شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- توسعه هر پديده اي درجامعه، منوط به بسترسازي مناسب فرهنگي براي آن است، صنعت بيمه نيز، از اين امر مستثني نيست. ضريب نفوذ بيمه اي دركشور ؛ 1/2 درصد بوده است و اين حكايت از عدم توسعه يافتگي صنعت بيمه دارد.
در واقع بيمه؛ صنعتي كه همزمان با بانكداري وارد ايران شده است ولي نتوانسته است هم قدم با صنعت بانكداري، پله هاي توسعه را طي كند.بانك ها چه كرده اند كه توانسته اند اين گونه در تمام فعاليت هاي ريز و درشت آدميان نفوذ كنند؟ آيا اهميت صنعت بيمه، در زندگي افراد يك جامعه، كمتر از بانك ها و بنگاه هاي اقتصادي است؟
شايد بهتر باشد به اين واقعيت اعتراف كنيم كه توسعه صنعت بيمه بسيار سخت تر از توسعه ساير بخش هاي اقتصادي است. زيرا حق بيمه اي كه بيمه گذاران پرداخت مي كنند، لزوما منجر به دريافت خسارت نخواهد شد. بنابراين احساس نياز به خريد محصولات بيمه اي در نزد مصرف كنندگان،بسيارسخت تراز چنين احساسي در مورد ساير خدمات ايجاد مي شود.
سهل انگاري افراد دراين زمينه، پيامدهاي منفي زيادي را به بار مي آورد كه از آن جمله مي تواند به تعداد زياد رانندگان زنداني در گير با معضل ديه كه بيمه شخص ثالث ندارند و سالمنداني كه از بيمه عمر خود را محروم كرده اند، اشاره كرد.
امروزه در بسياري از كشورهاي توسعه يافته هزينه هاي مربوط به بيمه درصد مهم و قابل توجهي از كل هزينه هاي افراد و يا سازمان ها را تشكيل مي دهد. اما در ايران، بيمه درصد پائيني از هزينه هاي افراد را تشكيل مي دهد بگونه اي كه اگر سهم اجباري نظير بيمه هاي درمان و شخص ثالث را از آن كسر كنيم، هزينه سرانه بيمه در كشور بسيار اندك است.
بيمه درايران هيچ گاه نتوانسته است رتبه اي قابل توجه اي در بين كشورهاي دنيا بدست آورد. واقعيت اين است كه بيشتر مردم، بيمه را فقط در بيمه هاي درماني و شخص ثالث يا بيمه تامين اجتماعي خلاصه مي كنند و همچنان نقش اين مهم در جامعه ناشناخته است. در حالي كه بيمه يكي از مهم ترين اركان توسعه اقتصادي كشور است و در كشورهايي كه تنوع و ريسك آن ها زياد است، بيمه به عنوان ابزاري مناسب براي مديريت ريسك بنگاه ها و فعالان اقتصادي شناخته مي شود.
يكي از اصلي ترين عوامل عدم توسعه صنعت بيمه در كشور، كافي نبودن آگاهي مردم، در مورد خدمات بيمه اي است. با توجه به جايگاه بيمه در توسعه اقتصادي و اجتماعي كشور و خريدن خطر براي آحاد جامعه، بي شك مستلزم وجود زير ساخت هايي براي گسترش در سطح جامعه است، كه در اين مسير جايگاه فرهنگ به عنوان عاملي براي دروني كردن بيمه براي افراد جامعه مطرح مي شود.
از آنجا كه خدمات بيمه عيني نيست، و آشنا سازي مردم با اين خدمات نيازمند ارائه اطلاعات تفصيلي است، فعاليت هاي تبليغات حرفه اي شركت هاي بيمه براي گسترش آگاهي مردم كافي به نظر نمي رسد. هرچه دست اندركاران امر بيمه در خصوص فرهنگ سازي و ارتقاي سطح فرهنگ تلاش و سرمايه گذاري كنند، صنعت بيمه بيشتر بارور شده و نقش خود را در جامعه و اقتصاد موثرتر ايفا مي كند.
