جهان ما جهان اخبار و افكار است. تمام نشانه‌هاي جهان ما خبر از وجود خداوند مهربان مي‌دهند. خداوند براي آگاهي و بصيرت انسان، پيام آوران صلح و دوستي را برگزيد و به ميان مردم فرستاد تا از رمز و راز‌هاي جهان هستي خبر دهند.
پيامبر عدالت و دوستي حضرت محمد ص پيام آور زندگاني دو دنيا از منبع و منشا خبرالهي است. او در رسالتش به مردم از دنياي فاني و باقي خبر داد. از راستي و درستي خبر داد. از جمال و جلال خبر داد. از معرفت و عاقبت خبر داد. به راستي اگر خبر روشني بخش و معرفت افزاي او نبود چه بسا هنوز مردم در نا‌آگاهي و جهل مركب به سر مي‌بردند. خبر راستين حضرت رسول (ص) ما را از گمراهي نجات داد چرا كه هم منبع خبر وهم حامل و پيام آور خبر پاك و راستين و درستين بودند. آن‌گاه كه ميان خداوند و حضرت محمد ص پيوندي يگانه و جاودانه برقرار شد اين يگانگي بشر را از گمراهي و خواب آلودگي جهان مادي نجات داد.
اين گونه است كه ما در جهان امروز به‌شان و مرتبت خبر راه مي‌يابيم و مي‌دانيم كه اگر خبر رسان و خبرنگار با منبع خبر يكدل و يكصدا شوند زمينه‌هاي شعور و معرفت و آگاهي مردم مهيا مي‌شود و اگر اين وصال به فراق انجامد نتيجه‌اي جز ضلالت و تهي دستي نخواهد داشت.
بي‌ترديد بركساني كه براي آگاهي و دانايي مردم مي‌انديشند فرض است تا با يگانگي در ذهن و زبان و فكر و بيان راه را براي رسيدن به جامعه آرماني فراهم سازند. بصيرت و بصيرت افزايي وظيفه هر خبر رسان و خبر دهنده و خبر آور و خبر نگار است. روابط عمومي‌ها منبع خبر و منشا پيامند و خبرنگاران پيام آوراني هستند كه با قلم خويش بر دانايي مردم مي‌افزايند. اين دانايي با عرضه اخبار به مردم ايجاد مي‌شود. از اين رو ست كه بايد بگوييم. در دنياي امروز اطلاعات و ارتباطات نقش چشگيري در رشد و توسعه سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جامعه به عهده دارد. ارتباطات و اطلاعات پايه‌هاي استوار جامعه انساني را شكل مي‌دهند و طبيعي است كه در هر جامعه‌اي، انسان براي آگاهي و آزادي به ارتباطات و اطلاعات نياز دارد.
رسانه‌ها و روابط عمومي‌ها در دنياي جديد در انتقال اخبار و اطلاعات عمومي و ملي و جهاني سهم چشمگيري دارند. منبع اخبار و اطلاعات عمومي و ملي در وهله اول روابط عمومي وزارت خانه‌ها، سازمان‌ها، نهاد‌ها، شركت‌ها و موسسات دولتي و خصوصي هستند. از همين جاست كه رابطه‌اي مسئولانه ميان رسانه با روابط عمومي برقرار مي‌شود.
رسانه‌ها و روابط عمومي‌ها حلقه‌هايي از زنجيره نظام اطلاعاتي جامعه هستند كه با شفاف سازي و اطلاع رساني به موقع زمينه‌هاي دانايي، رشد، توسعه و پيشرفت جامعه را فراهم مي‌آورند.
يكي از نشانه‌هاي جامعه پيشرفته در عصر جديد، حضور روابط عمومي‌ها و رسانه‌هاي فعال است كه با تعامل به پيشبرد سياست‌هاي ملي و آگاهي بخشي جامعه و ايجادروحيه مشاركت مردمي ياري مي‌رسانند.
هريك از اين حلقه‌هاي اطلاعاتي وظايف و مسئوليت‌هاي جداگانه‌اي دارند اما غايت همه يكي است: رسيدن به آرامش، صلح، دوستي، عدالت، آزادي، آگاهي و توسعه. و اين مهم در سايه تعامل تفكر برانگيز رسانه‌ها با روابط عمومي‌ها تحقق مي‌يابد.
در جوامعي كه رابطه يگانه و صميمانه‌اي ميان اين دو حلقه اطلاعاتي وجود ندارد، رشد و پيشرفتي ديده نمي‌شود. در سايه اين تعامل و رفتار انساني است كه مردم مي‌توانند به اخبار و اطلاعات درست دست يابند و بر اساس اين اطلاعات برنامه ريزي كلان كشور را در زمينه‌هاي مختلف سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي طراحي كنند. طبيعي است هر قدر اطلاعات موجود كه بر پايه تعامل رسانه با روابط عمومي به دست مي‌آيد درست و و موثق باشد طراحي‌ها نيز درست و شايسته انجام مي‌گير د.
