شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)–|| چهارشنبه گذشته، مرکز ملی فضای مجازی ایران با شرکت «متا» نامه‌نگاری کرده است. آن‌گونه که این مرکز اعلام کرده، این نامه اعتراضی رسمی در رابطه با بسترسازی برای توسعه ناآرامی‌های اخیر و پاسخگو نبودن و مسوولیت‌ناپذیری در خصوص مکاتبات رسمی پیشین از سوی نهادهای مسوول ایرانی به شرکت متا ارسال شده است.
آن‌طورکه در این نامه آمده معرفی نماینده مسوولیت‌پذیر در ایران، شرط ادامه فعالیت اینستاگرام و واتس‌اپ در ایران است؛ خواسته‌ای که پیش از این به صراحت در طرح صیانت پیگیری می‌شد. این در حالی است که نزدیک به سه ماه از فیلتر اینستاگرام می‌گذرد و این پلتفرم از دسترس اغلب کاربران خارج شده است، در این نامه که از طریق دفتر حافظ منافع کشور جمهوری اسلامی ایران در واشنگتن برای مدیرعامل متا ارسال شده، به این شرکت فرصت داده شده تا حداکثر ظرف 10 روز آینده، نماینده رسمی مسوولیت‌پذیر مستقر در ایران معرفی کند تا امکان فعالیت پایدار پلتفرم‌هایش (اینستاگرام و واتس‌اپ) فراهم شود.
در این نامه مرکز ملی فضای مجازی به شرکت متا فرصت داده تا به منظور فراهم شدن امکان فعالیت پایدار سکوهای مذکور اقدامات لازم را انجام دهد. «متا» شرکت تکنولوژی امریکایی مستقر در منلو پارک در کالیفرنیاست و دارای 52 هزار و 535 کارمند است. «متا» در سال ۲۰۰۴ توسط مارک زاکربرگ، ادواردو ساورین، داستین موسکوویتز و کریس هیوز تاسیس شد. این شرکت تا قبل از سال ۲۰۲۱ با نام شرکت فیس‌بوک Facebook فعالیت می‌کرد و در مجموع 2.8میلیارد نفر در جهان کاربر چهار برنامه پرطرفدار متعلق به شرکت «متا» یعنی اینستاگرام، واتس‌اپ، فیس‌بوک و پیام‌رسان فیس‌بوک هستند.
تاکنون و با گذشت نزدیک به 4 روز از رسانه‌ای شدن ارسال این نامه به «متا» نه پاسخی از طرف این شرکت ارایه شده و نه حتی مسوولان ایرانی حاضر به اطلاع‌رسانی درباره آن شده‌اند. شنبه و یکشنبه هم در امریکا تعطیل است و بنابراین باز هم باید به واکنش طنزآمیز کاربران شبکه‌های اجتماعی رجوع کرد که می‌گویند 4 روز از این 10 روز گذشت و خبری نشد! با این حال، به نظر می‌رسد که این نامه به نوعی «بسترسازی» برای «تکمیل فرآیند فیلترینگ» پلتفرم‌های پرطرفدار است.
مرکز ملی فضای مجازی
به چه مواردی در نامه اشاره کرد؟
اهم اعتراضات مطرح‌شده از سوی مرکز فضای مجازی در این نامه عبارتند از: انتشار سازمان‌یافته اخبار خلاف واقع، ترویج رفتارهای تبعیض‌آمیز و نفرت‌پراکنی، ترغیب خشونت و ناآرامی‌های اجتماعی، نقض حاکمیت ملی و نقض حقوق کاربران از طریق اعمال استانداردهای دوگانه، زمینه‌سازی فعالیت تبلیغی و عملیاتی گروه‌های تروریستی روی پلتفرم‌های وابسته به شرکت متا، تعمیق شکاف‌های اجتماعی و تبعیض نژادی و قومی، تجزیه‌طلبی و زمینه‌سازی برای جرایم سازمان‌یافته از جمله نقل‌و‌انتقال و معامله سلاح جنگی و موادمخدر.
همچنین این مرکز، ترویج رفتارهای نامتناسب جنسی در قبال کودکان و نوجوانان، عدم ممانعت از پخش لایوهای جنسی، ارایه خدمات جنسی، آموزش رفتارهای ناهنجار و خلاف قوانین کشور را از دیگر موارد مورد اشاره در خصوص نقض اصول اخلاقی در این پلتفرم‌ها بر شمرده است.
