شارا، ترجمه: زهرا بابازادگان- ماهي كه همه ما منتظر آن بوديم فرا رسيده است! انشا‌الله كه خود، خانواده و خانه خود را براي هر چه بهره‌گيري بيشتر از رمضان آماده كرده باشيم. اما بر خلاف پر كردن يخچال‌ها، آماده كردن مساجد براي بازديدكنندگان غيرمسلمان و رسانه‌ها وظيفه مهمي است كه اغلب ناديده گرفته مي‌شود. در اينجا به چند اقدام آسان در دقايق آخر اشاره مي‌كنيم!
روابط‌عمومي به معناي مديريت مثبت روابط است. پس از مطالعه اين متن، لطفا خود را به جاي يك غيرمسلمان كه هيچگاه در اجتماع شما نبوده است بگذاريد. كار خود را با جستجوي اجتماع مسلمان‌نشين در گوگل آغاز كنيد. از فراخوان آنها در مساجد محل، رفت‌وآمد، پاركينگ، علامت‌گذاري‌هاي (به خصوص در ورودي و لابي)، اين كه پس از ورود چه اتفاقي خواهد افتاد، زماني كه در محل حضور دارند چه كار خواهند كرد و بازديد چگونه پايان خواهد يافت اطلاع كسب كنيد.
نكات كليدي:
گام اول" مكاتبه پيش از بازديد
بسياري از مراكز اسلامي ارتباطات تلفني و پست‌الكترونيكي قوي ندارند. اما به هر حال، خبر خوب آن است كه فن‌آوري به كمك شما مي‌آيد! سيستمي براي پاسخگويي به موقع به تماس‌هاي تلفني و پست‌الكترونيكي راه‌اندازي كنيد. برنامه‌ريزي براي بازديد از يك اجتماع مسلمان‌نشين مي‌تواند يكي از دشوارترين كارها باشد، بنابراين بهتر است اين كار را تا اندازه ممكن آسان كنيم.
همانطور كه مي‌دانيد همه ما اين تجربه را داشته‌ايم كه زماني كه به يك مسجد تلفن مي‌زنيم يكي از اين موارد رخ مي‌دهد يا رخ نمي‌دهد:
1. تلفن تا ابد زنگ مي‌زند! در ساعات كاري هيچ بهانه‌اي وجود ندارد كه شخصي پاسخگوي تماس‌هاي تلفني نباشد، حال آن كه حتي از تلفن گويا هم خبري نيست.
2. پاسخگوي تلفن عمو يا عمه‌اي است كه به زحمت انگليسي مي‌داند! هيچ خوش‌آمدگويي وجود ندارد.
3. پاسخگوي تلفن بي‌ادب است!
4. تا ابد پشت خط گذاشته مي‌شويد.
5. به شما گفته مي‌شود كه منتظر بمانيد تا به قسمت مربوطه وصل شويد ... و شما صداي گرفتن شماره مي‌شنويد!
براي اين منظور به Google Voice (رايگان است) يا هر خدمات ديگري سر بزنيد، تا از موارد زير مطمئن شويد:
1. يك خوش‌آمدگويي واضح. اگر بگوييد "السلام عليكم" يا "رمضان مبارك"، بايد آن را ترجمه هم بكنيد. باشد، باشد، رحمت خدا شامل حال شما شود و از نعمات رمضان برخوردار شويد.
2. از تماس‌گيرنده بخواهيد كه يك شماره تماس از خود به شما بدهد؛ بدين ترتيب به او مي‌گوييد كه پاسخگو هستيد و به تماس آنها اهميت مي‌دهيد.
3. دليل تماس آنها را بپرسيد؛ بدين ترتيب مي‌توانيد پاسخ‌هاي خود را اولويت‌بندي كنيد.
4. ساعات كار و هر دستورالعمل ويژه‌اي براي ميهمانان يا بازديد براي اولين بار را فهرست كنيد. سعي كنيد بازديدكنندگان احساس راحتي كنند. تمام جزئيات درباره افطار و زمان انجام فريضه نماز را به اطلاع آنها برسانيد.
5. اطمينان خاطر دهيد كه ظرف ... ساعت يا روز با آنها تماس خواهيد گرفت.
6. در پايان تشكر كنيد و از آنها بخواهيد كه از وب‌سايت شما به نشاني مركز اجتماعي اسلامي خود بازديد نمايند.
