شارا - شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران : آداب و هنر تلخيص متون
چهارشنبه، 30 مرداد 1392 - 18:25 کد خبر:4700
اخيراً سايت" شارا" كه دير زماني است مورد توجه و مراجعه كثيري از علاقه مندان روابط عمومي قرار گرفته، نسبت به خلاصه كردن چند كتاب در حوزه ارتباطات و روابط عمومي اهتمام نموده است


kazemmotevalli@hotmail.com
 
 شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران(شارا)- ضرورت هاي گوناگون ايجاب مي كند تا با خلاصه كردن البته هنرمندانه بعضي از كتاب ها، مقالات، گزارش ها و ساير متون و ارائه و نشر آنها، استفاده سهل و روان براي مخاطبان فراهم گردد.
 اخيراً سايت" شارا" كه دير زماني است مورد توجه و مراجعه كثيري از علاقه مندان امور ارتباطي و كارگزاران روابط عمومي قرار گرفته، نسبت به خلاصه كردن چند كتاب در حوزه ارتباطات و روابط عمومي و ارائه آنها به كاربران مربوطه اهتمام نموده است كه قابل ذكر و يادآوري و قدرداني است.
 يكي از منابع خلاصه شده، كتاب مشهور و مرجع"روابط عمومي و تبليغات" است. اين كتاب در اوايل دهه هفتاد و در زماني كه تنها چند كتاب محدود ترجمه شده از مباحث كلي روابط عمومي باقي مانده از سال هاي پيش از انقلاب كه كماكان در مراكز دانشگاهي مربوطه و كتابخانه هاي بعضي از ادارات روابط عمومي سازمان ها يافت مي شد تأليف و انتشار يافت و به سرعت مورد توجه و استقبال مراكز آموزشي مرتبط و دفاتر روابط عمومي هاي كشور و حتي بسياري از مؤسسات مطبوعاتي و خبرگزاري ها قرار گرفت.
 علت عمده و اساسي اشتهار و اقبال روزافزون كتاب ياد شده كه تاكنون به چاپ هاي مكرر رسيده است، آن بود كه مفاد و مضامين آن پاسخگوي ابهامات و پرسش هاي مطروحه در مباحث عمومي ارتباطات و اختصاصي روابط عمومي بود، بدين معني كه اولاً مندرجات اين كتاب نشأت گرفته از ابداعات متكي بر تجربيات عيني مؤلف و نمونه اي بديع از نظريه پردازي هاي پژوهشي منطبق با فرهنگ ايراني و در حقيقت مصداق واقعي معناي واژه "تأًليف" بود و ثانياً اصطلاحات رايج ارتباطي مانند ارتباطات، افكار عمومي، تبليغات، روابط عمومي، مطبوعات و نظاير آنها نه تنها به وضوح و دقيق و به قول منطقيون "جامع و مانع" تعريف و تبيين شد بلكه راهكارهاي اجرايي و كاربردي آنها نيز با جزئيات و نمونه ها و مثال هاي مربوطه توضيح و تشريح شده بود و چنين بود كه كتاب "روابط عمومي و تبليغات" در عرصه هاي آموزشي و نيز مراكز اجرايي روابط عمومي ها با اوصافي همچون جامعيت مفاهيم و ظرفيتهاي كاربردي شناخته و تعميم داده شد. البته اين نكته نيز گفتني است كه اين كتاب اولين و تنها منبع آموزشي عرصه اطلاع رساني در كشور ما است كه در چند مركز معتبر آموزش عالي چندين كشور ترجمه شده و با تدريس آن از آموزه هاي نو و كاربردي و مضامين تحليلي آن بهره مند مي گردند. كتاب "روابط عمومي و تبليغات" با مساعي دست اندركاران مؤسسه كارگزار روابط عمومي و سايت "شارا" كه نسبتاً به نحو خوب و قابل قبولي خلاصه شده بود به معتقدان اطلاع رساني سالم و كارشناسان و فعالان حوزه روابط عمومي اهداء شده بود كه جاي تشكر و سپاس دارد.
 چگونه خلاصه كنيم؟
 براي اينكه متني را به نحو مطلوب و صحيح خلاصه كنيم راهكاري علمي و تجربي را به شرح زير اختصاراً ارائه مي نمائيم:
 1- فردي كه در مقام خلاصه كردن في المثل يك كتاب قرار مي گيرد مي بايد با حال و هواي موضوع كتاب آشنا بوده و از مبادي و مباني آن بر اثر مطالعات قبلي لااقل مفاهيمي در ذهن داشته باشد و در يك كلام با اثري كه مورد ملاحظه و تلخيص قرار مي دهد غريبه و بيگانه نباشد وگرنه يقيناً در جريان كار و برگزيدن مطالب و چينش واژه ها با مشكل مواجه مي گردد.
 2- از حذف كامل و كنار گذاشتن بخشي و فصلي از كتاب كه اضافي و زائد به نظر مي رسد اجتناب شود چون معمولاً همه مطالب آشكارا يا به طور غير محسوس و با تارهايي نامرئي با هم مرتبط بوده و در نهايت با حذف بخشي ممكن است كه به بخش هاي ديگر لطمه هاي مفهومي وارد آيد.
 3- مهمترين اصل در خلاصه كردن يك متن، رعايت ايجاز است كه البته ورود به اين وادي تعم�'ق و تبحر و ظرافت هاي ويژه اي را طلب مي كند. ايجاز يعني فشرده تر شدن و سبكتر شدن در عين پا برجايي مفهوم. يكي از تفاوت هاي شعر نو در ادبيات معاصر ايران با شعر به سبك و سياق شاعران پيشين رعايت ايجاز است، مثلاً ممكن است شاعري گفته باشد "من تو را دوست مي دارم" اما شاعر نوپرداز با رعايت سليقه ايجازي مي گويد و مي نويسد كه"دوستت دارم" كه در حالي كه همان معنا و مفهوم ذكر شده را افاده مي نمايد از تركيب كلمات كاسته شده و شكل و شمايل لاغرتر و خلاصه تري را نشان مي دهد.
 4- همه عبارات و جملات يك متن الزاماً نبايد مورد تلخيص قرار بگيرد. بعضي از عبارات مانند نقل قول ها يا تعاريف بنيادي و امثالهم را مي بايد عيناً ارائه نمود تا انسجام و وحدت مفاهيم از هم گسسته نگردد.
 5- تنها در بعضي از موارد بسيار ضروري آن هم به نحوي كه موجب دگرگوني مقصود و معنا نشود مي توان از واژه هاي جديد و مترادف به جاي كلمات و جملات ثقيل به كار رفته در متن استفاده نمود.
 6- مواردي كه مي توان از كل متن حذف نمود، عبارتند از:
 • توصيفات مكرر
 • كلمات متشابه
 • كنايات نابجا
 • تأكيدات اغراق آميز
 • بعضاً عبارات به طور محتمل مستهجن و خلاف عرف
 در پايان، اضافه مي نمايد كه تمرين و تكرار در تلخيص متون مي تواند در رفع نواقص و تكامل دستاوردهاي ذيربط مؤثر و مفيد باشد.
 منبع: شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران(شارا)