معرفي كتاب"اصول و آداب تشريفات"
نويسندگان: احمد يحيايي ايله‌اي - برات‌اله صمدي‌راد
انتشارات: كارگزار روابط‌عمومي

تشريفات: فرآيند ارتباطات غيركلامي
همه كارهاي ما نوعي ارتباط است، ارتباطات شامل تمامي رفتارها، حركات و اشارات ماست و ما هر روز به گونه‌اي مختلف با يكديگر در ارتباط هستيم و انديشه‌ها، احساسات و تمايلات خود را به يكديگر منتقل مي‌كنيم. ما ارتباط برقرار مي كنيم تا:

- اعتبار و احترام كسب كنيم.
- عقايد و احساسات خود را ابراز كنيم.
- به يكديگر كمك كنيم و به توافق برسيم.
- ديگران را بفريبيم و تقلب كنيم.
- با ديگران دوست شويم و تحسين كنيم.
- دست نياز دراز كنيم و مبادله و معامله تحصيل معاش كنيم.
- اطمينان حاصل كنيم و از بحران‌ها جان سالم به در بريم.
- جنگ كنيم و شكواييه بگوييم.
- و ...

اما ارتباط ما تنها به ارتباط با افراد خلاصه نمي‌شود. ما با خدا ارتباط برقرار مي‌كنيم، با خودمان ارتباط برقرار مي‌كنيم، با مخلوقات آدمي ارتباط برقرار مي‌كنيم و هر لحظه مي‌آموزيم كه چگونه ارتباط برقرار كنيم و چگونه بهتر ارتباط برقرار كنيم، زيرا مهارت‌هاي ارتباطي آموختني است.

پيام‌هاي ما بواسطه آموختن شكل مي‌گيرند، گاهي حتي پيام‌هاي غيركلامي ما آموخته مي‌شوند و ژست‌ها و حركات ما بواسطه آموزش شكل مي‌گيرند.

مهارت‌هاي چهارگانه ارتباطي يعني نوشتن، خواندن، گفتن و شنيدن آموختني است و آدميان بايد براي ارتباط كاملتر، آنها را بياموزند و در زندگي اجتماعي بكار بگيرند.

يكي از بحث‌هاي اساسي،تقسيم‌بندي ارتباطات به كلامي و غيركلامي است و اينكه بخش اعظمي از ارتباطات ما را ارتباطات غيركلامي تشكيل مي‌دهند. امكان كنترل و هدايت پيام‌هاي غيركلامي وجود دارد اگرچه به سختي امكان‌پذير است.

پيام‌هاي غيركلامي بطوركلي چهار وظيفه به عهده دارند:

الف: تكميل پيام‌هاي كلامي
ب: تاييد پيام‌هاي كلامي
ج: رد پيام‌هاي كلامي
د: جايگزيني پيام‌هاي كلامي

پيام‌هاي غيركلامي به آداب و تشريفات برمي‌گردد كه بحث اصلي كتاب «اصول و آداب تشريفات» است زيرا تشريفات فرآيند ارتباطات غيركلامي است و حركات، اشارات و احساسات ماست كه به عنوان پيام‌هاي غيركلامي به تكميل، تاييد، رد يا جايگزيني پيام‌هاي كلامي مي‌انجامد.

تشريفات، ويژه ارتباطات انساني است و دو اصل اساسي دارد:
الف: تشريفات براي همه
ب: تشريفات در همه جا

و به سه سوال اساسي پاسخ مي‌گويد:
1- براي چه كسي؟
2- كجا؟
3- كي (زمان)؟

در ارتباطات سازماني، روابط‌عمومي‌ها جايگاه خاصي دارند. آنها سعي دارند ارتباطات عمومي را به ارتباطات افقي، مسطح و آزادانه تغيير شكل دهند زيرا روابط‌عمومي فرآيند انساني كردن ارتباطات است و از همين رو تشريفات، هنر روابط‌عمومي است.

تشريفات درصدد است اشتراك پيام‌هاي كلامي و غيركلامي يكديگر را تاييد كنند كه اين امر بخصوص در ارتباطات ميان فردي، كارايي فوق العاده‌اي دارد.

هر انسان وقتي ارتباط برقرار مي‌كند، (در حين ارتباط) بواسطه گفتار و كردار (حركات) خود اعتبار خاصي را كسب مي‌كند كه چگونگي اين حركات به اصول و آداب تشريفات مربوط مي‌شود.

هر آدمي بواسطه لباسي كه در خانه خود مي‌پوشد، نزد همسر و فرزندان اعتبار خاصي كسب مي‌كند و تمامي فرآيندهاي غيركلامي او به وجهه و اعتبار او پايگاه و جايگاه مي‌دهد.

حركات گوناگون انسان حاوي پيام‌هاي غيركلامي است و آدميان در ارتباط با ديگران برداشتهايي ششگانه (بارنولد) دارند:
1- برداشتي كه از خود داريم.
2- برداشتي كه از ديگران داريم.
3- برداشتي كه فكر مي كنيم ديگران از ما دارند.
4- برداشتي كه ديگري از خود دارد.
5- برداشتي كه ديگري از ما دارد.
6- برداشتي كه ديگري فكر مي‌كند ما از او داريم.

