰۱۸، سرمایه‌گذاری در پلتفرم آموزشی Summit Learning باعث اعتراض والدین به انتقال داده‌های فرزندانشان به فیسبوک و تظاهرات دانش‌آموزان شد. یکی از کارکنان سابق گفت وظیفه واقعی او مهار بحران Summit Learning و کنترل خشم والدین بود.
در سال ۲۰۲۳، CZI ده‌ها نفر را از بخش آموزش اخراج و اعلام کرد دیگر به سیاست‌گذاری آموزشی کمک مالی نخواهد کرد. یکی از کارکنان علت واگذاری بیشتر فعالیت‌های حمایتی را ترس از حاشیه دانست: «در هر فعالیتی، داستان به زاکربرگ و چان ختم می‌شد و هر کمپین فوراً سیاسی می‌شد.» حتی کارزارهای مسکن، که کمک مالی سنگینی از CZI دریافت کرده بودند، به سرعت به عرصه جدل سیاسی تبدیل شدند.
با وجود این، برخی معتقد بودند که هدف اصلی آنها دور نگه داشتن سازمان از جنجال بود تا به مأموریت واقعی کمک شود، نه صرفاً به خاطر شهرت بنیان‌گذاران.
بحران هویت، فشارهای اجتماعی و تغییر مأموریت
تابستانی که چان با اشک درباره تعهد به عدالت نژادی سخن گفت، نقطه عطفی برای CZI بود. او همزمان باید دفاعیه‌ای برای سیاست‌های فیسبوک، که اجازه انتشار پیام‌های خشونت‌آمیز رئیس‌جمهور را داده بود، ارائه می‌کرد. در جلسه‌ای دیگر، صراحتاً درخواست کرد کار CZI با شرکت همسرش یکی دانسته نشود. با این حال، جلسات کاری هر چه بیشتر تنش‌زا شد و برخی خیریه‌ها به خاطر سیاست‌های جدید فیسبوک از همکاری با CZI کناره‌گیری کردند.
برای مدتی، فشار کارکنان به نظر مؤثر آمد: CZI مدیر تنوع و شمول منصوب و زاکربرگ و چان در پایان سال ۲۰۲۰ اعلام کردند ۵۰۰ میلیون دلار برای عدالت نژادی اهدا می‌کنند و تأکید کردند که صدای رنگین‌پوستان باید در تصمیمات سازمان نقش‌آفرین باشد.
اما این پیروزی‌ها دوام چندانی نداشت. پس از حمله ششم ژانویه به کنگره و حذف ترامپ از فیسبوک، زاکربرگ از راست‌گرایان با شدیدترین انتقادات مواجه شد. برخی کارکنان گفتند این فشارها موجب شد چان و زاکربرگ نگرش خود را تغییر دهند و مسیر را به سمت هم‌سویی بیشتر با منافع شخصی‌شان ببرند. سخنگوی CZI این ادعا را رد و بر بی‌طرفی همیشگی سازمان تأکید کرد.
در ۲۰۲۱، CZI فعالیت‌های طولانی‌مدت «عدالت و فرصت» را به مؤسسه‌ای مستقل منتقل کرد و دیگر تأمین مالی آن را ادامه نداد. در همین سال‌ها، واژه‌هایی مانند «یادگیری اجتماعی و عاطفی» و «DEI» در سازمان ممنوع شد تا از توجه رسانه‌ها به دور بماند.
در ۲۰۲۴، CZI رسماً به «خیریه مبتنی بر علم» تبدیل و بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها را به پژوهش‌های علمی اختصاص داد و مارک مالاندرو به عنوان معاون دوم سازمان منصوب شد. یکی از کارکنان سابق گفت: «نوسانات عجیب بین تمرکز کامل روی DEI و سپس کنارگذاشتن کامل آن شگفت‌آور بود.»
