شبكه اطلاعرساني روابطعمومي ايران (شارا)-|| تعدادي از مديران روابطعموميهاي استان مازندران از سختيها و جذابيتهاي كار خود گفتند؛ از عشق و هنر، از چالشها، استرسها و اينكه تلاش دارند پل مستحكم و قابل اطميناني براي ارتباط بين مردم و مسوولان باشند.
به گزارش آواي خزر، امروز ۲۷ ارديبهشتماه روز روابط عمومي و ارتباطات است. اين رويداد بيانگر اهميت ارتباطات و نقشآفريني روابط عموميها در پيشبرد اهداف سازماني و رفع نيازمنديهاي مردم است.
گرچه هنوز جايگاه روابط عمومي نه براي ارباب رجوع بلكه براي برخي مديران و كاركنان يك مجموعه شغلي نيز هنوز بهخوبي جانيفتاده است، اما هر سال كه ميگذرد با پيشرفت فناوري و گسترش ارتباطات؛ اهميت و ضرورت آن بيش از پيش خود را نشان ميدهد.
تاريخچه روابط عمومي در ايران به سال ۱۳۲۲ باز ميگردد كه ادارهكل انتشارات و تبليغات به تصويب هيئت وزيران رسيد. ابتدا با نام واحد Information يا اطلاعات كار خود را آغاز كرد و تركيبي از ادارههاي مطبوعات، نشريات، فيلم، عكس، تشريفات و كارگزيني بود. در سال ۱۳۲۳ اين نام به Public Relation يا روابط عمومي تغيير يافت.
نخستين روابط عمومي نيز در ۱۳۲۷ از طرف شركت نفت ايران و انگليس در آبادان و سپس دفتر مركزي در تهران، و به مرور نيز در اهواز، مسجد سليمان، كرمانشاه و ديگر مناطق نفتخيز كشور راهاندازي شد.
امروز در سال ۱۴۰۱ كه صحبت ميكنيم؛ هيچ نهاد و سازماني نيست كه در تشكيلات خود، روابط عمومي نداشته باشد. انجمن روابطعمومي ايران نيز بهعنوان نخستين نهاد مدني كشور در عرصه ارتباطات اجتماعي سابقهاي افزون بر ۵۰ سال دارد. گرچه اين واحد نيازمنديهاي خاص خود را ميطلبد، اما مديران واقعي روابط عمومي سعي دارند با امكانات موجود، بهترين خروجي از فعاليتهاي مجموعه كاري خود را منتشر كنند.
شب گذشته، با دو هدف؛ يكي تبريك روز روابط عمومي و دوم اينكه روابط عموميهاي ادارات كل استان مازندران آيا در ساعات غير اداري نيز پاسخگوي خبرنگاران و ارباب رجوع هستند، با تعدادي از آنها تماس گرفتم. خوشبختانه در انتخاب افراد اشتباه نكردم؛ چه آنهايي كه پاسخ دادند، چه آنهايي كه امروز صبح تماس گرفتند و عذرخواهي كردند كه در مأموريت بودند و چه آنهايي كه پيشينه تاريخي در بيخبري داشتند.
روابطعموميها و سواد رسانه
ابتدا با سخنگوي دولت در مازندران تماس گرفتم؛ آقاي مرتضي نوربخش پيام دادند كه در جلسه هستند، بالاخره ساعت ۲۳:۳۵ دقيقه مصاحبه انجام شد. از سختي مسووليت سخنگوي دولت نميگويم چه اينكه ساعت گفتگو و پايان جلسه، خود گوياي همهچيز است.
او با تبريك اين روز به همكاران خود در روابطعموميهاي استان مازندران و خسته نباشيد به آنها، باتوجه به اينكه اين روزها بيشتر مديران روابط عمومي به سازمانهاي خود دعوت ميشوند، از برگزاري همايش بزرگ روابطعموميهاي شهرداريها، فرمانداريها و ادارات كل استان در يكشنبه هفته آينده خبر داد.
