شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)، خانم دكتر تژه، دكتر اليزابت و آقاي تلگمي از كارشناسان دانشگاه اسلو در نروژ و مجيب خلوتگر، خانم حسيني، آقاي آرين و آقاي حسرت از تلويزيون آريانا، موسسهي «ني» از افغانستان كه بيشتر در حوزهي راديوهاي محلي و در حوزه تلاش براي رسانههاي آزاد كار ميكنند، با حضور در خبرگزاري دانشجويان ايران، از بخشهاي مختلف ايسنا بازديد و با خبرنگاران، دبيران و سردبيران اين خبرگزاري به گفتوگو نشستند .
در اين بازديد دكتر وحيد عقيلي - رييس دانشكده ارتباطات اجتماعي و خبر دانشگاه آزاد اسلامي - اين كارشناسان را همراهي ميكرد .
در حالي كه حضور اين گروه آكادميك و فعال رسانهاي در ايسنا، با دريافت جايزه اسكار اصغر فرهادي براي فيلم فروشنده همزمان شده بود، آنها در بازديد از ادارهي هنري ايسنا، دريافت اين جايزه را با هيجان تبريك گفتند .
تژه يكي از استادان و كارشناسان حوزه رسانه از دانشگاه اسلو در همين ارتباط به دريافت جايزه اسكار اصغر فرهادي به عنوان بهترين فيلم خارجي، اشاره كرد و گفت: فيلمهاي ايراني در نروژ هر روز مشهورتر ميشوند و طرفدار دارند و در چندين جشنواره نشان داده شدهاند .
آنها همچين با ديدن عكس عباس كيارستمي در صفحهي فرهنگي ايسنا، از او به عنوان فيلمساز مطرح جهان كه برايشان شناخته شده بود، ياد كردند .
فعاليت خبرنگاران و دانشجويان زن در ايران و به ويژه خبرگزاري دانشجويان ايران، خانم اليزابت را حيرتزده كرده بود. او گفت: در 10 سال گذشته در كشور نروژ هم اكثريت خبرنگاران همچون ايران، خبرنگار خانم بودهاند. در كشور ما بيش از اين تلاشهايي شده است كه حاكميت بانوان در رسانهها بيشتر شود .
تژه افزود: براي ما عجيب است كه كشوري چون ايران كه به اين ميزان دچار تحريم بوده است، خيلي راحت راهها را پيدا كرده است .
او ادامه داد: شما كشور عجيبي هستيد. براي من عجيب است كه چرا و چگونه گذشته خودتان را به دوران كنونيتان وصل كردهايد؛ چرا كه براي ما نروژيها كه اسلافمان وايكينگها بودهاند، اين سوال مطرح بوده است كه چطور راه آنها در زندگي كنونيمان ادامه داشته باشد. تلفيق فرهنگ قديمي شما در زندگي امروزتان براي ما جالب است .
اليزابت نيز گفت: رسانههاي غربي نگاهي كليشهاي به ايران دارند. اما در كنار نگاههاي كليشهاي، خبرنگاراني هم هستند كه كه به دلايل فرهنگي دوست دارند به ايران بيايند مثل من .
اين كارشناس رسانه در بخش ديگر سخنانش درباره تبعات نوع برخورد با رسانهها توسط رييسجمهور تازه آمريكا نيز اظهار كرد: در كشورهاي ديگر از جلمه پاكستان هم پيش آمده برگزاري كنفرانس مطبوعاتي را ممنوع كردهاند. عملكرد ترامپ نيز باعث شوك شده است كه از طريق توييت كار رسانهاي انجام ميدهد و خيلي رابطه خوبي با رسانهها ندارد .
او ادامه داد: دو راه براي به حاشيه بردن روزنامهنگاران وجود دارد؛ يكي توسط قانون است و ديگري اينكه به صورت وقيحانه به روزنامهنگاران بياعتنايي شود. اما از آنجا كه ما هيچ يك از اين دو، يعني قانون اول و راه دوم را در كشورمان نداريم، همواره به يك اصل، آن هم اصل اصول اخلاق حرفهاي رجوع كردهايم. در كشور ما ادارهاي وجود دارد كه در صورت شكايت خبرنگاران و بروز مساله، موضوع در آنجا مطرح ميشود. در نروژ آزادي بيان وجود دارد و كمتر دچار اين اتفاقات ميشويم .
اليزابت در ادامه همچنين درباره وضعيت رسانهها در آمريكا و اينكه آيا دموكراسي در آمريكا جلوي ترامپ را خواهد گرفت يا نه ، اظهار كرد: اتفاقي كه شكل گرفته است، همزماني اين نوع نگاه به رسانه با اوج رسيدن شبكههاي اجتماعي است. ترامپ زماني اين روش برخورد رسانهاي را انتخاب كرد كه شبكههاي اجتماعي به اوج رسيدند. در عين حال اتفاق خوبي افتاد و رسانههاي اجتماعي رابطه خوبي با رسانههايي كه داراي اعتبار هستند برقرار كردند؛ بنابراين، اين ارتباط و همزماني با وجود اينكه ممكن است به نظر برسد به نفع رسانهها نيست، اما خيلي خوب است؛ چرا كه از نظر تعداد و بحث كميت به ويژه همراهي مردم در شبكههايي مثل توئيتر نوع روش، روش خوبي است .
وي همچنين درباره نوع نگاه مردم كشورش به شبكههاي اجتماعي و الگوهاي استفاده از آن در نروژ، گفت: در كشور ما جوانها با الگوريتم فيسبوك بيشتر آشنا هستند و از مطالب خواندني ديگر استفاده ميكنند. يكي از موارد جالب توجه كه در نروژ در استفاده از توييتر شكل گرفته است فرهنگ كنايه است و اينكه چگونه مصرف كنندگان خاص از الگوريتمهاي خاص استفاده ميكنند .
