استانداردهای دوگانه را کجای دل‌مان بگذاریم؟

حمیدرضا‭ ‬بوستانی دکترای‭ ‬مدیریت‭ ‬دولتی – یادی‭ ‬از‭ ‬منتسکیوی‭ ‬معروف‭ ‬کنیم‭ ‬که‭ ‬می‌گفت‭ ‬‮«فقط‭ ‬قدرت‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬می‌تواند‭ ‬قدرت‭ ‬را‭ ‬متوقف‭ ‬کند» ‬‭ ‬وقتی‭ ‬قدرتی‭ ‬نباشد‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬شما‭ ‬پاسخگویی‭ ‬بخواهد،‭ ‬می‌توان‭ ‬با‭ ‬هر‭ ‬عملکردی،‭ ‬به‭ ‬دوران‭ ‬مدیریتی‭ ‬خویش‭ ‬تداوم‭ ‬بخشید‭ ‬بدون‭ ‬اینکه‭ ‬کسی‭ ‬بتواند‭ ‬نسبت‭ ‬به‭ ‬عملکردتان‭ ‬شبهه‭ ‬و‭ ‬سوالی‭ ‬مطرح‭ ‬کند‭. ‬بی‌تعارف،‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬می‌رسدئ نه‭ ‬مجلس‭ ‬آن‭ ‬اندازه‭ ‬توان‭ ‬و‭ ‬تمایل‭ ‬دارد‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬مسئولان‭ ‬پاسخگویی‭ ‬بخواهد‭ ‬و‭ ‬نه‭ ‬نهاد‭ ‬دیگری‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭ ‬که‭ ‬عملکرد‭ ‬مسئولان‭ ‬در‭ ‬قبال‭ ‬تورم‭ ‬و‭ ‬رشد‭ ‬قیمت‭ ‬ارز‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬چالش‭ ‬بکشد. ای‭ ‬کاش‭ ‬نهادی‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬مسببان‭ ‬کاهش‭ ‬40‭ ‬برابری‭ ‬قدرت‭ ‬خرید‭ ‬پول‭ ‬ملی‭ ‬تنها‭ ‬در‭ ‬کمتر‭ ‬از‭ ‬15‭ ‬سال‭ ‬را‭ ‬موظف‭ ‬به‭ ‬پاسخگویی‭ ‬می‌نمود‭.

شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)|| 25‭ ‬آذر‭ ‬1401،‭ ‬خبرگزاری‭ ‬تسنیم‭ ‬در‭ ‬یادداشتی‭ ‬با‭ ‬عنوان‭ ‬‮«‬یک‭ ‬مغالطه‭ ‬درباره‭ ‬ارزش‭ ‬پول‭ ‬ملی‮»‬‭ ‬مدعی‭ ‬شد‭ ‬ارزش‭ ‬پول‭ ‬ملی‭ ‬هیچ‭ ‬ربطی‭ ‬به‭ ‬رفاه‭ ‬ندارد‭ ‬و‭ ‬قدرت‭ ‬خریدایرانی‌ها‭ ‬از‭ ‬قدرت‭ ‬خرید‭ ‬مردم‭ ‬112‭ ‬کشور‭ ‬دنیا‭ ‬بالاتر‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬در‭ ‬حالی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬همین‭ ‬خبرگزاری،‭ ‬14‭ ‬شهریور1399‭ ‬در‭ ‬مطلبی،‭ ‬با‭ ‬طرح‭ ‬این‭ ‬پرسش‭ ‬که‭ ‬مقصر‭ ‬افت‭ ‬ارزش‭ ‬ریال‭ ‬کیست،‭ ‬معتقد‭ ‬بود‭ ‬دولت‭ ‬دوازدهم‭ ‬باید‭ ‬در‭ ‬قبال‭ ‬کاهش‭ ‬ارزش‭ ‬پول‭ ‬ملی‭ ‬پاسخگو‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬17‭ ‬شهریور‭ ‬همان‭ ‬سال‭ ‬نیز‭ ‬به‭ ‬نقل‭ ‬از‭ ‬دبیرکل‭ ‬حزب‭ ‬موتلفه‭ ‬نوشت‭ ‬دولت‭ ‬روحانی‭ ‬رکورددار‭ ‬کاهش‭ ‬ارزش‭ ‬پول‭ ‬ملی‭ ‬بوده‭ ‬است‭.‬