مدير روابط عمومي و امور بينالملل استانداري مازندران با اشاره به اهميت آموزش جهت تخصصيتر شدن عملكرد روابطعموميها، از برگزاري دورههاي آموزشي ماهانه براي اين فعالان اطلاعرساني با حضور اساتيد كشوري و استاني گفت كه هر ماه نيز در يك شهرستان برگزار ميشود.
او با بيان اينكه "سواد رسانهاي" از اهميت بالايي در عصر رسانه و ارتباطات برخوردار است، از برگزاري دورههاي آموزشي مجزا براي مديران گفت، چه اينكه معتقد است؛ مدير بيگانه با رسانه و ارتباطات در واقع از هنر هشتم بيبهره است و نميتواند كارايي مناسبي داشته باشد.
نوربخش همچنين با اشاره به تكليف مهمي به نام "جهاد تبيين" كه رهبر انقلاب همه را به آن دعوت كردند، از بار معنايي خاص اين واژهها بهويژه "جهاد" گفت كه بسيار سنگين بوده و تكليف مضاعفي را براي فعالان عرصه رسانه و ارتباطات تعيين كرده است؛ چه اينكه وقتي موضوع جهاد پيش ميآيد؛ احكام متفاوتي بر آن مترتب است و هرگونه كنش رسانهاي بايد به اين سمت برود.
"چرا با اينكه براي آموزش روابطعموميها هزينه ميشود، اما همراه با تغييرات مديريتي كه شاهد تغيير روابطعمومي به طور خاص در سطح ادارات كل هستيم، بار ديگر بايد براي افراد جديد هم دوره آموزشي برگزار شود، آيا از نظر شما اين هدررفت منابع نيست"، اين آخرين سوالي بود كه از آقاي مرتضي نوربخش پرسيدم.
او پاسخ داد: ديدگاه بجايي است؛ معتقدم اين آموزشها را همه كاركنان بايد بياموزند، چون در عصر ارتباطات و رسانه هستيم و هر فردي ناگزير به يادگيري آنهاست؛ و قطعا آن مدير روابطعمومي در هر واحد ديگري خدمت كند، از اين تجربيات در پيشبرد فعاليتهاي خود بهره ميبرد. سعي شدهاست اگر تغييراتي هم ايجاد ميشود، افراد تخصصيتر و حرفهايتر وارد روابطعمومي شوند.
نوربخش البته اين را هم گفت كه باوجود تغييرات در سطح فرمانداريهاي استان، اما بيشتر روابطعموميها باتوجه به تجربهاي كه دارند، همچنان به فعاليت خود ادامه ميدهند.
روابطعمومي؛ پُرچالش و جذاب
"كاميار، ولي پور" مدير هميشه پاسخگوي روابطعمومي ادارهكل حفاظت محيط زيست مازندران، از سختيهاي اين مسووليت گفت؛ او كار روابط عمومي را يك "عشق" توصيف كرد كه اگر عاشق و علاقمند به آن نباشي نميتواني در برابر سختيها، تنشها و استرسهاي آن دوام بياوري مخصوصا در سازماني مانند محيط زيست كه حساسيتهاي خاص خود را دارد.
ولي پور با اشاره به جذاب بودن كار اطلاعرساني و اينكه در دنياي مجازي البته وظيفه روابطعمومي را سخت ميكند، از نقش گوشيهاي همراه به عنوان يك رسانه گفت كه خيلي سريع فيلم و عكسي از حوزه محيط زيست دست به دست ميشود و محيط زيست بايد در كوتاهترين زمان پاسخگو باشد.
