شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- ادوارد ال برنيز، پدر روابط عمومي آمريكا، مي گويد: "شاغل روابط عمومي كسي است كه به منظور مشاوره به يك كارفرما يا مشتري در روابط با عموم مردم، با آموزش، تمرين و تجارب حرفه اي تجهيز شده است". آيا متخصصان روابط عمومي هند اين معيار را برآورده مي كنند؟ پاسخ من اين است "بله" و "نه".
يك نظرسنجي توسط اتاق بازرگاني و صنايع هندوستان، ميزان درآمد روابط عمومي را در هند، عدد 6 ميليارد دلار (بيش از 35000 كرور روپيه) محاسبه كرد و پيش بيني كرد كه اين عدد با نرخ ساليانه 32 درصد در حال رشد مي باشد.
روابط عمومي در هند يك "آش شله قلمكار" است (يعني جورواجور است و خوب و بد دارد)، و شامل متخصصين بسيار حرفه اي روابط عمومي است كه دومي ندارند (يعني اول هستند و بالادست ندارند) در يك طرف و تعداد زيادي غير متخصص بدون هيچ گونه مبنايي در آموزش، تمرين و تجربه در رابطه با روابط عمومي در طرف ديگر.
بررسي ديگري از سوي يك دانشگاه نشان داد كه تنها 40 درصد پرسنل روابط عمومي داراي تخصص حرفه اي هستند. به اين ترتيب، منتقدان روابط عمومي، به آن ها لقب "اسپين داكترها" يا "مانيپوليترها" را داده اند، كه تصوير اين حرفه را مي سازند.
خصوصيت متمايز حرفه روابط عمومي "كميت (تعداد) پرسنل روابط عمومي" به جاي "كيفيت حرفه روابط عمومي" مي باشد. نياز امروز عالي بودن متخصص است. متأسفانه، تثليث روابط عمومي - آموزش، تمرين و تحقيق - كه براي ارتقاء اين حرفه لازم است، در وضعيت ركود قرار دارد.
بدون تخصص
پروفسور پي ال ويشوشوار رائو، رئيس سابق گروه هنر، دانشگاه Osmania، اظهار داشت "روابط عمومي كه بخشي از دوره روزنامه نگاري مي باشد، به يك حرفه گسترده و تخصصي تبديل شده است كه قطعا مترادف روزنامه نگاري نيست. يك دوره آموزشي مناسب تر براي روابط عمومي ضروريست تا آن را به يك جريان مستقل تبديل كند. "
اگرچه روابط عمومي در هند وضعيت يك حرفه مستقل را به دست آورده است و هر كسي از رئيس جمهور هند و نخست وزير، گرفته تا وزيران و مسئولين ناحيه اي، همگي از متخصصان روابط عمومي براي ايجاد تصويري قابل احترام از خود استفاده مي كنند؛ اما آموزش روابط عمومي هنوز در دوران كودكي خود و بدون حمايت از طرف دولت، به سر مي برد.
بيش از 100 دانشگاه كه داراي گروه هاي ارتباطات و روزنامه نگاري هستند، روابط عمومي را به عنوان يكي از موضوعات بخشي از دوره روزنامه نگاري خود ارائه مي دهند. آيا فردي مي تواند با يك مطالعه يك موضوع به يك متخصص كامل تبديل شود؟ نكته اي براي فكر كردن.
هنگامي كه دانشگاه Dr BR Ambedkar Open University، پيشنهاد راه اندازي MA در روابط عمومي و ارتباطات جمعي را داد، كميسيون University Grants Commission اين درخواست را رد كرد با اين استدلال كه اين دوره در ليست تصويب شده آن نيست.
يكي ديگر از اشكالات بزرگي كه روابط عمومي هند دارد، فقدان دو مسئله آموزش ابتدايي (القايي) و آموزش ضمن خدمت مي باشد.
