شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- تعریف روابط عمومی و وظایف فعالان این بخش چیست؟ بایدها و نبایدهایی که باید در فعالیت روابط عمومی‌های بخش‌های دولتی و خصوصی مورد توجه قرار گیرد، کدام است، نقاظ ضعفی که در این زمینه وجود دارد و راهکارهای برون رفت از این مشکلات چیست؟ در آستانه روز ملی ارتباطات و روابط عمومی( 27 اردیبهشت) گزارش یکی از میزگردهای " گروه مدیریت هوایی" که یکی از گروه‌های فعال در شبکه‌های اجتماعی موبایلی است در مورد موضوع روابط عمومی ‎ها تقدیم می‌شود:

* تعاریف کوتاهی که در میان دانشگاهیان در خصوص روابط عمومی مطرح است:
1. فن ایجاد حُسن رابطه و تفاهم متقابل است بین افراد جامعه با هیأت مدیره مؤسسه.
2. هنری است برای پذیرا شدن این امر به مردم، که آنچه انجام داده ایم صحیح است.
3. هنر یافتن ایجاد حُسن نیت متقابل است.
4. کار صحیح برنامه ای است توأم با پیگیری به منظور شناساندن مؤسسه.
5. آینیه یک مؤسسه است هر چه شفاف تر بهتر.
6. روابط عمومی وکیل مدافع مؤسسه در بیرون و مدعی العموم مردم در داخل مؤسسه است.
7. روابط عمومی چشم و گوش مدیریت است.
8. روابط عمومی آینیه تمام نمای یک مؤسسه است.
9. روابط عمومی ارتباطی دوجانبه بین افکار عمومی و مدیران است.
10. روابط عمومی فعالیتی است آمیخته از فن و هنر.
11. روابط عمومی هنر است.
12. ایجاد رابطه دوجانبه و سازنده در بین اعضای درونی و برونی یک سازمان است.
13. روابط عمومی بزرگترین مشاور مدیران سازمان هاست.
14. روابط عمومی ترکیبی از علم ، هنر و فن است.
15. روابط عمومی عبارت است از اقدام به کارهایی جهت افزایش و تقویت رابطه با مردم.
16. روابط عمومی عبارت است از انجام کار خوب و مفید و بیان و تبلیغ این اقدامات.
17. روابط عمومی عبارت است از چشم و گوش سازمان.
18. روابط عمومی کوششی طرح شده برای نفوذ در افکار عمومی، از طریق کار و عمل قابل قبول و ارتباط دوجانبه است.
19. روابط عمومی عبارت است از ابلاغ اطلاعات واقعی مؤسسه به مخاطبین ذیربط و کسب نظریات آنها به منظور ایجاد حُسن تفاهم.
20. روابط عمومی عبارت است از ایجاد حُسن تفاهم و قبول عامه با استفاده از قواعد و اصول علوم اجتماعی.
21. اصلاح بر افکار عمومی و سنجش و ارزش یابی آن.
22. روابط عمومی عبارت از چشم و گوش و زبان سازمان.
23. روابط عمومی یعنی ارتباط خوب با دیگران.
24. روابط عمومی مدیریت ارتباط میان یک سازمان و همگان هایی است که با آن سر و کار دارند.

در این میان مهمترین عوامل ناکار آمدی روابط عمومی برشمرده شده را مطرح می کنم.
1. به طور کلی موانع ظهور روابط عمومی در ایران می تواند موارد زیر باشد:
انحراف از فلسفه وجودی روابط عمومی
2. دوری از اخلاق حرفه ای
3. فقدان سیستم باز
4. نبود نگرش حرفه ای
5. فقدان الگوی کارامد
6. ضعف بستر های حقوقی
7. شکال ساختاری در فرآیند آموزش
8. رواج سطحی نگری در امر پژوهش
9. تنگناهای روابط عمومی بین‌المللی
10. ناتوانی تشکل ها
11. مدیران و مسئولان (مدیریت‌ها) در مقابل روابط عمومی ‌
12. عدم خودباوری کارکنان روابط عمومی ‌نسبت به شغل و حرفه‌شان
13. عدم ارتباط صمیمانه و دوسویه روابط عمومی ‌با وسایل ارتباط جمعی
14. وجود عوامل فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و . . . در جامعه مانند میزان بالای استقبال مردم و عدم وجود رقیبان و امثالهم که باعث گمراهی و بی‌تفاوتی روابط عمومی ‌ها می‌شود.
15. سطح نامطلوب و تا حدودی پایین میزان تخصص کارکنان بخش روابط عمومی ‌
16. طرز تلقی و نگرش ناقص کارکنان سازمان‌ها نسبت به روابط عمومی ‌
17. بی‌اطلاعی و عدم شناخت کامل مردم از روابط عمومی

