شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)-|| شما به عنوان خبرنگار در جریان کارتان با تصویرهای زیادی روبرو می شوید. ممکن شخصی برای شما یک عکس یا ویدیو بفرستد و یا تصویری را در شبکه های اجتماعی ی جایی دیگر در اینترنت ببینید. در دنیای امروز که دستکاری عکس ها و حتی ویدیوها با ابزارهای ساده در کامپیوتر و موبایل به کاری ساده مبدل شده است و سراسر اینترنت پر از خبرها و تصویرهای جعلی و ساختگی‌ است، راستی‌آزمایی تصویرها یکی از مهارت های لازم برای هر خبرنگار به شمار می رود.

عکس های جعلی چندین گونه هستند. برخی اوقات عکس واقعی استُ اما در جای نامناسب منتشر شده است. مثلاً عکس واقعاً مربوط به یک اعتراض است، اما نه اعتراضی که حالا در زمان مشخصی در منطقه یا کشور شما در جریان است. 

برخی اوقات عکس از کشوری دیگر و حتی رویدادی دیگر است، اما گاهی عکس ها به وسیله فتوشاپ یا ابزارهای دیگر تغییر داده شده اند. 

ما در این مطلب راه های تایید عکس هایی را که واقعی‌ هستند اما درباره زمان و مکان نشر آنها شک وجود دارد، بررسی می کنیم. 

همانگونه که برای ساخت تصاویر جعلی ابزارهایی وجود دارد و افرادی هستند که به هر دلیلی، از خوشگذرانی گرفته تا تلاش برای تغییر دیدگاه های سیاسی مردم، دست به انتشار تصاویر جعلی می زنند، خوشبختانه راه ها و ابزارهایی برای راستی‌آزمایی تصاویر در اینترنت وجود دارند. 

یکی از این راه ها، جستجوی معکوس است که در این نوشتار برخی از ابزارهای آن را معرفی می کنیم.  

جستجوی معکوس یعنی جستجوی محتوا و محور تصویر که بر اساس یک تصویر نمونه و معمولآً با در نظر گرفتن اصل و تاریخچه تصویر انجام می شود. 

به عبارت دیگر، مردم معمولاً یک کلمه یا عبارت را در اینترنت جستجو می کنند و در نتیجه جستجو، یک صفحه وب، ویدیو، عکس یا محتوای دیگری به دست می آید که با عبارت یا کلمه جستجو همخوانی دارد. 

اما در جستجوی معکوس، شما محتوا را که معمولاً عکس یا ویدیوست، وارد می کنید و آن صفحات وب را می یابید که حاوی همان عکس یا ویدیو یا محتوای مشابه آن باشند. 

وقتی تصویری را به دست می آورید، چند سوال مهم درباره آن وجود دارد: چی کسی تصویر را برداشته و یا منتشر کرده است؟ تصویر چه زمانی نشر شده است؟ تصویر واقعاً مربوط به کدام رویداد و کدام منطقه یا کشور است؟

برای یافتن منبع اصلی تصویر، یافتن تصویرهای مشابه، یافتن تصویرهای مرتبط و یا برای یافتن نسخه کامل یک ویدیو نیز از جستجوی معکوس استفاده می کنیم. 

برای دست یافتن به این اطلاعات می توان از چند ابزار رایگان در اینترنت استفاده کرد:

Google Images

برای یافتن عکس های مشابه خوب است. متن داخل تصویر را به خوبی تشخیص می دهد. می توانید به جستجوی تان یک کلیدواژه هم اضافه کنید.

وقتی در این پلتفرم، عکس را آپلود می‌کنید، چندین عکس مشابه نمایش داده می شود. اما برای انجام جستجوی معکوس روی عبارت "Find image source" کلیک کنید تا عکس های مشابه نشان داده شوند. اولین عکس‌ها، آنهایی‌ هستند که Google Images فکر می کند به عکس بارگذاری شده شما بسیار شبیه هستند. وارد بخش Pages that include matching images شوید تا عکس های همسان نشان داده شوند. 

با کمی جستجو در قسمت تاریخ نشرعکس و نشانه های دیگر، می توانید عکس اصلی را بیابید. شاید نتیجه ای که به دنبال آن هستید، همان نخست بیابید و یا مجبور شوید چند صفحه را زیر و رو کنید تا نتیجه مورد نظر پیدا شود. 

مثلاً اگر عکسی را در یک نشریه معتبر بیابید، از صحت آن اطمینان پیدا می کنید و منبع اصلی عکس را هم در می یابید. یا این که منبع اصلی را می توانید بیابید و سوال‌های تان از آن راه، کاملاً برطرف شوند. 

Google Lens

اپلیکیشن Google Lens در تلفن همراه هوشمند قابل استفاده است. 

همچنین می توانید با کلیک راست بر تصویرها در مرورگر کروم آن را به‌دست یابید. 

یکی از قابلیت های آن، استفاده از دوربین موبایل برای عکس برداری و انجام جستجوی معکوس در آن است. 

می توانید تنها بخشی از تصویر را برای جستجو انتخاب کنید. 

نتایج جستجو در آن گاهی بهتر از Google Image است. 

TinEye

تقریباً مثل Google Images عمل می کند. در کنار عکس، ویدیوهایی را که مشابه عکس آپلود شده باشند، پیدا می کند. 