او با بيان اينكه روابط عمومي هم بايد موضوع را براي مردم تبيين كند و هم اطلاعات را به مديران بالادستي انتقال بدهد و تصميمگيري كند، و البته پاسخگوي تماسهاي بيشمار رسانهها باشد، اين را هم اضافه كرد كه در كنار همه حساسيتها، اما جذابيتهاي خاص خود را دارد و اينكه بايد خيلي حرفهاي و هنرمندانه وارد عمل بشوي و بهترين تاثيرگذاري را داشته باشي.
اين كارشناس روابط عمومي با بيان اينكه شايد بتوان گفت؛ محيط زيست مازندران يكي از پرچالشترين دستگاههاي كشور بهويژه در چند سال اخير باشد، تاكيد دارد كه روابطعمومي كار هر كسي نيست و حوصله و صبر فراواني را ميطلبد و اينكه فرد مسوول بايد بهمعناي واقعي، عاشق كارش باشد.
او با توجه به ماهيت آموزشي محيط زيست، از اعتبارات اندك در اين بخش هم گفت كه گر چه در حوزه كودكان جهت برنامههاي تلويزيوني و اهداي هدايا به كودكان كارهاي خوبي انجام شدهاست، اما همچنان نيازمند رديف اعتباري و بودجه خاص براي بخش آموزش هستيم.
ولي پور، ارتباط و تعامل روابطعمومي با سمنها و رسانهها به عنوان بازوان محيط زيست و نمايندگان مردم را خوب توصيف كرد كه "هر از چند گاهي بنا بر حساسيتهايي كه اتفاق ميافتد يا مناسبتهايي كه داريم، نشستهاي همانديشي با فعالان تشكلهاي مردمي و رسانهها برگزار ميشود".
او در پاسخ به اين سوال كه بهترين خبر محيط زيستي كه ميتواند حال شما را خوب كند چيست، گفت: مهمترين آن در رابطه با ميانكاله است كه مثلا گفته شود در سال ۱۴۰۱ ديگر آتشسوزيهاي ميانكاله تمام شدهاست.
روابطعمومي؛ هم عاميانه، هم علمي
دكتر سيمين بابايي مدير روابط عمومي دانشگاه علوم پزشكي مازندران است، از نظر او ارتباط با مردم، دانشجويان، رسانهها، اساتيد و طبقات مختلف اجتماعي در اين مجموعه، خيلي تخصصي و متنوع است چه اينكه بايد با افراد سياسي و علمي هم در راستاي اهداف نظام سلامت در ارتباط باشي تا مسائل به خوبي رفع شود.
او با بيان اينكه داشتن ارتباط قوي با جامعه هدف بهداشت و درمان، در اطلاعرساني و اقناع افكار عمومي بسيار تاثيرگذار است و بايد خيلي تخصصي وارد عمل شد، از فعاليتهاي گسترده در اين مجموعه گفت؛ اينكه "بايد با زبانهاي مختلف اعم از عاميانه و علمي صحبت كنيد كه هم هيات علمي و هم مردم عادي متوجه شوند، بايد خيلي مهارت بهخرج داد و خيلي هنرمندانه پيش رفت".
دكتر بابايي با بيان اينكه روابط عمومي تازگيها دارد اهميت خود را نشان ميدهد و پيشتر خيلي منفعل بود و به آن اهميت داده نشد، تصريح كرد: مديران به اين باور رسيدند كه اطلاعات و ارتباطات در پيشبرد اهداف سازماني بسيار موثر است، اطلاعات خيلي سريع مخابره و در كل دنيا پخش ميشود، و به همين دليل روابطعمومي به مرور دارد جايگاه خود را به دست ميآورد و در حال رشد و حركت به سمت قله است.
او البته اين را هم گفت كه هنوز تا رسيدن به قله خيلي راه داريم؛ جايگاه مهمي كه ميتواند در سياستگذاريها تاثير داشته باشد.
