شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- نقش تبليغات در معرفي يك كالا براي فروش، بر كسي پوشيده نيست. كتاب نيز به عنوان يك كالاي فرهنگي در كنار ديگر محصولات نياز هر يك از افراد جامعه است. براي ترويج فرهنگ مطالعه در ميان مردم راه هاي بسياري وجود دارد اما نقش رسانه هاي گروهي بخصوص راديو و تلويزيون در شفاف سازي فضاي عدم اعتماد به كتاب هاي بازار نشر و ايجاد علاقه مندي در بين افراد مختلف بسيار قابل توجه است. در كنار تبليغات كالاهاي رنگارنگ تلويزيون جاي خالي كتاب به چشم مي خورد.
به گزارش ايسكانيوز، استقبال از كتاب و كتابخواني در ميان ايرانيان رونق چنداني ندارد. بسياري از افراد براي گذران وقت شان راه هايي جز كتاب خواندن را انتخاب مي كنند. البته كتاب شان و جايگاه خود را دارد ولي اين محصول فرهنگي نيز به نوعي كالاست اما يك كالاي فرهنگي و براي فروش و معرفي اين كالا به شيوه هايي تازه اي براي تبليغ و به فروش رساندن آن نياز است، حال در اين ميان تلويزيون و برنامه هاي فرهنگي آن مي توانند در معرفي و فروش اين محصول فرهنگي به عموم مردم كمك كنند. فروش بالاي برخي از عناوين كتاب گواه اين مطلب است كه بسياري از كتابها به صورت تبليغات دهان به دهان در ميان علاقمندان به مطالعه و ديگر افراد معرفي مي شوند در صورتي كه رسانه ها و بخصوص صدا و سيما مي توانند در فروش و معرفي انواع كتابها به مردم ياري رسان باشند. حال در اين ميان تا چه ميزان برنامه هاي تلويزيوني و تبليغات رسانه اي در معرفي و تبليغ كتاب راهگشا بوده اند سوالي است كه بايد از كتابفروشي ها و صاحبان نشر پرسيد.
سمانه مومني كارشناس ارشد علوم ارتباطات درباره نقش رسانه ها در ترويج فرهنگ كتاب خواني در ميان مردم در اين خصوص به ايسكانيوز گفت: صدا و سيما به عنوان يكي از نهادهاي تاثيير گذار در جامعه پذيري مردم است و به عبارتي قطب فرهنگ ساز يك كشور و جامعه مي تواند باشد و مردم را با تبليغات به سمت مطالعه و كتابخواني و هر آنچه كه مدنظرش است بكشاند؛ در اين راستا يك نيازسنجي بايستي صورت بگيرد. به اين معنا كه مردم به چه كتابهايي علاقمند هستند و اين نيازسنجي در اختيار ناشران قرار بگيرد و ناشران با بررسي اولين هاي مورد نياز مردم، حمايت هاي خود را در راستاي انتشار و توزيع كتابهاي مورد نياز انجام دهند و اين باعث مي شود كه من نوعي به هر حوزه اي كه علاقمند هستم بهتر به كتاب مورد نظر دسترسي پيدا كنم.
مومني در مورد تبليغات تلويزيوني كتاب خاطرنشان كرد: يكي دو مورد از تبليغات تلويزيوني كتاب را ديده ام و به نظرم زياد جذاب نبود و مي توانستند از رنگ و لعاب بهتري براي ساخت اين گونه تبليغات استفاده كنند؛ در صورتي كه از اين تبليغات مي توان براي ترغيب افراد به كتاب خواندن، بخصوص براي كودكان كه علاقمند به تماشاي تبليغات تلويزيوني هستند استفاده كرد. در حالي كه متاسفانه اين امر تاكنون كمتر اتفاق افتاده و در اين حوزه كمتر كار شده است زيرا اگر ما به دنبال فرهنك مطالعه هستيم بايد اين مسئله را از سنين پايين و حتي پيش از دبستان آغاز كنيم در طول زندگي همه افراد يك جامعه بايد از مدرسه شروع شود تا دانشگاه و بالاتر از آن نهادينه شود.
