شبکه اطلاعرسانی روابطعمومی ایران (شارا)-|| واژه بازارسازی (Market Making) از آن دست واژه هایی است که با علمی شدن حوزه بازاریابی وارد این حوزه شده است. بسیاری از منتقدین معتقدند که اساسا نباید این دست واژه وارد حوزه روابط عمومی شود، چراکه روابط عمومی با حوزه بازاریابی هیچ نسبت و سنخیتی ندارد. شاید روابط عمومی در ابتدا یا انتهای بازاریابی قرار گیرد، اما قطعا در آن آمیخته نشده و نخواهد شد.
اما شواهد چیز دیگری را نشان می دهد. امروزه بسیاری از شرکت های تجاری علاقه مندند فعالیت های روابط عمومی نیز تاثیر خودش را بر ارزش افزوده سازمان بگذارد. بنابراین از هیچ فرصتی برای یکپارچه کردن فعالیت های روابط عمومی، تبلیغات و بازاریابی فروگذار نیستند.
بازاریابی نیز طیف وسیعی از کارکردها را در بر می گیرد. از بازاریابی اجتماعی گرفته تا مدیریت کیفیت فراگیر و بازاریابی کیفیت فراگیر تا طراحی برای توزیع، رویکردهایی هستند که در بازاریابی وجود دارند.
نقطه وصل بازاریابی با روابط عمومی بحث تعامل است. روابط عمومی از رویکردهای بازاریابی ارتباطاتی، بازاریابی معاملاتی، بازاریابی شبکه ای، ارتباط با مشتری، مشتری گرایی و بازارسازی استقبال می کند.
در واقع بازارسازی می تواند یکی از رویکردهای روابط عمومی نیز قلمداد شود. چرا که محورهای اصلی بازارسازی با رویکردهای روابط عمومی همخوان است. بازارسازی از مشتری گرایی، رقیب گرایی، هوشمندی بازار و هماهنگی بین وظیفه ای سخن می گوید و بسیاری از این موارد در حوزه روابط عمومی نیز تعریف شده اند.
در واقع بازیگران اصلی عرصه بازارسازی، سازمان و فروشنده اند. دو بخشی که روابط عمومی حلقه واسط میان آن دو تلقی می شود.
الگوی ارتباطات نیز در بازارسازی، سازمان با فرد است و این الگو البته در روابط عمومی گسترده تر می باشد.
شیوه ارتباطات نیز دو جانبه است که در الگوی گرونیگ، می تواند معادل الگوی دو سویه همسنگ قرار گیرد.
بنابراین واقعیت ها می توان بازارسازی را به عنوان بخشی از فعالیت های روابط عمومی در نظر گرفت. در عین حال خود بازارسازی، می تواند از بخش های گسترده دیگری تشکیل شود. به عبارت دیگر بازارسازی می تواند در دل خود فرآیندهای دیگری را داشته باشد که بخشی از آنها با روابط عمومی نقاط مشترکی دارند. برخی از این فرایندها عبارتند از:
ساخت برند
استراتژی های ارتباطات
ارائه محصول
نگارش و طراحی مواد رسانه ای با تاثیر بالا
ساخت لینک های مفید برای ترویج
مدیریت رویداد
ترویج مصرف کننده
عکاسی رسانه ای
ارائه رسانه ای
تحقیقات مخاطبان هدف
نگارش متن سخنرانی
مصاحبه و داستانسرایی
نمایشگاه ها، جشن ها و رویدادهای پخش محصولات
نظارت رسانه ای و مخاطبان
توسعه و اجرای سایت
ویراست وبی
روابط داخلی کارکنان
ارتباطات بحران و مدیریت مسائل
این موارد تنها بخشی از وظایف بخش بازارسازی است، که می تواند در بخش روابط عمومی نیز پوشش داده شود. در واقع مهمترین بخش مشترک این دو حوزه، «خبر» می باشد. خبر چیزی است که می تواند افکار مخاطبان را به سوی حوزه ای خاص جلب کند و این کار به منزله بازارسازی قلمداد می شود. عرصه های مختلفی که توسط خبر و برای ارائه خبر ایجاد می شود، در روابط عمومی موضوعیت می یابد و بنابراین می توان گفت که بازارسازی می تواند بخشی از فعالیت روابط عمومی قلمداد شود.
اگرچه هنوز حوزه بازارسازی در ادبیات روابط عمومی ایران جایگاه واقعی خود را نیافته است، اما در ادبیات کشورهای انگلیسی زبان و به ویژه کشور استرالیا، این دو حوزه به اندازه کافی در هم تنیده شده اند و می توان ادبیات قابل توجهی در آن مشاهده کرد.
با این حال همیشه این دو در حاشیه های همدیگر قرار گرفته اند. هیچ گاه روابط عمومی وظیفه بخش بازارسازی نبوده و بازارسازی نیز وظیفه روابط عمومی نمی باشد. اما حوزه های مشترک زیادی دارند که می توانند در آن موارد برای پرهیز از موازی کاری، همکاری های گسترده ای را انجام دهند.
منبع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)-
|