شبكه اطلاع رساني روابط عمومي ايران (شارا)- عضو هيئت علمي معاونت برنامهريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري خواستار برگزاري آزمون سواد رسانهاي از كارمندان دولت شد و گفت: رژيم اطلاعات و ارتباطات هر كشوري متناسب با فرهنگ بومي آن كشور بايد درنظر گرفته شود.
خسرو سلجوقي با بيان نو بودن فناوريهاي ارتباطات اطلاعات در سطح كشور و بيشتر شدن تمركز و سرمايهگذاري روي اين موضوع در كشور در سالهاي اخير، اظهار داشت: اگر به صورت يك سامانه نظاممند به اين موضوع نگاه كنيم براي رشد نهادينه فناوري اطلاعات لازم است به همه اجراي اين سامانه توجه شود.
وي ادامه داد: اگر اين سامانه را تركيبي از زيرساخت تحت عنوان اپراتورها و سيم و كابلي و شبكههاي بيسيم به صورت پهناي باند در نظر بگيريم كه دولت در برنامههاي خودش قرار است آن را توسعه دهد تا ديگر بخشهاي سامانه از جمله محتوا كه در حال توسعه هستند؛ اين مانند اتوباني است كه چند مولفه خودرو، راننده و فرهنگ رانندگي براي آن وجود دارد و فرهنگ رانندگي در حقيقت چيزي نيست جز سواد رسانهاي در نظام فناوري ارتباطات و اطلاعات.
اين كارآفرين با ذكر مثالي ديگر، گفت: روستايي را در نظر بگيريم كه تا ديروز اسب، مردم و اسباب آنجا را جابجا ميكرده و به يك باره ماشين وارد روستا شد اما از آنجا كه فرهنگ استفاده از خودرو و چگونگي پارك كردن آن در آن روستا جا نيفتاده، موجب ايجاد هرج و مرج در روستا ميشود و اين همان سواد رسانهاي است كه اگر استفاده درست از آن را ندانيم به هرج و مرج در جامعه رسانهاي كشور تبديل خواهد شد.
وي افزود: لذا توسعه به معناي از نقطهاي به نقطه ديگر رسيدن، صرف فضاي فيزيكي نيست؛ بلكه مستلزم فعال شدن فضاي ديگري به نام سواد رسانهاي است.
سلجوقي سواد رسانهاي را نه تنها موضوع چالشي در ايران بلكه در همه جوامع برشمرد و گفت: سازمان يونسكو يكي از سازمانهاي وابسته با سازمان ملل با توجه به فراكشوري بودن سواد رسانهاي، جزو وظابف خود ديد كه براي نهادينهسازي سواد رسانهاي، سرفصلهاي هشت جلد كتاب را اعلام كند و خواسته اين هشت جلد در دنيا آموزش داده و افراد آن جامعه به سواد رسانهاي مسلط شوند.
وي تدوين سرفصلهاي كتاب را شبيه فهرست دانست و ادامه داد: اين سازمان از كشورها خواسته تا محتواي اين كتابها را متناسب با فرهنگ بومي خود تهيه كنند.
اين كارشناس با بيان اينكه رژيم اطلاعاتي همانند رژيم غذايي است و از جايي با جاي ديگر فرق ميكند، ادامه داد: افرادي كه در شمال، غرب يا مركز ايران زندگي ميكنند رژيم غذايي متناسب به بوم خود را توليد ميكنند و معمولا كسي كه رژيم غذايي در مازندران را ميخورد بدن او با رژيم غذايي در يزد سازگار نخواهد بود و در سواد رسانهاي نيز چنين است و رژيم اطلاعات و ارتباطات بايد متناسب با فرهنگ آن كشور باشد.
وي ادامه داد: اين كتابها جزو برنامه هاي مردمي و دولتي قرار گرفته و درحال حاضر دكتر آيتاللهي يك بار اين اين هشت جلد كتاب را تاليف كرده و وزارت آموزش و پرورش هم با تاليف يك جلد كتاب براي پايه دوم دبيرستان آن را جزو برنامههاي درسي قرار داده و در همايشي كه به زودي با هدف عمومي شدن يافتهها و مصداقهاي سواد رسانهاي و افزايش مهارت سواد رسانهاي قرار است برگزار شود عرضه ميگردد.
