دكتر ابوالفضل بهشتي
شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)-|| يكي از عوامل مهم در موفقيت يك سياست روابط عمومي موفق؛ فكر كردن و برنامه ريزي براي ايجاد يك رابطه عملگرايانه ميان نيات خوب سياستگذار است. اين نيات خوب ذهنيت او را تشكيل داده و خروجي آن كه رفتار است بايد بر مبناي آن شكل گيرد.
سياستگذار همزمان كه با نيات خوب خود سياستها را تنظيم مي كند؛ به چگونگي اجراي آنها و مكانيسم عملياتي شدن آن سياستها نيز بايد بينديشد. درست است كه بيشتر اطلاعات مبادله شده ميان طرفين امروزه از طريق فضاي مجازي است ولي بايد توجه داشت در پس اين فضا و در پشت رايانه ها و ابزارهاي ارتباطي همراه، انسانهايي هستند كه همانند خود سياستگذار داراي قوه ادراك و تحليل اطلاعات هستند.
به طور مثال، شناختن دست فضاي مجازي و استفاده بهينه از امكانات فزاينده آن مي تواند به ايجاد چهره اي شفاف و واقعي از شركت و يا نهاد يا فرد كه به اختصار آن را كارفرما مي ناميم كمك كند.
استفاده درست از امكانات زيادي كه فضاي مجازي در اختيار سياستگذار مي گذارد همانطور كه مي تواند به نقطه قوتي براي نهاد يا شركت يا فرد باشد؛ به همين ميزان هم استفاده نادرست آن مي تواند موجب تخريب تصوير كارفرما شود. در اين ميان عاملي كه مي تواند به عملگرا بودن يك سياست خوب بيفزايد و رابطه بين ذهنيت و رفتار سياستگذار را مستحكم كند استفاده از سيستم بازخوردي فيسبوك بر اساس استفاده از امكانات زياد فضاي مجازي مي باشد.
در يك سيستم بازخوردي موفق؛ كارفرما بايد كانالهاي دريافت نظريات و پيشنهادات و يا انتقادات مخاطب را باز گذاشته و در زمان سياستگذاري به دسترسي آسان مخاطب به همراه چگونگي تشويق او به شركت در نظرسنجي مثلا پس از استفاده از خدمات كارفرما و يا خريد كالاي كارفرما بطور عملگرايانه اي بينديشد.
مثلا در شهر كوچكي كه همه امكان استفاده از فضاي مجازي را ندارند ارسال پيامك به مشتري و يا مخاطب و شركت دادن او در يك نظرسنجي كوتاه كه وقت او را بيش از پنج دقيقه نگيرد و فهميدن آن هم آسان باشد؛ گزينه اي عملگرايانه و در مقابل آن ارائه نظرسنجي به مخاطب از طريق فضاي مجازي و يا ارائه سوالاتي پيچيده و يا طولاني مي تواند سياستي غير عملگرايانه و آرماني باشد.
در اين سيستم بازخوردي عملگرايانه موفق؛ توليد كننده و مصرف كننده در دو مكان مختلف فيزيكي يكي هستند. اين بدين معني است كارفرما مكانيسمي ايجاد كرده مصرف كننده به طور آسان نظرات خود را به او منعكس كرده و او نيز در سطحي منطقي با بكار بستن اين نظرات در هر مرحله از تغييرات در ذائقه مخاطب بتواند كالا و يا خدمات خود را آنگونه تغيير دهد. كارفرما مصرف كننده نظريات مخاطب بوده و در عين حال مخاطب كه توليدكننده پيشنهادات است كه توسط كارفرما مصرف مي شود.
اين ارتباط دو سويه مي تواند با اظهارات دائمي بخش روابط عمومي كارفرما به صورتي سودمند در جهت رفع سوء تفاهم ها و ايجاد تفاهم بين دو سمت اين معادله عمل كند. اطلاع رساني كارفرما به مخاطب مثلا توسط يك پيامك كه ما نظريات و يا شكايت شما را دريافت كرديم و هم اكنون قسمت مربوطه مشغول كار بر روي آن است و يا ايميل و يا پيامي الكترونيكي در صفحات مجازي كارفرما كه براي اين منظور در نظر گرفته شده است موجب اعتمادسازي در اين رابطه دو سويه است.
از طرفي ديگر واقعيات كنوني زندگي هاي روزمره در عصر ماشيني شدن زندگي كار تشويق مخاطب به اظهار نظر و يا نقل شكايت را با توجه به كمي وقت و يا وجود ديگر سرگرمي ها و مشغله هاي كاذب مانند تماشاي سريالهاي تلويزيوني و يا استفاده زياد از شبكه هاي اجتماعي به چالشي واقعي براي كارفرما تبديل كرده است. تشويق مخاطب از طريق شركت دادن او در يك قرعه كشي براي مثلا دريافت يك كارت جايزه خريد پيش پرداخت شده از همان شركت مي تواند يكي از اين عوامل مشوق باشد.
تماس با مخاطبي كه نظر يا انتقادي را تسليم كرده براي پيگيري بيشتر مي تواند عاملي ديگر در جهت تقويت اين رابطه دو سويه و نشان دهنده يك سياست عملگرايانه است. اين كه كارفرما به مخاطب نشان دهد كه نظرم برايش اهميت دارد و در عين حال هنر خوب گوش دادن را بلد است موجب تقويت رابطه اي دو سويه مي شود. همچنين يك تماس تلفني با مخاطب و دريافت توضيحات بيشتر او مي تواند به بهتر فهميده شدن دغدغه هاي مخاطب و جلوگيري از سوء تفاهمات نيز كمك شاياني بنمايد.
مثلا اگر بخش روابط عمومي ذره اي ترديد نسبت به نظريات دريافت شده دارد بايد از گمانه زني و نتيجه گيري بر مبناي تصورات و برداشتهاي مشكوك پرهيز كرده و با يك تماس تلفني با مخاطب در زماني كه براي او مناسب است؛ از ايجاد يك خطا در تصميم گيري و تصميم سازي بر مبناي يك برداشت غلط جلوگيري كند.
قابل فهم بودن مطالب ارائه شده به مخاطب و استفاده از زباني ساده به افزايش اين تفاهم كمك كرده ولي با كمي غفلت از اصول حرفه اي مي تواند به عوام گرايي بينجامد. اين خطر با توجه به وجود شبكه هاي مجازي زياد بخصوص آنهايي كه قابليتهاي صوتي و تصويري را در اختيار دو طرف مي گذارند بيش از پيش در كمين روابط عمومي هاست.
عوام گرايي براي جلب نظر مخاطبان مي تواند حتي به زير پا گذاشتن اصول اخلاقي منتهي شود. فلذا شفافيت در عين احترام به نظر مخاطب و سعي در جلب آن ولي نه به هر قيمت است كه يك روابط عمومي با اهدافي بلند مدت را موفق و متمايز از يك آگهي فروش براي جلب آني و موقت مشتري مي نمايد.
منبع مرجع: شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)