شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- فناوري يا تكنولوژي (به انگليسي: Technology) دانش – مهارتي است براي ساختن افزار (نرم يا سخت). اين دانش-مهارت ممكن است پيچيده يا ساده، شخصي يا شايع، جديد يا قديمي و… باشد. فن آوري يا تكنولوژي بخشي از فرهنگ است. اطلاق فن آوري به پديدهٔ بيروني مجازي است. (مثل اينكه به يك دستگاه رايانه، تكنولوژي اطلاق كنيم) در واقع شگردها و به كاربردن ابزارها، دستگاه‌ها، ماده‌ها و فرايندهاي گره گشاي دشواري‌هاي انسان است. فناوري فعاليتي انساني است و از همين رو، از دانش و از مهندسي ديرينه تر مي‌باشد.

واژه شناسي
تكنولوژي ريشه يوناني دارد و از دو واژهالگو:Techneوالگو:Logic تشكيل شده است.الگو:Techne به معناي هنر، مهارت و آن چيزي است كه آفريدهٔ دست انسان است و در مقابل الگو:Arche به معناي آفريدهٔ خدا است. الگو:Logie يا الگو:Logic در يونان قديم به معني دانش و خِرد به كار رفته‌است. به اين ترتيب مي‌توان گفت كهتكنولوژي به معناي آميزهٔ هنر و مهارت با دانش است. مي‌توان گفت كه انسان خردمند در تعامل با طبيعت به قوانين عام آن دست مي‌يابد و با بازآفريني اين قوانين توسط علم و دانش در محيط و شرايط دلخواه كاربردهاي مورد نظر خود را ايجاد مي‌نمايد

تعريف
فناوري استفاده ي عملي از دانش و مهارت براي ساختن ابزار ماشين ساختمان وسيله ي نقليه و ساير وسايل مورد نياز ديگر است در طول تاريخ تعاريف متعددي توسط صاحب نظران در مورد مفهوم تكنولوژي ارائه شده‌است. برخي همچون نژي آن را در معناي ابزاري براي حفظ بقاي انسان‌هاي نخستين تعبير كرده‌اند و برخي ديگر همچون كلاكستون آن را ابزاري در دست بشر براي تسلط بر محيط دانسته‌اند. فناوري (تكنولوژي) شيوه و شگرد ساخت و كاربرد ابزار، دستگاه‌ها، ماده‌ها و فرايندهايي است كه گره گشاي دشواري‌هاي انسان است. فناوري يك فعاليت انساني است و از همين رو، هم از دانش و هم از مهندسي ديرينه تر است.

مجموعهٔ «دانش» قابل دسترس براي ساختن ملزومات و مصنوعات از هر نوع، براي پرداختن به حرفه‌ها و مهارت‌هاي دستي (به استثناي آنجا م كارهاي مذهبي، جادويي، نظامي و يا آشپزي) و براي استخراج يا جمع‌آوري انواع مواد (به استثناي موادي كه براي خوراك يا براي مراسم مذهبي يا جادويي مورد استفاده قرار مي‌گيرند) دلالت دارد.

در مورد جوامعي كه هم اكنون صنعتي اند يا جوامعي كه در حال صنعتي شدن هستند اين اصطلاح دلالت دارد بر همه يا بخش منظمي از آن مجموعه «دانش» كه مربوط است به:

اصول علمي و اكتشافات
فرايندهاي صنعتي موجود و پيشين، منابع نيرو و مواد، و روش‌هاي انتقال و ارتباط، كه تصور مي‌شود به توليد يا بهبود كالالها و خدمات مربوط باشند.

مفهوم تكنولوژي به صورت دانشي كه به ساختن و بكار بردن ابزار و وسائل مربوط مي‌شود، و دانش استفاده از مواد خام (به استثناي خوراك)

«نظام تكنولوژيك» يعني «ابزار مادي و مجموعه‌اي از دانش» كه «در اختيار افراد سهيم در يك اقتصاد قرار دارد».

كاربرد صنعتي نتايج علم كه كار فن شناسان و مهندسان است و «علم» يا «علم محض» اختصاص داده شده‌است.

