شبکه اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)-|| فلسفه رسانه ها بیان آزادانه حقیقت است تا حقیقت در لابلای هیاهوی رقابتهای سیاسی و اقتصادی لجام گسیخته قربانی نشود. اما به گفته صاحب نظران مکتب فرانکفورت، رسانه ها خود به بزرگترین دشمن حقیقت تبدیل شده است زیرا با پاره حقیقت گویی و گفتن نیمی از حقیقت راه فریب مردم را همواره می کنند و بایستی گفت: پاره حقیقت گویی، دروغ بزرگ است.

این روزها درباره آثار و ابعاد اخبار و اطلاعات جعلی (Fake news)، اخبار منفی و شایعات در رسانه های جمعی و اجتماعی و همچنین اثرگذاری آن بر زندگی روزمره مردم و توسعه ملی و پیشرفت صنعتی و سازمانی سخن بسیار است. اما این اخبار چه می کنند؟

اخبار جعلی، خبری است ساختگی که به ‌عمد برای گمراه کردن یا فریب دادن ساخته می‌شود؛ اعتبار و ارزشهای یک شخص، یک سازمان یا یک دولت (قدرت) را هدف قرار می دهد و با بی اعتبار کردن آنها، دستیابی به اهداف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را سخت و پر هزینه می کند. در لایه های پایین تر، اخبار جعلی با گمراه کردن مردم و مشتریان سازمانها و شرکتها، عموما ارزشهای دیگری می آفرینند و اهدافی دیگر را نشان می دهند که مطلوب تر از خود حقیقت است.

اخبار جعلی در سه سطح به مبارزه و تخریب می پردازد: در سطح حاکمیتی یک جنگ سیاسی است که مشروعیت یک نظام و سیستم حکومتی را هدف قرار می دهد. در سطح سازمانی یک جنگ اقتصادی است که بی اعتمادی مشتریان به خدمات و محصولات سازمانی را هدف قرار می دهد و آسیب اساسی آن کاهش درآمدها و افزایش هزینه هاست و در سطح فردی یک جنگ روانی است که هدف آن شخصیت افراد است.

اما چه باید کرد؟

1. سواد رسانه ای عموم مردم، مشتریان و کارکنان بایستی افزایش یابد: افزایش سواد رسانه ای کمک می کند که مردم در مقابل اخبار جعلی و منفی و شایعات توان مقابله و تصمیم گیری درست را داشته باشند. در این زمینه شرکتهای اقتصادی و صنعتی بایستی با توسعه خدمات پس از فروش و روابط مثبت با مشتریان، آگاهی مخاطبان خود را افزایش دهند و اثرگذاری اخبار جعلی را کاهش دهند.

2. اخبار و اطلاعات بایستی صادقانه و کامل از طریق رسانه های رسمی انتشار یابد: پنهانکاری اطلاعات و کشیدن دیوار بلند بر اخذ اطلاعات عمومی از دولتها و سازمانها منشا بسیاری از شایعات و بالطبع آن اخبار منفی و جعلی است و لازم است این دایره ممنوعیت و محدودیت انتشار اطلاعات، کوچک و کوچک تر شود و انتخاب پارادایم سازمانهای شیشه ای به کاهش نشر و پذیرش اخبار جعلی و منفی منجر شود.

3. مدیران بایستی بموقع، شفاف و زنده به اخبار و شایعات بحران پاسخ دهند: بحرانها ماه عسل رسانه های رسمی و همچنین رسانه های اجتماعی برای نشر اخبار مثبت و منفی و به رخ کشیدن توان خبررسانی است و هر چه در این زمینه بدون استراتژی و بدون آمادگی و بدون محتوا و بدون سناریو نقش آفرینی کنیم خود بحران زاست. همچنین مدیران بالادستی سازمانها در چنین شرایطی بایستی نه به وفور بلکه بصورت شفاف و بموقع در رسانه ها حضور یابند و با واژه آفرینی دقیق از نشر اخبار جعلی و منفی پیشگیری کنند.

*****