شارا - شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران : نگاهي تحليلي به مناظره دوم رياست جمهوري ايران از نگاه بازاريابي سياسي / مناظره دوم: استفاده ابزاري از معيشت مردم، دليل بي برنامگي
دوشنبه، 18 اردیبهشت 1396 - 09:48 کد خبر:29375
مناظره انتخاباتي، هيجان انگيزترين و مؤثرترين رخداد در كارزارهاي انتخاباتي است كه مي تواند تأثير چشمگيري در رشد محبوبيت و مقبوليت يك كانديدا داشته باشد يا بالعكس. در حقيقت نزديك ترين و ملموس ترين وجه شناخت كانديداهاي انتخاباتي، در يك زمان مشخص.

شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)، مناظره انتخاباتي، هيجان انگيزترين و مؤثرترين رخداد در كارزارهاي انتخاباتي است كه مي تواند تأثير چشمگيري در رشد محبوبيت و مقبوليت يك كانديدا داشته باشد يا بالعكس. در حقيقت نزديك ترين و ملموس ترين وجه شناخت كانديداهاي انتخاباتي، در يك زمان مشخص.

توماس هالبروك معتقد است داده هايي درباره فعاليت ارزيابي كانديداها توسط رأي دهندگان وجود دارد كه بسيار پراهميت است و اين داده ها نشان از اين دارد كه رأي دهندگان مي توانند پيش از مناظره برنده يا بازنده مناظره را پيش بيني كنند و اين پيش بيني هر بار كه مناظره اي رخ مي دهد براي مناظره بعدي دقيق تر صورت مي گيرد.

پس مي توان گفت مناظره هاي انتخاباتي مي تواند به طور مستقيم در افزايش آگاهي مخاطبان نسبت به هر كدام از كانديداها تأثير بسيار شگرفي داشته باشد، به طوري كه در مواردي تغيير آرا نيز رخ مي دهد و عده اي تمايل انتخاب شان تغيير مي كند يا اينكه آنهايي كه قصد شركت كردن  نداشتند بنا به روند مناظره هاي انجام شده تصميم به مشاركت مي گيرند و در انتخاب سهيم مي شوند، البته اين تصميمات به عملكرد كانديدا در طول مناظره ها بستگي دارد چراكه براساس يك رگرسيون مي توان به اين مفهوم دست يافت كه مخاطبان موارد بيان شده و واكنش هاي طرفين را به صورت تكه هايي از يك پازل در ذهن شان كنار هم قرار مي دهند و در نهايت تصوير به دست آمده مي تواند تبديل به تصميم انتخاب كانديداي مورد نظر در زمان انتخابات و راي گيري شود.

يكي از عواملي كه مي تواند در تفسير نتايج يك مناظره تأثير گذار باشد، خصوصيات و ويژگي هاي خود رأي دهندگان و مخاطبان است. با وجود اينكه يك مناظره انتخاباتي يك فرآيند چند بعدي است و اطلاعات مختلفي را براي رأي دهندگان و مخاطبان فراهم مي آورد ولي تمامي اين پيام ها و اطلاعات مورد استفاده مخاطبان و رأي دهندگان قرار نمي گيرد.

به عنوان مثال پيام صادقانه يك كانديدا در سايه فرافكني كانديداي ديگر تحت تأثير قرار گيرد و از آنجايي كه در مناظرات انتخاباتي بيشتر براساس احساس مشاهدات انجام مي گيرد و هر كدام از طرفداران كانديداها براساس احساس پيروزي كانديداي خودشان چشم به مناظره مي دوزند، منطق و پذيرش منطقي در لايه دوم قرار مي گيرد و بر اين اساس رأي دهندگان اطلاعاتي را دريافت مي كنند كه براي شان جالب، مفيد و كاربردي است.

اين اطلاعات تبديل به هايلايت هاي ذهني مي شود كه در گفت وگوهاي روزمره شان از آنها بهره مي برند و اين موارد دلايل و مستنداتي مي شود براي برگزاري مناظرات درون شهري و بين مردمي كه هر كدام براساس برداشت هاي خود اقدام به سخنوري مي كنند. البته بايد افزود كه مخاطبان مواردي را كه دريافت مي كنند براساس ميزان تجربيات، تحصيلات و درك شان نسبت به مسائل سياسي است.