مدير روابطعمومي دانشگاه علوم پزشكي مازندران با بيان اينكه فعالان اين حوزه در سازمانها و نهادها در واقع تكيهگاهي براي تصميمگيريهاي مهم هستند، تصريح كرد: در حوزه بهداشت و درمان وقتي خدماتي ارائه ميشود بايد آنقدر آن را پيگيري كنيم و از بازخوردهاي متفاوت مردمي اطلاعات بهدست آوريم كه مطمئن شويم مشكل خاصي وجود ندارد و رضايت مردمي به دست آمده است.
روابطعمومي؛ پُر از تجربه و تنوع
"مرتضي صابريان" مسوول روابط عمومي پارك علم و فناوري مازندران است؛ مجموعهاي دانشبنيان و خيلي تخصصي كه خيلي هم شناختهشده نبود، ولي شركتهاي آن نقش مهمي در ارزآوري كشور دارند. چند سالي است كه پارك علم و فناوري مازندران بيشتر بر سر زبانهاست و امسال با پيام و شعار رهبري، دانشبنيانها و اشتغال دانشبنيان خود را نشان داده است.
صابريان، كار روابطعمومي را يك كار "دلي" دانست كه بايد در كنار آن، هنر ارتباط خوب و موثر، درست تصميمگرفتن و بهموقع واكنش نشاندادن را بداني.
او معتقد است اگر روابطعمومي در اختيار مدير، و معرف شخص باشد و نه سازمان، فعال و پويا نيست، و از نظر او هنوز به آن جايي نرسيديم كه نقش و جايگاه اصلي روابطعمومي در هر مجموعهاي به خوبي ايفا شود.
مسوول روابطعمومي پارك علم و فناوري مازندران، با اشاره به اين مجموعه دانشبنيان كه تركيبي از دولتي و خصوصي است، گفت: همين شاخصه، جذابيت كار در كنار دانشبنيانها را بيشتر ميكند.
او با بيان اينكه كار در روابطعمومي پر از تجربه و تنوع است، اين بخش را اجراكننده تمام برنامهها اعم از نمايشگاهها، و رويدادها با عناوين مختلف عنوان كرد كه با وجود افراد متخصص و گرايشهاي متفاوت، هر روز شاهد شكوفايي علمي هستيم و اينها بسيار لذتبخش است.
صابريان ميگويد: اگر منابع بيشتري در اختيار شركتهاي دانشبنيان قرار بگيرد آنها ميتوانند نقش موثرتري را در خدمت به جامعه با رفع مشكلات و چالشها ايفا كنند.
روابطعمومي؛ جذابترين واحد سازمان
"سيد ابوذر حسيني" مدير روابط عمومي بنياد مسكن انقلاب اسلامي نيز يكي از روابطعموميهاي موفق مازندران است، از نظر او روابطعمومي شغل نيست و كساني كه در صفوف اول مراوده و ارتباط با مردم هستند، اين ويژگي خاص را در خود دارند و ميتوانند يك روابطعمومي خوب باشند.
او كه علاقه به كارش دارد، اين مسووليت را بسيار مهم و در زمره ۱۴ شغل حساس دنيا عنوان كرد كه در واقع يك هنر، علم و شاخصه اخلاقي زيبا در ارتباط بين مردم با مسوولان است و سختيها، لطافتها و ظرافتهاي خاصي دارد.
حسيني با بيان اينكه "روابطعموميها چشم، گوش و زبان يك اداره هستند"، معتقد است؛ اينطور نيست كه روابطعمومي ساعت هفت و سي سر كار بيايد و ساعت چهارده و سي خارج شود؛ و يا در خدمت گروه خاصي باشد، بلكه به معناي واقعي هميشه در صحنه است، پاسخگوي همه اقشار و آيينه تمامنماي سازمان متبوع است.
مدير روابط عمومي بنياد مسكن انقلاب اسلامي مازندران معتقد است؛ روابطعمومي بايد خودش را از جنس مردم بداند و همانگونه كه خود دوست دارد با او رفتار كنند و پاسخگوي مطالباتش باشند، خود بايد به انتظارات ارباب رجوع پاسخ بدهد و تلاشش اين باشد كه راهنماي مراجعان براي نتيجه سريع و موثر باشد.