وي افزود: بررسي ها نشان مي دهد كه مطالعه و كتابخواني وضعيت مطلوبي در ايران ندارد و عمدتا مردم ايران از خريد و مطالعه كتاب گريزان هستند و به نظر من اقدامات لازم و جدي در زمينه اشاعه فرهنگ مطالعه صورت نگرفته است البته كارهايي مانند برپايي نمايشگاه كتاب و اقداماتي از اين دست براي ترغيب مردم به مطالعه انجام شده كه البته مي توانستند با شيوه هاي ديگر اقدامات موثرتري را انجام دهند كه متاسفانه تا كنون صورت نگرفته لذا در ترويج فرهنگ كتابخواني نيازمند تبليغات، اطلاع رساني و فرهنگ سازي در رسانه بخصوص راديو و تلويزيون هستيم.
اين كارشناس علوم ارتباطات اظهار كرد: سازمان صدا و سيما مي تواند اقدامات خوبي در راستاي تبليغ واطلاع رساني در مورد كتاب ها انجام دهد. اين سازمان مي تواند با ساخت فيلم هايي در راستاي معرفي كتاب، ترويج فرهنگ اهداي كتاب، معرفي كتاب هاي پر فروش و يا تازه هاي نشر در بخش ثابتي از اخبار و دعوت از نويسنده براي معرفي آثارش و... انجام دهد. تبليغات كالاها بخش عمده اي از حجم برنامه هاي صدا و سيما را به خود اختصاص داده و در اين ميان مسئولان رسانه مي توانند از تبليغات كتاب ها استفاده كنند و يكي از اين كالاهاي تبليغي مي تواند كتاب باشد و اين تبليغات است كه مردم را به سمت كتاب و كتابخواني مي كشاند.
مومني بيان كرد: رسانه هاي گروهي مثل راديو و تلويزيون بجز معدود برنامه هايي كه پخش مي شود هيچ پوشش گسترده اي در جهت گسترش فرهنگ كتابخواني نداشتند و بيشترين بار در اين حوزه برعهده رسانه و نشريات است و به نظرم نشريات براي تحريك من مخاطب، هيچ تحريك خاصي نداشته اند در حالي كه مخاطبان نيازمند مطالب غني و پربارتري از تلويزيون مانند جلسات نقد و بررسي كتاب، آمار دقيق كتابفروشي ها و ...باشند و بايستي در زمينه ترويج كتابخواني شاهد اقدامات موثر از سوي دستگاه هاي خصوصي و دولتي در زمينه كتاب خواني و گسترش فرهنك مطالعه داشته باشيم.
اين كارشناس ارتباطات گفت: با توجه به اينكه دانش آموخته علوم ارتباطات هستم به نظرم دليل اينكه مردم كمتر به سمت كتاب و كتبخواني مي روند؛ عدم توسعه نشر الكترونيك در ايران است زيرا هزينه بالاي كتاب جزو مواردي است كه مانع كتابخواني است و راه حلش اشاعه نشر الكترونيك و افزايش كتابخانه هاي عمومي است.
وي اضافه كرد: موضوع و محتواي كتاب علاوه بر حوزه چاپ به صورت اينترنتي آنلاين يا آفنلاين دردسترس عموم قرار بگيرد و با هزينه كمتر از هزينه كتاب چاپي، PDF كتاب در اختيار همه قرار بگيرد البته در ايران مردم بيشتر دوست دارند از نوع كاغذي كتاب استفاده كنند در حالي كه نوع الكترونيكي يك اثر كارآمد تر است زيرا هزينه كمتري براي خريد اثر پرداخت مي شود و وقت كمتري براي تهيه اين نوع از كتاب هاي صرف مي شود و قابل دسترس تر است كتابهاي چاپي بوده و وسعت انتشاراتش خيلي بالاست.
خبرنگار: بخشي پور/ انتشار: سليمي