دلالت دارد بر فعاليت عملي در راه بهبود روش‌ها و وسائل صنعتي قديمي بدون ارجاع به اصول علمي، يعني گرايش به «اختراع اشياء و فرايندهاي جديد يا ايجاد بهبود در اشياء و فرايندهاي قديمي تر.. و شايد اكثر اختراعات فني و ترقيات بي هيچ نوع كمكي از سوي علم محض صورت گرفته‌است.

دلالت دارد بر مجموعه‌اي از دانش و مهارتي كه مبشر اختراعات و ترقيات فني بوده يا بالقوه قابل استفادهٔ آنها باشد.

واژه فناوري اغلب به نوآوري‌ها و نوابزارهايي اشاره دارد كه از اصول و فرايندهاي تازه يافتهٔ دانشي بهره مي‌گيرند. از اين رو مقولهٔ فناوري ممكن است در بدو مواجهه عجيب جلوه كند. ليكن چنين نيست. حتي نوآوري‌هاي بسيار كهن مانند چرخ هم نمونه‌هايي از فناوري بوده و به شمار مي‌روند. از مصداقهاي فناوري نزد قدما فوت كوزه‌گري بوده‌است.

فناوري همان تسلط و تبحر انجام كار است، فناوري توانايي انجام كار در تمامي سطوح و زمينه‌ها است. يعني طراحي، ساخت، استفاده، تعمير و نگهداري و تحقيق و توسعه و غيره مي‌باشد.

امروزه بسياري از فناوري‌ها در نتيجه پژوهش به دست مي‌آيند و پژوهشگاه‌هاي فناوري زيادي در سراسر جهان بر پا شده‌است. تكنولوژي به معناي اصلي حداكثر استفاده از كمترين امكانات موجود مي‌باشد. در كتاب مباني و مديريت فناوري اطلاعات آمده‌است:

فناوري به معني كاربرد منظم معلومات علمي و ديگر آگاهي‌هاي نظام‌يافته براي انجام وظايف علمي است.

فناوري را مي‌توان كليهٔ دانش‌ها، فرايندها، ابزارها، روش‌ها و سيستم‌هاي به كار رفته در ساخت محصولات و ارائهٔ خدمات تعريف كرد.

فناوري كاربرد عملي دانش و ابزاري براي كمك به تلاش انسان است.

فناوري نوآورد (cutting-edge) به فناوري‌اي گفته مي‌شود كه به تازگي در بازار آمده و قابليت‌هاي نوين و نوآورانه‌اي ارائه مي‌كند.

يونيدو فناوري را كاربرد علوم در صنايع با استفاده از رويه‌ها و مطالعات منظم مي‌داند

فرهنگ لاروس، فناوري را مطالعهٔ ابزارها، شيوه‌ها و روش‌هاي مورد انتظار و مورد استفاده در حوزه‌ها گوناگون صنعت مي‌داند.

فناوري مجموعه‌اي از فرايندها، روش‌ها، فنون، ابزار، تجهيزات، ماشين‌آلات و مهارت‌هايي است كه توسط آن‌ها كالايي ساخته شده و يا خدمتي ارائه مي‌گردد.

فناوري عبارت است از كاربرد علوم در صنايع با استفاده از رويه‌ها و مطالعات منظم و جهت‌دار.

علام با مطالعهٔ طبيعت به بررسي رفتارهاي طبيعي و فيزيكي پرداخته و به دنبال كشف پديده‌ها است و در حالي‌كه فناوري با به كارگيري ايده‌ها و دستاوردهاي علمي، خدمات و كالاي مورد نياز بشر را ارائه مي‌كند.

فناوري عامل تبديل منابع طبيعي، سرمايه و نيروي انساني به كالا و خدمات است كه عناصر متشكله و يا اركان آن عبارت است از: سخت‌افزار، انسان افزار يا نيروي انساني متخصص، فناوري متبلور در اسناد و مدارك يا اطلاعات، سازمان‌ها يا نهادافزار.

تكنولوژي يا فناوري به معناي كاربرد منظم معلومات علمي و ديگر آگاهي‌هاي نظام يافته براي انجام وظايف عملي است. به بيان ساده‌تر، تكنولوژي كاربرد عملي دانش و ابزاري براي كمك به تلاش انسان است و تأثير بسزايي بر توسعه جوامع بشري دارد.

منبع: ويكي پديا