رأي دهندگان داراي عقايد و اعتقادات متفاوتي هستند و يك كانديدا را به صورت متفاوتي درك مي كنند. حتي مي توان گفت طرفداران يك كانديداي واحد نيز ممكن است دلايل مختلفي براي انتخاب كانديداي خودشان داشته باشند. همه اين موارد است كه كار اقناع مردم توسط كانديداها را دشوار مي كند چرا كه بايد بتواند اطلاعات چندبعدي توليد و ارائه كند تا بتواند به آراي حداكثري دست يابد.

مناظره دوم دوازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري ايران روز جمعه مورخ 15 ارديبهشت ماه 96 با حضور شش نامزد محترم با موضوع سياست و فرهنگ برگزار شد و حاشيه هاي فراواني داشت و اين برنامه پر بود از فراز ها و فرود ها و تقابل نامزد هاي انتخاباتي با يكديگر ولي مواردي قابل تأمل داشت كه به آنها مي پردازيم.

1-  سوال مهمي كه پيش مي آيد در ابتداي كلام اين است كه اگر از دولتمردان دولت قبل در بين نامزد ها وجود نداشت واقعاً اين مناظره ها حول چه مبحثي اداره مي شد و بيان نقد مي كردند؟ اينكه تمامي مباحث در ابتدا يا در انتهاي زمان ارائه طرح، به نقد دولت پرداخته مي شود نشان از بي سخني بخشي از كانديداها داشت، چراكه در حقيقت ماهيت مناظره ارائه و نقد طرح ها و برنامه هاي يكديگر است و بحث نقد دولت بحثي است جدا و كاملاً تخصصي كه بايد در زمان و مكان ديگري به آن پرداخت.

هدف از مناظره در حقيقت تشريح برنامه براي آينده است و نقد آن توسط ديگر كانديداها نه اينكه از ابتدا تا انتها كلا انتقاد از عملكرد دولت گذشته باشد. به نظر مي رسد كمي از عدالت دور است چرا كه در اين مقطع به جاي اينكه كانديداها اقدام به تشريح برنامه ها كنند بيشترين زمان خود را براي دفاع از عملكردشان اختصاص مي دهند و زماني براي ارائه راهكار ها، طرح ها و برنامه هاي شان ندارند.

اينكه عملكرد دولت ها نقد شود بسيار عالي است ولي پيشنهاد مي شود در زمان ديگري و با موضوعيت ديگري بحث و تبادل نظر شود و اصحاب رسانه نيز اين پرسش و پاسخ را در حوزه عملكردي چهارساله پوشش دهند و به تصوير كشند. بايد افزود اگر هم قرار است در اينچنين مناظراتي نقد عملكرد هاي قبلي صورت گيرد اين رخداد بهتر است براي همه كانديداها رخ دهد چراكه هر كدام از نامزد ها قبل از كانديداتوري  مسلما در مقام و مسندي بودند.

2-  تمركز و تأكيد بر محتواي قابل درك عوام توسط برخي نامزد ها كه موجب مي شد كمي مباحث دور از سرفصل هاي تعيين شده باشد. همانطور كه اشاره شد مبحث مناظره دوم مربوط به حوزه فرهنگي و سياسي بود ولي عده اي از نامزد ها مباحث را خيلي سريع به سمت معيشت مردم سوق مي دادند و مسائل را با ربط و بي ربط به حوزه اقتصادي وصل مي كردند و بدون اينكه برنامه اي مدون ارائه دهند يا راهكاري در حوزه فرهنگي و سياسي ارائه كنند، اقدام به جهت دهي ذهن مخاطبان مي كردند.

به عنوان مثال مدام تكرار مي شد كه انجام برجام چه نتيجه اي در سفره مردم ايجاد كرد و آيا مردم اين تغيير را از نتيجه برجام لمس مي كنند يا خير؟ در ابتدا براي تشريح اين موضوع با مفهوم رخداد و پيامد مستقيم و غير مستقيم آشنا مي شويم. بايد گفت هر رخدادي پيامد مستقيم و غير مستقيم دارد. قبل از كانديداتوري و در حقيقت پيامد غير مستقيم يك رخدادي ممكن است وابسته به مولفه هاي مختلف ديگر باشد تا نمايان شود.

به عنوان مثال نمي توان گفت كه اگر گندم خريديم پس چرا نان سر سفره نيست و چرا اهل خانواده بعد از خريد گندم نان را سر سفره نمي بينند. خوب مسلما تهيه نان مستلزم فرآيند هاي تكميلي ديگري است ولي قطعاً براي توليد نان، گندم لازم است. اين مثال دقيقا مطابق با روح برجام است.