سلجوقي يكي از مباحث اصلي در سواد رسانهاي را نقش صدا و سيما برشمرد و با استناد به فرمايش امام راحل مبني بر دانشگاه بودن صدا و سيما، تصريح كرد: اين دانشگاه اين نقش سواد رسانهاي را ميتواند در تمام جامعه ايفا كند و لازم است در اين رابطه برنامههاي خود را توسعه دهند؛ البته لازم نيست برنامه مختص سواد رسانهاي توليد شود اما اگر در عين حال اين مفاهيم را كارگردان، توليد كنندگان و بازيگران مسلط شوند ميتوانند قطعاتي از اين را در برنامهها بگنجانند و نهادينه سازند.
وي تاكيد كرد: به موازات افزايش پهناي باند حتما توليد محتوا و به موازات آن فرهنگ استفاده از محتوا و فرهنگ استفاده از فناوري ارتباطات و اطلاعات را اضافه كنيم.
سلجوقي مهمترين برنامه توسعه پايدار را در دنيا آموزش اعلام كرد و گفت: اگر مقوله آموزش چه مستقيم چه غيرمستقيم و چه كلاسيك و چه غيركلاسيك آموزش داده شود، آموزش صدا و سيما بصورت غيرمستقيم و غيركلاسيك و آموزش وزارت علوم و وزارت آموزش و پروش مستقيم و به صورت كلاسيك خواهد بود.
اين كارشناس با بيان اينكه جامعه بزرگي به نام جامعه كارمندان دولت در كشور وجود دارد، گفت: در برخي كشورها كارمندان دولت را براي شركت سالي يك بار در آزمون سواد رسانهاي موظف كردند تا ببينند سواد رسانهاي آنان بهروز است يا نه و درصورت بهروز نبودن مورد مواخذه قرار ميگيرند.
وي با تاكيد بر الزامي كردن سواد رسانهاي و موارد هفتگانه آي.سي.دي.ال، ادامه داد: دولت بايد در اين زمينه برنامهريزي كند؛ برخي كشورها آنقدر به اين موضوع اهميت دادند كه آزمونهاي سالانه و دورهاي برگزار ميكنند و از كارمندان ميخواهند تا درصورت بهروز نبودن سواد رسانهايشان بازآموزي داشته باشند.
وي درباره استفاده نادرست از رسانهها در كشور، خاطرنشان كرد: همانطور كه استفاده درست از آب و گاز و برق و انرژيها را نميدانيم و آن را هدر ميدهيم در بحث رسانهها هم با همين مشكلات مواجه هستيم؛ با وجود اين همه هزينه بابت پهناي باند در كشور، گاهي موضوعات نامربوط در قالب شبكههاي پيامرسان به هم منتقل ميكنيم در حالي كه اينها درست شدند تا بخشي از رفاه ما را موجب شوند نه اينكه استفاده غيرحرفهاي از اين ابزار داشته باشيم.
سلجوقي در بخش ديگري ادامه داد: از اين سو با استفاده نادرست از فناوريهاي نوين ارتباطات و فناوري اطلاعات موجب ميشويم زماني كه استفاده درست مانند تراكنش مالي، بانكي و اطلاعاتي بايد اتفاق بايد بيفتد گاهي با كمبود پهناي باند مواجه ميشويم و اين مانند فرهنگ رانندگي در روز پرترافيك است كه با وجود اطلاع از پرترافيك بودن خيابان، خودرو را از منزل بيرون ميبريم و نه تنها خود به مقصد نميرسيم بلكه مانع رسيدن ديگران هم به مقصد ميشويم.
نخستين همايش ملي سواد رسانهاي و مسئوليت اجتماعي با رسالت افزايش مسئوليتپذيري عمومي در حوزه سواد رسانهاي و با تأكيد بر جايگاه و اهميت «نخبگان و مجامع علمي، سازمان هاي مسئول و افراد آگاه» در امر توسعه سواد رسانهاي و به منظور تبديل اين مهم به نهضتي عمومي و فراگير در دو بخش علمي- پژوهشي و ترويجي– كاربردي، دهم تا دوازدهم آبانماه (روز فرهنگ عمومي) برگزار ميشود.
شايان ذكر است همزمان با برگزاري همايش سواد رسانهاي و مسئوليت اجتماعي در تهران، علاقهمندان جهت ارسال آثار و شركت در همايش تنها تا ۱۵ شهريورماه ميتوانند به نشاني اينترنتي saramad.ir مراجعه كنند.