بعید است تعاملی با «متا» شکل گیرد
رضا الفت‌نسب، رییس انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی ایران در واکنش به ارسال نامه مرکز ملی فضای مجازی به شرکت «متا» به «اعتماد» گفت: ارسال این نامه براساس روالی است که باید صورت می‌گرفت. اما به نظر می‌رسد در این شرایط حساس یا این شرکت پاسخی به مرکز ملی فضای مجازی نخواهد داد یا اگر هم به این نامه پاسخی بدهد پاسخی نیست که منجر به تعامل دو طرفه شود.
رییس انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی ایران با بیان اینکه باید در سال‌های ابتدایی که اینستاگرام در ایران وارد شده بود مسوولان پیگیر ایجاد دفتر نمایندگی شرکت «متا» در ایران می‌شدند، گفت: در سال 1391این پلتفرم در کشور مطرح شد و آقای رضا تقی‌پور که امروز رییس کمیته صیانت از فضای مجازی است همان زمان هم وزیر ارتباطات بود و بهتر آن بود که این موضوع در آن زمان مورد بررسی قرار می‌گرفت و نه امروز که تعداد زیادی کاربر روی این بستر حضور دارند و با وجود اعتراضات داخلی بلاتکلیف مانده‌اند.
الفت‌نسب ادامه داد: اگر قرار بر این بود که مواردی از قبیل پیوندهای فرهنگی و موضوعات امنیتی و… در خصوص شبکه‌های اجتماعی رعایت می‌شد باید همان زمان که این شبکه‌ها وارد ایران شدند و تعداد کاربران محدودی داشتند این مهم انجام می‌شد. مطمئنا آن زمان احتمال اینکه قوانین ایران رعایت شود هم بالاتر بود. اما امروز با وجود 40 میلیون کاربری که در شبکه اجتماعی اینستاگرام وجود دارد و اتفاقاتی که رخ داده بعید است موارد مطرح‌شده از سوی «متا» رعایت شود.
الفت‌نسب در پاسخ به این پرسش که با وجود فیلتر شدن اینستاگرام در کشور ارسال این نامه به «متا» چقدر منطقی است، تصریح کرد: به صورت قانونی این کار باید انجام می‌شد تا در آینده برای اجرای دستورات بعدی فضای مجازی در اذهان عمومی بهانه‌ای نباشد و اعلام شود که با وجود نامه‌نگاری‌ها پاسخی از این شرکت دریافت نکرده‌ایم.
زمان مناسبی برای ارسال نامه نبود
این فعال حوزه فضای مجازی در ادامه افزود: البته این نکته را نباید فراموش کرد که شرکت‌های ارایه‌دهنده سرویس‌های آنلاین شبکه‌های اجتماعی و نمایندگی‌های‌شان در کشورهای مختلف همواره در تعامل هستند و این‌گونه نیست که به عنوان مثال اینستاگرام در هر کشوری هر گونه فعالیتی بخواهد داشته باشد اما موضوع اصلی این است که در شرایط فعلی و آشوب‌های پیش آمده اصلا زمان مناسبی برای این ارتباط نبود.
او ادامه داد: در کشور همسایه ما ترکیه هم شبکه‌های اجتماعی در یک چارچوب مشخصی در حال فعالیت هستند ضمن آنکه اگر پلتفرم‌های ایرانی هم بخواهند در سایر کشورها فعالیت داشته باشند قطعا باید براساس قوانین آنها این کار را انجام دهند. الفت‌نسب تصریح کرد: البته در گذشته و دولت‌های قبلی هم شنیده می‌شد که مذاکراتی انجام شده اما پیگیری‌ها برای رسیدن به نتایج نامشخص باقی ماند.
در شرایط پیچیده فعلی موضوعات امنیتی
هم مطرح است
او در پاسخ به این پرسش که آیا با وجود تحریم‌های کنونی این‌گونه شرکت‌های خارجی می‌توانند در ایران دفتری داشته باشند یا نماینده‌ای مسوول معرفی کنند، گفت: به نظر نمی‌رسد در این شرایط امکان این مسائل وجود داشته باشد، چرا که کمپانی مانند «متا» براساس قوانین امریکا مشغول فعالیت است ضمن آنکه در یک زمانی این نامه ارسال شده که بعید است پاسخ روشنی هم دریافت شود. البته در شرایط پیچیده فعلی موضوعات امنیتی هم مطرح است و تصور این است که اگر کشور در وضعیت آرامی قرار داشت می‌شد به ارسال این نامه امید داشت.