تژه نيز گفت: هنوز يك سري از دانشگاهيهاي ما از ايميل استفاده ميكنند و اين بحث جالبي است. در كشور ما خيلي مهم است افرادي كه وارد شبكههاي اجتماعي شدهاند، اول كاربر ايميل بودهاند و بعد به اين شبكهها رجوع كردهاند و يا بدون اينكه وارد ايميل شوند، وارد شبكههاي اجتماعي شدهاند. مطمئنا كساني كه ابتدا وارد فضاي ايميل شدهاند، بيشتر دانشگاهيان بودهاند و اگر وارد شبكههاي اجتماعي شدهاند آن كاربردي را كه در ايميل داشتهاند در شبكههاي اجتماعي پياده ميكنند. متاسفانه جوانان ما بدون اينكه وارد فضاي ايميل شوند وارد شبكههاي اجتماعي و سطحينگر شدهاند .
اين كارشناس رسانه همچنين گفت: ما در كشورمان در استفاده از توييتر رجعتي به فرهنگ و ادبياتمان كردهايم. در كشور ما كاربران، اشعارشان را در توييتر نشر ميدهند و مثلا در اينستاگرام بازخورد ميگيرند و خيلي جالب است در نهايت به سمت كتابخواني هدايت ميشوند .
او در همين زمينه افزود: استفاده از توييتر و اينستاگرام براي تجديد حيات اشعار و داستانهايي كه وجود دارد، در كنار كاري كه كتاب ميكند بسيار به فرهنگ و ادبيات كشورمان كمك ميكند .
در ادامه مجيب خلوتگر به عنوان كارشناس رسانه از افغانستان درباره ممنوعيت رسانهها از سوي رييس جمهور آمريكا گفت: ارزش آزدي بيان قطعا ارزشي است كه نياز انساني به آن حداقل در قرن 21 بيش از هر زمان ديگر است. رشد اين ارزش در كشورهاي غربي بيشتر بوده اما در عين حال وقتي ميبينيم در كشورهاي غربي از اين ارزش بيشتر صدمه ميبينند، حداقل نيروهايي كه درافغانستان مخالف آنها هستند بيشتر ميتوانند به اين ارزش بتازند .
او اضافه كرد: ما در حكومت افغانستان مخالفان آزادي بيان داريم وقتي ميگوييم آزادي بيان ارزش خوبي است، يعني ميتواند باعث پيشرفت شود. اما برخوردي كه ترامپ با رسانهها ميكند، رويكرد ما را ميتواند تضعيف كند و اين بدترين حالتي است كه ما ميتوانيم شاهد آن باشيم؛ البته سازماني كه ما از سوي آن معرفيشدهايم، سازمان دفاع از حقوق روزنامهنگاران به صورت ويژه در افغانستان و كل دنياست .
اين كارشناس رسانه از كشور افغانستان سپس يادآور شد: وقتي ترامپ رسانهها را تحريم كرد، سازمان ما به صورت رسمي اعلام كرد كه اين روش خلاف آزادي بيان است. در حالي كه نخستين تعديل قانون اساسي آمريكا بر مبناي همين تعديل رسانهها بود. ترامپ بعد از صد سال اين تعديل را زير سوال برد كه قابل پذيرش نيست .
خلوتگر، رئيس موسسه ني افغانستان درباره رسانههاي كشور افغانستان و فعاليت آنها ادامه داد: ما بيشتر در حوزه راديوهاي محلي كار ميكنيم؛ چرا كه معتقديم رسانههاي سمعي و بصري قويتر كار ميكنند. از طرفي به جهت سواد عمومي پايين در كشور افغانستان و همچنين موقعيت زيرساختها، رسانه راديو جايگاه بيشتري پيدا كرده است .
او همچنين گفت كه موسسه متبوعش حمايتكننده رسانههاي آزاد است و از حقشان دادخواهي ميكند، همچنين پس از آن نيز زمينههاي آموزشي و ظرفيتپروري را ايجاد ميكند .
مدير موسسه ني و كارشناس رسانه در ادامه با اشاره به ميزان فعاليتهاي آژانسهاي خبري در كشورش گفت: ما در افغانستان 18 آژانس خبري غيرحكومتي و يك آژانس خبري حكومتي داريم؛ البته آژانسهاي غيرحكومتي ما تعريفشان نسبت به آژانسهاي غيرحكومتي ايران كمي متفاوتتر است؛ به عنوان مثال وقتي ما ميگوييم آژانس ايسنا وقتي درباره بودجه آژانس ميپرسيم مي فهميم كه از سوي سامانه كلان دولت يا نهادي عمومي به دست ميآيد، اين در حالي است كه آژانسهاي غيردولتي ما اين گونه نيست و بودجهاي كه براي آنها صرف ميشود، غيردولتي است؛ البته زيرساختهايي كه در خبرگزاريهاي ايران وجود دارد در افغانستان وجود ندارد و يكي از نكات مهم و جالب توجه براي من از رسانههاي ايران پوشش خبري است كه به خوبي تعريف ميشود .
خلوتگر در بخش ديگري از سخنان خود دربارهي تعريفش از آزادي بيان گفت: تعريفي كه ما كشورهاي جهان سوم از آزادي بيان داريم با تعريفي كه كشورهاي غرب از آن دارند قطعا در يك جا نميگنجد .
او در پايان درباره ايسنا با تمجيد از فعاليتهاي اين خبرگزاري اظهار كرد: آنچه در ايسناست، منحصر به فرد است و اين خبرگزاري ميتواند به عنوان يك الگو و مدل براي ما استفاده شود .
منبع: فرصت امروز