در حقيقت برجام زيرساخت ايجاد تحول است و قطعاً نيازمند همراهي و حمايت و مشاركت خيلي از سازمان ها، دولت، مردم، قوانين و حتي ساير كشورهاست كه به ثمر نهايي بينجامد و اينكه يك شبه از برجام توقع نان بر سر سفره داشته باشيم مشابه همان وعده ايجاد 5ميليون شغل يا رشد اقتصادي دو و نيم برابري كشور يا سه برابر كردن يارانه هاست. نه اين درست است و نه آن. كمي بايد واقع بين باشيم و كمي مطالعه در حوزه اقتصاد كنبم تا با حداقل دانسته ها بتوانيم دركي از دور از دسترس بودن اين وعده ها را به دست آوريم.

3-  تقريباً اكثر كانديداها پاسخ هاي دوري به سوالات مطرح شده دادند و اين نشان از بي سخني و بي برنامگي در حوزه سياست داخلي و خارجي و همچنين مباحث فرهنگي دارد و اكثر پاسخ ها تأييد و تأكيد همان سوال پرسيده شده بود. به عنوان مثال سوال در مورد قدرت و اقتدار ايران بود اكثر كانديداها با اين عنوان آغازگر سخن بودند كه قدرت خوب است، قدرت لازم است و از اين دست پاسخ ها. واقعاً بايد پرسيد برنامه شما براي تثبيت اين اقتدار چيست؟ يا در حوزه سياست خارجي كاملاً بي برنامگي موج مي زد و در نهايت با وصل به معيشت مردم زمان مورد نظر صرف مي شد و نوبت كانديداي بعدي مي رسيد.

4-  جالب ترين رخداد طي اين دو مناظره و مخصوصا در مناظره دوم چشمگير بود؛ بحث نارضايتي شديد برخي كانديداها از وضعيت كشور و  اقدام به اعلام شديد نارضايتي از وضعيت كلي حاكم بر كشور با سوالات متعدد و تكراري. حال بايد پرسيد كه آيا مردم پاسخگوي اين سوالات شما هستند؟ آيا خود شما كه تا چند هفته پيش بر مسند قدرت در يك سازماني بوديد و در صورت عدم انتخاب در انتخابات مجددا به چرخه عادي زندگي تان برخواهيد گشت چه تأثير مثبتي در جامعه داشتيد؟ و در راستاي اين همه مشكل به گفته خودتان، درصدد رفع كدام يك برآمديد؟ واقعاً اينكه مدام تذكر به كانديداهاي ديگر داده شود كه اين چنان است و چنين و چرا اينجا مشكل دارد و آنجا مشكل دارد واقعاً اول از همه خودتان پاسخگو باشيد شما چه كرده ايد؟ حتي براي رفع مشكلي خيلي كوچك از كشور عزيزمان ايران. اينها تنها بخشي از مواردي است كه طي دو مناظره اخير ديده شد. در ادامه براساس نظريه سيدني كراس و دنيس ديويس مي خواهيم مخاطبان مناظرات را به سه دسته تقسيم بندي و رويكرد هريك از اين سه بخش را بررسي كنيم.

 گروه اول شامل مخاطباني هستند كه علاقه متوسطي به مبارزه دارند و اين علاقه مقطعي آنها در زمان مشخصي تحت تأثير قرار مي گيرند. ناظره براي اين افراد جنبه كسب اطلاعات و آگاهي در حوزه هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي را دارد و بيشتر در پي آموختن از مناظره ها هستند.

دومين گروه گروهي هستند كه دانش خوبي در حوزه سياسي دارند و به دنبال تكميل اطلاعات سياسي خود هستند و از مناظره ها براي شناخت دقيق كانديداها استفاده مي كنند. البته بايد افزود اين دانش معمولاً در انتخاب آنها تأثير نمي گذارد، بلكه اطمينان شان را براي رأي دادن كاهش يا افزايش مي دهد.

دسته سوم مخاطباني هستند كه  سرسختانه پيگير و حامي كانديداي خود هستند و از مناظرات براساس برداشت هاي خودشان در مناظرات عمومي خود در عموم و مقياس شهري استفاده مي كنند. اميد است براساس شدت علاقه اي كه كانديداها به مسائل اقتصادي دارند مناظره سوم همراه با ارائه طرح و راهكار هايي مدون و مشخص براي مردم در حوزه اقتصاد باشد.

 

منبع: فرصت امروز