شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- روابط عمومي از جايگاه ويژه‌اي در فعاليت‌هاي مختلف اقتصادي برخوردار است. هرچند كه اين جايگاه مورد توجه كافي قرار نگرفته و همين امر نشان از نارسايي جدي در نظام مديريتي كشور است. پايگاه خبري، تحليلي فلزات آنلاين براي تبيين جايگاه روابط عمومي به‌ويژه در حوزه صنايع معدني و فلزي با محمدرضا مقيسه، مدير روابط عمومي شركت سرمايه‌گذاري توسعه معادن و فلزات به گفت‌وگو نشسته است.
جايگاه و اهميت روابط عمومي را در فعاليت‌هاي مختلف اقتصادي چطور ارزيابي مي‌كنيد؟
همچنان كه از آخرين پژوهش‌هاي صورت گرفته بر سودآوري و موفقيت بنگاه‌هاي اقتصادي به دست مي‌آيد، سازمان‌هايي در رسيدن به اهداف خود موفق تر بوده‌اند كه توانسته‌اند به سطح بالاتري از رضايت ذي‌نفعان خود دست يابند. ذي‌نفع عبارت است از هر فرد يا گروهي كه نفعي از وجود و فعاليت‌هاي يك سازمان داشته باشد اعم از سهامداران، مشتريان، كاركنان، تأمين كنندگان، بخش‌هاي حاكميتي و ... امروزه دايره ذي‌نفعان در شركت‌ها و سازمان‌هاي بزرگ بسيار گسترده شده است و در فضاي كسب‌وكار شركت‌ها ناچار به توجه به منافع گروه‌هاي متنوعي از ذي‌نفعان مختلف هستند، تا بتوانند به حيات خود ادامه دهند.
شناسايي، طبقه‌بندي و ارزيابي انتظارات ذي‌نفعان و تعامل بر اساس نوع آن‌ها در گرو ارتباط موثر با آنان است و اين ارتباط در حيطه كار و تخصص روابط عمومي تعريف مي‌شود. با اين توضيح، ادامه حيات و ارزش آفريني سازمان‌ها و فعاليت‌هاي اقتصادي آنان با عملكرد درست روابط عمومي گره خورده است.
به عقيده شما آيا فعاليت در حوزه روابط عمومي به‌ويژه در بخش معدن و صنايع معدني، آنطور كه بايد مورد توجه قرار دارد؟
متأسفانه خير. از يك منظر كلي، فقدان جايگاه مناسب و عدم توجه كافي به روابط عمومي‌ها يك نارسايي جدي در نظام مديريتي كشور است و اختصاص به صنعت، نهاد يا بخش خاصي هم ندارد. در اغلب موارد، روابط عمومي يك واحد حاشيه‌اي و تشريفاتي محسوب مي‌شود. اين نارسايي هر چه از حوزه هاي عمومي به بخش‌هاي صنعتي و تخصصي نزديك‌تر شويم، به دلايل مختلف ملموس تر و عميق تر خواهد بود. خوشبختانه در سال‌هاي اخير شاهد تحولات مثبت و اميدبخشي در بازيابي جايگاه روابط عمومي و توجه مديران به نقش آن در پيشبرد اهداف سازمان‌ها به‌ويژه در بخش معدن و صنايع معدني ديده مي‌شود، به طوري كه شاهد حضور قدرتمند روابط عمومي‌هاي اين بخش در صدر رتبه بندي‌ها و ارزيابي‌ها هستيم. علي‌رغم اين توفيقات، باز هم تا رسيدن به جايگاه مطلوب راه زيادي در پيش است.
روابط عمومي در شركت‌هاي صنعتي و معدني چه وظايفي را بر عهده دارد؟
بخشي از وظايف ما، همان مواردي است كه در ساير شركت‌ها و بنگاه‌هاي اقتصادي دنبال مي‌شود مثل خبريابي، خبررساني، مديريت ارتباطات درون و برون‌سازماني، اقناع و ترغيب و اطلاع‌رساني، توسعه مشاركت و افكارسنجي، جلب اعتماد و مشاركت مخاطبان، بسترسازي و آينده‌نگري، بحران‌ستيزي و اعتمادسازي و درنهايت مهندسي افكار عمومي و ... ليكن براي اجراي درست اين وظايف، در شركت‌هاي صنعتي و معدني علاوه بر دانش و هنر روابط عمومي، به گستره وسيع و قابل قبولي از اطلاعات بازار و تحولات اقتصادي، دانش فني مرتبط با معدن و صنايع مرتبط نظير حمل‌ونقل، انرژي، آب، تأمين مالي، مديريت، حقوق و امثال آن موردنياز است. همچنين در شركت‌هاي معدني، توجه ويژه به مسئوليت اجتماعي در مورد جمعيت‌هاي بومي منطقه از اهميت مضاعفي برخوردار است.
چه چالش‌هايي در مسير اجراي حسن وظايف مسئولان روابط عمومي كشور وجود دارد؟ اين كاستي‌ها چطور مرتفع مي‌شوند؟
به نظر من مهم‌ترين اين چالش‌ها عبارت‌اند از :
فقدان آموزش‌هاي كاربردي كافي در دانشگاه‌ها و قديمي بودن منابع و عدم بومي‌سازي برخي از آن‌ها در رشته‌هاي علوم ارتباطات
شناخته نشدن نقش و جايگاه روابط عمومي در ديدگاه بخش عمده مديران كشور و جاي خالي اين مقوله در آموزش‌هاي مديريتي
ضعف متصديان واحدهاي روابط عمومي در كسب مهارت‌هاي لازم به‌ويژه در اجراي شيوه‌هاي نوين مثل روابط عمومي الكترونيك
كافي نبودن پشتوانه‌هاي قانوني در بازيابي و حفظ جايگاه روابط عمومي‌ها بخصوص در بخش‌هاي دولتي و عمومي
تداخل برخي از وظايف روابط عمومي با رويكردهاي جديد حوزه بازاريابي، منابع انساني و واحدهاي مشابه و عدم شفافيت در مرزهاي عملكرد آنان عدم هماهنگي روابط عمومي در كشور با پيشرفت و توسعه جهاني اين رشته و نامتوازن بودن آن با توسعه‌اي كه در ساير عرصه‌ها و صنايع كشور در حال شكل‌گيري است.
رفع اين چالش‌ها تنها در سايه برنامه‌ريزي و تلاش هماهنگ بخش‌هاي مختلف حاكميت، آموزش، مديريت و به‌ويژه تلاش مضاعف و پيگير فعالان عرصه روابط عمومي ميسر خواهد بود.