شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)-|| كارشناسان بر اين باورند؛ فضاي موجود در عصر ارتباطات اقتضا مي كند تا روابط عموميها براي تداوم حيات خود با همگرايي و بهره گيري از فضاي مجازي، خود را به خِرد فناورانه مجهز كنند.

به گزارش شارا، عصر جديد اطلاعات عصر شگفتي است كه در اضطراب پاياني قرن بيستم رخ نماياند. پيشرفتي فناورانه حاصل تحول در پردازش اطلاعات و ارتباطات نظامي و فوق سري جنگ جهاني كه در آغاز قرن جديد با عبور از مرزهاي امنيتي و آكادميك به محيط عمومي و خصوصي زندگي انساني هم راه يافت.

سيستم هاي ارتباط جهاني با ورود رايانه و گوشي هاي هوشمند به عنوان ابزاري تركيبي دگرگون شد و تكنولوژي مبتني بر ريزالكترونيك ها، ساختار اجتماعي جامعه را از نو ساخت تا جامعه جديد و ارتباطات انساني در آن برمبناي پيوستگي تنگاتنگ ذهن انسان و ماشين استقرار يابد.

امروزه، ارتباطات را اگر نگوئيم نخستين عنصر و اساسي ترين اصل مورد نياز بشر است، اما به جرات مي توان گفت يكي از بنيادي ترين دانش ها و مهمترين عوامل پيشرفت انسان امروزي و شالوده و اساس ديگر علوم قرن حاضر است.

از همين رو در دنياي امروز كه مرزهاي ارتباطات شكسته شده و انسان به دنبال كشف راهكارهاي مطلوب زيستن و نگرش جامعه مدار است، يك سازمان و يك اداره نمي تواند خود را جزيره اي بي ارتباط با اين دنيا فرض كند و از تكنولوژي و آورده هاي آن بي نياز و با آن بيگانه باشد. در همين راستا هستي و تداوم حيات سازمان ها به ويژه سازمان ها و مراكز انتفاعي مشتري محور، منوط به ايجاد رابطه حداكثري با جامعه پيرامون است و اين رابطه از طريق واحدي به نام روابط عمومي برقرار و مديريت مي شود.

روابط عمومي نقطه تماس سازمان و مخاطب است. اين محل تماس از وضعيت سنتي به نو و ورود به فضاي مجازي به واسطه تغيير ماهيت و نحوه عمل رسانه در دنياي مجازي، دچار تغييراتي شده است.

از همين رو روابط عمومي ها ناگزير از سرمايه گذاري هاي آنلاين هستند تا بتوانند در فضاي مجازي براي مخاطبان خود پيام هاي مناسب توليد كنند، به ابهامات و نيازهاي آنان به سرعت پاسخ گويند، امكان ايجاد تماس هاي سريع و بي واسطه را بين مخاطبان با سطوح مختلف سازمان فراهم كنند، در زمان بحران به سرعت وارد عمل شوند و از اين بستر براي تامين اهداف ترفيعي يا تعالي نام سازمان و از سوي ديگر خدمات رساني هرچه بهتر به مردم بهره جويند.

به سبب اهميت فعاليت روابط عمومي ها و ضرورت بهره گيري اين نهاد از فضاي مجازي و شبكه هاي اجتماعي ميزگردي بمناسبت 27 ارديبهشت ماه بعنوان روز ملي ارتباطات و روابط عمومي ها با حضور كارشناسان و اساتيد علم ارتباطات، مديران روابط عمومي برخي از دستگاه ها و نهادهاي اجرايي و قضايي استان و فعالان عرصه فضاي مجازي در ايرنا مركز شهركرد بشرح زير برگزار شد:

**تغيير انتقال پيام از حالت عمومي به افقي مزيت ارتباطات عصر جديد
يك پژوهشگر و كارشناس حوزه ارتباطات در اين ميزگرد با مروري بر تاريخچه علم ارتباطات اظهار داشت: ارتباطات يكي از زيرشاخه هاي علوم انساني رسالت انتقال مفاهيم و رويدادها را به شيوه علمي بين افراد، گروه ها و سازمانهاي مختلف برعهده دارد.

مظاهر توفيقي ادامه داد: ارتباطات با شيوه هايي نظير روشن كردن دود در عصر باستان آغاز شد و تا امروز كه فضاي مجازي به سرعت در حال گسترش است در قالب شبكه هاي اجتماعي متعدد ظهور و بروز پيدا كرده است.