* چرا تولید اندیشه در روابط عمومی‌های ما کمتر دیده می شود؟ چرا در انتخاب مدیران روابط عمومی از افراد با تحصیلات غیر مرتبط استفاده می کنیم؟ چرا مدیران ارشد سازمانی به این واحد مهم و به عقیده بنده استراتژیک کمتر اهمیت می دهند؟

* تعاریف روابط عمومى از نظر اکادمیک صحیح است ولى در هر صنف و نهادى باید روابط عمومى بومى شود.

* در مطالب مدیریتی روز دنیا تاکید شده است که واحد روابط عمومی ( public relation) تنها کانال ارتباطی سازمان با ذینفعان کلیدی سازمان می باشد. به عبارت بهتر هرگونه ارتباط از بیرون با داخل سازمان و بالعکس می باید از طریق این واحد انجام شود. مدیریت و کنترل و جهت دهی به این ارتباطات برعهده مدیر روابط عمومی است. به همین دلیل یکی از کارشناسان خبره سازمان که به تمامی ابعاد فنی و تخصصی سازمان اگاهی دارد و البته معمولا فردی با سابقه و خوش برخورد و موجه است به عنوان مدیر روابط عمومی منصوب می شود.

* یک بخش از ضعف روابط عمومی‌ها در مدیریت است و بخش دیگر در روابط عمومى ها. مدیران روابط عمومى را تریبون یا تشریفات و یا در حد بنرهاى تسلیت و تبریک مى بینند چرا که اکثرا نظامى بوده و روابط عمومى را با عقیدتى سیاسى اشتباه مى گیرند. مدیرانى هم که سبقه نظامى ندارند روابط عمومى را واحدى در اندازه سمعى بصرى مى بینند. روابط عمومى تبعیدگاهى است که نیروى مازاد به آنجا مى رود و جالب انکه این نیرو است که در اوج بى سوادى با رسانه ها مرتبط مى شود. تمامى سم پاشى هاى رسانه اى ما در امر هوانوردى تقصیر رواىط عمومى است که تاخیر پرواز را فرافکنى مى کند، چون متن رسانه ها را به جاى مشاور رسانه امور حقوقى ایرلاین مى نویسد. جالب است بدانید تمامى امور فرهنگى و رسانه اى این صنعت مسیرى اشتباه طى مى کند. از نشریات درون پروازى تا رسانه ها و برخورد با مسافر.

* روابط عمومی ها هم به مانند سایر بخش های این صنعت از دو فاکتور سو مدیریت و فساد در رنجند.
پس اولین ضعف و جود خصلت مجیز گویی مشمئز کننده در ارتباط با مدیران ارشد است.

* از دیگر ضعف های روابط عمومی ها سعی در باج دادن به رسانه هاست به جای اطلاع رسانی صحیح. یعنی مطبوعات ضعف های ما را پنهان کنند که مبادا ما مجبور به اصلاح مشکلات شویم .

* البته این ضعف خود روابط عمومی هاست که نتوانسته اند خود را پرزندت کنند ولی اگر در نظر گرفته شود که همه مدیران روابط عمومی متخصص هستند به قاطعیت می گویم که روابط عمومی در صنعت هوانوردی، کاملا غیر حرفه ای هست.

