شبکه اطلاع رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)-||شهرزاد عارفی ||| مطلب زیر چکیده مطالعات حاصل از اثرات اخبار٬ گفتگو و شایعه های ایجاد شده درباره سازمان‌ها در فضای آنلاین است. این جریان‌ها ممکن است بر اساس واقعیت و یا انتزاعی باشد که بر نوع نگرش افراد به سازمان‌ها جهت عملکرد در بحران و انتساب افراد مناسب در بحران سازمان‌ها تاثیر بسیاری دارد.

با اینکه این دست از گفت وگوها منجر به ایجاد فضای منفی علیه سازمان دارد اما یافته‌ها حاکی از آن است که مخاطبان به دنبال کردن اخبار مبتنی بر واقعیت بیشتر به اخبار انتزاعی واکنش نشان می‌دهند اما واکنش سازمان به این نوع شایعه‌ها می‌بایست فراتر از ایفای نقش قربانی در بحران باشد.

این تحقیق سه گروه را بررسی می کند:
- شایعه‌های مبتنی بر حقیقت
- شایعه‌های انتزاعی و ذهنی
- شایعه‌هایی که در اصل حقیقت هستند

روش اجرا

تمام ۳۶۶ شرکت کننده در یک نظر سنجی٬ پرسشنامه آنلاین را تکمیل کردند که پیش از آزمون با اندازه گیری درگیری شخصی آن‌ها با مسئله مسمومیت غذایی آغاز شد. سپس از آنها خواسته شد که همان مقاله خبری را که سناریوی بحران به آنها اطلاع می دهد به طور تصادفی در یکی از سه شرط مربوط به بحران توزیع شدند را بخوانند. به دنبال آن، همان پرسشنامه پس از آزمون برای اندازه گیری متغیرهای کلیدی اجرا شد.

یافته‌های اصلی

- شایعات آنلاین مبتنی بر واقعیت در مقایسه با شایعات با ادعاهای ذهنی منجر به باورپذیری بیشتری می شوند.

- باورپذیری شایعات آنلاین منجر به انتساب مسئولیت سازمانی در مواقع بحران می شود.

- انتساب مسئولیت بحران سازمانی منجر به نگرش منفی بیشتری نسبت به سازمان می شود.

- درگیری شخصی افراد با یک مسئله بحران با انتساب مسئولیت بحران سازمانی رابطه مثبت دارد و با نگرش نسبت به سازمان رابطه منفی دارد.

مفاهیم تمرینی

بلافاصله پس از بحران ایجاد شده در اثر انتشار شایعات آنلاین، مردم هنگام تصمیم گیری برای باور شایعات منفی در مورد یک سازمان و اینکه آیا باید بر اساس شایعات سازمان را مقصر بدانند، رویکرد منطقی تری را اتخاذ می کنند.

تمایل مردم به باور شایعات آنلاین در طی یک دوره عدم اطمینان از بحران، عمدتا یک روند منطقی است که به صحت و عینیت ادعاهای مطرح شده در شایعه بستگی دارد. مردم تمایل ندارند برای شایعه های آنلاین که خالی از ادعای واقعی است اعتباری قائل نشوند.

• قبل از اینکه همه شایعات آنلاین را بعنوان یک بحران از نوع قربانی تلقی کنند، مدیران بحران ابتدا باید محرم اسرار شایعه سازها باشند. اگر شایعه آنلاین مبتنی بر واقعیت باشد، احتمالاً می توان این بحران را قابل پیشگیری دانست و بنابراین نیاز به توجیه بیشتری از سازمان دارد تا صرفاً انکار صحت شایعه.

پاسخگویی به شایعات می تواند تا حد زیادی به مشخص بودن یا نبودن علت بحران بستگی داشته باشد. وقتی اطلاعات مهمی به اشتراک گذاشته نشود، استراتژی‌های پاسخگویی در برابر بحران (به عنوان مثال، راهنمایی اطلاعات، تنظیم اطلاعات) در کاهش سطح سرزنش سازمانی موثرتر از استراتژی‌های مدیریت شهرت هستند (به عنوان مثال، انکار، کاهش).

منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط‌عمومی ایران (شارا)