شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)-|| بنيانگذار آمازون چند بار فروپاشي اين شركت را "اجتنابناپذير" خوانده اما با شيوع كرونا خريد اينترنتي رايجتر از هميشه شد. آمازون كار خود را با فروش اينترنتي كتاب آغاز كرد و اكنون ارزشمندترين شركت جهان به شمار ميرود.
جشن ۲۵ سالگي تاسيس شركت آمازون سال گذشته برگزار شد اما اين شركت اولين كتاب را ۱۶ ژوئيه ۱۹۹۵ براي يك سفارشدهنده فرستاد كه امروز ربع قرن از آن زمان ميگذرد.
جف بزوس، بنيانگذار آمازون و ثروتمندترين فرد جهان، در سالهاي اخير چند بار تاكيد كرده كه سرنوشت اين شركت مانند ديگر شركتهاي بزرگ خواهد بود و پس از چند دهه از ميان خواهد رفت.
او گفته فروپاشي سرنوشت اجتنابناپذير همه شركتهاي بزرگ است حتي اگر بسيار بزرگ و درخشان باشند و اين قاعده شامل شركت آمازون هم ميشود.
آمازون به طور رسمي در سال ۱۹۹۴ تاسيس شد و يك ماه پس از ارسال نخستين كتاب خود در سال بعد هفتهاي ۲۰ هزار دلار درآمد داشت و دو سال بعد وارد بورس شد.
شركت آمازون در سالهاي ابتدايي با شكستهايي نيز روبرو شد و تا آستانه ورشكستگي هم پيش رفت اما ايده جف بزوس براي عرضه اينترنتي كالاي ديگر شركتها در ازاي كارمزد نسبتا اندك راه را براي تبديل شدن به غول بلامنازع فروشگاههاي اينترنتي هموار كرد.
آمازون در ادامه فعاليتهاي خود به عرضه موسيقي و فيلمهاي ويدئويي نيز پرداخت و در سالهاي اخير در كنار فروش همه نوع كالا و تقريبا در تمام كشورهاي جهان، در توليد مستقل برخي محصولات الكترونيكي نيز سرمايهگذاري كرده كه دستيار ديجيتال "آلكسا" يكي از مشهورترين آنها است.
از شير مرغ تا جان آدميزاد
در بازار مكاره اينترنتي آمازون، شايد كالا و خدماتي نباشد كه عرضه نشود؛ از سبزيجات ارگانيك تا مبلمان اداري، از قفل دوچرخه تا دوربينهاي مداربسته كنترل و نرمافزارها و سختافزارهاي شناسايي چهره كه ظاهرا نيروهاي پليس از مشتريان مهم آن هستند و احتمالا ماموران اداره مهاجرت آمريكا از آنها در مرز مكزيك نيز استفاده ميكنند.
راديو صداي آلمان در گزارشي كه پنجشنبه ۱۶ ژوئيه به مناسب ۲۵مين سالروز آغاز به كار آمازون پخش كرد ميگويد جف بزوس براي ارائه تجهيزات شناسايي چهره به ماموران مرزباني ايالات متحده تلاش زيادي كرده و ظاهرا بيدليل نيست كه سال گذشتهها برخي رسانهها آمازون را "جديدترين غول نظامي آمريكا" لقب دادهاند.
شركتي كه در بساط خود "از شير مرغ تا جان آدميزاد" را عرضه ميكند، در عين حال متهم ميشود كه براي رسيدن به جايگاه كنوني، چندان به سلامتي و رفاه همكارانش اهميت نداده است.
شركت آمازون در مسير تبديل شدن به بزرگترين فروشگاه اينترنتي جهان با جنجالها، رسواييها و انتقادهاي شديدي روبرو بوده است.
استثمار و تحت فشار قرار دادن كارگران قراردادي، پرداخت دستمزد ناچيز در قبال كار طاقتفرسا، شرايط غيرانساني محيط كار و بيتوجهي به بهداشت و سلامت نيروي كار از جمله اتهامهايي است كه به شركت آمازون وارد ميشود و در مورد آنها گزارشهاي مستند فراواني منتشر شده است.
اين گونه گزارشها به مرور براي شركت آمازون و بنيانگذارش جف بزوس، كه به دليل خوشرويي و خنده هميشگياش براي عدهاي چهرهاي مطبوع محسوب ميشد به معضلي براي وجهه و پرستيژ آنها تبديل شده است.
به نظر ميرسد به وجود آمدن چنين معضلي براي جف بزوس از همان ابتداي كار آشكار بوده است. او پيش از اين كه شركت خود را به نام آمازون ثبت كند به Relentless براي نام آن نيز فكر كرده بود كه ميتواند به معناي "غيرقابل مهار" باشد و معني "بيرحم" هم ميدهد.
همهگيري جهاني ويروس كرونا كه از ابتداي سال جاري ميلادي تا كنون به ابتلاي نزديك به ۱۳ ميليون و ۶۰۰ هزار نفر در ۱۸۸ كشور جهان و مرگ حدود ۵۸۵ هزار نفر انجاميد بحراني است كه كار شركت آمازون را رونق داد.
كرونا و در آمد ۱۰ هزار دلاري آمازون در هر ثانيه
شركت آمازون در سال گذشته ميلادي بيش از ۲۳۸ ميليارد دلار درآمد داشت. نشريه بريتانيايي گاردين ميانه ماه آوريل برآورد كرد كه درآمد اين شركت در دوران كرونا به هر ثانيه ۱۰ هزار دلار و در تمام ۲۴ ساعت شبانه روز رسيده كه در صورت ادامه اين وضع درآمد آمازون تا پايان سال فراتر از ۳۰۰ ميليارد دلار خواهد بود.
در ابتداي بحران كرونا فروش اينترنتي كالا و خدمات به خاطر محدوديتهاي اعمال شده بر فعاليت شركتهاي حمل و نقل با دشواريهايي روبرو شد اما به مرور از اين محدوديتها كاشته شد و شركتهايي مانند آمازون با سيلي از سفارش روبرو شدند.
محدوديت در تردد شهروندان و قرنطينه آنها در خانه، در كنار بسته ماندن بسياري از فروشگاهها به خصوص در ماههاي ابتدايي شيوع كرونا سفارش و خريد كالا از طريق اينترنت را به شدت افزايش داد.
شركت آمازون در ماه فوريه اعلام كرد كه ۱۰۰ هزار نيروي جديد استخدام ميكند و ماه بعد از استخدام ۷۵ هزار نفر ديگر خبر داد. اين كه اين اشتغالها تا چه حد پايدار هستند و با كاهش موارد ابتلا در برخي كشورها و كاهش محدوديتها چه سرنوشتي پيدا ميكنند هنوز مشخص نيست./ وله