او در پايان با بيان اينكه به طور طبيعي هر سازماني اهدافي دارد و روابطعمومي منفك از سازمان نيست، روابطعمومي را پيچيدهترين، مهمترين و جذابترين واحدهاي يك سازمان معرفي كرد كه ميتواند آن مجموعه را با درايت و تلاشهاي خود به اهداف عاليه برساند.
روابطعمومي؛ در لحظه و دقيق
"ذكريا اشكپور" روابط عمومي مركز مديريت حوادث و فوريتهاي پزشكي دانشگاه علوم پزشكي مازندران و خيلي سادهتر، سخنگوي اورژانش ۱۱۵ مازندران است.
او با بيان اينكه بخشي از كار او در ارتباط با خبرنگاران است و همواره سعي دارد پاسخگو باشد، روابطعمومي را معرف يك سازمان و پلي بين سازمان و افرادي كه انتظاراتي از سازمان دارند توصيف كرد.
از نظر او - كه صحيح هم هست- روابطعمومي ميتواند يك سازمان را به تعالي و پيشرفت برساند و يا ميتواند با عملكرد ضعيف خود به فرش برساند و منفعل كند.
اشكپور از سختي كار روابطعمومي گفت؛ اينكه بايد هميشه در لحظه و به قول معروف آنتايم باشي و اطلاعات از دستت بيرون نرود، پاسخگويي درست و بجا داشته باشي و اگر اينطور نباشد؛ آن جايگاه مناسب او نيست.
او با بيان اينكه "در كارمان با مصدومان و بيماران سر و كار داريم و معمولا حوادث ويژهاي كه اتفاق ميافتد را بايد به صورت موثق و دقيق منتشر كنيم"، افزود: "از لحظهاي كه همكاران مركز پيام اطلاعات ميدهند بلافاصله پيگيري من هم شروع ميشود؛ اينكه حادثه دقيقا كجا بوده، موضوع چه بوده، حتي در تصادفات نوع ماشين، تعداد نفرات با سن و جنسيت، حال عمومي، و تعداد خودروهاي امدادي از اورژانس و هلال احمر و يا آتشنشاني، و در نهايت نام مراكز درماني و آخرين وضعيت بيمار را رصد ميكنم".
اشكپور ادامه داد: "كار خيلي حساسي داريم و فقط ارتباط ما با مركز پيام نيست، بلكه با مصدومان يا تكنسينها هم تماس ميگيرم تا جزييات را دريافت كنم و خلاصه اينكه با وسواس و حساسيت خاصي اتفاقات را پيگيري ميكنم".
سخنگوي اورژانس ۱۱۵ مازندران، از امكاناتي كه در اختيار واحد روابطعمومي قرار دارد نيز اظهار رضايت داشت و اين را به گفتهاش افزود كه مديريت مركز نيز جوياي احوال كاركنان است و خوشبختانه مشكلي وجود ندارد؛ چه اينكه حمايت مدير سبب دلگرمي كاركنان ميشود و با اينكه بهتنهايي در بخش روابطعمومي فعاليت دارد، اما گاهي اگر نياز باشد مانند آنچه در سقوط اتوبوس به دره در سوادكوه رخ داده بود، وارد صحنه شده و به همكاران خود كمك ميكند.
از او پرسيدم كه چه خبري حال او را خيلي خوب ميكند و پاسخ داد: احياي موفقي كه همكاران انجام ميدهند، يا وقتي كه جان مريض در لحظه نجات پيدا ميكند و يا زماني كه همكاران ما در مركز پيام با مشاوره و راهنمايي درست از طريق تلفن جان مصدوم را تا رسيدن نيروهاي امدادي به محل حادثه و انتقال به مركز درماني، نجات ميدهند و يا قشنگتر اينكه تولد نوزاد را گزارش ميكنيم.