همراستا‭ ‬با‭ ‬همین‭ ‬تغییر‭ ‬موضع،‭ ‬تا‭ ‬قبل‭ ‬از‭ ‬سال‭ ‬1400،‭ ‬روزی‭ ‬نبود‭ ‬که‭ ‬صداوسیما‭ ‬از‭ ‬نابسامانی‌های‭ ‬بازار‭ ‬ارز‭ ‬گزارشی‭ ‬تهیه‭ ‬ننماید‭ ‬و‭ ‬فریاد‭ ‬وامصیبتا‭ ‬سر‭ ‬ندهد‭. ‬حال‭ ‬باید‭ ‬پرسید‭ ‬چرا‭ ‬رسانه‭ ‬ملی‭ ‬که‭ ‬روزی،‭ ‬البته‭ ‬به‭ ‬درستی،‭ ‬عملکرد‭ ‬دولت‭ ‬دوازدهم‭ ‬را‭ ‬زیرسوال‭ ‬می‌برد‭ ‬اکنون‭ ‬سیاست‭ ‬سکوت‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬پیش‌گرفته‭ ‬است؟‭ ‬چرا‭ ‬اکنون‭ ‬کسی‭ ‬خواستار‭ ‬پاسخگویی‭ ‬اعضای‭ ‬دولت‭ ‬نیست؟‭ ‬این‭ ‬روزها‭ ‬عدم‭ ‬پوشش‭ ‬رشد‭ ‬قیمت‭ ‬دلار‭ ‬در‭ ‬سیمای‭ ‬ملی‭ ‬تا‭ ‬حدی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬گویی‭ ‬گرانی‭ ‬دلار‭ ‬در‭ ‬کشورهای‭ ‬همسایه‭ ‬اتفاق‭ ‬افتاده‭ ‬است‭.‬

از‭ ‬این‭ ‬نوع‭ ‬اتخاذ‭ ‬استانداردهای‭ ‬دوگانه‭ ‬تا‭ ‬دلتان‭ ‬بخواهد‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭. ‬افزایش‭ ‬افسارگسیخته‭ ‬قیمت‭ ‬در‭ ‬یک‭ ‬دولت‭ ‬را‭ ‬خطایی‭ ‬نابخشودنی‭ ‬لقب‭ ‬می‌دهند‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬دولتی‭ ‬دیگر‭ ‬چنان‭ ‬چراغ‭ ‬خاموش‭ ‬از‭ ‬کنارش‭ ‬می‌گذرند‭ ‬که‭ ‬گویی‭ ‬هیچ‭ ‬خمی‭ ‬به‭ ‬هیچ‭ ‬ابروی‭ ‬نیامده‭ ‬است‭. ‬یکی‭ ‬را‭ ‬حمایت‭ ‬می‌کنند‭ ‬و‭ ‬یکی‭ ‬را‭ ‬مورد‭ ‬حمله‭ ‬قرار‭ ‬می‌دهند‭ ‬درحالی‌که‭ ‬هر‭ ‬یک‭ ‬نیز‭ ‬عملکردی‭ ‬به‌‭ ‬مراتب‭ ‬ضعیف‌تر‭ ‬از‭ ‬دیگری‭ ‬داشته‌اند‭. ‬در‭ ‬کنار‭ ‬بی‭ ‬مدیریتی‌ها،‭ ‬همین‭ ‬وجود‭ ‬استانداردهای‭ ‬دوگانه‭ ‬کمر‭ ‬به‭ ‬شکستن‭ ‬اعتماد‭ ‬مردم‭ ‬بسته‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬سلیقه‭ ‬محوری‌ها‭ ‬مخاطب‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬نتیجه‭ ‬می‌رساند‭ ‬که‭ ‬شما‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬اینکه‭ ‬به‭ ‬فکر‭ ‬اصلاح‭ ‬وضعیت‭ ‬باشی‭ ‬دارای‭ ‬نگاهی‭ ‬سیاسی‭ ‬و‭ ‬تبعیض‌آمیز‭ ‬هستید‭.‬