گرچه مي‌دانيم كه يكي از منابع دست اول خبري رسانه‌ها، روابط عمومي وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، نهاد‌ها، موسسات و شركت‌ها هستند اما اهالي رسانه بايد بدانند با همدلي است كه مي‌توان به اخبار و اطلاعات درست دست يافت. و از آن سو نيز روابط عمومي نيز براي بازتاب اخبار سازمان مربوطه كه پيشرفت نظام و جامعه را پيش رو دارد بايد با تعامل مثبت و دانش و آگاهي، درست‌ترين خبر را در كمترين زمان ممكن دراختيار رسانه قرار دهد.
روابط عمومي آينه رخ نماي هر سازمان است و مدير روابط عمومي هنرمندي است كه با هنرمندي در عين اينكه منافع سازمان را حفظ مي‌كند به مقوله كلان تري به نام منافع ملي مي‌انديشيد.گاه منافع پايدار و دراز مدت ملي و سازماني با منافع كوتاه مدت مديريتي منافات دارد. اينجا نقش روابط عمومي در بازتاب و انتقال درست اخبار به رسانه چشمگير است و پرواضح كه منافع ملي و كلان در اولويت نخست قرار دارد.
رسانه‌ها با اعتماد به پايگاه اطلاع رساني سازماني مي‌كوشند تا واقعيت‌ها را منعكس كند تا محققان و پژوهشگران بر پايه اين داده‌هاي اطلاعاتي برنامه ريزي كوتاه و بلند مدت كشور را طراحي و اجرا كنند. ازاين رو اگر داده‌هاي اطلاعاتي نه بر اساس واقعيت‌هاي سازماني بلكه بر اساس ايده‌هاي شخصي مدير فراهم آمده باشد؛ آنچه منعكس مي‌شود قلب واقعيت است. بنابر اين براي رسيدن به اطلاعات واقعي، رسانه‌ها با تفاهم و همدلي با روابط عمومي مي‌توانند در جهت تحقق وظيفه اطلاع رساني خود گامهاي موثري بردارند.
اهالي رسانه وظيفه دارند تا بر اساس مصالح ملي و براي رشد و توسعه و شكوفايي كشور به انعكاس اخبار و اطلاعات و رويداد‌هايي بپردازند كه واقعي است. اگر رابطه ميان خبرنگار و روابط عمومي همدلانه نباشد چه بسا آنچه در رسانه‌ها انعكاس مي‌يابد فرسنگ‌ها با اصل حقيقت فاصله داشته باشد.
البته ناگفته نماند همان گونه كه روابط عمومي به منافع سازمان خود براي پيشرفت جامعه مي‌كوشد به همان مقدار اصحاب رسانه هم حقوق و تعهداتي دارند كه نمي‌توان از آن‌ها چشم پوشيد.
دوستان، ما در عصر فرصت‌ها و تهديد‌ها به سر مي‌بريم و اگر درست و شايسته به نقش و وظيفه خود نپردازيم چه بسا تهديد‌هاي بنگاه‌هاي دروغ پراكني فرصت بازتاب درست اطلاعات را از ما بر گيرند و اين به معني حذف ما در عرصه جهاني است.
و اما وظيفه ديگر روابط عمومي‌ها:
روابط عمومي بايد در دل جامعه نفوذ كند و خواسته‌هاي جامعه را به مديران سازمان انتقال دهد تا تصميمات سازماني بر اساس داده‌هاي اطلاعاتي دقيق شكل بگيرد و آن‌گاه تصميمات اخذ شده را با رسانه در ميان بگذارد و سپس انعكاس آن را به درون سازمان منتقل كنند و اين همه در سايه همكاري همدلانه و صميمانه ميان روابط عمومي‌ها و رسانه‌ها محقق مي‌شود.
روابط عمومي در دنياي امروز هنر است. هنري كه بر دو پايه‌اي خرد و ذوق استوار است. كسب اعتماد مهم‌ترين وظيفه روابط عمومي است. تا اعتمادي كسب نشود هيچ خبري منتشر نمي‌شود. مديران روابط عمومي علاوه بر دارا بودن مهارت‌هاي فردي بايد تخصص‌هاي ارتباطاتي داشته باشند تا بدانند «چرايي» و «چگونگي» خبر را منتشر كنند اهالي رسانه نيز بي‌ترديد مي‌دانند كه در روزگار جديد بايد از كساني بهره گيرند كه علاوه بر دارا بودن هوش و دانش، با نظام ارتباطي روز آشنا باشند تا بتوانند بهترين و درست‌ترين خبر را براي مردم بازتاب دهد.