فرهنگ بيمه در حقيقت همان تصوير خوشايندي است كه از فعاليت هاي بيمه اي در ذهن بيمهگذاران نقش مي بندد و در اين ميان پايبندي شركت هاي بيمه به تعهدات در مقابل مشتري و وفاداري به وعده ها، نقش اساسي ايفا ميكند.علاوه بر شركت هاي بيمه، ساير نهادها و سازمان هاي فرهنگي از جمله رسانه هاي جمعي نيز لازم است در اين عرصه حضور مؤثر و مداوم داشته باشند. بايد بپذيريم كه منافع بيمه در اصل به منافع ملي باز مي گردد و داشتن پوشش هاي بيمه اي به نوعي از سوخت ملي جلوگيري مي كند و موجب رشد و توسعه همه جانبۀ كشور مي شود.
با توجه به نقش و جايگاه شركت ها و موسسات بيمه در كشورهاي توسعه يافته وگستردگي خدمات بيمه اي، اطلاع رساني مناسب و مستمر در جهت افزايش آگاهي و شناخت مردم از اين خدمات و گسترش فرهنگ بيمه در ميان اقشار و طبقات مختلف جامعه نه تنها توسط بيمه گران بلكه با همياري ساير نهاد هاي فرهنگي ، اقتصادي و اجتماعي مي تواند روند توسعه كشور را شتاب بيشتري دهد.
وسايل ارتباط جمعي يكي از عوامل موثر در توسعه اجتماعي و اقتصادي جوامع مخصوصا در كشورهاي در حال توسعه هستند. روزنامه، خبرگزاري، راديو، تلويزيون ، فضاي مجازي و... با گسترش انديشه هاي نو در واقع وجدان اجتماعي افراد را بيدار مي كنند و با آشنا ساختن آنان به اهميت اجراي برنامه هاي مملكتي، توجه سريع و وسيع همگان را به لزوم تحولات اساسي از قبيل تعديل ثروت، مبارزه با بي سوادي، و گسترش وسايل رفاه اجتماعي جلب مي كنند و آنان را براي شركت در زندگي عمومي و دفاع از حقوق فردي و اجتماعي و قبول مسئوليت هاي بيشتر اماده مي سازند.
وضعيت فعلي صنعت بيمه، نشان از ضرورت تشكيل شوراي روابط عمومي و رسانه در اين حوزه دارد. در واقع همكاري روابط عمومي و رسانه ها در صنعت بيمه مي تواند سبب ارتقا سطح فرهنگ بيمه در كشور شود. و اين دو در كنار هم مي توانند ديدگاه هاي مردم و مسئولان را نسبت به اين صنعت ،آسيب شناسي و محورهاي تبليغاتي مشتركي با رويكرد هاي فرهنگ بيمه تعريف و تبيين كنند.
اعتماد سازي و ايجاد باور مثبت در مورد بيمه؛ معرفي خدمات بيمه اي به مردم و اقناع افكار عمومي براي خريد بيمه به منظور جبران خسارت ها، بايد در دستور كار شوراي هماهنگي روابط عمومي هاي صنعت بيمه قرار بگيرد و با حساسيت و ظرافت بيشتري دنبال و پيگيري شود. همكاري متقابل اين شورا و رسانه هاي جمعي براي معرفي بيمه در قالب هاي مختلف با هدف اطلاع رساني و معرفي كاركردهاي بيمه و اصلاح باورهاي مردم نسبت به بيمه، كارساز و تعيين كننده است و به توسعه فرهنگ بيمه كمك مي كند.
از سوي ديگر؛ يكي از دلايل عدم پيشرفت صنعت بيمه در كشور، عدم وجود رقابت در بين آن ها است. يكي از راه هاي شكل گيري فرهنگ رقابت در اين حوزه، از طريق پرسشگري رسانه ها و اطلاع رساني درست هنگام ازعملكرد هاي متفاوت شركت هاي بيمه اي مختلف مي باشد كه اين كار جز از طريق پي گيري رسانه ها امكان پذير نمي باشد.
با گسترش فرهنگ بيمه، بازار بيمه در كشور گسترش مي يابد و صنعت بيمه كشور قادر خواهد بود، تا افزون بر بيمه هاي عادي در زمينه بيمه هاي ديگرنيز فعاليت بيشتري داشته باشد. توسعه فرهنگ بيمه اي در ابعاد مختلف سبب اطمينان و آرامش و در نتيجه تسريع و تسهيل در امر سرمايه گذاري مي شود، چون بيمه هزينه نيست، بلكه نوعي سرمايه گذاري است و بايد مردم از مزاياي اين سرمايه گذاري آگاه و بهره مند شوند. و اين آگاهي جزء ازطريق حمايت رسانه ها محقق نخواهد شد.