شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- ظهور رسانه های اجتماعی در قرن 21 پیشرفت فوق العاده ای بود که اجازه داده است تا اطلاعات در زمان واقعی خود در سراسر جهان منتشر شوند. بسیاری از مردم از جمله نسل جوان از طریق رسانه های اجتماعی اخبار را به طور انحصاری دریافت می کنند. آخرین جنگ اسرائیل علیه حماس درک ما از چگونگی گزارش، استفاده و انتشار اخبار را تغییر داده است. رسانه های اجتماعی به طور خاص به عدم تقارن بین یک دولت قدرتمند پیچیده و حریف بسیار ضعیف آن با اجازه دادن به مردم غیر نظامی، پزشکان، و سازمان های غیر دولتی برای دور زدن جریان اصلی رسانه ها و انتشار پیام خود به مخاطبان بسیار گسترده تر به گونه ای می پردازند که پیام آنها فیلتر نشود و در اصل به صورت خام در دسترس قرار گیرند.

در حال حاضر درگیری بر سر یک مطالعه موردی خوب در مورد افزایش نقش رسانه های اجتماعی در جنگ از دیدگاه روابط عمومی است. ارتش اسرائیل و شاخه نظامی حماس، القاعده، گردانهای القسام، صفحه تویت خود را به صورت زنده برای طرفداران خود در جنگ به روز رسانی می کنند. هر دو طرف در تلاش برای نشان دادن برداشت خود از واقعیت هستند. به همان اندازه نیزهر دو طرف دارای ارتشی از غیر نظامیان در سراسر جهان، چه در حمایت از روایت دولت اسرائیل یا حمایت از آرمان فلسطین هستند.

تا کنون استراتژی رسانه ای دولت اسرائیل دوگانه بوده است: استفاده از رسانه های اجتماعی و جریان اصلی. سخنگویان اسرائیل به ویژگی های مشترکی در صفحه تلویزیون در جهان غرب تبدیل شده اند. رسانه های جریان اصلی، زمانی که اسرائیل می خواهد به ارایه روایت بپردازد، عملکرد سیاست درهای باز را اجرا می کنند. این برخلاف کارهای پشت پرده ای است که «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل که دیدگاه های وی بلامنازعه است، می تواند در دستور کار خود در گفتمان ملی تنظیم کند. به طور خاص، کانال هایی مانند CNN، BBC،FOX نیوز،MSNBC و NBC کم و بیش پوشش غیرقابل اعتراضی را در مبارزه با جنگ روابط عمومی علیه حماس ارایه کرده اند. با این حال، برخی در رسانه های جریان اصلی «مارک رگو» سخنگوی اسرائیل را به چالش کشانده اند، این ویدئو توسط مردم انتخاب شد و پس از آن گسترش یافت.

در جنگ اخیر اسرائیل علیه حماس، توییتر، فیس بوک و یوتیوب، نقش بسیار مهم تری را نسبت به عملیات سرب گداخته در حمله ی مجدد اسرائیل به غزه در سال 2009 بازی کرده اند. مقامات و نهادهای اسرائیلی در حال تلاش هستند تا گونه ای از حوادث خود را از طریق این رسانه ها بفروشند و زمانی که همه چیز با شکست مواجه شد به دانش آموزان پول بپردازند تا به صورت آنلاین از آنها دفاع کنند. از سوی دیگر، میلیون ها نفر از شهروندان در سراسر جهان متوجه شدند که رسانه های جریان اصلی ایجاد شده اغلب کمتر نماینده فلسطینی ها بوده اند و در تبدیل روایت گزارش رسانه ها در مورد غزه کمک می کردند. روزنامه نگاران شهروند، پزشکان فعال در غزه و افراد غیر نظامی در غزه ابزارهایی برای انتشار فیلم و عکس ها از جنایات مرتکب شده توسط ارتش اسرائیل در اختیار داشتند. جنگ رسانه های اجتماعی را می توان بهترین شیوه ی برخورد هشتگ ها بیان کرد. هشتک غزه در جنگ(#GazaUnderAttack) بیش از 5 میلیون بار نسبت به هشتک اسرائیل در جنگ(#IsraelUnderAttack ) که تنها 300 هزار نمونه بوده، مورد استفاده قرار گرفته است. علاوه بر این، این تعداد شامل 11 میلیون توییت دیگری که از غزه حمایت کرده اند، نمی شود. رسانه های اجتماعی برای اولین بار به عنوان ابزار، کاری را انجام داده اند که رسانه های جریان اصلی قادر به انجام آن نیستند، به طور کلی تصویر دقیقی از درد و رنج فلسطینی ها را ارایه کرده اند.

روابط عمومی که توسط دولت انجام می شود، می تواند برخی از مشکلات را مطرح کند. در مورد اسرائیل، روابط عمومی در حوزه اجتماعی سرد، بی احساس و سفت و سخت مورد استفاده قرار گرفته است. در مقابل روابط عمومی جامعه مدنی در حمایت از از فلسطینی ها – صمیمانه و خودجوش بوده است. بسیار مهم است که این تغییر اساسی بیشتر توضیح داده شود.

رسانه های اجتماعی، سطح بیشتری از ساختارهای قدرت سنتی سلسله مراتبی را به ثبت رسانده اند. به طور خاص، رسانه های اجتماعی این قدرت را دارند تا نشان دهند میلیون ها نفر از مردم درباره واقعیت، مستقل از آن چیزی هستند که رسانه های سنتی در تلویزیون نشان می دهند. علاوه بر این، در جنگ غزه دیده شد که روزنامه نگاران برای اولین بار با استفاده از رسانه های اجتماعی سیاست گذاری کانال های خود را دور زدند تا وقایع را به گونه ای گزارش دهند که نمی توانند در تلویزیون نشان دهند. در نهایت رسانه های اجتماعی توسط اینترنت در زندگی روزانه میلیون ها نفر از مردم سراسر جهان نفوذ کرده اند و دلیل آن این است که آنها تحت تاثیر این داستان ها قرار گرفته اند.

این ابزارهای جدید ارتباطات ساختارهای قدرت رسانه های سنتی را ترک کرده اند و این معضلی در دولت است. چه می تواند کرد هنگامی مردم قادر هستند به طور مستقیم و بدون واسطه از طریق افراد دیگر در سراسر دنیا به حوادث دست یابند؟ این یک توسعه مهم در تکامل رسانه های اجتماعی است. قابلیت انتشار قدرت، قابلیت دستیابی به حوادث در دورترین نقطه از طریق تلفن همراه، ایجاد تفکر در مورد حوادث به گونه ای که وجود دارند. علاوه بر این، چنانچه اعتماد به ساختارهای قدرت سنتی کاهش یابد، در نتیجه اهمیت تکیه بر رسانه های اجتماعی افزایش خواهد یافت.

این چشم انداز در مورد رسانه های اجتماعی جدید به طور دایم راه دریافت اخبار توسط ما را تغییر می دهد و تلاش برای سرپوش گذاشتن بر روی اخبار را هنگامی که مردم توانایی انتشار خبر آنی را دارند، ذاتاً دشوار می کند. قربانیان بی عدالتی می توانند بدون تکیه بر رسانه های سنتی به پیروان خود دست پیدا کنند. این یک دنیای جدید است.

* دانشجوی PhD، دانشگاه شهر لندن
http://www.dailysabah.com/opinion/2014/08/29/state-
مترجم: مریم میرعبدالحق
منبع مرجع:  شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)