اهل رسانه وظيفه و تعهدي دارد و روابط عمومي وظيفه و تعهدي ديگر. اما در غايت اينان هدف مشتركي دارند كه همانا ارتقاي هرم آگاهي‌هاي جامعه و آگاهي بخشي به مردم براي رسيدن به جامعه‌اي سرشار از آگاهي، مهرباني و پارسايي است. اهل رسانه مجري تبليغات نيست، بلكه پيام آور راستين خبر و رويداد است. از همين رو روابط عمومي‌هايي كه رسالت فرهنگي خود را به خوبي نمي‌شناسند‌گاه اخباري را در دسترس اهل رسانه مي‌گذارند كه فاقد هويت خبري است و طبيعي است خبرنگار دانا و آگاه تنها مصالح جامعه ومردم را بر هر مقوله ديگر برتري مي‌دهد.
آگاهي و دانستن حق مردم است ورسانه‌ها و روابط عمومي‌ها نقش آفرينان اصلي دايره آگاهي و دانايي‌اند. مردم با دانستن آگاه مي‌شوند و اين آگاهي در حلقه پيوند روابط عمومي و رسانه شكل مي‌گير د. هر اندازه پيوند راستيني ميان اين دو حلقه ارتباطي برقرار شود به همان ميزان مردم دسترسي آسان تري به درست‌ترين خبر و رويداد خواهند داشت.
دسترسي اينان به فناوري جديد براي سرعت بخشي اهميتي خاص دارد. امروز روابط عمومي‌ها در كمترين زمان مي‌توانند اخبار خود را به اهل رسانه برسانند و آنان نيز در كمترين فرصت آن را در دسترس مردم قرار دهند. طبيعي است موفقيت اين دوحلقه در بهره گيري بيشتر از امكانات و وسايل فناوري جديد است تا بتوانند به بهترين شكل، درس‌ترين و كامل‌ترين خبر را در دسترس مردم قرار دهند و به رسالت آگاهي بخشي خود جامه عمل بپوشانند.
به هر ميزان ميان اين دوحلقه فاصله و فراق باشد به همان ميزان مردم از داشتن جامعه‌اي آگاه محروم مي‌شوندو هر چه قدر پيوند اين دو يگانه و يكدل باشد به همان مقدار مردم نيز از آگاهي بيشتري بهره مندند.
روابط عمومي‌ها با اعتماد سازي و شفاف سازي خبر‌ها مي‌توانند تعادلي ميان خواسته‌ها و انتظارات و داشته‌ها برقرار كنند. روابط عمومي‌ها با ايجاد پيوند‌هاي دوستانه و البته حرفه‌اي با اصحاب رسانه موفقيت چشمگيري را از آن خود خواهند كرد. ارتباط نظاممند رسانه‌اي با بهره گيري از فن آوري‌هاي روز دنيا مي‌تواند روابط عمومي را همواره به مرز شكوفايي خبري برساند. رسانه‌ها براي گزاردن رسالت رسانه‌اي خود خواهان پيام درست و راستين در كوتاه‌ترين زمان از روابط عمومي هستند و اگر با همدلي اين مهم محقق شود نتايج اثر بخش آن هم متوجه سازمان و هم رسانه و هم جامعه خواهد شد.
در تعريف نظام رسانه‌اي جامعه‌اي موفق است كه درست‌ترين اخبار و رويداد‌ها را با سرعت بازتاب مي‌دهد و مردم را از آنچه اتفاق افتاده آگاه سازد. براي رسيدن به اينجايگاه كه دور از دسترس نيست ما به انسان‌هاي مومن، مختصص، آينده نگر، هوشمند؛ با تدبير، متعهد و آگاه در هر دو حوزه روابط عمومي و رسانه نياز داريم.
امروز بخش بزرگي از پيروز ي‌هاي ايران اسلامي در بخش‌هاي مختلف سياسي، اجتماعي، اقتصادي وفرهنگي مرهون همدلي‌هاي روابط عمومي‌هاي كل كشور با رسانه‌هايي است كه همواره در گزارش رسالت فرهنگي خويش از هيچ كوششي فرو نگذاشتندو با تمام توان و نيرو براي دانايي افزايي مردم و جامعه حق جو و مسلمان ايراني كوشيدند.
اخبار و اطلاعاتي كه رسانه‌ها با تعامل روابط عمومي‌ها آن‌ها را به شكل شايسته و بايسته‌اي انعكاس مي‌دهند مبنايي است كه مديران توانا بر همين مبنا برنامه‌هاي خرد و كلان كشور را تهيه و تنظيم مي‌كنند. بنابراين هر چه قدر روابط عمومي‌ها به سهم خويش در انعكاس واقعيات بكوشند و اصحاب رسانه براي رشد و توسعه كشور آن را به شكل منطقي تري بازتاب دهند، به همان ميزان ايران اسلامي مي‌تواند گامهاي استوارتري را براي سربلندي ملت عزيزمان بردارد.
سخنراني محمدجعفرمحمدزاده (معاون مطبوعاتي وزارت ارشاد)