نكته: همين اطلاعات بايد رو صفحه "از ما ديدن كنيد" وب‌سايت شما قرار بگيرد. حتي بهتر خواهد بود كه يك فرم "بازديد خود را برنامه‌ريزي كنيد" داشته باشيد كه قرار ملاقات‌ها و مشخصات گروه را براي شما ارسال كند.
7. و در آخر، از خدمات فوروارد تماس استفاده كنيد تا در مواقع لزوم روشن و خاموش كنيد. بدين ترتيب به كارمندان خود امكان مي‌دهيد تا زماني كه در محل نيستند نيز تماس‌ها را دريافت كنند. خدمات‌رساني خوب بدين صورت خواهد بود كه پاسخ‌دهنده متوجه مي‌شود تماس مورد نظر براي مسجد بوده است و به صورت مناسبي پاسخ مي‌دهد. اين كار در موقعيت‌هاي اضطراري يا زمان‌هايي كه در انتظار يك تماس داراي اولويت هستيد، اهميت پيدا مي‌كند.
8. هر كسي كه براي پاسخگويي به تماس‌ها انتخاب مي‌شود بايد هميشه يك قلم و دفترچه با خود همراه داشته باشد.
گام دوم " يك كميته خوش‌آمدگويي تشكيل دهيد:
تصور كنيد كه تمام آنچه درباره اسلام و مسلمين مي‌دانيد به صورت آن‌لاين و از طريق كانال‌هاي خبري بوده است. سپس خداوند به شما توفيق مي‌دهد تا از مسجدي ديدن كنيد و شما به سراغ وب‌سايت، پست‌الكترونيكي و تلفن مي‌رويد. سپس به مركز مي‌رويد و (در صورتي كه هيچ كميته خوش‌آمدگويي وجود نداشته باشد)، يكي از اين دو سناريو اتفاق خواهد افتاد:
موقعيت 1: كسي آنجا نيست! در قفل نيست، بنابراين شما با ترديد داخل مي‌شويد و صدا مي‌زنيد كه "كسي هست؟" و تنها چيزي كه مي‌شنويد، انعكاس صداي خودتان است. به اطراف نگاه مي‌كنيد، هيچ اطلاعاتي وجود ندارد، تابلوي خوش‌آمدگويي به چشم نمي‌خورد. بولتن يا فرم مخصوص بازديدكنندگان نيز وجود ندارد. در بيشتر مواقع، تنها راهرويي است پر از كتاب‌هاي خاك‌گرفته كه به عنوان جاكفشي مورد استفاده قرار مي‌گيرد و برگه‌هاي تبليغاتي رويدادهاي گذشته و كپه‌هايي از چيزهاي اتفاقي. سپس دري را مي‌بينيد كه به يك محوطه بزرگ و خالي اما مفروش باز مي‌شود و تنها تابلوي "با كفش وارد نشويد" را مي‌بينيد. در كنار اين در، يك دستشويي مي‌بينيد و با خود فكر مي‌كنيد كه آيا من از در پشتي وارد شده‌ام؟
موقعيت 2: كساني كه در محل هستند، كاركنان آنجا نيستند! شما قدم مي‌زنيد و اما لبخندي بر چهره كسي نمي‌بينيد. (و نمي‌گوييم كه اگر خانمي وارد محوطه مردان شود چه اتفاقي مي‌افتد) هيچ كس با شما سلام و احوال‌پرسي نمي‌كند. بعد متوجه مي‌شويد كه هيچ برنامه‌اي براي پذيرش بازديدكنندگان وجود ندارد و اين كه شايد شما مزاحم برنامه ديگران شده‌ايد.
نكته: البته ميليون‌ها سناريوي ديگر نيز مي‌تواند وجود داشته باشد و حتي ممكن است تجربه بسيار مثبتي باشد اما چرا بايد ريسك كرد؟ داشتن يك كميته خوش‌آمدگويي كه براي پذيرايي از بازديدكنندگان برنامه‌ريزي كند، كاري پويا و كم‌هزينه براي مشاركت اعضا مي‌باشد. اين گفته كه اولين برخورد بسيار مهم است، واقعا حقيقت دارد، پس بياييد كه گام اول را درست برداريم. از خود بپرسيد كه اگر يك بازديدكننده بوديد، دوست داشتيد چه برخوردي با شما بشود.