* چند ماه پیش خلبان یوسفی مهر فوت کرد و نیاز بود تا خبری از ایشان چاپ شود و آنجا بود که خودم به مظلوم بودن این صنعت پی بردم. تمامی روزنامه ها تقاضای پول کردند. ما در حوزه فرهنگ سازی و رسانه و روابط عمومی ضعف بسیاری داریم و نمی توان انکار کرد. مقوله تاخیرهای پروازی و باج گیری مردم تبدیل به یک عادت شد و حتی رسانه ها از مردم حمایت کردند چرا که خبرنگار ما نمی داند جریان چیست.

* سو استفاده های مالی با توجه به بودجه بی حساب و کتاب موجود در بعضی از روابط عمومی ها هم امکان و شرایط دست درازی به بیت المال را هموار ساخته است. کار روابط عمومی ه‍ا به مانند رسانه ها ماله کشی نیست نقد سازنده است.

* روابط عمومی ایرلاین هایی مثل ایران ایر و ماهان که سرمایه خوبی دارند کاملا منفعل هستند و روابط عمومی های ایرلاین های کوچک هم نه بودجه ای دارند و نه کاری بلدند که انجام دهند جز مجیز گویی.

* ما عادت کردیم، مشکلات سو مدیریت خودمان را پشت تحریم پنهان کنیم.

* کافی است شما گزارشی از عملکرد روابط عمومی های ایرلاین های ما بگیرید متوجه میشوید که آنها اصلا متخصص نیستند. اگر آنها متخصص باشند، مدیر عامل خود را آگاه می کنند، ولی مشکل اینجاست که اکثر روابط عمومی های ما خودشان ضعف دارند.

* روابط عمومی به کمیت نیست به کیفیت است، نود درصد کار روابط عمومی باید تولید فکر و برنامه باشد و ده درصد امور جاری.

* هر ایرلاین یک نشریه دارد که به طور میانگین 5هزار نسخه چاپ می شود که بهترین رسانه فرهنگ هوانوردی است که متاسفانه تبدیل به کاتالوگ شده است. روابط عمومی ها به برخی رسانه ها بلیت رایگان می دهند که تاخیر و هزار برخورد بد کرو را جبران کنند و اگر این باج صادر نشود به روز آسمان دچار می شود که حادثه موتور اترک هم به پای آن نوشته می شود.

* ولی کاش این فرهنگ را داشتیم که در شغلی که تخصص نداریم وارد نشویم.

* فعالیت روابط عمومی نتیجه عدم پاسخگویی مدیران به مردم و بعضا عدم آشنایی مدیران به وظایف و مسئولیت های خود است.

* متاسفانه نشریات درون سازمانی به جای اطلاع رسانی و به چالش کشیدن ضعفهای درون سازمانی به آلبوم عکس یادگاری مدیران تبدیل شده است.

* از منظر مدیریت، پل ارتباط مابین برون سازمان و درون سازمان را روابط عمومی می دانم و این واحد نقش مهمی در شناسایی مشتری، جذب مشتری و حفظ مشتری دارد و ارتباط روانی مستقیم و تاثیرگذاری می تواند ایجاد کند. در معقوله درون سازمانی نیز ارتباط موثری برای ایجاد وحدت و تکریم مابین پرسنل ایجاد می کند.
نقش روابط عمومی در شرکت ها و موسسات محدود به رسانه شده است. این واحد چالش های اجتماعی احتمالی را مرتبط با سازمان مطبوع می توانند شناسایی و برطرف کند. مدیران ما درک درستی از روابط عمومی ندارند.

* موضوع فعالیت روابط عمومی دو طرفه است هم مدیریت باید احساس نیاز به پاسخگویی داشته باشد و هم کارکنان روابط عمومی صلاحیت آن وظایف را داشته باشند که در هر دو ضعف داریم.

* اندیشه کلید موفقیت در هر امری است که روابط عمومی های این صنعت تنها استفاده کننده و نیروی اجرایی هستند. منظور بنده وجود اندیشه در روابط عمومی است.

* هر نشریه ای که چاپ می شود اگر تریبون ربیس دستتگاه نباشد و عکس او را چاپ نکند امید به ادامه ندارد. اگر توانستند این رویه را تغییر دهند و به کارشناس ارزش دادند میتوان امید داشت.

