شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)- پرفسور تورشتاین وبلن Thorstein Veblen صاحب فرضیه های متعدد در جامعه شناسی، سوداگری و اقتصاد ازجمله فرضیه «The Theory of Leisure Class به مفهوم طبقه ای که می نشیند و بدون اینکه به تولید و پیشرفت کمک کرده باشد تصمیم می گیرد که چگونه با کاغذ بازی و سوداگری و بالا و پایین بردن قیمت ها از طریق کم کردن و زیادکردن مصنوعی زمینه کالا در بازار سود ببرد و به عبارتی طبقه آسوده ـ طبقه ای که زحمت تولید به خود راه نمی دهد ولی سود تولید را می برد» سی ام جولای 1857 متولد شد و سوم اوت 1929 وفات یافت . پدر او یک مهاجر نروژی بود که در ایالت ویسکانسین آمریکا استقرار یافته بود.
دکتر وبلن به دلیل در پیش گرفتن روش و رفتاری ناهماهنگ با وضعیت روز و اصطلاحا بازار آزاد، پس از چند سال تدریس در هریک از دو دانشگاه معروف آمریکا؛ شیکاگو و ستنفورد، به بهانه ای ـ بهانه های خانوادگی و ... ـ کنار گذارده شد. وی سپس با همفکرانش «مدرسه نو برای تحقیقات اجتماعی» را در نیویورک تاسیس کرد که یک دانشگاه بشمار می رود.
دکتر وبلن با نفوذ کمپانی ها و سوداگران بزرگ در تصمیم گیری ها که به شکل دادن به جامعه و فرهنگ می انجامد مخالفت کرده و نوشته است که بردن سود زحمت تولید کنندگان ـ از کارگر تا مهندس ـ توسط کسانی که در دفترشان می نشینند و معامله گری می کنند، برای جامعه مسئله ساز و عامل گرانی، بیکاری و فقر و مسکنت طبقه زحمتکش است و ... و نباید این کمپانی و سوداگران ازجمله بانکداران به جایی برسند که دولت ها نماینده آنها باشند.
وی که دکترای فلسفه و تحصیلات اقتصاد و جامعه شناسی داشته 11 کتاب در این زمینه ها تالیف کرده است ازجمله تاریخ عقاید اقتصادی و کتاب امپراتوری آلمان و انقلاب صنعتی. دکتر وبلن در همه کتابهایش لزوم مالکیت جامعه (دولت) بر صنایع بزرگ را تاکید و توصیه کرده است که تجارت خارجی و کنترل قیمت ها در دست دولت باشد.
دکتر وبلن بر عکس مارکس نظر داده است که طبقه پایین جامعه و ورکینگ کلاس نمی کوشد که صاحبان سرمایه، کارفرمایان و طبقه مرف�'ه را از میان بردارد، بلکه همه سعی خودرا بکار می برد تا وارد این طبقات شود و در اینجا جایگاه داشته باشد و در این صورت، کارگر و مهندس برای تولید باقی نمی ماند و جامعه دچار مشکل می شود. با این افکار، وبلن با بورس بازی و واردات غیر ضروری که صرفا برای ارضای دولت صادرکننده و یا سود تاجر صورت می گیرد مخالفت کرده و هشدار داده است که ادامه این وضعیت باعث نارضایی طبقه مصرف کننده و بیکاری می شود که دگرگونی هایی (ناآرامی و انقلاب) به دنبال خواهد داشت.
او در یکی از تالیفاتش تاثیر تولیدگر بودن (صادرکننده) و یا مصرف کننده بودن (واردکننده) یک کشور درطرز رفتار و تفکر و فرهنگ اعضای آن جامعه را ثابت کرده و گفته است که تفاوت اقتصاد هر جامعه باعث تفاوت فرهنگ می شود.
دکتر وبلن را بیوگرافی نگاران یک کارشناس اقتصاد سیاسی معرفی کرده اند. تفسیرنگاران با توجه به تحولات بازرگانی قرن 21 و پیدایش دو ـ سه کشور پرجمعیت صادرکننده که کارگر ارزان فراوان دارند، بر درستی فرضیه های دکتر وبلن صحه گذارده اند.
منبع: www.iranianshistoryonthisday.com
|