شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- به درستي مشخص نيست كه بايد لذت خواندن روزنامه قبل از چاپ را فرصت دانست يا چالش قلمداد كرد، اما پرواضح است كه اين رويداد بيش از يك دهه است كه به وقوع پيوسته است.
براساس آمارها، هر روز حدود ۲۰۰ عنوان روزنامه در كشور منتشر مي‌شود، در حالي كه براي جمعيت ۸۰ ميليون نفري ما اين روزنامه‌ها كمتر از ۸۰۰ هزار نسخه در روز تيراژ دارند.
در دوران مدرن اولين رسانه‌ها، مطبوعات بوده‌اند كه هر بار با ورود ساير رسانه‌هاي جديد، مانند سينما، راديو و تلويزيون وضعيت اسفناكتري پيدا كرده اند. با ظهور عصر ديجيتال دو ديدگاه مطرح است؛ عده اي معتقدند محو كامل مطبوعات يا دست‌كم شكست‌شان از رسانه‌هاي نوظهور سرانجام اين رسانه است و عده‌اي ديگر نيز با خوش‌بيني بر بقاي رسانه‌هاي مكتوب اصرار دارند.
ضمن اينكه نبايد از اين نكته غافل ماند كه وضعيت اقتصادي نامطلوب مطبوعات نيز مي تواند يكي از مهم‌ترين بحران‌ها قلمداد شود.
در ايران نشريه‌ها، چه آن‌ها كه وابسته به نهادهاي دولتي‌اند و چه آن‌ها كه با هزينه‌هاي به‌ظاهر شخصي اداره مي‌شوند، از كاهش آگهي‌ها گله‌مندند و به نظر مي‌رسد تمايل صاحبان آگهي‌ها به فضاي مجازي، آن‌ها را با مشكلات جدي مواجه كرده است.
نسرين وزيري كارشناس ارتباطات كه سالها در تحريريه روزنامه ها و خبرگزاري هاي متعدد كار كرده است در رابطه با اين وضعيت روزنامه هاي چاپي گفت: امروزه آن‌ها كه به دنبال خبرند سر در گوشي‌هاي همراه دارند و كانال‌هاي خبري را بالا و پايين مي‌كنند تا در لحظه اخبار جهان در مشت‌شان باشد.
وي با اشاره به اينكه همين موضوع مصداق اين است كه مطبوعات كاغذي نفس‌بريده‌اند، تاكيد كرد: بنابراين مي توانيم بگوييم روزنامه هاي چاپي از سرعت انتشار اخبار در فضاي مجازي جا مانده‌اند.
اين روزنامه نگار و خبرنگار تصريح كرد: ريزش شديد مخاطب نشريه‌هاي امروز اگرچه پديده‌اي جهاني است، اما نبايد فراموش كنيم كه سرعت بي‌ميلي به مطبوعات در كشور ما ريشه در بي‌رغبتي به مطالعه هم دارد. مردمي كه كمتر از ۱۰ دقيقه در روز مطالعه مي‌كنند ظرفيت بالاتري براي رها كردن نشريه‌هاي كاغذي خواهند داشت.
وي ادامه داد: قبلاً اگر خبرنگار روزنامه يا حتي سردبير هم صفحهاي را ميبست و امضاي آخر مديرمسئول هم پاي كار بود، باز بايد تا صبح فردا منتظر ميماند تا خروجي كار را ببيند. خوش‌شانس اگر بوديم و صبح زود از جلو دكۀ روزنامه‌فروشي ميگذشتيم، فرصت ديدن همۀ تيتر يكها و صفحه‌هاي اول روزنامه‌ها را داشتيم. روزهاي آخر سال هم بايد روزنامههاي مورد علاقهمان را هر روز ميخريديم مبادا از خواندن ويژهنامه نوروزي‌شان محروم شويم.
وزيري افزود: اما حالا از نيمه‌شب كه ميگذرد، اگر شب‌زنده‌دار باشي و هوس روزنامه خواندن به سرت بزند، ميتواني پشت لپتاپ بنشيني، سري به جار يا پيشخوان بزني، تيترها و صفحه يكها را مرور و روزنامۀ مدنظرت را انتخاب كني و بخواني. حال خواندن روزنامه را هم كه نداشته باشي، ورژن كپسولشدهاش را در اغلب كانال‌هاي تلگرامي خبري ميتواني بخواني.
وي خاطرنشان كرد: البته نكته بسيار مهم اين است كه كه روزنامه‌ها هم بيرنگوروتر از قبل شدهاند و كمتر مطلب توليدي ويژه دارند. فارغ از تيترها و ليدهاي‌شان كه بازتاب سليقه و گرايش رسانه است، متن گزارشهاي پوششي، غالباً همانهاست كه در خبرگزاريهاي ديروز آمده؛ چون خبرنگاران روزنامه‌ها كمتر به خودشان زحمت ميدهند روايت خودشان از يك مراسم را بنويسند و عموماً همان نقل قولها در خبرگزاريها را كپي‌پيست و در مواردي بازنويسي و با نام خودشان منتشر مي‌كنند.
بر اساس اين گزارش، با توجه به شواهد موجود مي توان اينگونه نتيجه گرفت كه نه تنها ظهور و گسترش فضاي مجازي باعث كاهش توجه به روزنامه هاي چاپي شده بلكه مشكلات اقتصادي موجود در فضاي رسانه اي كشور، بي ميلي مخاطبان به مطالعه و بي انگيزگي اصحاب رسانه در توليد محتوايي ناب و دست اول هم به اين معضلات دامن مي زنند.
گزارش: هانيه حقيقي
سيناپرس