Yandex 

این موتور جستجوگر در پیدا کردن عکس های مشابه به‌خوبی عمل می کند.

یکی از ویژگی هایش نسبت به موتورهای جستجوگر دیگر، سهولت به‌کارگیری آن در تلفن همراه هوشمند است. 

ShutterStock

برای یافتن عکس های مشابه مفید است. 

جستجوی معکوس عکس‌ها در تلفن همراه هوشمند:

در عصر حاضر که خبرنگاری با موبایل رشد چشمگیری داشته و تلفن همراه هوشمند به یکی از ابزارهای مهم و کارا برای خبرنگاران مبدل شده است، هر قدر بتوانید کارهای‌تان را با تلفن همراه هوشمند انجام دهید، دست کم آن است که سرعت کارتان بیشتر خواهد شد. 

با وجود آن که انجام برخی از کارها در تلفن همراه هوشمند دشوار است، شما می توانید در این تلفن های تان عکس‌ها را راستی‌آزمایی کنید. 

برای این کار، Google Images و Google Lens بهتر از دیگر ابزارها عمل می کنند. 

برای استفاده از Google Images برای راستی‌آزمایی عکس ها در تلفن همراه هوشمندتان، اگر تصویر در موبایل تان ذخیره نشده است، نخست آن را ذخیره کنید و سپس در مرورگر موبایل به وبسایت Google Images بروید و با کلیک بر روی علامت سه نقطه، Desktop site را انتخاب کنید. 

حالا وقت آن رسیده که بر روی علامت دوربین کلیک کنید، عکس مورد نظر را آپلود کنید و درست مانند کامپیوتر، نتایج جستجو را ببینید. 

در تلفن همراه هوشمند هم Google Lens برتری نسبی دارد. زیرا برخی اوقات نتایج بهتری را نمایش می دهد؛ به این علت که یک اپلیکیشن ساده نیز دارد. همانگونه که گفتیم می توانیم با Google Lens از اشیا و یا حتی عکس ها تصویربرداری کنید و به دنبال عکس های مشابه بگردید. 

همچنین از اگر در موبایل‌تان از مرورگر Chrome استفاده می کنید، می توانید با نگه داشتن انگشت تان بر هر عکسی و انتخاب گزینه Search image with Google Lens، عکس های همانند را جستجو کنید. 

جستجوی معکوس ویدیوها:

جستجوی معکوس ویدیو به روندی که در راستی‌آزمایی عکس ها طی می‌کنیم مشابه است اما تفاوت های اندکی هم دارد. برای این کار از extension یا افزونه InVID & WeVerify استفاده می کنیم که قابلیت جستجوی معکوس ویدیوها را دارد. وقتی آن را در مرورگرتان نصب کردید، بر آیکن این افزونه و سپس روی عبارت Open Toolbox کلیک کنید تا صفحه اصلی آن باز شود. در آنجا روی گزینه Keyframes کلیک کنید. 

اینجا دو گزینه خواهید داشت: وارد کردن آدرس اینترنتی ویدیو و آپلود کردن ویدیو. 

در هر دو صورت، این افزونه، Keyframes یا عکس هایی از بخش های مختلف ویدیو را تهیه خواهد کرد. با کلیک کردن بر هر یک از این عکس‌ها، امکان جستجوی معکوس آن را خواهید داشت. اگر نتیجه مطلوب با یک عکس به دست نیامد، عکس های دیگر را امتحان کنید و یا Keyframe های بیشتر ایجاد کنید. 

این افزونه گزینه های دیگری نیز دارد که می توانید از آنها استفاده کنید. 

یک روش دیگر برای جستجوی معکوس ویدیو این است که خودتان از آن اسکرین شات بگیرید و از روش های جستجوی معکوس عکس که در بالا یادآور شدیم استفاده کنید، اما این روش شاید زمان بیشتری را در بر بگیرد. 

همچنان سرویس‌های دیگری مثل berify.com وجود دارند که رایگان نیستند، اما کارایی خوبی دارند. 

شما می توانید تنها برای ثبت نام رایگان، تا حداکثر پنج عکس را به گونه معکوس جستجو کنید، اما پس از آن باید برای استفاده از این ابزار، حق اشتراک بپردازید. 

 چند نکته مهم در جستجوی معکوس:

کیفیت تصویرهایی که در هر کدام از این پلتفرم ها آپلود می کنید بر نتایج جستجو اثرگذار خواهد بود. سعی کنید با کیفیت ترین تصویر موجود را آپلود کنید و اگر تنها یک تصویر دارید که کیفیت آن پایین است و در جستجو نتیجه مطلوب را به دست نیاوردید، بکوشید با روش های روتوش و ویرایش، آن را بهتر بسازید. 

اگر تصویر تقطیع شده باشد و تنها بخشی از آن را برای جستجو آپلود کنید باز هم امکان دارد نتیجه مطلوب را به دست نیاورید. در این مورد می توانید از دو یا چند ابزار مثل TinEye و Google Lens استفاده کنید. 

اگر تصویری برگردانده شده (چرخیده) باشد و جهت آن تغییر کرده باشد هم در جستجو بی تاثیر نیست. همیشه به تصویری که به دست دارید دقت کنید؛ شاید از روی نشانه هایی، دریابید که برگردانده شده است یا نه. 
 

نوشته محمد شبیر احمدی
Dec 5, 2022

منبع: ijnet