شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-|| «ایوی لی» را پدر روابط عمومی در دنیا میشناسند. او خبرنگار اقتصادی در برخی روزنامههای نیویورک بود. همزمان با شروع کارش در شرکت زغال سنگ در 1906 مورد انتقاد مطبوعات قرار گرفت. به همین دلیل بیانیهای را در پاسخ به انتقاد مطبوعات با نام «بیانیة اصول» انتشار داد. او در این بیانیه آورده است: «دفتر مطبوعاتی ما یک دفتر مخفی نیست، همه کارهای ما آشکار و علنی صورت میگیرد.
هدف ما این است که اخبار موثق و معتبری در اختیار مردم بگذاریم. کار ما تبلیغات تجاری نیست و اگر شما تشخیص دادید که بعضی از کارهای ما جنبة تبلیغ تجاری دارد از به کار بردن آن در روزنامه خودداری کنید. هر مطلبی که برای شما میفرستیم از روی کمال دقت و صحت تنظیم شده است و هرگاه طالب جزئیات و تفصیلات بیشتر باشید، خواستة شما را به سرعت برآورده خواهیم کرد.
هر سردبیری که بخواهد در نوشتهها و گفتههای ما تحقیق کند، با کمال خرسندی و گشادهرویی به او کمک خواهیم کرد. خلاصه کار ما این است که اطلاعات و مطالب صحیح و دقیقی را دربارة مؤسسة خودمان که برای مردم و مطبوعات ارزشمند و جالب باشد، در اختیارشان بگذاریم و همچنین عقاید، نظرات و طرز فکر مردم را برای مؤسسة خود روشن سازیم.» (امینی، 1351، 46).
بیانیة ایوی لی چگونگی ارتباط با رسانهها را بیان میکند، اینکه روابط عمومی اطلاعات و اخبار جدید را در اختیار مطبوعات بگذارد و از سوی دیگر نیازهای خبری و اطلاعاتی آنها را پاسخگو باشد. در واقع این بیانیه را میتوان پل ارتباطی روابط عمومیها با رسانهها و برعکس دانست. تنظیم رابطة دو جانبه بین روابط عمومی و رسانهها و قبولاندن آنها به داشتن هدفی مشترک در اطلاعرسانی به مردم، از اصلیترین وظایف روابط عمومی محسوب میشود.
اما مهمتر از آن که به عنوان گام دوم محسوب میشود، صداقت، درستی و جلب اعتماد است که ارتباط موفق با رسانه را استمرار میبخشد. به هر حال نقش روابط عمومیها، نقش دوگانه است؛ بدین معنا که از یک سو باید پاسخگو باشند و از سوی دیگر باید تلاش کنند، چهرهای مطلوب از سازمان خود ارایه دهند. البته رسانهها هم همین نقش دوگانه را دارند، آنها معتقدند به عنوان رکن چهارم دموکراسی موظفند مراقب دستگاهها باشند و تصمیمگیریها و اطلاعات را در اختیار مردم قرار دهند، خود را موظف میدانند مردم را در جریان خطاها و فساد پنهان دستگاهها بگذارند و از عملکرد مسئول و مدیر آن سازمان، انتقاد کنند.
البته نقش رسانهها به برملا کردن و افشای عملکرد غلط سازمانها محدود نمیشود. آنها باید به نقاط قوت کار آن دستگاه نیز اشاره کنند. پیشرفتها و دستاوردهای سازندة سازمان مورد نظر نیز از اهمیت فراوانی برخوردارند. رسانهها نه در نقش یک تبلیغاتچی، بلکه در نقش یک آگاهکننده در دو جهت فعالیت میکنند: انتقاد از ضعفها و کاستیها، معرفی و شناساندن موفقیتها و دستاوردها. ادغام این دو نقش، هنر یک روزنامهنگار است. همانگونه که روابط عمومی باید این دو اصل متضاد را در هم بیامیزد.
بدون تردید روابط عمومیها و رسانههای جمعی، به عنوان دو کانون مهم نظام ارتباطی و اطلاعرسانی نقش تعیینکنندهای در افزایش آگاهیهای عمومی جامعه و رشد فرهنگی و تنویر افکار عمومی به عهده دارند. یک روابط عمومی موفق آن است که بتواند ارتباط مناسب، علمی و منطقی با رسانههای جمعی برقرار کند و بخشی از وظایف و اهداف سازمانی خود را از این طریق جامة عمل بپوشاند. از سوی دیگر یک رسانه موفق نیز آن است که بتواند ارتباط خود را با روابطعمومی سازمانها گسترش دهد و از این طریق بر دادهها و اطلاعات مناسب و مورد نیاز مخاطبان خود دسترسی یابد. این دو هدف از فصلهای مشترک و واحد در وظایف روابط عمومی و رسانه محسوب میشود.
وظایف روابط عمومی در ارتباط با رسانهها باید با در نظر گرفتن ویژگیهای رسانهها باشد. از مهمترین ویژگیها: سرعت، نظم، گستردگی، تداوم انتشار، فراگیری و پوشش مخاطبان متنوع و دستیابی به قضاوت و داوری آنان است.
موضوع دیگر بحث اطلاع از قضاوت مردم نسبت به رسانه است. روابط عمومی باید از دیدگاه مردم نسبت به رسانه مطلع باشد، آیا رسانه مورد اعتماد مخاطب است و یا اینکه به دیدة تردید به او مینگرند، دانستن این مطلب در نحوة ارتباط روابط عمومی با رسانه تأثیرگذار است.
موارد دیگری نیز در ارتباط روابط عمومی و رسانه مؤثرند: یکی بحث مدیریت و مالکیت رسانه است، آیا رسانه دولتی است یا خصوصی؟ چون با هر کدام باید رفتاری متفاوت داشت، سیاستها و خط مشیهای رسانه کدام است؟ گرایشها و تعلقات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیاش چگونه است و در نهایت منافع فردی و گروهی رسانه از چه جنسی است؟ اینها مواردی هستند که میتوانند به روابطعمومی کمک کنند تا چه ارتباطی را با رسانه برقرار سازد و چه اطلاعاتی در اختیار آنها گذارده شود.
منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)
|