توفيقي، انتقال پيام از شكل عمومي به افقي را از مزيت هاي شيوه هاي ارتباطي عصر جديد عنوان كرد و گفت: از زماني كه شبكه هاي اجتماعي در عرصه فضاي مجازي شكل گرفت، مخاطب منفعل جاي خود را به كاربر فعال داد و انحصارطلبي و يكجانبه گرايي تعديل يافت.

وي، روابط عمومي نهادها و دستگاه ها را از شيوه هاي مهم ارتباطي دانست و افزود: روابط عمومي بعنوان يك وظيفه مديريتي بين سازمان و مردم بخشي از علم ارتباطات است كه مي توان براي آن چهار حالت را درنظر گرفت.

اين كارشناس حوزه ارتباطات ادامه داد: روابط عمومي هاي انتشاراتي، روابط عمومي اطلاع رساني، روابط عمومي دو سويه با تمركز بر مخاطبان و گروه هدف خاص كه اين شكل از مترقي ترين نوع روابط عمومي ها است و از آن با عنوان حامي توسعه ياد مي شود.

توفيقي خاطرنشان كرد: براي آنكه بتوان روابط عمومي توسعه يا حامي توسعه در كشور محقق شود ناگزير به استفاده مطلوب از فضاي مجازي و انتقال صريح، شفاف و صادقانه مطالب و اطلاعات هستيم.

وي با اشاره به گستردگي علم ارتباطات و فراگير شدن آن در عصر حاضر افزود: امروزه علاوه بر روابط عمومي هاي فعال در دستگاه ها و نهادها شاهد فعاليت پررنگ فضاي مجازي و شبكه هاي اجتماعي هستيم كه اين دو مقوله نه در مقابل يكديگر نيستند بلكه بايد در كنار هم اهداف و برنامه هاي خود را پيش ببرند.

توفيقي ادامه داد: يك روابط عمومي فعال و موثر مي تواند از فضاي مجازي به نحو مطلوبي بهره برداري كند و چنانچه اصول لازم را رعايت كند فضاي مجازي مي تواند بعنوان يك كارگزار در خدمت روابط عمومي قرار گيرد.

اين كارشناس ارشد رسانه و ارتباطات تصريح كرد: از سوي ديگر فعالان فضاي مجازي نيز در صورتي مي توانند اطلاعات صحيحي را در اختيار مخاطب خود قرار دهند كه بتوانند با روابط عمومي ها ارتباط خوبي برقرار كنند.

توفيقي خاطرنشان كرد: در صورت تحقق چنين ارتباط موثري مي توان گفت ارتباط بين روابط عمومي و شبكه هاي اجتماعي ارتباط برد - برد خواهد بود كه منافع آن شامل حال هر دو طرف مي شود.

وي با بيان اينكه شبكه هاي اجتماعي در انتقال مطالب سرعت عمل و آزادي بيشتري دارند، افزود: اين در حالي است كه بايد انتقال مفاهيم و مطالب در فضاي مجازي تخصصي تر و علمي تر شود.

توفيقي همچنين بي توجهي به نگاه نقادانه در نهادهاي روابط عمومي را از آفت هاي اين حوزه عنوان كرد و گفت: روابط عمومي ها بايد در جلب اعتماد افكار عمومي بيش از پيش بكوشند چراكه محافظه كاري و بي توجهي به گردش آزاد اطلاعات مي تواند از مخاطبان بكاهد و آنها را براي طرح نظرات خود جذب فضاي مجازي كند.

وي خاطرنشان كرد: اشكال ديگري كه در اين حوزه وارد است، انتخاب سليقه اي مديران روابط عمومي است به نحوي كه با تغيير هر مديري روابط عمومي آن سازمان نيز بدون در نظر گرفتن تجربه و تخصص كاري جابجا مي شود.

** گام هاي بلند دولت تدبير و اميد در تحقق گردش آزاد اطلاعات
مديركل روابط عمومي و امور بين الملل استانداري چهارمحال و بختياري نيز در اين ميزگرد به تحول حوزه ارتباطات و گردش آزاد اطلاعات در دولت تدبير و اميد اشاره كرد و گفت: دولت تدبير و اميد گام هاي بزرگي در راستاي گردش آزاد اطلاعات انجام داده و نمونه آن تصويب قانون حقوق شهروندي و اجراي قانون دسترسي آزاد به اطلاعات است.