اصول يك كميته خوش‌آمدگويي خوب
يك كميته خوش‌آمدگويي خوب بايد از مسلمانان آگاه و دوستانه تشكيل شود. در ساعات كار (زماني كه درهاي ساختمان به روي عموم گشوده است)، حداقل بايد يك نفر پاسخگو باشد. اين فرد بايد به اندازه كافي در ميان جمعيت باشد تا بتواند زماني كه بازديدكنندگان را هدايت مي‌كند، واكنش افراد ديگر را نيز مديريت كند.
مثال: برداري را تصور كنيد كه مي‌خواهد از هر غيرمسلماني كه مي‌بيند سوالات جنجال‌برانگيز بپرسد حتي پيش از اين كه نام آنها را بداند. اعضاي كميته خوش‌آمدگويي شما بايد بتوانند چنين فردي را مؤدبانه سر جاي خود بنشانند و از امام و هيئت مسجد كاملا پشتيباني كنند.
رفتار آنها بايد دوستانه باشد، لباس‌هاي مرتب بپوشند، به زبان انگليسي تسلط داشته باشند و پرسش‌هاي دشوار را به امام واگذار كنند و اعتراف كنند پاسخ تمام پرسش‌ها را نمي‌دانند. مهمتر از همه آنها بايد نسبت به اسلام اشتياق داشته باشند و افراد شادي باشند!
ابزار كميته خوش‌آمدگويي
مطالب چاپ‌شده:
هميشه مطالب چاپ‌شده‌اي درباره مركز، اسلام و رمضان آماده داشته باشيد. براي اطلاع‌رساني درباره مركز، از عكس‌هاي فراوان استفاده كنيد. يك بروشور سه‌تاشو براي اين منظور كافي است. تاريخ تأسيس، خدماتي كه ارائه مي‌شود، تعداد اعضا، هرگونه ويژگي خاص، شرح حال كوتاهي از امام و ديگر متصديان اجتماع را در بروشورها بگنجانيد و در پايان نشاني وب‌سايت، شماره تماس و ساعات كار را ذكر كنيد.
پوشش
بايد تعدادي لباس (روسري و غيره) اضافي آماده داشته باشيد تا در صورت تقاضاي بازديدكنندگان در اختيار آنها قرار دهيد. اگر در اجتماع شما محدوديت‌هايي براي پوشش وجود دارد، اين موضوع بايد آشكارا اعلام شود. هر نوع مقرارتي كه براي پوشش وضع مي‌شود بايد به طور نامتناقضي اجرا شود كمترين شروط را براي هر دو جنس تعيين كند. شما نمي‌خواهيد غيرمسلمانان را مجبور به پوشيدن لباس‌هاي خاصي كنيد و بعد آنها شاهد مسلماناني باشند كه كمتر از آنها پوشش دارند. اين لباس‌ها را به عنوان هديه به بازديدكنندگان بدهيد تا اين كه آنها نگران مسائل بهداشتي نباشند. خانم‌ها را مگر در شرايط خاص مجبور به پوشيدن روسري يا چيز ديگري نكنيد.
99 درصد مواقع مردمي كه به مسجد مي‌آيند ذهن بازي دارند و خود خواستار رعايت هنجارها هستند. راهنمايي شما پيش از رسيدن بازديدكنندگان بسيار ضروري است؛ مردم به طور كلي دوست ندارند باعث رنجش ديگران شوند، به خصوص در بدو ورود به يك مجمع عمومي. نحوه برخورد ما با بازديدكنندگان غيرمسلمان در تمام اجتماع منعكس مي‌شود.
فضاي اختصاص داده شده به بازديدكنندگان در مركز و سالن نماز
مكان مشخصي را براي ميهمانان آماده كنيد. به صورتي كه مزاحمتي براي ديگران ايجاد نكند اما حرمت بازديدكنندگان نيز حفظ شود. به گونه‌اي نباشد كه احساس كنند به گوشه‌اي پرگرد و غبار پرتاب شده‌اند يا از بقيه مردم مخفي شده‌اند. صندلي‌هاي تاشوي راحتي در نظر بگيريد و افرادي كه پاسخگوي سوالات باشند و مراسم را توضيح دهند يا حتي در طول سخنراني‌ها ترجمه كنند.