روابطعمومي؛ آيينه تمامنماي سازمان
"سيد قاسم حسيني" روابط عمومي ادارهكل بندر اميرآباد است، بندري استراتژيك با منطقه ويژه اقتصادي و اراضي پشتيباني قابل توجه در حاشيه خزر كه هميشه ميهمان دارد و هر روز تحولي جديد در آن رخ ميدهد.
او ميگويد: "كار ما شب و روز، تعطيلي و غير تعطيلي ندارد؛ مثل آتشنشان؛ عشق است و اگر عشق نباشد نميتواني خبر و محتواي خوبي توليد كني، نيرو و كشش عشق است كه شما را به سمت اين كار سوق ميدهد كه بتواني عملكرد سازمان را درست به مخاطبان معرفي كني".
حسيني از سايت بندر اميرآباد به عنوان يكي از بهروزترين سايتهاي استان مازندران ياد كرد كه اخبار و اطلاعات آن تازه و آنلاين و در دسترس عموم و خبرنگاران است.
او كه در واقع در يك بنگاه اقتصادي بزرگ فعاليت دارد، با اشاره به بندر استراتژيك اميرآباد كه نقطه مراودات كالا بوده و مخاطبان و ارگانهاي خاص با آن سر و كار دارند، و مورد توجه مقامات استاني و صاحب كالا و خدمات و حتي بخش گردشگري است، از برگزاري نشستها و همايشهاي مختلف اقتصادي در استان گفت كه پيرو آن حتماً يكي از برنامههاي برگزاركنندگان بازديد ميهمانان از بندر است و لذا روابطعمومي بايد هميشه آماده به كار باشد.
از نظر او روابطعمومي آيينه تمامنماي هر سازمان است، مستقيما با مدير و معاونان ارتباطات تنگاتنگ و قوي دارد، به طور ويژه با معاونان بندري و دريايي هميشه در تعامل است و همچنين با معاونت توسعه و پشتيباني كه زيرساختها را آماده و هزينهها را تامين ميكند كه رويدادها در زمان مشخص و به بهترين شكل اتفاق بيفتد.
" براي كار حرفهاي و تخصصي چه آموزشهايي در طول سال به روابطعمومي اختصاص داده ميشود و تا چه اندازه اين آموزشها در كار سازماني كمككار است"؟ اين سوال پاياني من از آقاي حسيني مدير روابطعمومي بندر اميرآباد بود.
او پاسخ داد: در هر كار و فعاليتي براي نتيجهگيري بهتر نياز به آموزش داريم، بايد خود را بهروز كنيم، همگام با پيشرفت در همه رشتهها، روابطعمومي هم بايد خود را با سازمانهاي بينالمللي وفق بدهد و دورههاي آموزشي تخصصي برگزار شود.
حسيني كه ديروز و امروز (سهشنبه) در تهران و در دوره آموزشي شركت دارد، و عصر امروز نشست روابطعموميها با وزير راه و شهرسازي برگزار ميشود، عنوان كرد: برنامهريزي براي دورههاي آموزشي را زمستان هر سال براي سال پيش رو مشخص ميكنيم تا سازمان از اساتيد و منابع خوب در اين زمينه استفاده كند كه در هر بندري مجزا يا به صورت متمركز برگزار ميشود.
آواي خزر: ۲۷ ارديبهشتماه روز روابطعمومي و ارتباطات را به فعالان اين حوزههاي مهم كه هر روز بر اهميت كار آنها افزوده ميشود، تبريك ميگوييم و انتظار داريم كه روابطعموميها بهمعناي واقعي روابطعمومي باشند و به طور ويژه در ارتباط با رسانهها، تفكر جزيرهاي و سنتي را كنار بگذارند و اطلاعات را در اختيار همه رسانهها قرار بدهند.