اما‭ ‬به‌راستی‭ ‬ارزش‭ ‬پول‭ ‬ملی‭ ‬هیچ‭ ‬ربطی‭ ‬به‭ ‬رفاه‭ ‬ندارد؟‭ ‬یعنی‭ ‬دلار‭ ‬5000‭ ‬تومانی‭ ‬هیچ‭ ‬فرقی‭ ‬با‭ ‬دلار35000‭ ‬تومانی‭ ‬ندارد؟‭ ‬خیلی‭ ‬نامعقول‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬بگوییم‭ ‬قدرت‭ ‬خرید‭ ‬یک‭ ‬کارمند‭ ‬با‭ ‬دلار‭ ‬4000‭ ‬تومانی‭ ‬سال‭ ‬1395چندان‭ ‬متفاوت‭ ‬از‭ ‬قدرت‭ ‬خرید‭ ‬وی‭ ‬با‭ ‬دلار‭ ‬35‭ ‬هزارتومانی‭ ‬سال‭ ‬1401‭ ‬نیست‭. ‬کارمندی‭ ‬که‭ ‬سال1395‭ ‬حدود‭ ‬1000‭ ‬دلار‭ ‬حقوق‭ ‬دریافت‭ ‬می‌کرد،‭ ‬با‭ ‬در‭ ‬نظر‭ ‬گرفتن‭ ‬همه‭ ‬افزایش‭ ‬حقوق‌ها،‭ ‬اکنون‭ ‬حداکثر500‭ ‬دلار‭ ‬حقوق‭ ‬دریافت‭ ‬می‌کند‭. ‬این‭ ‬کمبود‭ ‬قدرت‭ ‬خرید‭ ‬را‭ ‬چه‭ ‬کسی‭ ‬باید‭ ‬پاسخگو‭ ‬باشد؟‭ ‬مگر‭ ‬ما‭ ‬مدیریت‭ ‬امور‭ ‬جامعه‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬حکمرانان‭ ‬نسپرده‌ایم؟‭ ‬پس‭ ‬چرا‭ ‬کسی‭ ‬در‭ ‬قبال‭ ‬وضعیت‭ ‬موجود‭ ‬و‭ ‬متناسب‭ ‬با‭ ‬اختیاراتی‭ ‬که‭ ‬دارد‭ ‬پاسخگو‭ ‬نیست؟