تغییرات سیاسی و تصمیمات مدیریتی
در جریان تحلیف دوم ترامپ، پس از اهدای یک میلیون دلار از سوی متا به این مراسم، کارکنان CZI به‌شدت زاکربرگ را به چالش کشیدند. پاسخ او مبنی بر «جدا بودن متا و CZI» سرد و غیرهمدلانه تلقی شد. پس از آن، متا تیم‌های DEI خود را حذف و نظارت بر محتوا را کاهش داد. رهبران CZI به کارکنان قول دادند چنین تغییراتی در سازمان رخ نخواهد داد، اما کمی بعد، تیم‌های DEI در CZI نیز حذف شدند. مارک مالاندرو در نامه‌ای رسمی اعلام کرد حمایت از عدالت نژادی و مهاجرت متوقف می‌شود.
مدیران به کارکنان گفتند که این تصمیمات ناشی از نگرانی‌های امنیتی و ترس از هدف قرار گرفتن توسط دولت ترامپ است. گفته می‌شود مدیر امور حقوقی CZI، در جمع کارکنان گفته است: «ما فقط داریم کاری را می‌کنیم که از نظر حقوقی مجبوریم تا از شکایت در امان بمانیم.»
تأثیرات این تغییرات بر جامعه و کارکنان
در کنار قطع بودجه پژوهشگران و خیریه‌ها، CZI همچنین حمایت مالی از مدرسه خصوصی Primary School در شرق پالو آلتو را متوقف کرد. هرچند ۵۰ میلیون دلار برای کمک به انتقال دانش‌آموزان به مدارس جدید وعده دادند، والدین نگران هستند که در منطقه‌ای با کمبود منابع، نتوانند جایگزین مناسبی بیابند. کارکنان فعلی و سابق از بسته‌شدن مدرسه، که علاقه شخصی چان بود، ابراز تعجب و ناراحتی کردند.
در سال‌های ابتدایی، کارکنان چان را سختکوش، ساده و قابل اعتماد می‌دانستند، اما اکنون با ناامیدی به او نگاه می‌کنند. بسیاری معتقدند ارتباط چان با متا مانع از ایستادگی او شد و تصمیمات احساسی او، گفتگو درباره مسائل حساسی چون تبعیض را دشوار کرد. برخی نیز معتقدند مدیران جدید عملاً جای او را گرفته‌اند و استخدام رئیس جدید با سابقه منابع انسانی در متا، نشانه‌ای از تغییرات اساسی‌تر است.
آینده نامعلوم و ناامیدی کارکنان
در حالی که چان همچنان درباره پروژه‌های علمی در شبکه‌های اجتماعی می‌نویسد، حتی اعضای تیم علمی نگران کاهش بودجه دولت و لغو برخی حمایت‌ها هستند. جیسون شپرد، استاد دانشگاه یوتا، می‌گوید: «روحیه کارکنان پایین است و احساس می‌کنند مأموریت واقعی سازمان به حاشیه رفته و اراده‌ای برای مقاومت در برابر این تغییرات وجود ندارد.»
اکنون، وب‌سایت CZI از وعده‌های اولیه درباره ارتقای استعداد انسانی و برابری خالی شده و به عبارتی کلی درباره حل چالش‌های اجتماعی محدود شده است. حتی برخی سازمان‌های محلی نیز دیگر واجد شرایط دریافت کمک نیستند.
یکی از کارکنان اولیه گفت: «ما با خوش‌بینی بیش از حد وارد شدیم و فکر نمی‌کردیم به این سرعت دچار بحران و بازنگری دردناک شویم.» برخی معتقدند ذات پیوند با متا، این سرنوشت را محتوم کرد و نمی‌توان همزمان چهره متا و رهبر خیریه مستقل بود. دیگری می‌گوید این تجربه باعث شد به خیریه‌هایی که تحت هدایت میلیاردرها هستند بدبین شود، چرا که این بنیادها به سادگی دچار تغییرات ناگهانی و سلیقه‌ای می‌شوند.
نویسنده: امیلی شوگرمن
منتشر شده در: ۹ ژوئن ۲۰۲۵
منبع: The San Francisco Standard
#روابط_عمومی_در_متن
#سال_هوش_مصنوعی
انتهای پیام/