* روابط عمومی یعنی عقل و منطق و استدلال.

* فقط کافیست که ایرلاین های ما برای فروش بلیت تلاش کنند آن وقت می بیند که چطور همه چیز درست می شود، هم مدیر احساس نیاز می کند و هم روابط عمومی ما متخصص می شود. اگر رسانه های ما سالم باشند و با یک بلیت کوچک از حق مردم کوتاه نیایند آن وقت می بیند که در این حوزه چه پیشرفتی می کنیم.

* یکی از موارد مهجور بودن صنعت هوانوردی در جامعه به طور کلی و در نهادهای بالادستی عدم تبیین فعالیت های صنعت بطور صحیح و عدم ارایه نظرات به طور کارشناسانه در رسانه هاست که نتیجه ضعف در این بخش است.

* امور فرهنگی و رسانه ای در این صنعت باید در دو بخش داخلی و برون سازمانی و برای مردم فعالیت کند که متاسفانه در هر دوبخش ضعف وجود دارد.

* یکی از راه ها آموزش روابط عمومی ها و حبرنگاران حوزه هوانوردی است. به نظرم افراد مطلع باید یک برنامه خوب را تدوین و از طریق تین به اطلاع عموم برسانند.

* روابط عمومی هزینه بر است اما برای یک متخصص این حوزه سرشار از درآمد است برای سازمان هم درآمد مادی و هم معنویی. باید جایگاه پژوهش و ارزیابی را در روابط عمومی ها تقویت کرد.

* در حال حاضر ما در صنعت هواپیمایی، تشریفات نداریم نه روابط عمومی، روابط عمومی های ما،کدام کار پژوهشی را انجام داده‌اند، در کجای هرم تصمیم گیری مدیریتی هستند؟ اساس کار در روابط عمومی باید پژوهش و آموزش باشد، واژه ای که ما با آن نا آشنا هستیم.

* روابط عمومی خط مقدم با مردم است که البته به پشت خط و تدارکات تبدیل شده است.

* باید آگاهان فن اصول اساسی فعالیت در این رشته را با مصداق هوانوردی تدوین و در سایت ها منتشر کنند.

* به نظر من باید فراتر به موضوع نگاه کرد.باید به فرهنگ سازی هوانوردی نگاه کنیم تا روابط عمومی به عنوان یک بخش در این حوزه قرار گیرد و پژوهش و سایر ابزارها در کنار هم قرار گیرد. آموزشگاه های هوانوردی و دانشکده ها بهترین جا برای فرهنگ سازی است که متاسفانه فراموش کرده ایم.

* افراد ضعیف جایگاه را ضعیف می کنند ظاهر تبلیغ می کنند اما به جد خراب می کنند.

* اولین مشکل عدم فضای رقابتی حاکم در صنعت هوانوردی است. اساسا مسافر هیچ اهمیتی ندارد. این امر باعث شده که عدم توجه مدیران به تمامی واحدها به ویژه به روابط عمومی هم سرایت کند. اگر فضا رقابتی بود تازه معلوم می شد نا آگاهی یک مدیر روابط عمومی در یک ایرلاین چگونه حجم فروش و درآمد ان را پایین می آورد. آن وقت مدیر به فکر می افتاد بهترین و حرفه‌ای ترین آدم را مدیر روابط عمومی کند.

* ریشه در آموزشگاه ها است. همین جوان 18 ساله که با یک ریت خدا را بنده نیست در آینده خلبان و یا معاون و یا مدیر می شود و متاسفانه تحت تاثیر حواشی هوانوردی است تا اصل موضوع هوانوردی.