الفت‌نسب در مورد ارایه بسته‌های حمایتی برای کسب‌وکارهای آسیب‌دیده فضای مجازی که از سوی دولت اعلام شده، خاطرنشان کرد: هرچند این موضوع اقدام درستی است، اما به نظر می‌رسد در این شرایط اثر آنچنانی ندارد و نمی‌توان این‌گونه هم تصور کرد که یک‌شبه مردم به سمت پلتفرم‌های داخلی کوچ کنند اما در طول زمان دولت می‌تواند با ارایه سرویس‌های خاص به این پیام‌رسان‌ها به جذابیت آنها کمک کند ضمن آنکه موضوع اعتماد مردم به این پیام‌رسان‌ها هم مطرح است که باید در این زمینه هم فرهنگ‌سازی صورت گیرد.
خسارت فیلترینگ در ایران به روایت یک نظرسنجی:
۱۰ درصد شرکت‌ها تعدیل نیرو، 15 درصد توقف استخدام
نظرسنجی ایران‌تلنت نشان می‌دهد ۱۰ درصد شرکت‌ها دست به تعدیل و ۱۵ درصد نیز روند استخدام نیرو را متوقف کرده‌اند. مدیرعامل ایران‌تلنت اعلام کرد: محدودیت‌های اینترنت موجب شده تا یک‌چهارم شرکت‌ها دست به تعدیل یا توقف استخدام نیرو بزنند.
شرایط در حال حاضر به گونه‌ای است که کسب‌وکارها به دنبال کاهش هزینه‌ها هستند و استخدام و توسعه در اولویت آنها نیست. «آسیه حاتمی»، بنیانگذار و مدیرعامل پلتفرم کاریابی ایران‌تلنت در گفت‌وگو با رادار اقتصاد به بحث بحران نیروی انسانی اشاره کرد و گفت: تا پیش از این با توجه به مهاجرت‌ها، شرکت‌ها با بحران یافتن نیروی متخصص روبه‌رو بودند، اما اکنون این بحران جوانب دیگری نیز یافته است: «کسب‌وکارها در مدت دو ماهه اخیر با خسارت مالی روبه‌رو شده‌اند.
بر اساس نظرسنجی صورت‌گرفته از مدیران شرکت‌ها در آبان‌ماه، ۹۵درصد شرکت‌ها اعلام کردند از این محدودیت‌ها متضرر شدند. حداقل خسارت وارد شده به آنها نیز ۲۵ درصد بوده است. جدای از این نیز بهره‌وری نیروی انسانی کاهش یافت. همچنین شاهد تعدیل نیرو و توقف استخدام‌ها توسط شرکت‌ها بودیم.»
به گفته وی ۱۰ درصد شرکت‌ها نیروهای خود را تعدیل کرده و ۱۵ درصد استخدام را به‌طور کامل متوقف کرده‌اند. شرکت‌های رسانه‌ای ۵۸ درصد و شرکت‌های حوزه دیجیتال ۲۹ درصد کاهش استخدام داشته‌اند و در مقابل شرکت‌های دارویی کمترین کاهش حجم استخدام را در این مدت تجربه کرده‌اند.
حاتمی با اشاره به سابقه ۲۰ ساله فعالیت ایران‌تلنت و تاثیر اتفاق‌های مختلف بر بازار کار اظهار داشت: هر زمان که یک عدم اطمینان در کشور به وجود می‌آید، شرکت‌ها یک رفتار خاص از خود نشان می‌دهند: «دوره انتظار که کسب‌وکارها منتظر پایداری هستند موجب می‌شود شرکت‌ها هزینه‌های خود را کنترل کنند و روی تعدیل نیرو و عدم استخدام آنها تاثیر می‌گذارد.
در حال حاضر نیز موضوع عدم اطمینان از آینده وجود دارد و استخدام از اولویت شرکت‌ها خارج شده است.» بنابر اعلام حاتمی تقاضای شغل در بخش تحقیق و توسعه ۱۱ درصد، در بخش گرافیک ۴۳ درصد و در بخش برنامه‌نویسی ۲۱ درصد کاهش داشته است. به نظر می‌رسد فیلتر اینستاگرام به گرافیست‌ها ضربه بزرگی زده و نیاز به آنها را کاهش داده است.
منبع: اعتماد
|
||||