ارتباطات انساني بطوركلي يا كلامي است يا غيركلامي و در تشريفات، زبان مهمترين عنصر ارتباطات كلامي و دست، اساسي‌ترين عنصر ارتباط غيركلامي است.

حركات چهره‌ها و دست‌ها، طرز نشستن و راه رفتن و ايستادن، فاصله‌هاي ايستادن، تندي و لحن صدا، ارتباط ما با ديگران را به شدت تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد و اين كتاب در پي آن است كه چگونگي ارتباطات غيركلامي را براي برقراري «ارتباط كاملتر» تدوين نمايد.

فرآيند هر فعاليت تشريفاتي از مرحله استقبال تا بدرقه را شامل مي‌شود. چه تشريفات را امري سياسي بدانيم يا امري خدماتي يا ارتباطي. همانطور كه مي‌دانيد در جامعه ما كمتر به جايگاه ارتباط انساني تشريفات توجه شده است و از اين روي بايد در اين زمينه منابعي گردآوري شود.

در اين كتاب با ارايه نظريه «استقبال- بدرقه» سعي شده است چارچوبي عملي و ذهني براي كارگزار تشريفات ايجاد شود و از باب آشنايي مختصر خلاصه‌اي از اين فرآيند در ادامه مي‌آيد:

* «استقبال» آغاز يك فعاليت تشريفاتي است بطوريكه اين موضوع در يك ارتباط ساده بين يك زن و شوهر تا ارتباط رسمي بين دو رييس‌جمهور ممكن است اتفاق بيفتد و مهمترين مسايلي كه در اين زمينه عموما بايد مورد توجه قرار گيرند عبارتند از:

1- نحوه معرفي براي آشنايي: آقايان و خانم‌ها، مسن‌ها و كم‌سن‌ها، مجردها و متاهل‌ها، باسوادها و كم‌سوادها در معرفي اولويت‌هايي دارند.

2- سلام و احوالپرسي: مساله سلام و احوالپرسي همچون مرحله معرفي براي آشنايي با شاخص‌ها و تفاوت‌هاي افراد مبتني است و با صداي رسا و شاد احوالپرسي كردن در اين مرحله مهم است.

3- دست دادن: به چشم فرد مقابل نگريستن و جدي دست دادن مهم است.

4- لباس پوشيدن: كت و شلوار و پيراهن اتوكشيده، جوراب تميز و كفش واكس زده، مهمترين شاخص‌هاي البسه است.

5- سخن گفتن: شمرده و واضح سخن گفتن، تكرار نكردن كلمات و استفاده نكردن از كلمات خارجي و كلماتي كه نوشتن آن را بلد نيستيم در تشريفات مهم است.

* «حمل و نقل» مرحله دوم تشريفات است كه از هدايت يك فرد براي نشستن تا حمل و نقل با سرويس‌هاي تشريفاتي را شامل مي‌شود و بايد در اين مرحله علاوه بر انتخاب و اقدام درست در زمينه راهنمايان، تابلوها، آمبولانس و آتش‌نشاني، نيروي انتظامي، شناسايي جاده‌هاي اصلي و فرعي، بررسي ترافيكي و ديدني‌هاي مسير حداقل درباره سه انتخاب برنامه ريزي انجام گيرد:

1- انتخاب وسيله نقليه
2- انتخاب همراهان و راهنمايان
3- انتخاب مسير

*«اسكان» مرحله سوم تشريفات و آرامشگاه ميهمانان است و تشريفات‌چي موظف است در ارتباط با اسكان بررسي‌هاي زير را انجام دهد:
1- بررسي امكانات موجود براي استراحت
2- بررسي ايمني امكانات موجود
3- شرايط فيزيكي و محيطي محل اسكان
4- بهداشت، نظافت و پاكيزگي محل اسكان
5- نور، رنگ، وسعت و اندازه مكان

*«پذيرايي» مرحله چهارم تشريفات است و به گفتگوها و نحوه بيان و به خصوص برگزاري ميهماني‌ها مربوط مي‌شود. نوشيدني‌ها، خوردني‌ها، امكانات ارتباطي، سبد فرهنگي در زيرمجموعه پذيرايي از ميهمانان قرار دارد و در اين زمينه آداب سخنراني، ميهمان‌نوازي و انواع ميهماني نيز مطرح شده است.
*«بدرقه» آخرين مرحبه فرآيند تشريفات و عموما با اعطاي هدايا همراه است. همچنين همراهي و مشايعت و اهداي گل تقريبا در مرحله بدرقه است. همچنين همراهي و مشايعت و اهداي گل تقريبا در مرحله بدرقه همچون استقبال اهميت دارد و ميزبان بايد در تهيه خدمات و مقدمات سفر در مرحله بدرقه، ميهمانان را ياري رساند.


تلفن پخش:
 

66567010(021)

66943670 (021)