احسان فروزنده شهركي ادامه داد: بي شك گردش آزاد اطلاعات آسيب ها و چالش هايي نيز پيش رو دارد كه دولت آن را به جان خريده تا حقوق مردم در اين حوزه حفظ شود و بتوانند آزادانه مطالبات خود را عنوان كنند.

وي، راه اندازي سامانه نشر و دسترسي آزاد اطلاعات را از ديگر اقدامات دولت در حوزه ارتباطات دانست و گفت: عموم مردم مي توانند به اين سامانه دسترسي داشته باشند و سوالات و مطالبات خود را مطرح كنند و چنانچه هر دستگاهي از پاسخگويي امتناع كند مورد بازخواست قرار مي گيرد.

فروزنده شهركي خاطرنشان كرد: همچنين دستگاه ها و نهادهاي اجرايي موظفند اسناد بالادستي دستگاه خود را در سامانه مربوطه بارگذاري و در اختيار مردم قرار دهند.

مديركل روابط عمومي و امور بين الملل استانداري چهارمحال و بختياري ادامه داد: دولت تدبير و اميد تلاش دارد تا از فضاي مجازي و شبكه هاي اجتماعي در پيشبرد هرچه بهتر امور بهره گيري كند و شايسته است تا مديران روابط عمومي دستگاه ها نيز فضاي مجازي را در كنار خود ببيند و از اين موقعيت براي اطلاع رساني هرچه گسترده تر عملكرد دولت و همچنين پاسخگويي به مطالبات و انتقادات مردم بهره بگيرند.

فروزنده شهركي با اشاره به جنگ رواني و رسانه اي آمريكا، تصريح كرد: زماني كه آمريكا و كشورهاي معاند نظام با استفاده از رسانه ها و شبكه هاي اجتماعي سياست هاي خصمانه خود را پيش مي برند و از اين فضا جنگ رسانه اي عليه ايران راه انداخته اند، ما نيز وظيفه داريم تا در خنثي سازي اين فتنه ها از فرصتي كه رسانه ها و فضاي مجازي در اختيارمان قرار مي دهد استفاده كنيم.

وي به آسيب هاي فضاي مجازي نيز اشاره كرد و گفت: بايد از قرار دادن اطلاعات خام در شبكه هاي اجتماعي كه مي تواند زمينه سوء استفاده دشمن از اين اطلاعات را فراهم كند خودداري كرده و مصالح نظام و كشور را در اين عرصه بيش از پيش رعايت كرد.

** تحول قوه قضائيه در حوزه ارتباطات
مدير روابط عمومي دادگستري چهارمحال و بختياري نيز در اين ميزگرد با تشريح گردش آزاد اطلاعات در حوزه قضايي كشور و استان، اظهار داشت: طي سالهاي اخير قوه قضائيه در حوزه ارتباط با مردم متحول شده و با راه اندازي سامانه هاي ارتباطي امكان پرسش و پاسخ آنلاين را براي مردم فراهم كرده است.

سهراب مهديان تصريح كرد: تحول در ارتباطات مجازي سبب كاهش چشمگير حضور مردم به شعب دادگستري شده، بدين ترتيب اطاله پاسخگويي و رسيدگي زمانبر به امور مردمي برطرف شده است.

وي همچنين افزايش چشمگير تعداد اخبار بر خروجي سايت دادگستري را از ديگر تحولات قوه قضائيه در امر اطلاع رساني شفاف و سريع به مردم دانست و گفت: امروز قوه قضائيه در بين مردم حضور پررنگي دارد و هيچ فاصله اي بين اين دستگاه و افكار عمومي وجود ندارد.

** اميد آفريني رسالت مهم فعالان فضاي مجازي
مدير روابط عمومي اداره كل امور مالياتي چهارمحال و بختياري نيز اميد آفريني و بازگشت سرمايه هاي اجتماعي را از ضروريات امروز جامعه دانست و گفت: هم روابط عمومي ها و هم فعالان فضاي مجازي رسالت مهمي در اين حوزه برعهده دارند و با اطلاع رساني صحيح و شفاف به مردم مي توانند اميد و اعتماد را به جامعه تزريق كنند.

مهراب عالي افزود: در واقع مي توان گفت روابط عمومي ها در خط مقدم اميدآفريني در جامعه قرار دارند و با دادن اطلاعات صحيح و به موقع به رسانه ها موجي از اعتماد عمومي را شكل دهند.

