شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- افکار عمومی یا نظر عموم مردم به معنای مجموعه دیدگاه های آن دسته مردمی است که برای تعیین سرنوشت یک دیدگاه یا یک فعالیت سیاسی، اقدام می کنند.

در نظام های دمکراسی دولت ها باید منتخب و مورد پذیرش و حمایت مردم باشند، سرنوشت همه عاملان و مسایل سیاسی را در نهایت این افکار عمومی(Public Opinion) است که رقم می زند و افکار عمومی آن محیطی است که سیاستمداران در آن با رعایت شرایط و نیازها و خواسته های آن، فعالیت های سیاسی خود را تنظیم می کنند. بدین ترتیب عموم مردم در اغلب احزاب و تشکل ها شرکت دارند، بی آنکه حضور فیزیکی آن ها مشهود باشد.

اما حضور عموم در این گونه فعالیت ها محسوس است و غالبا به آن با جملاتی مانند «مردم می خواهند»، «مردم نیاز دارند»، «نظر مردم این است» و از این قبیل یاد می شود. این حضور همچنین در موارد دیگر حالت حق وتویی را می یابد که سیاست مداران رقیب در مباحثات خود به آن تکیه می کنند و از این امتیاز و حق با جمله هایی همچون «مردم هرگز نخواهند پذیرفت» یاد می کنند.

در این بین و همزمان با افکار عمومی، روابط عمومی ها هم تا به امروز، هزاران انجمن و دفتر در جهان بویژه در کشورهای صنعتی و غربی تأسیس و هر روز با گذشت زمان این علم و هنر، حالت تخصصی‌تری در حوزه‌های مختلف به خود گرفته و به فعالیت و اثربخشی خویش مشغول است.

تاثیر پذیری روابط عمومی در افکار عمومی نشان‌دهنده سیر تکاملی جوامع مختلف است. چون روابط عمومی در طول زمان مفاهیم مختلفی را به خود گرفته و توانسته با کوشش مدام در جستجوی، تبیین، شناساندن و تثبیت هویت خاص برای هر موضوع باشد. بعنوان مثال اگر شروع نگاه به افکار عمومی و میزان اثر پذیری روابط عمومی را خواسته باشیم با اندیشه های دور نظیر، اندیشه های سیاسی قرون وسطی نگاه کنیم، دو گروه عمده بر حسب گذشت زمان در صدد حکومت بر افکار عمومی از طریق روابط عمومی بودند، نخست گروهی که می خواستند تا به حاکمیت کلیسا مشروعیت بخشند و در پی محکم کردن پایه های حکومت دینی بودند و گروه دوم که در پی این بودند که باید اقتدارات و اختیارات پاپ ودستگاه کلیسا را محدود و حکومت های ملی و یا شاهان را که قدرتشان را، تجلی قدرت خداوند می دانستند، بر مسند حکومت بنشانند.

اندیشه های گروه اول یعنی کسانی که به دنبال قدرت بخشیدن به کلیسا بودند عموما در فضای فکری قرون یازده، دوازده وسیزدهم مطرح بود و گروه دوم کم کم از اواخر قرن سیزده و شروع قرن چهاردهم فضای فکری اروپا را همراه با تغیرات سیاسی تغیر دادند. البته ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که بدانیم نظریه پردازان گروه دوم که خواستار افزایش قدرت شاه بودند، همیشه هم وابسته به قدرت شاهان نبودند و در میان آنها کسانی نیز بودند که می خواستند از روی مصلحت سخن گفته و منافع شخصی را در نظر نگیرند.

حال اگر افکار عمومی را با اراده ملی یکسان بدانیم، با چنین نگاهی، اعضای یک جامعه تا با یکدیگر روابط اجتماعی برقرار نسازند، افکار عمومی موجودیتی نخواهد داشت. حتی اگر نظرهای افراد جامعه به هم نزدیک باشد.

حال در این میان دولت ها به تنها شناخت افکار عمومی به کمک روابط عمومی، نیازمندند تا بتوانند از میزان حمایت مردم از برنامه ها و سیاست های خود آگاه شده و تا حد امکان موجبات مشارکت آنان را در کارها فراهم سازند. چون بدون مشارکت مردم هیچ دولتی نمی تواند با مردم ارتباط برقرار کند و این یعنی نقش روابط عمومی در شناخت افکار عمومی که این خود موجب ایجاد همدلی، هماهنگی و وفاق اجتماعی -مهمترین تاثیر روابط عمومی در افکار عمومی- خواهد شد.
 

منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)