شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)، »بزرگراه ارتباطي ايران و اروپا» عنوان طرحي است كه با اجرايي شدن آن، ايران به هاب ارتباطي منطقه تبديل ميشود. اوايل سال ۲۰۱۱، كنسرسيومي متشكل از چهار شركت ارتباطاتي از چهار كشور، قرارداد ساخت و نگهداري از سامانه كابلي جديدي را امضا كردند و به اين ترتيب طرحي با نام «بزرگراه ارتباطي ايران و اروپا» (ب. ا. ا. ا) (Europe-Persia Express Gateway) (به اختصار EPEG) معرفي شد. هم اكنون مسير اصلي ارتباط شرق به غرب از كانون بحراني و پرتراكم كانال سوئز و باب المندب عبور ميكند. ظرفيت اين مسير ۲۵ ترابايت است و هنوز هيچ مسير جايگزيني براي آن وجود ندارد. در اين ميان كنسرسيومهاي بسياري در دنيا در حال شكلگيري هستند تا مسيرهاي رزرو و جايگزيني براي آن ايجاد كنند. پروژه دروازه جديد انتقال ارتباطات ايران و اروپا از مسير آلمان، روسيه، آذربايجان و ايران دنبال شده و از جنوب ايران به عمان و درياي آزاد راه پيدا كرده و ميتواند اولين مسير جايگزين كانال سوئز باشد.
طبق مستندات منتشر شده، چشمانداز پروژه ترانزيت ايران و اروپا انتقال حدود 2/ 3 ترابايت است و با اجراي كامل اين پروژه راهي ميانبر و ايمن و جايگزين براي كشورهاي منطقه و اپراتورهاي بزرگ بينالمللي به وجود آمده و اين پروژه ايران را به هاب ارتباطي منطقه تبديل خواهد كرد. بر اين اساس قرار بر آن است كه EPEG به برندي براي سامانه فيبر نوري جديد تبديل شود كه اروپا را به خاورميانه متصل كرده و به ساير نقاط «خليج فارس» و نيز كشور «هند» گسترش يابد. اين سامانه از فرانكفورت آغاز شده و پس از گذر از شرق اروپا، روسيه، آذربايجان، ايران و خليج فارس در بركاء، عمان پايان مييابد. اعضاي تشكيلدهنده كنسرسيوم بزرگراه ارتباطي ايران-اروپا شامل «وودافون»، «روستلكام»، «عمانتل»، «شركت ارتباطات زيرساخت» (به نمايندگي از «وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات ايران») بوده و از اين خط بهصورت كابلي و بيسيم بهرهبرداري ميكنند. بنا بر اخبار منتشرشده بيشترين سهم در اين كنسرسيوم متعلق به ايران بوده و بالاترين مسافت مسير پروژه از طرف ايران عملياتي شده است.
طبق اطلاعات منتشر شده، اين طرح ارتباطي ميتواند با تاخيرِ ۹۸ميليثانيه بين دو سر اين خط ارتباط را برقرار سازد. بزرگراه ارتباطي ايران-اروپا در فاز اوليه، با انتقال ۵۴۰ گيگابيت پهناي باند كارش را در پنجم خرداد ۱۳۹۲ آغاز كرد و اينگونه اعلام شد كه در فازهاي بعدي به ظرفيت 2/ 3 ترابيت و در نهايت به ظرفيت اسمي خود يعني 4/ 6 ترابيت خواهد رسيد. بر اساس آمارهاي ارائه شده تا خرداد ماه سال ۱۳۹۳ اينگونه اعلام شده بود كه از طريق اين پروژه ظرفيتي معادل ۱۵۰ گيگابيت بر ثانيه از مسير ايران و از طريق بزرگراه ارتباطي آسيا - اروپا منتقل ميشود. همچنين اين بزرگراه ارتباطي درنهايت با قدرت انتقال ۲۵ ترابايت ترافيك مخابراتي، بهعنوان جايگزين اصلي كابلهاي درياي مديترانه، ميتواند نقش مهمي در ترانزيت ترافيك مخابراتي اروپا آسيا داشته باشد. علاوه بر تبديل ايران به هاب ارتباطي منطقه، يكي از اصليترين دستاوردهاي اجراي پروژه EPEG، درآمدزايي است كه به واسطه ترانزيت ارتباط ميان ايران و اروپا براي كشور محقق ميشود. از ديگر مزاياي اجراي اين پروژه ميتوان به اشتغالزايي در حوزه ارتباطات و پايداري بيش از پيش ارتباطات و كاهش هزينهها درون كشور اشاره كرد. تاكنون دو فاز از اين پروژه با حضور روساي جمهوري دولتهاي دهم و يازدهم افتتاح شده و با اجراي كامل آن، پهناي باند اينترنت كشور نيز افزايش خواهد يافت.
منبع: روزنامه دنياي اقتصاد - شماره 3985