توصيه: بيشتر مردم كودكان را دوست دارند، بنابراين بهتر است كه يك كودك مسلمان به آنها چيزي تعارف كند يا به آنها خوش‌آمد بگويد.
يك گروه امنيتي و يا پارك كننده داشته باشيد:
اين گروه را به گونه‌اي آموزش دهيد تا افرادي را كه راه را به سمت سالن گم كرده‌اند و گيج شده‌اند را به جايي راهنمايي كند كه يكي از اعضاي كميته حضور داشته باشد. اگر منتظر مهمان هستيد، اين گروه بايد از آن اطلاع داشته باشند. هميشه بايد بدانند كه چه كساني در كميته وجود دارد و در آن زمان خاص چه كساني حاضر هستند تا بتوانند بازديدكنندگان را به سمت آنها هدايت كنند.
داستان واقعي: چند سال پيش، مسجد بزرگي در شمال تگزاس اولين ميزگرد كانديداهاي خود را برگزار مي‌كرد. سياستمداران بزرگ هر نژاد و همين طور غيرمسلمانان مدعو همسايه حاضر شدند. اين رويداد موفقيتي بزرگ بود. مسجد مملو از جمعيت بود و حداقل نيمي از حضار غيرمسلمان بودند. در جلسه پرسش و پاسخ، اولين پرسش را يك خانم موآبي مسن مطرح كرد كه "چرا اين قدر از تمدن دور هستيد كه هر جمعه ماشين‌هاي خود را در حياط من پارك مي‌كنيد؟"
گام سوم " رسانه
راي بازديدكنندگان رسانه‌اي كه در پي فيلمبرداري از مركز، مصاحبه با كاركنان و اعضاي اجتماع و منعكس كردن آنها در اخبار هستند، موارد زير از اهميت ويژه‌اي برخوردارند:
1. هميشه بايد كسي حضور داشته باشد كه به هنگام رويدادها بتواند درباره مسجد يا مركز تصميم‌گيري كند.
2. افراد خود را براي برخورد با رسانه‌ها آموزش دهيد.
3. گروه امنيتي و پارك كننده را براي استقبال از خبرنگاران آموزش دهيد. آنها انتظار خواهند داشت كه محلي براي پارك خودرو به آنها اختصاص داده شود.
توصيه: مراقب باشيد كه كسي پشت آنها پارك نكند زيرا خبرنگاران افراد پرمشغله‌اي هستند و بايد به سرعت حركت كنند.
4. تفاوت ميان صحبت كردن با يك خبرنگار و يك مصاحبه با او را بدانيد. هيچگاه پيش از اين كه درك روشني از وضعيت پيدا كنيد، به پرسش‌هاي آنها پاسخ ندهيد. به ياد داشته باشيد كه ميكروفون‌ها هميشه روشن هستند!
5. تفاوت ميان صحبت‌هاي يك عضو اجتماع و يك نماينده از يك مركز اسلامي را بدانيد. يك عضو اجتماع تنها نماينده خودش است يا مي‌تواند نشان‌دهنده احساس غالب باشد. اما نماينده يك مركز اسلامي از جانب يك جمعيت صحبت مي‌كند. شما نمي‌توانيد از صحبت كردن يك عضو مشتاق جلوگيري كنيد اما مشخص كنيد كه آن فرد نماينده چه كسي و چه چيزي است.
6. حوزه خود را بشناسيد. به عنوان يك مسجد محلي، شما نماينده اجزاء تشكيل دهنده محله خود هستيد. بنابراين هيچگاه به نمايندگي از گروه بزرگتري صحبت نكنيد.
7. صادق باشيد.
8. پيام تشكري براي پوشش خبري مثبت و درست ارسال كنيد.
تأكيد مي‌كنيم كه آنچه گفته شد اقدامات ساده‌اي بود كه به آساني قابل انجام است. مي‌توانيد سوالات خود را در قسمت نظرات مطرح كنيد. من تنها پرسش‌هايي را نمايش مي‌دهم كه براي اكثريت خوانندگان مفيد باشد اما تلاش مي‌كنم تا به برخي پرسش‌هاي خاص از طريق پست‌الكترونيكي پاسخ دهم.
اميد است كه با ياري خداوند بتوانيم تصوير اسلام و مسلمين را ارتقاء دهيم. آمين