وي ادامه داد: زماني كه اطلاع رساني به موقع و به شكل مناسبي انجام نگيرد فضا براي بروز شايعات و متشنج كردن فضاي جامعه بوجود مي آيد از همين رو اينجا نقش رسانه و روابط عمومي پررنگ تر مي شود.

عالي با اشاره به سخنان مقام معظم رهبري، بازيگران اصلي جنگ اراده ها را رسانه ها دانست و گفت: روابط عمومي ها به عنوان جزيي از عالم ارتباطات به ويژه در عرصه فضاي مجازي مي توانند بعنوان محرك اراده ها ايفاي نقش كنند.

مدير روابط عمومي اداره كل امور مالياتي چهارمحال و بختياري ادامه داد: هرچند انتقاداتي به عملكرد روابط عمومي ها وارد است و يكي از مهمترين اين كاستي ها انتقادناپذيري آنهاست كه رفع آن يك ضرورت اساسي است.

عالي، گفتمان سازي در سطح كلان را راهكاري براي تقويت روابط عمومي ها و رفع چالش هاي فراروي اين نهاد عنوان كرد و گفت: هنوز اهميت و جايگاه روابط عمومي چه در ميان مديران و چه در ميان فعالان اين حوزه بخوبي درك نشده و اين موضوع با گفتمان سازي و فرهنگ سازي قابل رفع است.

وي خاطرنشان كرد: بي شك بهره گيري از فضاي مجازي و فرصتي كه اين فضا براي مديران روابط عمومي فراهم مي كند مي توان در پيشبرد بهتر برنامه ها استفاده كرد و اعتقاد ما بر اين است كه فضاي مجازي در تقابل با فعاليت هاي ما قرار ندارد.

** ضرورت نهادينه كردن فرهنگ استفاده از فضاي مجازي
مدير روابط عمومي بانك رفاه كارگران نيز در اين ميزگرد با اشاره به چالش هاي فراروي روابط عمومي ها اظهار داشت: در حوزه ارتباطات فرهنگسازي و كار تخصصي انجام نشده و بايد به اين مقوله مهم بطور علمي و تخصصي نگاه شود.

حبيب الله فاضليان، الزاماتي براي فعاليت در عرصه فضاي مجازي تعريف كرد و گفت: فعاليت در فضاي مجازي و شبكه هاي اجتماعي كارشناسي شده نيست و در پاره اي موارد انتقاداتي را كه متوجه نهادها و دستگاه ها مي كنند با الفاظ ناشايست و بدون رعايت مصالح موجود انجام مي دهند.

وي تصريح كرد: هنوز تهديدات و فرصت هاي فضاي مجازي بدرستي تبيين نشده و همين موضوع چالش هايي را در جامعه شكل داده است.

مدير روابط عمومي بانك رفاه كارگران، اطلاع رساني صحيح و به موقع را يكي از ضرورت هاي حوزه بانكي دانست و گفت: گاهي مشاهده مي شود برخي كانال هاي فضاي مجازي با به راه اندازي شايعه و ورود غيركارشناسي به مباحث اقتصادي موجي از نابساماني ها را در جامعه به راه مي اندازند كه از آفت هاي بزرگ فضاي مجازي به شمار مي رود.

فاضليان خطرنشان كرد: برخي كانال هاي فعال در فضاي مجازي در حاليكه ادعاي خدمت رساني به مردم دارند اما سمت و سويي در پيش گرفته اند كه خلاف آن را ثابت مي كند و بيشتر به دنبال تطميع و مطرح شدن هستند.

وي، آموزش را حلقه مفقوده فعاليت در عرصه فضاي مجازي دانست و گفت: اين موضوع به شدت در كشور ما مغفول مانده و مي طلبد قبل از آنكه ابزارهاي تكنولوژي به كشور وارد شود فرهنگ استفاده از آن را به مردم آموزش دهند.

** تدوين سند جامع روابط عمومي، گره گشاي مشكلات اين حوزه
مدير روابط عمومي اداره كل ورزش و جوانان چهارمحال و بختياري نيز در اين ميزگرد براي رفع چالش هاي حوزه روابط عمومي و تقويت روابط اين نهاد با فضاي مجازي، تدوين سند جامع روابط عمومي را پيشنهاد داد.

رسول غلامي گفت: بي شك هم فعالان عرصه روابط عمومي و هم فعالان فضاي مجازي در جهت منافع عمومي و كشور حركت مي كنند اما تا زماني كه همگرايي شكل نگيرد نمي توان به اهداف مورد نظر رسيد.