فقدان حرفه اي گري
يكي از سردبيران در سخنان خود درباره حرفه اي گري در روابط عمومي، اظهار داشت كه 90 درصد از يادداشت هاي مطبوعاتي مربوط به متخصصين اين حوزه، ارزش استفاده را ندارند و نياز به بازنويسي دارند. اين مسئله در مورد نياز به آموزش براي پرسنل روابط عمومي صحبت مي كند.
علاوه بر 100 هزار متخصص روابط عمومي، حدود 40 برابر آن ارتباط گر عمومي در بخش هاي مختلف وجود دارند، كه در آموزش مردم به عنوان شركاي فعال در روند دموكراتيك مشاركت دارند. اين ارتباط گران كه بدون هيچ آموزش كار مي كنند نمي توانند تاثير خوبي داشته باشند.
دولت هاي ايالتي بايد به منظور آموزش و تحقيق، آكادمي هاي ارتباطات جمعي را در پايتخت هاي ايالتي همسان با موسسه ارتباطات جمعي هند، در دهلي نو ايجاد كنند. شركت هاي بزرگ نيز بايد در آموزش كارمندان در زمينه روابط عمومي سرمايه گذاري كنند.
انجمن روابط عمومي امريكا يك راهنماي توسعه حرفه اي را فراهم آورده است كه تمام برنامه هاي آموزشي تخصصي و برنامه هاي تعليمي (تمريني) را براي استفاده اعضاي خود در آن فهرست كرده است. اين راهنما شامل سمينارها، كارگاه ها، سخنراني ها، كنفرانس هاي بين المللي روابط عمومي، تله سمينارها و دوره هاي يادگيري الكترونيكي مي باشد. چنين مدل آموزشي براي انجمن روابط عمومي هند به منظور ارتقاي مهارت اعضاي آن، يك ضرورت محسوب مي شود.
سنجش اثربخشي
كمبود تحقيق و ارزيابي، يكي ديگر از نگراني هايي است كه روابط عمومي در هند را تحت تاثير قرار مي دهد. در واقع، كل فرايند روابط عمومي بر اساس مدل RPCE، يعني، - تحقيق (R)؛ برنامه ريزي (P)؛ ارتباطات (C)؛ و ارزيابي (E)، مي باشد. با اين حال، برنامه ريزي و ارتباطات به طور كامل مورد استفاده قرار مي گيرند، در حالي كه تحقيق و ارزيابي كاملا ناديده گرفته مي شوند.
اگرچه دولت ها و شركت ها ميليون ها روپيه را در تبليغات تصويرسازي صرف مي كنند، اما تاثير آن ها بر ذهن مردم به ندرت مورد سنجش و ارزيابي قرار مي گيرد. نياز به ارزيابي در هر كمپين روابط عمومي براي سنجش نتايج و اثربخشي آن، وجود دارد.
يك شركت بين المللي روابط عمومي، به نام BBDO، در بررسي خود بيان كرد كه "صنعت روابط عمومي هرگز نبايد كاملا مورد احترام باشد، مگر اين كه بتوان مقياسي براي اندازه گيري ارزش آن ارائه كرد." بنابراين، متخصصان روابط عمومي بايد تحقيقات با كيفيت خوب را انجام دهند تا حرفه خود را بالا ببرند و اطمينان حاصل كنند كه كار آن ها توسط غريزه و شهود قضاوت نمي شود. بنابراين، هر گروه روابط عمومي بايد يك بخش تحقيقاتي براي اندازه گيري برنامه هاي روابط عمومي خود داشته باشد.
هند به عنوان بزرگ ترين دموكراسي و يكي از سريع الرشدترين اقتصادهاي جهان، مي تواند آينده اي روشن براي متخصصين روابط عمومي ارائه دهد. با اين حال، چنين آينده اي تنها زماني امكان پذير است كه دولت و شركت هاي بزرگ در يك طرف و دانشگاهيان و مجموعه هاي حرفه اي روابط عمومي در طرف ديگر، در طولاني مدت بر روي آموزش، تعليم و تحقيق تخصصي در زمينه روابط عمومي سرمايه گذاري نمايند.
منبع مرجع: شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)