شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- اساسا قابل پيش بيني بود كه جهان عمدتا به سه دليل در زمينه كاهش انتشار دي اكسيد كربن به توافق برسد. نخست اينكه امروزه در باره اثرات مخرب و زيانبار گرمايش جهاني اجماع علمي وجود دارد و ترديدها در اين باره كمتر شده است.

ديگر اينكه نهادهاي مسئول تغيير اقليم (IPCC) موفق شدند بسياري از برنامه‌هاي كاهش دي اكسيد كربن را از طرح‌هاي پر هزينه و دشوار به سمت اقدامات اصطلاحا بدون ندامت و پشيماني پيش ببرند. يعني اقداماتي كه هم كم هزينه است و هم اهدافي چند منظوره دارند و اگر هم به كار كاهش گرمايش جهاني نيايند اجراي آنها از جهاتي ديگر هم براي كشورها مفيد است.

براي مثال حتي فارغ از ضرورت مشاركت چين و هند در برنامه‌هاي كاهش اثر گلخانه يي زمين، فعاليت هايي همچون كاهش مصرف سوخت‌هاي فسيلي و رويكرد به سوخت‌هاي پاك براي اين دو كشور كه وارد كننده سوخت فسيلي هستند و بسيار هم دچار آلودگي محيطي ناشي از اين نوع سوختها هستند (پكن در شمار آلوده ترين شهرهاي جهان است) اهميت راهبردي دارد.

به همين خاطر است كه مي بينيم هند امروزه به يكي از كشورهاي پيشتاز در زمينه توسعه انرژي خورشيدي تبديل شده است و دليل آخر اينكه، از ديد استراتژيست‌هاي غربي كاهش مصرف سوخت‌هاي فسيلي راهي است براي كاهش تروريسم جهاني.

 البته هدف اصلي پروتكل كيوتو مهار افزايش گرماي جهاني تا حد ۲ درجه افزايش تا پايان قرن بوده است. اما از همان زمان گفته مي شد كه اين هدفي واقع بينانه نيست و رشد چين و هند و اندونزي باعث خواهد شد افزايش دماي زمين اجتناب ناپذير باشد. سناريوهايي بدبينانه اين مقدار را تا ۶ درجه سانتي گراد هم پيش بيني كرده است. اما بايد دانست كه اين افزايش درجات چه فرقي با هم دارند؟ بهتر است با دقت نتايج را مرور كنيم:

۱ تا ۲ درجه سانتي گراد افزايش: يعني آنچه كه تاكنون رخ داده يا به صورت اجتناب ناپذير تا كمتر از بيست سال ديگر رخ خواهد داد. افزايش موج گرما و قحطي و انقراض بسياري از گونه‌هاي زيستي.

۲ تا ۳ درجه سانتي گراد افزايش: يعني نابودي مرجان ها، اضمحلال كشاورزي در بسياري از مناطق جهان، ۷۴ سانتي متر بالاتر آمدن آب درياها و افزايش توفان‌ها.
۳ تا ۴ درجه سانتي گراد افزايش: انقراض گونه‌هاي بزرگ.

۴ تا ۵ درجه سانتي گراد افزايش: يعني نيمي از جمعيت جهان گرسنه مي مانند و نيمي ديگر روزانه بايد با سيل و توفان دست و پنجه گرم كنند.

۵ تا ۶ درجه سانتي گراد افزايش: يعني به قول مارك ماسلين در كتاب گرمايش جهاني، بهتر است اصلا حرفش را نزنيم!

به هر حال مي بينيم كه ۳ درجه به معناي رفع خطر گرمايش جهاني نيست. بسياري خرابي‌ها و ويراني‌ها با همين مقدار افزايش دما هم رخ خواهد داد، اما قطعا انطباق با آن براي بشر آسانتر است.

اما ما (ايران) چقدر مي توانيم اميدوار باشيم؟ چون به هر حال همه جنبه‌هاي عمومي موضوع در جهان همگون و به هم پيوسته كنوني شامل ما هم مي شود.

 شواهد بسياري وجود دارد كه نشان مي دهد گرمايش كنوني خاورميانه لزوما منشاء انساني ندارد و مي تواند شكلي از الگوهاي طبيعي اقليم در اين منطقه باشد.

كاهش انتشار دي اكسيد كربن قطعا به مهار آن بخش از خشكيدگي ايران و خشكسالي خاورميانه كه احتمالا منشاء انساني دارد كمك خواهد كرد. اما واقعا چندان نشانه مستندي از اينكه اين خشكيدگي و اين خشكسالي عمدتا مرتبط با پديده گرمايش جهاني باشد وجود ندارد.

عدم قطعيت‌هاي علمي در اين باره بسيارند و واقعا هنوز پيش‌بيني علمي در اين باره دشوار يا حتي ناممكن است. مشاهدات نشان داده‌اند كه خشكسالي خاورميانه مانند ذوب يخ‌هاي قطبي نسبت دقيق با روند افزايش گرمايش جهاني ندارد.