وي افزود: همه هم جهت و در يك راستا حركت مي كنيم اما چون تعامل سازنده بين دستگاه ها و فعالان فضاي مجازي شكل نگرفته، فعاليت ها كمتر به نتيجه موردنظر مي رسد.

غلامي با بيان اينكه نبايد نگاه حاكم به روابط عمومي محدود به نصب بنر و يا خبرنويسي محض شود، تصريح كرد: رابط عمومي يك هنر و مديريت چند بعدي است.

مدير روابط عمومي اداره كل ورزش و جوانان چهارمحال و بختياري خاطرنشان كرد: روابط عمومي ها در فضاي كنوني دچار انفعال شده اند و فضايي كه مي تواند پويايي و تحرك لازم را به آن ببخشد فضاي مجازي است.

غلامي ادامه داد: امروز فضاي مجازي اين فرصت را در اختيار روابط عمومي ها قرار داده تا واقعيت هايي را كه نمي توان در چارچوب هاي رسمي به مردم اطلاع رساني كرد از طريق فضاي مجازي آن را انجام داد.

وي با بيان اينكه هيچ مقامي در كشور به اندازه مقام معظم رهبري دغدغه فضاي مجازي را ندارد، تصريح كرد: رهبر معظم انقلاب اعتقاد بسياري به حرفه روابط عمومي و همچنين فضاي مجازي دارند و همين موضوع بخوبي اهميت اين فضا را براي همگان روشن كرده است.

غلامي با تاكيد بر تبيين نقش روابط عمومي در دستگاه ها و نهادهاي اجرايي، افزود: در بسياري از ادارات از مدير تا ساير اركان آن نهاد نسبت به واحد روابط عمومي درك درستي ندارند و آنچه بيش از همه بايد به آن پرداخت آموزش مديران نسبت به اين مقوله مهم است.

** نمي توان فضاي مجازي را ناديده گرفت
يك فعال فضاي مجازي نيز در اين ميزگرد اظهار داشت: امروزه با توجه به گستردگي فضاي مجازي، نمي توان آن را ناديده گرفت و بايد آن را به عنوان يكي از اجزاي تعيين كننده فضاي حقيقي به شمار آورد.

صادق صدري نژاد افزود: تمام تلاش خود را در راستاي پيگيري مطالبات مردمي به كار گرفته و در همين مسير با چالش هاي بسياري از قبيل تهديدهاي مردمي و غيرمردمي نيز مواجه شده ايم.

وي تصريح كرد: قبول داريم كه هنوز به پختگي لازم نرسيده ايم و به هر روي مبرا از خطاي انساني نيستيم اما هدف ما براي فعاليت در عرصه فضاي مجازي رساندن حرف مردم به مسئولان است.

** فعاليت شبكه هاي اجتماعي منافاتي با فعاليت روابط عمومي ها ندارد
مدير كانال تلگرامي دهكرد آنلاين ادامه داد: فعاليت هاي ما نه تنها منافاتي با فعاليت روابط عمومي ها ندارد بلكه مي تواند مكمل يكديگر باشد اين در حاليست كه بسياري از مديران روابط عمومي هاي ادارات و نهادهاي استان ما را در مقابل خود مي بينند.

صدري نژاد با رد اين موضوع كه فضاي مجازي التهاب زاست، اظهار داشت: بسياري فعاليت در فضاي مجازي را عامل ايجاد التهاب و تشنج در جامعه مي دانند اما ما تلاش داريم تا اين تابو را بشكنيم و با حركت در مسير خواسته ها و مطالبات مردمي با كم كاري ها و سوء مديريت ها مقابله كنيم.

وي با بيان اينكه كسي توان مقابله با قدرت فضاي مجازي را ندارد، تصريح كرد: بهتر است قبل از اينكه فضاي مجازي از ما عبور كند آن را درآغوش گرفته و از فرصت هايي كه در اختيار ما مي گذارد بهترين استفاده را ببريم.

صدري نژاد خاطرنشان كرد: اگر ما سوار بر موج رسانه اي و فضاي مجازي نشويم، رسانه هاي معاند سوار آن مي شوند و بدين ترتيب ابتكار عمل در پياده سازي اهداف و برنامه هاي خود را از دست مي دهيم و ميدان را در جنگ رواني به رقيب واگذار مي كنيم.