متاسفانه‭ ‬تنها‭ ‬در‭ ‬نیمه‭ ‬ابتدایی‭ ‬مدیریت‭ ‬دولت‭ ‬سیزدهم‭ ‬شاهد‭ ‬رشد‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬50‭ ‬درصدی‭ ‬قیمت‭ ‬دلار‭ ‬هستیم‭ ‬و‭ ‬این‭ ‬در‭ ‬طول‭ ‬تاریخ‭ ‬کشورمان‭ ‬بی‌سابقه‭ ‬است‭. ‬بررسی‭ ‬تاریخی‭ ‬رشد‭ ‬قیمت‭ ‬عمومی‭ ‬کالاها‭ ‬و‭ ‬ارز‭ ‬در‭ ‬سطح‭ ‬جامعه‭ ‬نشان‭ ‬می‌دهد‭ ‬رشد‭ ‬قیمت‌ها‭ ‬معمولاً‭ ‬در‭ ‬دوره‭ ‬دوم‭ ‬دولت‌ها‭ ‬شتاب‭ ‬افسارگسیخته‌ای‭ ‬داشته‭ ‬است‭. ‬مگر‭ ‬همین‭ ‬وزیر‭ ‬اقتصاد‭ ‬زمانی‭ ‬در‭ ‬یک‭ ‬مصاحبه‭ ‬نگفت‭ ‬دولت‭ ‬اگر‭ ‬هیچ‭ ‬کاری‭ ‬هم‭ ‬نکند،‭ ‬تورم‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬1401‭ ‬حدود10‭ ‬تا‭ ‬15‭ ‬درصد‭ ‬کم‭ ‬خواهد‭ ‬شد؟‭ ‬مگر‭ ‬برخی‭ ‬مدیران‭ ‬دولت‭ ‬فعلی،‭ ‬دانشگاه‭ ‬به‭ ‬دانشگاه‭ ‬و‭ ‬همایش‭ ‬به‭ ‬همایش‭ ‬با‭ ‬اعتمادبه‌نفسی‭ ‬سر‭ ‬به‭ ‬فلک‭ ‬کشیده‭ ‬تاکید‭ ‬نمی‌کردند‭ ‬که‭ ‬تحریم‭ ‬بی‌تاثیر‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬می‌توان‭ ‬با‭ ‬کمی‭ ‬ارزش‌پاشی،‭ ‬قیمت‭ ‬ارز‭ ‬را‭ ‬کنترل‭ ‬کرد؟‭ ‬پس‭ ‬چرا‭ ‬امروز‭ ‬سیاست‭ ‬سکوت‭ ‬در‭ ‬پیش‌گرفته‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬یک‭ ‬سنگر‭ ‬به‭ ‬سنگری‭ ‬دیگر‭ ‬مسئولیت‌ها‭ ‬را‭ ‬جابجا‭ ‬می‌کنند؟

هیچ‌کس‭ ‬زیر‭ ‬بار‭ ‬پاسخگویی‭ ‬نمی‌رود‭ ‬و‭ ‬مسئولان‭ ‬معمولاً‭ ‬به‭ ‬فکر‭ ‬توجیه‭ ‬هستند‭. ‬یکی‭ ‬قیمت‭ ‬ارز‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬اعتراضات‭ ‬و‭ ‬دلالان‭ ‬ارزی‭ ‬نسبت‭ ‬می‌دهد‭ ‬و‭ ‬دیگری‭ ‬به‭ ‬تحریم‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬وسط،‭ ‬اما‭ ‬سهم‭ ‬سیاست‌ها‭ ‬و‭ ‬تصمیمات‭ ‬حکمرانان‭ ‬مغفول‭ ‬مانده‭ ‬است‭. ‬

واقعاً‭ ‬تا‭ ‬چه‭ ‬حد‭ ‬می‌توانیم‭ ‬گرانی‌ها‭ ‬و‭ ‬رشد‭ ‬افسارگسیخته‭ ‬قیمت‭ ‬ارز‭ ‬را‭ ‬ناشی‭ ‬از‭ ‬دلالان‭ ‬ارزی‭ ‬بدانیم؟‭ ‬مگر‭ ‬زمانی‭ ‬که‭ ‬سلطان‭ ‬سکه‭ ‬اعدام‭ ‬شد‭ ‬قیمت‭ ‬سکه‭ ‬سه‭ ‬میلیون‭ ‬تومان‭ ‬نبود؟‭ ‬پس‭ ‬چرا‭ ‬رشد‭ ‬قیمت‭ ‬تا‭ ‬جایی‭ ‬ادامه‭ ‬پیدا‭ ‬کرد‭ ‬که‭ ‬امروز‭ ‬باید‭ ‬به‭ ‬انتظار‭ ‬سکه‭ ‬20‭ ‬میلیون‭ ‬تومانی‭ ‬بنشینیم‭.‬