* فلسفه وجودی تشکیل روابط عمومی با آن چه ما داریم از زمین تا آسمان اختلاف دارد. روابط عمومی برای ما ابزاری است برای سو استفاده کردن و امتیاز گرفتن نشریات، برای ما محلیست برای به رخ کشیدن نه فرهنگ سازی اقلام روابط عمومی، ضعف ها را همه می دانند اما کسی واکنشی نشان نمی دهد ما دچار روزمرگی شده ایم به قول نویسنده چینی ما زامبی شده ایم. در این وانفسای بی پولی سازمانها روابط عمومی ها به جای در آمد زایی هر کدام بار سنگینی از هزینه های تحمیلی در خرجین دارند؟ چرا؟

* اگر به میزان اهمیت و طبقه بندی جایگاه ادارات مختلف یک سازمان دقت کنیم خواهیم دید که اداراتی نظیر روابط عمومی در قعر هستند و اصولا مدیران وصول اهداف سازمانی را به هی عنوان درگیر آن نمی بینند. البته باید دانست که متاسفانه امروزه اهداف بیش از آنکه سازمانی باشند شخصی هستند بنابراین روابط عمومی تا جایی محل توجه است که بتواند برای مدیر مجموعه رزومه سازی کند.

* یکی از مباحث مغفول آموزش ضمن خدمت پرسنل روابط عمومی ها است که به دلایل مختلف مدیران از آن سر باز می زنند.

* یکی از مهمترین رسالتهای روابط عمومی ایجاد توازن بین وقایع و افکار بیرونی با نوع حرکت سازمانی است. اما از آنجا که سیستم های ما همه بسته و بدون ارتباط با بیرون هستند فلسفه وجودی روابط عمومی ها کلا زیر سوال است.

* در بحث کلی من نظرم در این است که فرهنگ سازی را یکی از اولویت ها بدانیم و روابط عمومی و رسانه را ابزار اجرای این هدف. مدیران هم بدانند که هر حرفه ای اگر با آن صنعت بومی شود می تواند مفید باشد و به طور کلی حرفه ای زیادی در دنیای کنونی نداریم.علم ارتباطات کلید موفقیت هر صنفی است.

* مثل تمامی پستها مسئولین روابط عمومی نیز جبر مافوق خود را تجمل می کنند و برای تعامل مجبور به تن دادن به خیلی از نا خواسته ها هستند. کسانی هم که تابع نیستند و از همان اول شرط می کنند که بنده برای تبلیغات مدیر و رزومه سازی برای شما نیامده ام از همان اول بایکوت و محدود می شوند.

* چاره مشکل روابط عمومی ها شفاف بودن پیشرو بودن در مجموعه روابط عمومی یعنی تجمع افراد خلاق و خوش فکر، به قولی روابط عمومی یک شوق است نه یک شغل.

* درجه چندمی بودن اداره روابط عمومی در مقایسه با دغدغه های دیگر مدیران اصلی ترین عامل نا کارآمدی این ادارات است. موضوع دیگر حائز اهمیت، تعریف نشدن ارتباط روابط عمومی با ادارات دیگر داخلی سازمان است. این موضوع تعاملات را به حداقل رسانده و روابط عمومی را در ارتباط سازی بیرونی به شدت محدود می کند.

* روابط عمومی در عین حال که باید با مدیران دیگر هماهنگ باشد باید به عنوان چشم بینای مدیر عامل مشکلات را به نقد بگذارد تا مدیران در صدد اصلاح برآیند.

* روابط عمومی نه خصوصی. امروزه در صنعت ما روابط حول نظرات عده ای خاص و گاهی تبلیغ افراد خاص صورت می گیرد و روابط عمومی رسالت خود که باید پلی باشد بین ذینفعان داخلی و خارجی سازمان برای توجیه وجهه عمومی سازمان با هدف انتفاع مادی و معنوی فراموش کرده است.

* تا ایرلاینها به مردم احترام نگذارند و اساسا تا زمانی که مردم دنبال بلیت باید به هزار جا التماس کنند، تا زمانی که فضا رقابتی نشود هیچ اتفاق مثبتی رخ نمی دهد تازه آن زمان هست که روابط عمومی متخصص احساس می شود نه روابط عمومی بله قربان گو.آن وقت هست که تفاوت مدیریت روابط عمومی با بازاریابی،تشریفات، تبلیغات و ... مشخص می شود.به امید روزی که مدیریت روابط عمومی به عنوان مدیریت تاثیر گذار در هر سازمان دیده شود.
منبع: تین نیوز