به‭ ‬نظر‭ ‬می‌رسد‭ ‬نهادهایی‭ ‬مانند‭ ‬صداوسیما‭ ‬هر چقدر‭ ‬مسئولین‭ ‬دولت‭ ‬قبل‭ ‬را‭ ‬بی‌پروا‭ ‬به‭ ‬نقد‭ ‬می‌کشیدند و‭ ‬مسائل‭ ‬را‭ ‬بی‌پرده‭ ‬بیان‭ ‬می‌کردند،‭ ‬این‭ ‬روزها‭ ‬سیاست‭ ‬سکوت،‭ ‬مدارا‭ ‬و‭ ‬تمجید‭ ‬را‭ ‬درپیش‭ ‬گرفته‌اند. ‬با‭ ‬این‭ ‬شرایط‭ ‬احتمالاً‭ ‬اگر‭ ‬قیمت‭ ‬دلار‭ ‬به‭ ‬100‭ ‬هزار‭ ‬تومان‭ ‬هم‭ ‬برسد‭ ‬جز‭ ‬توجیه‭ ‬و‭ ‬ابراز‭ ‬تاسف،‭ ‬سیاست‭ ‬و‭ ‬واکنشی‭ ‬وجود‭ ‬ندارد. ‬پس‭ ‬وجود‭ ‬مدیران‭ ‬مسئول‭ ‬و‭ ‬متولی،‭ ‬چه‭ ‬جایگاهی‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬معادله‭ ‬دارد؟

یادی‭ ‬از‭ ‬منتسکیوی‭ ‬معروف‭ ‬کنیم‭ ‬که‭ ‬می‌گفت‭ ‬‮«فقط‭ ‬قدرت‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬می‌تواند‭ ‬قدرت‭ ‬را‭ ‬متوقف‭ ‬کند» ‬‭ ‬وقتی‭ ‬قدرتی‭ ‬نباشد‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬شما‭ ‬پاسخگویی‭ ‬بخواهد،‭ ‬می‌توان‭ ‬با‭ ‬هر‭ ‬عملکردی،‭ ‬به‭ ‬دوران‭ ‬مدیریتی‭ ‬خویش‭ ‬تداوم‭ ‬بخشید‭ ‬بدون‭ ‬اینکه‭ ‬کسی‭ ‬بتواند‭ ‬نسبت‭ ‬به‭ ‬عملکردتان‭ ‬شبهه‭ ‬و‭ ‬سوالی‭ ‬مطرح‭ ‬کند‭. ‬بی‌تعارف،‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬می‌رسدئ نه‭ ‬مجلس‭ ‬آن‭ ‬اندازه‭ ‬توان‭ ‬و‭ ‬تمایل‭ ‬دارد‭ ‬که‭ ‬از‭ ‬مسئولان‭ ‬پاسخگویی‭ ‬بخواهد‭ ‬و‭ ‬نه‭ ‬نهاد‭ ‬دیگری‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭ ‬که‭ ‬عملکرد‭ ‬مسئولان‭ ‬در‭ ‬قبال‭ ‬تورم‭ ‬و‭ ‬رشد‭ ‬قیمت‭ ‬ارز‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬چالش‭ ‬بکشد. ای‭ ‬کاش‭ ‬نهادی‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬مسببان‭ ‬کاهش‭ ‬40‭ ‬برابری‭ ‬قدرت‭ ‬خرید‭ ‬پول‭ ‬ملی‭ ‬تنها‭ ‬در‭ ‬کمتر‭ ‬از‭ ‬15‭ ‬سال‭ ‬را‭ ‬موظف‭ ‬به‭ ‬پاسخگویی‭ ‬می‌نمود‭.‬

 

 

منبع: آفتاب یزد

28 آذر 1401